نکته:

بالاترین کار روح این است که خود را نثار کند تا خود را بجوید، خود را فنا کند تا خود را باز یابد. انسان چیزی بجز آنچه میدهد ندارد. (نان و شراب-اینیاتسیو_سیلونه)

گفتار عرفانی

نمادهای بهشت و دوزخ در مثنوی

محمدامین مروتی

مولانا در دفتر چهارم و در خلال گفتگوی موسی و فرعون، تفسیر بدیعی از محتوای بهشت و جهنم می کند.

تفسیر جویهای بهشتی:
موسی به فرعون گفت از من یک چیز بپذیر، در عوض چهار چیز بستان:
۲۵۰۸ هین زِ من بِپْذیر یک چیز و بیار پَس زِ من بِسْتان عِوَض آن را چهار

فرعون پرسید آن یک چیز چیست؟ فرعون گفت اقرار به وحدانیت خدا که او خالق همه موجودات است:
۲۵۰۹ گفت ای موسی کُدام است آن یکی؟ شَرح کُن با من از آن یک اندکی
۲۵۱۰ گفت آن یک که بگویی آشکار که خدایی نیست غیر کِردگار

فرعون گفت آن چهار چیز را بیاور. شاید قفل کفر سنگینم را باز کنند:
۲۵۱۳ گفت ای موسی کُدام است آن چهار که عِوَض بِدْهی مرا؟ بَرگو بیار
۲۵۱۴ تا بُوَد کَزْ لُطفِ آن وَعْده‌یْ حَسَن سُست گردد چارمیخِ کُفرِ من
۲۵۱۵ بوک زان خوش وَعْده‌هایِ مُغْتَنَم بَرگُشایَد قُفْلِ کُفرِ صد مَنَم

شاید جوی انگبین، زهر کین را از خونم بزداید. یا جوی تمیز شیر، عقلم را از اسارت نجات دهد. (شیر نماد معرفت است):
۲۵۱۶ بوک از تاثیرِ جوی اَنْگَبین شَهْد گردد در تَنَم این زَهْرِ کین
۲۵۱۷ یا زِ عکسِ جویِ آن پاکیزه‌شیر پَروَرِش یابَد دَمی عقلِ اسیر

یا به واسطه تاثیر جوهای شراب، نسبت به امر الهی ذوق و شوق بیابم. یا از زلالی جوی های آب، تنم طراوت بیابد و شوره زار و خار زار خاک تنم سبز و بهشتی شود:
۲۵۱۸ یا بُوَد کَزْ عکس آن جوهایِ خُمر مَست گردم بو بَرَم از ذوقِ اَمْر
۲۵۱۹ یا بُوَد کَزْ لُطْفِ آن جوهایِ آب تازگی یابَد تَنِ شوره‌یْ خَراب
۲۵۲۰ شوره‌اَم را سَبزه‌یی پیدا شود خارْزارَم جَنَّتِ ماوی شود

یعنی عسل نماد خوش خلقی است، شیر نماد معرفت، شراب نماد ذوق عرفانی و آب نماد سبزی و خرمی است.

تفسیر دوزخ:
همانگونه که اکنون، از تاثیرات دوزخ آتش قهرم نسبت به حق شعله ور شده. از زهر مارهای دوزخ بر بهشتیان زهر می بارم. از تاثیر و انعکاس آب گرم جهنم، بر مردم ظلم و نابودشان می کنم:
۲۵۲۲ آن چُنان کَزْعکسِ دوزخ گشته‌ام آتش و در قَهْرِ حَقْ آغشته‌ام
۲۵۲۳ گَهْ زِ عکسِ مارِ دوزخ هَمچو مار گشته‌ام بر اَهْلِ جَنَّت زَهْربار
۲۵۲۴ گَه زِ عکسِ جوششِ آب حَمیم آبِ ظُلْمَم کرده خَلْقان را رَمیم

من جلوه ای از سرمای سخت یا آتش داغم. عین دوزخم برای مردم فقیر و هر کس را مظلوم بیابم نابود می کنم:
۲۵۲۵ من زِ عکسِ زَمْهریرَمْ زَمْهریر یا زِ عکسِ آن سَعیرم چون سَعیر
۲۵۲۶ دوزخِ درویش و مَظْلومَم کُنون وایِ آن که یابَمَش ناگَهْ زَبون

یعنی دوزخ هم نماد قهر و خشم و ظلم و نیش زدن و ستم بر ضعفاست.

1 دی 1404

عشرت

پشیمانم.....قاسم رفعتی

احیای قلبی

هر ردیف یک ضرب المثل است! آن را حدس بزنید.

🔊 فایل صوتی


💬حافظ شناسی
شاعر حقیقی دو شخصیت ممتاز دارد، یکی شخصیت اجتماعی و دیگر شخصیت شاعری.حافظ دو صفات را در حد اعلا دارد. او در همه‌ی علوم عربی تسلط و احاطه‌ی مسلم داشت و ازافتخارات دوره‌ی آل مظفر است که حدود هشتاد سال در فارس و کرمان و اصفهان حکومت کردند.

🎙علامه جلال الدین همایی


🆔 @MolaviPoet
🆑 کانال مولوی وعرفان