اتحاد ملی ایران

‍ نقش رجب

در این نقش برجسته اردشیر را می‌بینید که به نشانه‌ی احترام دست چپش را بالا برده و هم‌زمان با دست راست دِیهیم یا حلقه‌ی شاهی را از روحانی اعظم یا موبد ارشد آن زمان می‌گیرد. روحانی در دست چپ شیئی دارد که بعضی‌ها آن را گیاهی مقدس و بعضی دیگر عصای شاهی می‌دانند. کنار اردشیر بابکان فردی دیده می‌شود که مگس‌پرانی را بالا سر شاه نگهداشته است. یکی از بزرگان دربار هم کنار اوست.
هم‌چنین طرح دو کودک حکاکی شده که یکی شاهزاده است و دیگری می‌تواند نمادی از اهورامزدا باشد. دو بانوی درباری کنار آن‌هاست و در آخر فردی را می‌بینید که دارد سنگ‌نگاره را به دیگران نشان می‌دهد.
نقش برجسته‌ی دوم تصویری از تاج‌گذاری شاپور اول و فرزند اردشیر بابکان به نمایش گذاشته است. شاپور بر اسب سوار شده و در حال دریافت تاج یا حلقه‌ی شاهی دیده می‌شود. حلقه‌ی شاهی را موبد اعظم که بر اسب نشسته به او می‌دهد.
در بخش شمالی محوطه نقش رجب، نقش برجسته‌ای دیده می شود که شاپور را در کنار ۹ نفر از بزرگان ساسانی نشان می‌دهد. یکی از این افراد، هرمز اول است که از علامت جانشینی روی کلاهش شناخته می‌شود. روی بدن اسب شاپور، کتیبه‌ای به خط پهلوی حکاکی شده است. بلندی این سنگ‌نگاره از سطح زمین حدود یک و نیم متر است.
نقش برجسته‌ی دیگری کرتیر، موبد زرتشتی را نشان می‌دهد که به همین دلیل به کتیبه کرتیر معروف شده است. او موبد بانفوذ و قدرتمندی بود که در طول حکومت شش تن از شاهان ساسانی مقام خود را حفظ کرد، یعنی از زمان پادشاهی اردشیر بابکان تا نرسه.
توصیفی که در نوشته‌های تاریخی از کرتیر باقی مانده، از تعصب او نسبت به دین زرتشت حکایت می‌کند. در این نقش برجسته، کرتیر را به‌شکلی بدون ریش و کلاه بر سر می‌بینید. در این سنگ‌نگاره کتیبه‌ای وجود دارد که به زبان پهلوی به معرفی کرتیر پرداخته است. همین نکته نشان‌دهنده‌ی قدرت این موبد زرتشتی در دستگاه ساسانی است چراکه تنها شاهان ساسانی می‌توانستند کتیبه یا نقش برجسته در چنین مکانی داشته باشند.

attach 📎

6.9K views14:21