⭕ردپای تمدن اسلامی در دانشگاه اکسفورد

تحقیقات و پژوهش های مورخین اروپایی در شناخت ریشه های نخستین #دانشگاه در این #قاره، کشفیات قابل تاملی به همراه داشت و بازهم سرنخ مراکز آکادمیک در اروپا را به #تمدن_اسلامی گره زد.

♦️#بتانی_هیوز (نویسنده و #مورخ انگلیسی) در این باره می گوید:

در اواخر سال 1100 میلادی مردی انگلیسی معروف به "دانیل موری" به #اروپا سفر کرد تا مطالعه و تحقیق کند اما اتوبیوگرافی او نشان می دهد که او از آنچه در این قاره یافته، منزجر شده است. او می نویسد:

من مدتی در #پاریس توقف کردم و در آنجا کسانی را دیدم که بیشتر شبیه به چهارپایان بودند تا انسان و وانمود می کردند که آدم های خیلی مهمی هستند، میز تحریرهایی جلوی آنها بود اما حالتی بلاتکلیف داشتند، چون چیزی بلد نبودند. آنها فرقی با مجسمه های مرمری نداشتند. من نمی خواستم تحت تاثیر سنگ های بی خاصیتی مثل آنان قرار بگیرم اما وقتی شنیدم اندیشه های #مسلمانان در تولدو (شهری در #آندلس اسلامی) پیشرفت داشته است تا آنجا که می توانستم به سرعت خودم را به آنجا رساندم، به این ترتیب توانستم در آنجا سخنان عاقل ترین #فلاسفه دنیا را بشنوم.

✅#ماریا_انخلس_کالکو (مورخ و پژوهشگر) در ادامه تحقیقات بتانی هیوز می گوید:

دانیل موری پس از چند سال از "تولدو" برگشت و در حالی که اثاثیه سفرش، #اسناد و کتاب های مختلف بود، هنگامی که وارد #انگلستان شد، قرار ملاقاتی با اسقف اعظم گذاشت تا این گنجینه ارزشمند را تقدیم او کند. این بانی خیر یکی از گروه دانشمندانی بود که می خواستند در شهرشان مرکزی برای آموزش تاسیس کنند و نام آن شهر #آکسفورد بود.

دانشگاه آکسفورد اینگونه براساس الگویی شکل گرفت که #مسلمانان آندلس طراحی کرده بودند.

✅تیم والاس مورفی در این خصوص می‌گوید:
«دانشگاه‌های مشهور و معتبر اندلس الگوهایی بودند که دانشگاه‌های آکسفورد و کمبریج بر اساس آن بنا شد».(۱)

ماریا انخلس کالکو به گفته های پیشین خود می افزاید که:

دانشگاههای که در #پاریس احداث شد نیز براساس ایده های متعلق به آکسفورد بود و آن هم براساس برداشت تازه ای از ایده های بنیادینی بود که از (مسلمانان) "تولدو" آمده بودند.

✅خولیو سامسو (استاد دانشگاه #بارسلونا) نیز در پایان اذعان می کند: اگر مسلمان ها، این کار را نکرده بودند، #رنسانس و انقلاب #علمی غرب، غیر ممکن می شد.(۲)

✅«خانم زيگريد هونكه در كتاب: فرهنگ اسلام در اروپا، معتقد است كه دانشگاههاي اروپايي بخش وسيعي از الگوها و برنامه هاي دانشگاهي اسلامي را اقتباس كردند.(۳)

✅«گوستاولو بون و بسياري از پژوهشگران اروپايي اعتقاد دارد كه سهم تأثيرات مراكز علمي اسلامي در شكل گيري مراكز آموزشي اروپا و جنبش بيداري اروپا از قرن سيزدهم به بعد غير قابل ترديد است.»(۴)

بدون ترديد اكثر دانشگاههاي اروپا در قرون وسطي (از قرن 12 و 13 به بعد) تأسيس شده است.

از جمله دانشگاه پاريس در سال 1200، دانشگاه آكسفورد در سال 1214 ،دانشگاه موپليه 1220 ،دانشگاه ناپل در سال 1224 و دانشگاه پالمرمو ، دانشگاه بولونيا ،پادوآ و كمبريج تقريباً حدود سال 1231 ايجاد شدند.(۵)

📚منابع:

۱_اسلام برای ما چه کرد؟ فهم مشارکت اسلام در تمدن غرب، اثر تیم والاس مورفی، لینک کتاب در آمازون:
https://www.amazon.com/What-Islam-Did-Understanding-Contribution/dp/B008SLDBKE
۲_برگرفته شده از فیلم مستند "وقتی مسلمانان بر اروپا حکومت می راندند" (کانال 4 انگلیس – سال 2005)
When the Moors Ruled in Europe
۳_فرهنگ اسلام در اروپا ج ۲ ص ۲۹۷
۴_گوستاولوبون تمدن اسلام و عرب ص ۷۳۵
۵_پی یه روسو، تاریخ علم ص ۱۵۰

__________________________________
@tamadone_islami
@anti_shobahat

"انجمن آنتی شبهات"
__________________________________

⚔در یک عملیات نظامی بی‌مانند و بی‌سابقه طی جنگ با #ساسانیان در نبرد #عین_التمر #خالد_بن_ولید توانست فرمانده سپاه فارس، عقة بن ابی‌عقة که یک عرب مسیحی و از متحدان ساسانیان بود را قبل از شروع نبرد برباید و او را به اسارت بگیرد .

سپاه دشمن از هم گسست و صفوفشان پس از حقارتشان در ربایش رهبرشان، منهدم شد.
این نبرد از سریع‌ترین نبرد های تاریخ به شمار می‌آید.

✍شرح نبرد:

ابن جنگ به سال ۶۳۳م در عراق بین سپاه مسلمین به فرماندهی خالد ابن ولید و سپاه ساسانیان که مجموعه ای از قبایل عرب مسیحی ان را تشکیل میداد رخ داد، . «عین التمر» نام مکانی است در نزدیکی الانبار و بر جانب غربی فرات که ساسانیان برای محافظت از حدود مرزهای خود و انبار سلاح های خود تاسیس کرده بودند.

بعد از سقوط #حیره به دست خالد بن ولید، خالد رهسپار ناحیهٔ «عین التمر» شد. گویند پسر بهرام چوبین به نام «مهران بهرام چوبین» در آن ناحیه فرمانروای ساسانیان بوده‌است.

مهران فرمانده سربازان پارسی بود. عرب‌های مسیحی که با ساسانیان هم‌پیمان بودند و مشتمل بودند از، قبیله‌های «النمر» و «تغلب» و «ایاد» تحت فرماندهی #عقه_بن_ابی_عقه در آنجا فراوان بودند.

«عقه» به «مهران» سردار ساسانی پیشنهاد کرد که در این جنگ خودش به تنهایی و بدون کمک قشون پارسیان با مسلمانان بجنگد، وی به «مهران» گفت که ما #عرب‌ها بیشتر از دیگران با نبرد عرب‌ها آشنا هستیم، مهران چون دید این مسئله به نفع سربازان ایرانی است و اگر سربازان در جنگ شرکت نکنند آسیبی نمی‌بینند، با رأی عقه موافقت کرد، ولی ابتدای امر بزرگان فارس با تایید مهران مخالفت کردند و مهران در پاسخ به انها گفت: من جز نیکی چیزی برای شما نمیخواهم، بگذارید شر این جنگ برای آنها باشد!! اگر برخالد پیروز شدند او برای شماست ، او کسی است که برای قتل بزرگان ما آمده، و اگر خالد پیروز شد ما به جنگ انها میرویم و انها در ضعف هستند و ما در قدرت!! و با این خطابه بزرگان ساسانی هم رای مهران شدند که عقه را به جنگ خالد بفرستند.

«عقه بن ابی عقه» که شخصی مغرور و متکبر بود و برای افتخار شکست سپاه مسلمین با لشکر خود به تنهایی به ملاقات #خالد رفت.

وقتی خالد از غرور و تکبر و گستاخی "عقه" خبردار شد، "خالد" که تا کنون "عقه" را ندیده بود ،با نگاه جستجوگرانه و تیزبین به سپاه دشمن توانست این مرد بسیار متکبر را شناسایی کند، بنابراین تصمیم گرفت با درایت ، شجاعت و جسورانه عمل کند. و توانست با ترفندی متفکرانه یعنی ربودن رهبر سپاه دشمن در عملیاتی کماندویی که بیشتر شبیه عملیات صاعقه بود گروه خاصی از قهرمانان مسلمان را انتخاب کرد و آنها را از ایده جسورانه ی خود مطلع کرد.

این طرح بر این اساس بود که دو بال ارتش مسلمانان درگیری های جزئی و مخفیانه را بدون شروع یک حمله بزرگ، برای حواس پرتی طرف مقابل ارتش مسیحیان عرب ساسانی آغاز کنند ، در حالی که قلب ارتش تا زمانی که خالد علامت شروع حمله را نداده ، در سکوت باقی بماند، این باعث شد تا "عقه" از تأخیر در حمله ارتش مسلمانان در حمله غافلگیر شود و خالد و همراهانش در خط مقدم ارتش حضور داشته باشند.

در همین حین به صورت برق آسا توانست عقه را به اسارت درآورد و او به مانند طفل صغیری در دستان خالد از این عملیات خشکش زده بود.

پس از اسارت "عقه" بدست #خالد سپاه عقه فرو پاشید و خالد در جنگ پیروز شد.

مهران چون این خبر را شنید جای درنگ ندید و راه گریز را پیش گرفت. یاران عقه نیز گریختند و در شهر حصاری شدند. خالد شهر را در حصار افکند و کار بر آنها تنگ گرفت و توانست کل شهر را فتح کند.

یکی از اتفاقات جالب این نبرد زمانی بود که خالد به درون قلعه رفت و دید که ۴۰ کودک از کودکان مسیحیان در کلیسا در حال آموزیدن انجیل هستند، و درب اتاق را به روی ایشان بسته‌اند، درب را شکست و کودکان بیرون آورد. خالد بن ولید سه نفر از آنها را بهمراه خود به مدینه برد، و هرکدام را بعد از مسلمان شدن در اختیار یکی از علمای #صحابه گذاشت .

از این سه نفر فرزندانی متولد شدند که جهان اسلام را مدیون خود ساختند،

▪️سیرین پسری آورد به اسم محمد: ( #محمد_بن_سیرین ) همان تابعی گرانقدر، مفسر، محدث و فقیه توانای اسلام.

▪️از نصیر نیز فرزندی به نام موسی : ( موسی_بن_نصیر ) همان سردار برجسته اسلام و فاتح پر آوازه اندلس (#بارسلونا از فتوحات این سردار بزرگ جهان اسلام است )

▪️یسار نیز فرزندانی مشهور بجای گذاشت و از پسرش اسحاق، محمد متولد شد.

( #محمد_بن_اسحاق_بن_یسار ) که اولین کتاب سیره پیامبر صلی الله علیه وسلم متعلق به ایشان است.

✍:مروان پاشا

📚منابع:
تاريخ الرسل والملوك طبری
-تاريخ الخلفاء.
-فتوح البلدان.
-المنتظم.
-محاضرات في الأمم الإسلامية.
-الكامل في التاريخ.
__________
@tamadone_islami

کانال تخصصی تاریخ و تمدن طلایی اسلام
______
🔴اینستاگرام

instagram.com/tamadone_islami