تقدیم به ریحانه

'و این یادگار همچنین کردم مر ریحانه بنت الحسین الخوارزمی را"

آورده اند ابوریحان بیرونی به دلیل توجه زیادی که به تعلیم دختری به اسم ریحانه داشت لقب ابوریحان به معنی پدر ریحانه گرفت. ریحانه کتابی در علم نجوم خواسته بود که بصورت پرسش و پاسخ و فهم آن آسانتر از بقیه کتاب ها باشد. بیرونی کتاب التفهیم را به شیوه ای نوشت که نیاز به استاد و راهنما نداشته باشد و بصورت خود آموز قابل استفاده باشد.
بعضی کارشناسان ریحانه بنت الحسین الخوارزمی را شخصی خیالی می دانند و معتقدند ابوریحان به تقلید از بعضی دانشمندان هند قدیم کتابش را به دختری خیالی تقدیم کرده است. در هر حال چه ریحانه دختری واقعی باشد و چه خیالی، بیرونی با تقدیم این کتاب به یک دختر با تعصبات کور آن زمان که دختران را از تحصیل محروم می کرد و حتی عقل زنان و دختران را ناقص می دانست مبارزه کرد.
کتاب التفهیم یکی از درخشان ترین کتاب های علمی نوشته شده برای کودکان است که یونسکو آن را به عنوان میراث مستند برنامه حافظه جهانی یونسکو به ثبت رسانده است.

با تشکر از مجید فخارزاده
#نوابغ_علم

آدرس کانال
http://t.me/pubethicsmums/849

آیا مقاله ما برای ارسال به مجله و انجام داوری همتا آماده است؟

چک لیست به اشتراک گذاشته شده میتواند در این زمینه به شما کمک کند.

https://tinyurl.com/yype3pzq


در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید

http://t.me/pubethicsmums/850

چند نکته در مورد پاسخ به داوران مقالات هنگام تهیه revision

👈بایدها
🔹با همکاران و نویسندگان دیگر مقاله مشورت کنید
🔹به تک تک موارد ذکر شده در نظرات داوران پاسخ دهید.
🔹همواره ادب را رعایت کنید
🔹در اسرع وقت پاسخ داوران را بدهید
🔹تغییراتی که در مقاله داده‌اید را به وضوح مشخص کنید

👈نبایدها
🔹در مورد هر نکته کوچک در نظرات داوران که به راحتی قابل اصلاح است بحث مخالف نکنید. اگر پیشنهاد داور مشکلی برای مقاله شما ایجاد نمیکند، به آن عمل کنید
🔹داوران با شما دشمنی ندارند. هرگز نظرات آنها را شخصی نبینید.
🔹از کلمات با بار منفی هرگز استفاده نکنید. جملات زیر شاید مفید باشند
▶️We agree with the referee that ……, but
▶️The referee is right to point out …., yet
▶️Whilst we agree with the referee that……..
▶️It is true that …, but
▶️We acknowledge that our paper might have been…., but
▶️We support the referee’s assertion that …., although
▶️With all due respect to the reviewer, we felt that this point is not correct…

🔹اگر از شما درخواست اطلاعات خام شده است مخالفت نکنید

منبع
http://www.editage.com/insights/dos-and-donts-for-responding-to-peer-reviewers-comments

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید.

http://t.me/pubethicsmums/851

قدیمی ترین ریاضی‌دان ثبت شده در تاریخ!

در سال ۱۶۵۰ قبل از میلاد، نویسنده‌ای به نام "احمس" پاپیروسی را در زمینه ریاضیات به نگارش درآورد که امروزه به پاپیروس ریند معروف است.
در این پاپیروس مسائل متنوع ریاضی حل شده‌اند و نشانه توانایی مصریان باستان در ریاضیات است.
در قسمتی از این پاپیروس روشی برای ضرب اعداد معرفی شده است که در واقع از تبدیل اعداد به مبنای دو استفاده میکند. در فیلم درباره همین روش بحث میشود!

https://youtu.be/HJ_PP5rqLg0

احمس قدیمی‌ترین ریاضی دان تاریخ است که نامش در منابع تاریخی ثبت شده است.
#نوابع_علم

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/852

روز پزشک مبارک

اول شهریور زادروز ابن سینا فیلسوف و پزشک بزرگ تاریخ تمدن اسلامی است. این روز را به افتخار ابن سینا در ایران "روز پزشک" نامیده‌اند.

یکی از بزرگترین دستاوردهای ابن سینا در پزشکی نگارش کتاب "القانون فی الطب" است که قرنها مرجع پزشکی در دنیا بوده است.

در "المقاله الثانیه فی تعرف قوی امزجه الادویه بالتجربه" ابن سینا "تجربه" را نسبت به "قیاس" در مورد داروها برتر میداند و معیارهایی را بیان میکند که یادآور کارآزمایی های بالینی با گروه شاهد هستند (تصویر)
او ذکر میکند که برای آزمایش تاثیر یک دارو بر یک بیماری باید اشخاصی را انتخاب کرد که فقط همان بیماری را داشته باشند نه چند بیماری متعدد و باید از داروی در شکل خالص آن استفاده کرد نه یک داروی ترکیبی.
او همچنین متذکر می‌شود که برای اینکه بتوانیم قضاوت کنیم یک دارو در انسان موثر است باید حتما بر روی انسانها آزمایش شود نه حیوانات.

#نوابغ_علم


در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید

http://t.me/pubethicsmums/853

با سلام و آرزوی تندرستی
موارد زیر نمونه ای از پرسش های متداول اعضای هیئت علمی دانشگاه درباره سامانه علم سنجی ISID است. لطفا به پاسخ ها توجه بفرمایید:
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

پرسش 1 :  من ده مقاله در ISI ، نه مقاله در PubMed ، هفده مقاله در SCOPUS و ۱۱ مقاله علمی پژوهشی دارم ولی سامانه علم‌سنجی اعضای هیات علمی، فقط ۱۷ مقاله از من نمایش می‌دهد. مشکل کجاست؟
سامانه علم‌سنجی اعضای هیات علمی مبتنی بر بانک اطلاعاتی SCOPUS کار می‌کند و اطلاعاتی که استخراج کرده و نمایش می‌دهد صرفا بر اساس داده های موجود در بانک اطلاعاتی SCOPUS است. در نتیجه انتظار می‌رود فقط مقالاتی که شما در بانک اطلاعاتی SCOPUS دارید، در این سامانه محاسبه شده و نمایش داده شود.

پرسش 2: چرا بانک اطلاعاتی SCOPUS مبنای محاسبه شاخص‌های مقالات و استنادات من در این سامانه قرار گرفته است؟ چرا این سامانه از اطلاعات بانک‌های ISI یا PubMed استفاده نمی‌کند؟
در سامانه علم‌سنجی اعضای هیات علمی، شاخص‌های علم‌سنجی که مبتنی بر استناد (Citation) هستند محاسبه و ارائه می‌شود. از آنجا که بانک اطلاعاتی PubMed، بانک اطلاعات استنادی نیست و امکان محاسبه و ارائه استناد (Citation) را ندارد، نمی‌تواند مبنای استخراج این سامانه قرار گیرد. علت انتخاب بانک اطلاعاتی SCOPUS در مقایسه با ISI در این سامانه، پوشش گسترده‌تر مجلات در بانک اطلاعاتی SCOPUS در گستره موضوعی علوم پزشکی، کشور ایران و زبان فارسی است که مجلات و مقالات بیشتری را در مقایسه با ISI‌ در برمی‌گیرد.

  پرسش 3 : تعداد مقالات من در SCOPUS بیشتر از عددی است که سامانه علم‌سنجی اعضای هیات علمی نشان می‌دهد. مشکل چیست؟
امکان دارد مقالات شما در بانک اطلاعاتی SCOPUS، با نام سازمانی یا  Affiliation   متفاوت یا شکل های متعددی از نام و فامیل شما قرار گرفته باشند.
به عبارت دیگر، ممکن است مقالات شما در SCOPUS، در یک Profile  واحد و یکتا درج نشده باشد. از آنجا که این سامانه به طور خودکار، اطلاعات علم‌سنجی شما را از پروفایلی که بیشترین مقالات شما را پوشش می‌دهد، گردآوری می‌کند، دیگر مقالات پراکنده شما محاسبه نمی‌شود. بدین منظور لازم است، Profile های متعدد خود را در بانک اطلاعاتی SCOPUS با یکدیگر ادغام و یکپارچه (Merge) نمایید.

  پرسش 4: چگونه می توانم پروفایل و اَشکال نوشتاری متعدد نام خود را در بانک اطلاعاتی SCOPUS ادغام و یکپارچه کنم؟
برای انجام این کار می توانید از مسئول کتابخانه واحد خود و یا واحد علم سنجی دانشگاه خود و همینطور کمک بگیرید. 

 پرسش 5 :  نام و نام خانوادگی من در سامانه  علم سنجی نیست، با کجا بایستی تماس بگیرم؟
  مسئول تکمیل اولیه اطلاعات اعضای هر دانشگاه در سامانه، کارشناس علم‌سنجی دانشگاه است که در ساختمان کتابخانه مرکزی مستقر است.
تماس با واحد علم سنجی دانشگاه:تلفن: 38513400
ایمیل: sci@mums.ac.ir


در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/854

آیا لک‌لک ها، نوزادان انسان را به والدین آنها میرسانند؟!
استفاده نامناسب از آمار!

رابرت ماثیو در سال ۲۰۰۰، در مقاله ای نشان داد تعداد لک‌لک ها و تعداد نوزادان متولد شده در هر سال در کشورهای اروپایی با هم همبستگی بالایی از نظر آماری دارند.
او نتیجه گیری کرد:"لک‌لک ها مسوول رساندن نوزادان به والدین آنها هستند"!!

استفاده بدون تفکر استدلالی از آمار میتواند منجر به نتایج عجیب و غیر قابل قبول شود.

Matthews, Robert. "Storks deliver babies (p= 0.008)." Teaching Statistics 22.2 (2000): 36-38.

#شوخ_طبعی_در_دانش

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/855

روز داروساز مبارک
پنجم شهریور روز ملی بزرگداشت زکریای رازی است.
آنچه که رازی را از بقیه دانشمندان عصر طلایی اسلامی جدا میکند، اهمیت او به تجربه در مقابل "قیاس" است. در زمانی که انتقاد از جالینوس یک گناه نابخشودنی علمی بود، رازی کتب "الشکوک علی جالینوس" را در مورد اشتباهات جالینوس نوشت.
رازی مشاهده‌‌گری بیمانند بود که نتایج درمانهای خود را به دقت ثبت میکرد. او اولین مورد ثبت شده استفاده از گروه شاهد را در "الحاوی فی الطب" بیان کرده است (تصویر).

رازی اولین کتاب اختصاصی کودکان (تدبیر الصبیان) را نوشته است و در "کتاب الجدری و الحصبه" تفاوت بین سرخک و آبله را بیان کرده است.
در زمینه داروسازی، رازی روش تقطیر و تهیه الکل را به مقدار چشمگیر بهبود داد. اسیدهای متعددی را استخراج کرد و تجهیزات متعدد آزمایشگاهی و داروخانه ای اختراع نمود.
او در اخلاق حرفه‌ای نیز سرآمد بود. کتاب " من لا یحضر الطبیب" را برای بیمارانی نوشت که دسترسی به پزشک ندارند. او در "کتاب صفات البیمارستان" به توصیف خصوصیات اخلاقی پزشکان میپردازد و در کتاب‌های متعددی رابطه بیمار و پزشک را بیان میکند
#نوابغ_علم

http://t.me/pubethicsmums/856

فلورنس نایتینگیل پیشگام استفاده از آمار در تغییر افکار عمومی.

نقش فلورنس نایتینگیل در تحول پرستاری و نقش پرستاران در جامعه شناخته شده است. آنچه کمتر شناخته شده، مهارت نایتینگیل در دانش آمار است. او علاقه شدیدی به آمار داشت و اعتقاد داشت برای فهم اینکه خدا چگونه جهان را اداره میکند، آمار مورد نیاز است.

مهمترین استعداد او تبدیل آمار به نمودارهای قابل فهم برای عموم و سیاستمداران بود. نمودارهای معروف او به سادگی به سیاستمداران و افکار عمومی نشان داد چگونه مرگ و میر بیمارستانی با اقدامات نایتینگیل از ۴۲ درصد به ۲ درصد رسیده است.

نایتینگیل پیشگام استفاده از نمودارهای آماری در جلب افکار عمومی بود.

https://youtu.be/sNppKQh0xPo

#نوابغ_علم

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید

http://t.me/pubethicsmums/857

با سلام و آرزوی بهروزی

به اطلاع اعضای محترم هیات علمی دانشگاه می رساند همزمان با هفته دولت، دسترسی اعضای هیات علمی دانشگاه به سامانه مشابهت یاب فراهم گردید.  سامانه مشابهت یاب یکی از سامانه های مربوط به نظام نوین اطلاعات پژوهش پزشکی ایران (نوپا) می باشد که به همت مرکز توسعه و هماهنگی اطلاعات و انتشارات علمی  معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، ایجاد و راه اندازی گردیده است. هدف از راه اندازی این سامانه  فراهم سازی امکان بررسی و مشابهت یابی در مقالات و متون انگلیسی می باشد و اعضای هیات علمی دانشگاه می توانند از این پس با مراجعه به  آدرس http://ppc.research.ac.ir با کد ملی به عنوان شناسه و رمز عبور خود که همان رمز عبور سامانه علم سنجی(isid.research.ac.ir) ایشان است وارد شده و نسبت به بارگذاری فایل مقاله و دریافت  گزارش مشابهت یابی آن اقدام نمایند.
فیلم آموزشی در مورد همین سامانه است

https://ppc.research.ac.ir/docs/help/movie/PPC-Faculty-Members.mp4

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید

http://t.me/pubethicsmums/858

اولین کاتتریزاسیون قلبی
در سال ۱۹۲۹، جراح آلمانی، ورنر فورسمان با برش ورید های اندام فوقانی خودش موفق شد اولین کاتتریزاسیون قلبی بر روی انسان را (بر روی خودش) انجام دهد.
این اقدام جسورانه فورسمان باعث شد از کارش اخراج شود. سالها بعد در سال ۱۹۵۶، فورسمان برنده جایزه نوبل فیزیولوژی شد.

تصویر مربوط به مقاله معروف اوست.
Forssmann, W. Die Sondierung des Rechten Herzens. Klin Wochenschr 8, 2085–2087 (1929)

#نوابغ_علم
در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید

http://t.me/pubethicsmums/859

در حدود هزار سال قبل از میلاد مسیح چینی ها موفق به طراحی و ساخت اولین دستگاه محاسباتی آنالوگ ثبت شده در تاریخ شوند. این دستگاه که "گردونه نشانگر جنوب" (به چینی 指南车) نامیده میشود قادر بوده است که بدون استفاده از قطب نما همواره جهت جنوب را نشان دهد. این دستگاه اولین سیستم ناوبری خودکار ثبت شده در تاریخ است.
فیلم مکانیزم این دستگاه را نشان میدهد.
#نوابغ_علم

https://youtu.be/2OllLL3JiIw

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید

http://t.me/pubethicsmums/860

در قرن سوم هجری، ثابت ابن قره، دانشمند صابئی اهل سوریه موفق شد فرمولی را بیان کند که با آن زوج اعداد موافق (متحابه) را میتوان یافت.
بر طبق این فرمول اگر
p = 3×2^(n − 1) − 1,
q = 3×2^(n − 1),
r = 9×2^(2n − 1) − 1
اول باشند
آنگاه
2^(n)×p×q  ، 2^(n)×r
دو عدد موافق هستند.
اعداد با فرمت
3×2^(n-1)
به افتخار ثابت ابن قره، "اعداد ثابت" نامیده میشوند.

ثابت ابن قره از دانشمندان بزرگ تاریخ ریاضیات است.
#نوابغ_علم

فیلم در مورد اعداد موافق بحث میکند.

https://youtu.be/pyqTfFn659g

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید

http://t.me/pubethicsmums/866

بزرگترین (پر‌جمعیت‌ترین) ۵ شهر دنیا در طول تاریخ کدام بوده‌اتد؟
فیلم به اشتراک گذاشته شده از ۳۰۰۰ سال قبل از میلاد تاکنون، بزرگترین ۵ شهر دنیا را نشان میدهد.

شهرهای انشان(تل ملیان کنونی)، شهر سوخته، شوش، تیسفون، مرو، و اصفهان در مقاطعی از تاریخ جزو ۵ شهر بزرگ و پرجمعیت دنیا بوده‌اتد.

https://youtu.be/Q-FTxVhFWWw

https://youtu.be/B1BTSI-d2sw

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/867

#نوبل۲۰۲۰
جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی امسال به

Charles M. Rice
 Michael Houghton 
 Harvey J. Alter

به خاطر کشف ویروس هپاتیت سی تعلق گرفت.

تا قبل از کشف ویروس هپاتیت سی، علت بسیاری از هپاتیت های مزمن عفونی شناخته شده نبود. کشف ویروس هپاتیت سی در نهایت منجر به تولید روشهای تشخیصی و درمانی متنوع شد که جان میلیونها انسان را نجات داد.

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید

http://t.me/pubethicsmums/868

#نوبل۲۰۲۰
جایزه نوبل فیزیک امسال به
Roger Pernrose
برای پیشبینی تشکیل سیاهچاله با استفاده از نسبیت عام
و
Reinhard Genzel و Andrea Ghez

برای کشف جسم متراکم با جرم بسیار بالا در مرکز کهکشان راه شیری (همان سیاهچاله مرکز کهکشان)

اعطاء گردید.
کشفیات این دانشمندان منجر شد که سیاهچاله ها از داستانهای علمی تخیلی به واقعیتی علمی تبدیل شوند!

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید

http://t.me/pubethicsmums/869