کمپین بازگشت شاهزاده

#اردشیر_زاهدی که بود؟

اخیرا اردشیر زاهدی با اظهاراتی جنجالی دوباره خود را در قامت یک ناسیونالیست آمریکاستیز مطرح کرده است. در اینجا لازم است با نگاهی به تاریخچه او به واقعیت آمریکاستیزی و همچنین به اهمیت و خدمات و دستاوردهای او و حتی پدرش بپردازیم.

اردشیر لطفیان رئیس دبیرخانه وزارت امور خارجه در سالهای پیش از انقلاب می‌نویسد:
«در این مدت (جز چند ماه پایانی سلطنت شاه) شادروان عباسعلی خلعتبری که مردی متین و با سواد و دیپلماتی با تجربه و کارکشته بود تصدی وزارت امور خارجه را به عهده داشت. آقای زاهدی کمترین احترام و اعتنایی به وزیر نداشت. آقای خلعتبری به سبب رفتار سنجیده و تسلّط بی نظیرش به کاری که داشت، برعکس آقای زاهدی، از احترام عمیق همتایان خارجی خود بر خوردار بود، به طوری که اعدام سفّاکانۀ او بعد از انقلاب پس از رفتار ناشایستی که در زندان با او داشتند، موجی از تأسف و همدردی در سراسر جهان بر انگیخت. نگارندۀ این سطور که در دوسال آخر تصدی آقای خلعتبری ریاست دبیرخانۀ او را به عهده داشت و در زمان اعدام آن دولتمرد نجیب و مطلع، کاردار سفارت ایران در بلژیک بود، خود از نزدیک واکنش تأسف انگیز مقامات کشور میزبان را به آن جنایت توجیه ناپذیر به چشم دید. از جمله معاون وزارت امورخارجۀ وقت بلژیک در گفتگویی که پس از آگاهی از آن رویداد دلخراش با نگارنده داشت، ضمن ابراز تأسف عمیق خود، به شایستگی آقای خلعتبری به عنوان یک دیپلمات طراز اول جهانی اشاره کرد و گفت که او می توانست در هر کشور پیشرفتۀ دنیا وزیر امور خارجه باشد. آقای زاهدی غیر از بودجۀ سرّی معمول وزارت امورخارجه که به مراتب بیشتر از بودجۀ دیگر سفیران بود، بودجۀ کلان دیگری به شکل محرمانه از دربار دریافت می کرد و ولخرجی ها و ریخت و پاشهای لجام گسیختۀ او در ضیافتهایی که در اقامتگاه رسمی اش می داد هر از چندگاه در مطبوعات وقت آمریکا با زیر لحنی تمسخر آمیز انعکاس می یافت. اهل تحقیق به احتمال قوی امروز هم می توانند آن گزارشها را در آرشیو آنها بیاند.»

«در دوران وزارت آقای زاهدی، در وسط باغ وزارت امورخارجه یک پیست فرود هلیکوپتر ساختند و او صبح‌ها با این وسیله از اقامتگاهش در حصارک سرکار می آمد. سواد فارسی آقای زاهدی از سطح یک دانش‌آموز سیکل اوّل دبیرستان فراتر نمی رفت و طبعا از آن پس پیشرفت دیگری هم نکرده است. او از دانشگاهی نه چندان معتبر در یوتا لیسانس کشاورزی گرفته بود و انگلیسی‌اش هم فقط برای محاورات سطحی کفایت می‌کرد»

«خوشبختانه در وزارت آمور خارجه صاحب منصبانی که مدارج تحصیلی خود را در بهترین دانشگاه‌های جهان پیموده بودند کم نبودند و این نقیصه را با علاقه‌ای که به کار خود و دلبستگی‌ای که به حفظ آبرو و منافع کشورشان داشتند جبران می‌کردند. ولی رفتار و اخلاق ناهنجار وزیر دیگر چیزی نبود که اصلاحش برای آنها کسی امکان پذیر باشد. او به طور معمول در گفتگو با مقامات زیر دست خود از دادن دشنام و حتی به کار بردن اصطلاحات رکیک هیچ ابایی نداشت. حتی گاه این گونه اصطلاحات را در دستوراتی که زیر نامه‌ها می‌نوشت به کار می‌برد. در اینجا برای نمونه تنها به یک مورد مشهور اشاره می‌شود. وقتی برای یکی از مقامات بلندپایۀ وزارت امورخارجه که در سطح سفیر بود و اینجا از ذکر نامش خودداری می‌شود حکم سفارت در یک کشور خارجی صادر شد او مراتب نارضایی خود را از اعزام شدن به آن مأموریت به کار گزینی اطلاع داد و مآلا موضوع به وزیر گزارش شد. آنچه جناب وزیر زیر آن گزارش نوشت شاهکاری از ادب و متانب بود: "اگر این دیّوس (به جای دیوث) نمی‌رود دیّوس دیگری را بفرستید"».

اسدالله علم در یادداشت‌های خود (۸ بهمن ۱۳۴۷) می‌نویسد: "شاهنشاه معتقدند وزیر خارجه نه معلومات علمی، نه سواد فارسی و نه سواد خارجی دارد".
نهایتا از آنجا که امیر عباس هویدا نخست‌وزیر هم از بد دهنی و بی ادبی اردشیر زاهدی شکایت داشته است، شاه یک بار موضوع عزل او را با علم مطرح می‌کند. شاه سرانجام در پی فحاشی زاهدی به هویدا بر سر فهرست اشخاصی که می‌بایست از وزارت خارجه نشان بگیرند به برداشتن زاهدی از وزارت خارجه رضایت می‌دهد، اما به دلیل روابط او با آمریکا او را به سفارت واشنگتن می‌فرستند.

ادامه دارد...
@C_B_SHAHZADEH

8.3K views09:18