طرح_درس_مساله_من_و_دیگری_مقولات_ویژه_در_فلسفه.pdf
63 KB
#بهار_1400
🔰 معرفی درس «مقولات ویژه در فلسفه: مسئلهی من و دیگری»
🔹 مدرس: دکتر آرش اباذری
——————
🆔: @philsharif
🔰 معرفی درس «مقولات ویژه در فلسفه: مسئلهی من و دیگری»
🔹 مدرس: دکتر آرش اباذری
——————
🆔: @philsharif
#نقد_و_نظر
🔰نظر بهراد موسوی(دانشجوی کارشناسی ارشد فلسفه علم) درباره سخنرانی "پیامبر اسلام؛ اقتدارگرا یا آزادی بخش"
🔸 من فکر میکنم که باید برای تغییر نگاه به خداوند و پیامبر به جنبه های رئالیستی و factual دین به عنوان یک پدیده اجتماعی و تاریخی نیز توجه جدی کرد. شما قبول دارید که دین با قدرت در نسبت وثیقی قرار دارد اما در پاسخ به این پرسش نرماتیو که قدرت چگونه باید فهمیده شود به زمینه تاریخی اجتماعی توجهی نمیکنید. البته تا جایی که من میفهمم شما رویکردی مشابه بسیاری از فیلسوفان تحلیلی در فلسفه اخلاق فلسفه سیاسی و فلسفه دین دارید. شما به نحو ضمنی معتقد به یک گپ میان فکت و نرم هستید. اگر این گپ میان فکت و نرم را در اینجا برداریم انسجام و عقلانیت دیدگاه ما بیشتر میشود.
🔹 اگر بخواهم دقیقتر صحبت کنم باید بگم خدای اسلام و پیامبرش بنا به دلایل سیاسی اجتماعی تاریخی برپایه مفاهیم مرکزی «امت» و «هویت» ظهور پیدا کرده است. اگر دقت کنیم نگاه عرفانی و صوفیانه به دین هم دقیقا متاثر از دلایل سیاسی و اجتماعی شکل گرفته است. به عنوان نمونه صحیفه سجادیه که مربوط به امام سجاد است در شرایطی متاثر از واقعه عاشورا و انشقاق در امت اسلامی و سرکوب شیعیان است. شیعیان در طول تاریخ به عنوان رافضی و خارج شده از امت اسلامی و یک اپوزوسیون شناخته میشدند و به همین علت نیز نگاه فردگرا و عاشقانه نسبت به خداوند در طول تاریخ اسلامی نقش حاشیه ای داشته است. اگر اسلام تاریخی شیعه میتواند مثالی برای اسلام آزادی بخش باشد( البته با تاکید بر نگاه عرفانی و نه فقهی الهیاتی) اسلام تاریخی تسنن که غلبه بیشتری داشته است نیز میتواند مثالی برای اسلام اقتدارگرا باشد. اینکه در قرآن ایاتی دال بر رحمانیت خداوند پیدا کنیم به ما این مجوز را نمیدهد که آیات اقتدار و عذاب و عتاب را در موقعیت فرعی قرار دهیم.
🔸 به نظرم شیعه از این جهت و البته جهات دیگر با مسیحیت شباهت های زیادی دارد.مسیحیت در شکل کلی خود آنگونه که در طول تاریخ فهمیده شده حول مفاهیم مرکزی «رستگاری» و «نجات» میباشد و لذا تم فردیت و رویکرد عاشقانه و عرفانی فردگرا در تاریخ آن پررنگ میباشد. از همین جهت من با برخورد یکسان شما با آموزه های بنیادین سه دین ابراهیمی همدل نیستم و فکر میکنم قضیه پیچیده تر و در ضمن contextual است. اینکه قرائت مدرن از اسلام با چالش های جدی در عمل رو به رو است به نظر می آید ناشی از تاریخ این دین است.
🔹 نهایتا به نظرم پرسش الهیاتی درباره خداوند و پیامبر یک پرسش تفسیری است. نهایتا سوال« خدا چیست؟» باید به سوال «خدا چگونه فهمیده میشود» تغییر پیدا کند و این بصیرت مهمی است که سروش به ما میدهد.
———————————
🎥 جهت دسترسی به ویدیوی این سخنرانی به لینک زیر مراجعه بفرمایید:
🌐 www.aparat.com/v/p3PSX
❗️ فلسفه علم شریف را در آپارات دنبال کنید.
—————————
🆔: @philsharif
🔰نظر بهراد موسوی(دانشجوی کارشناسی ارشد فلسفه علم) درباره سخنرانی "پیامبر اسلام؛ اقتدارگرا یا آزادی بخش"
🔸 من فکر میکنم که باید برای تغییر نگاه به خداوند و پیامبر به جنبه های رئالیستی و factual دین به عنوان یک پدیده اجتماعی و تاریخی نیز توجه جدی کرد. شما قبول دارید که دین با قدرت در نسبت وثیقی قرار دارد اما در پاسخ به این پرسش نرماتیو که قدرت چگونه باید فهمیده شود به زمینه تاریخی اجتماعی توجهی نمیکنید. البته تا جایی که من میفهمم شما رویکردی مشابه بسیاری از فیلسوفان تحلیلی در فلسفه اخلاق فلسفه سیاسی و فلسفه دین دارید. شما به نحو ضمنی معتقد به یک گپ میان فکت و نرم هستید. اگر این گپ میان فکت و نرم را در اینجا برداریم انسجام و عقلانیت دیدگاه ما بیشتر میشود.
🔹 اگر بخواهم دقیقتر صحبت کنم باید بگم خدای اسلام و پیامبرش بنا به دلایل سیاسی اجتماعی تاریخی برپایه مفاهیم مرکزی «امت» و «هویت» ظهور پیدا کرده است. اگر دقت کنیم نگاه عرفانی و صوفیانه به دین هم دقیقا متاثر از دلایل سیاسی و اجتماعی شکل گرفته است. به عنوان نمونه صحیفه سجادیه که مربوط به امام سجاد است در شرایطی متاثر از واقعه عاشورا و انشقاق در امت اسلامی و سرکوب شیعیان است. شیعیان در طول تاریخ به عنوان رافضی و خارج شده از امت اسلامی و یک اپوزوسیون شناخته میشدند و به همین علت نیز نگاه فردگرا و عاشقانه نسبت به خداوند در طول تاریخ اسلامی نقش حاشیه ای داشته است. اگر اسلام تاریخی شیعه میتواند مثالی برای اسلام آزادی بخش باشد( البته با تاکید بر نگاه عرفانی و نه فقهی الهیاتی) اسلام تاریخی تسنن که غلبه بیشتری داشته است نیز میتواند مثالی برای اسلام اقتدارگرا باشد. اینکه در قرآن ایاتی دال بر رحمانیت خداوند پیدا کنیم به ما این مجوز را نمیدهد که آیات اقتدار و عذاب و عتاب را در موقعیت فرعی قرار دهیم.
🔸 به نظرم شیعه از این جهت و البته جهات دیگر با مسیحیت شباهت های زیادی دارد.مسیحیت در شکل کلی خود آنگونه که در طول تاریخ فهمیده شده حول مفاهیم مرکزی «رستگاری» و «نجات» میباشد و لذا تم فردیت و رویکرد عاشقانه و عرفانی فردگرا در تاریخ آن پررنگ میباشد. از همین جهت من با برخورد یکسان شما با آموزه های بنیادین سه دین ابراهیمی همدل نیستم و فکر میکنم قضیه پیچیده تر و در ضمن contextual است. اینکه قرائت مدرن از اسلام با چالش های جدی در عمل رو به رو است به نظر می آید ناشی از تاریخ این دین است.
🔹 نهایتا به نظرم پرسش الهیاتی درباره خداوند و پیامبر یک پرسش تفسیری است. نهایتا سوال« خدا چیست؟» باید به سوال «خدا چگونه فهمیده میشود» تغییر پیدا کند و این بصیرت مهمی است که سروش به ما میدهد.
———————————
🎥 جهت دسترسی به ویدیوی این سخنرانی به لینک زیر مراجعه بفرمایید:
🌐 www.aparat.com/v/p3PSX
❗️ فلسفه علم شریف را در آپارات دنبال کنید.
—————————
🆔: @philsharif
آپارات - سرویس اشتراک ویدیو
پیامبر اسلام؛ اقتدارگرا یا آزادی بخش - ابراهیم آزادگان
پیامبر اسلام؛ اقتدارگرا یا آزادی بخش: نقدی بر ارای دکتر عبدالکریم سروش درباره رابطه دین و قدرتسخنران: دکتر ابراهیم آزادگان(ریاست گروه فلسفه علم دانشگاه صنعتی شریف)چکیده:در این سخنرانی سعی خواهم کرد که نشان دهم چگونه درکمان از صفات خداوند و مخصوصا صفت قدرت…
انجمن علمی فلسفهعلم شریف
#نقد_و_نظر 🔰نظر بهراد موسوی(دانشجوی کارشناسی ارشد فلسفه علم) درباره سخنرانی "پیامبر اسلام؛ اقتدارگرا یا آزادی بخش" 🔸 من فکر میکنم که باید برای تغییر نگاه به خداوند و پیامبر به جنبه های رئالیستی و factual دین به عنوان یک پدیده اجتماعی و تاریخی نیز توجه جدی…
#نقد_و_نظر
🔰 پاسخ دکتر آزادگان به نقد بهراد موسوی(دانشجوی کارشناسی ارشد فلسفه علم) درباره سخنرانی "پیامبر اسلام؛ اقتدارگرا یا آزادی بخش"
❗️ بهراد عزیز میگوید"شما به نحو ضمنی معتقد به یک گپ میان فکت و نرم هستید." کاملا درست است.
"اینکه در قرآن ایاتی دال بر رحمانیت خداوند پیدا کنیم به ما این مجوز را نمیدهد که آیات اقتدار و عذاب و عتاب را در موقعیت فرعی قرار دهیم." من این کار را نکردم. من گفتم هر دو گفتمان در قران و کتاب مقدس هست. بعد سعی کردم نشان دهم کدام گفتمان ارجح است؟ سعی کردم نشان دهم که نگاه عمیق تری از دین میتوان با استفاده از الاهیات سیستماتیک و باز داشت که بر اساس متن هم هست و اولویت را به این میدهد که مفهوم صفات خداوند را باید براساس عشق او فهمید.
"از همین جهت من با برخورد یکسان شما با آموزه های بنیادین سه دین ابراهیمی همدل نیستم". تفاوت های صوری در بین این سه دین به نظر من مانع نمیشود که بتوان الاهیات یکسانی بر اساس مفهوم مشترک خداوند در الاهیات سیستماتیک ساخت. به نظرم در هر سه دین ما با یک مفهوم از خدا مواجهیم. اما بحث من اصلا تاریخی نیست و ان پیش فرض اول را که به درستی اشاره شدیعنی فاصله بین فکت و نرم را دارم.
به نظر بهراد سوال« خدا چیست؟» باید به سوال «خدا چگونه فهمیده میشود» تغییر پیدا کند و این بصیرت مهمی است که سروش به ما میدهد". اما من فکر میکنم سوالی که خدا چگونه فهمیده شده است صرفا اهمیتی تاریخی دارد. سوالی که من را درگیر کرده این است که "خدا چگونه باید فهمیده شود؟". اینکه خدا یا پیامبر چگونه فهمیده میشده اند د رطول تاریخ مسلمین با اینکه چگونه باید فهمیده شوند فرق دارد.
حالا شما میتوانی بگویی بحث سروش تاریخی است و بحث من فلسفه دین. اما وقتی میگوید چون پیامبر تاریخی اقتدارگرا بوده پس پیامبر اقتدارگرا هست، من میتوانم بگویم تو مجاز به این پرش نیستی. من میگویم اگر او پیامبر "خدا" بوده باشد نمیتوانسته در واقع اقتدارگرا بوده باشد. بلکه مفهوم قدرت را باید با قدرت خداوند فهمید . و قدرت در الاهیات سیستماتیک به معنای ازادی بخشی است نه اقتدار پدر سالارانه.
———————————
🎥 جهت دسترسی به ویدیوی این سخنرانی به لینک زیر مراجعه بفرمایید:
🌐 www.aparat.com/v/p3PSX
❗️ فلسفه علم شریف را در آپارات دنبال کنید.
—————————
🆔: @philsharif
🔰 پاسخ دکتر آزادگان به نقد بهراد موسوی(دانشجوی کارشناسی ارشد فلسفه علم) درباره سخنرانی "پیامبر اسلام؛ اقتدارگرا یا آزادی بخش"
❗️ بهراد عزیز میگوید"شما به نحو ضمنی معتقد به یک گپ میان فکت و نرم هستید." کاملا درست است.
"اینکه در قرآن ایاتی دال بر رحمانیت خداوند پیدا کنیم به ما این مجوز را نمیدهد که آیات اقتدار و عذاب و عتاب را در موقعیت فرعی قرار دهیم." من این کار را نکردم. من گفتم هر دو گفتمان در قران و کتاب مقدس هست. بعد سعی کردم نشان دهم کدام گفتمان ارجح است؟ سعی کردم نشان دهم که نگاه عمیق تری از دین میتوان با استفاده از الاهیات سیستماتیک و باز داشت که بر اساس متن هم هست و اولویت را به این میدهد که مفهوم صفات خداوند را باید براساس عشق او فهمید.
"از همین جهت من با برخورد یکسان شما با آموزه های بنیادین سه دین ابراهیمی همدل نیستم". تفاوت های صوری در بین این سه دین به نظر من مانع نمیشود که بتوان الاهیات یکسانی بر اساس مفهوم مشترک خداوند در الاهیات سیستماتیک ساخت. به نظرم در هر سه دین ما با یک مفهوم از خدا مواجهیم. اما بحث من اصلا تاریخی نیست و ان پیش فرض اول را که به درستی اشاره شدیعنی فاصله بین فکت و نرم را دارم.
به نظر بهراد سوال« خدا چیست؟» باید به سوال «خدا چگونه فهمیده میشود» تغییر پیدا کند و این بصیرت مهمی است که سروش به ما میدهد". اما من فکر میکنم سوالی که خدا چگونه فهمیده شده است صرفا اهمیتی تاریخی دارد. سوالی که من را درگیر کرده این است که "خدا چگونه باید فهمیده شود؟". اینکه خدا یا پیامبر چگونه فهمیده میشده اند د رطول تاریخ مسلمین با اینکه چگونه باید فهمیده شوند فرق دارد.
حالا شما میتوانی بگویی بحث سروش تاریخی است و بحث من فلسفه دین. اما وقتی میگوید چون پیامبر تاریخی اقتدارگرا بوده پس پیامبر اقتدارگرا هست، من میتوانم بگویم تو مجاز به این پرش نیستی. من میگویم اگر او پیامبر "خدا" بوده باشد نمیتوانسته در واقع اقتدارگرا بوده باشد. بلکه مفهوم قدرت را باید با قدرت خداوند فهمید . و قدرت در الاهیات سیستماتیک به معنای ازادی بخشی است نه اقتدار پدر سالارانه.
———————————
🎥 جهت دسترسی به ویدیوی این سخنرانی به لینک زیر مراجعه بفرمایید:
🌐 www.aparat.com/v/p3PSX
❗️ فلسفه علم شریف را در آپارات دنبال کنید.
—————————
🆔: @philsharif
آپارات - سرویس اشتراک ویدیو
پیامبر اسلام؛ اقتدارگرا یا آزادی بخش - ابراهیم آزادگان
پیامبر اسلام؛ اقتدارگرا یا آزادی بخش: نقدی بر ارای دکتر عبدالکریم سروش درباره رابطه دین و قدرتسخنران: دکتر ابراهیم آزادگان(ریاست گروه فلسفه علم دانشگاه صنعتی شریف)چکیده:در این سخنرانی سعی خواهم کرد که نشان دهم چگونه درکمان از صفات خداوند و مخصوصا صفت قدرت…
Forwarded from علم و دين
https://survey.porsline.ir/s/mdpiWO7
این پرسش نامه جهت بررسی میزان تأثیرگذاری علوم تجربی جدید (فیزیک، زیست شناسی و علوم شناختی) بر باورهای دینی دانشجویان، در "کارگروه علم و دین اندیشکده ی مهاجر دانشگاه صنعتی شریف" تعریف شده است.
از اینکه در روند این پژوهش به ما کمک می کنید از شما بسیار سپاسگزاریم و امیدواریم که نتیجه ی این پژوهش ما را در هموار کردن مسیر گفتگو میان علم و فلسفه و دین یاری کند.
زمان تقریبی ای که این پرسش نامه از شما خواهد گرفت حدودا 10 دقیقه است.
این پرسش نامه جهت بررسی میزان تأثیرگذاری علوم تجربی جدید (فیزیک، زیست شناسی و علوم شناختی) بر باورهای دینی دانشجویان، در "کارگروه علم و دین اندیشکده ی مهاجر دانشگاه صنعتی شریف" تعریف شده است.
از اینکه در روند این پژوهش به ما کمک می کنید از شما بسیار سپاسگزاریم و امیدواریم که نتیجه ی این پژوهش ما را در هموار کردن مسیر گفتگو میان علم و فلسفه و دین یاری کند.
زمان تقریبی ای که این پرسش نامه از شما خواهد گرفت حدودا 10 دقیقه است.
Porsline
علم و دین
با پُرسلاین به راحتی پرسشنامه خود را طراحی و ارسال کنید و با گزارشهای لحظهای آن به سرعت تصمیم بگیرید.
Forwarded from کانون فلسفه و دین دانشگاه امیرکبیر
📣 کانون فلسفه و دین دانشگاه صنعتی امیرکبیر برگزار میکند:
🔶 کارگاه مجازی "فلسفه ذهن برای نوآموزان"
👤 مدرس: ابوطالب صفدری
مدرس در دانشگاه، دانشجوی دکتری فلسفه علم و فناوری دانشگاه صنعتی شریف، پژوهشگر فلسفه و روانشناسی
🕖 زمان برگزاری: چهارشنبه ها ساعت ۱۹ - ۲۰:۳۰، به مدت ۴ جلسه
اولین جلسه ۱۵ بهمن
🔷 مکان: بستر مجازی اسکای روم
🔴 برای ثبت نام و اطلاعات بیشتر به آیدی زیر پیام دهید.
🆔 @Aut_Philosophy_Admin
- ثبت نام برای عموم آزاد است.
- شامل تخفیف برای اعضای کانون و شرکت کنندگان دوره های قبل
🔶 کارگاه مجازی "فلسفه ذهن برای نوآموزان"
👤 مدرس: ابوطالب صفدری
مدرس در دانشگاه، دانشجوی دکتری فلسفه علم و فناوری دانشگاه صنعتی شریف، پژوهشگر فلسفه و روانشناسی
🕖 زمان برگزاری: چهارشنبه ها ساعت ۱۹ - ۲۰:۳۰، به مدت ۴ جلسه
اولین جلسه ۱۵ بهمن
🔷 مکان: بستر مجازی اسکای روم
🔴 برای ثبت نام و اطلاعات بیشتر به آیدی زیر پیام دهید.
🆔 @Aut_Philosophy_Admin
- ثبت نام برای عموم آزاد است.
- شامل تخفیف برای اعضای کانون و شرکت کنندگان دوره های قبل
#سخنرانی #همایش
🔰 دومین پیشنشست همایش بینالمللی "عقلانیت، خداباوری و خداناباوری"
✅ عنوان پیشنشست: رابطهی دین و خداباوری با علم در دوران تمدن اسلامی
👤 با ارائهی دتلف کوینترن(دانشگاه استانبول و دانشگاه برمن آلمان)
👤 دبیر نشست: مریم فرحمند(دانشجوی دکتری گروه فلسفه علم دانشگاه صنعتی شریف)
🗓 دوشنبه 27 بهمن؛ ساعت 16
❗️ چکیدهی ارائهی این پیشنشست را در این لینک بخوانید.
🌐 جهت شرکت در این سخنرانی به لینک زیر مراجعه بفرمایید:
📎 www.skyroom.online/ch/irip/rta
——————
🆔: @philsharif
🔰 دومین پیشنشست همایش بینالمللی "عقلانیت، خداباوری و خداناباوری"
✅ عنوان پیشنشست: رابطهی دین و خداباوری با علم در دوران تمدن اسلامی
👤 با ارائهی دتلف کوینترن(دانشگاه استانبول و دانشگاه برمن آلمان)
👤 دبیر نشست: مریم فرحمند(دانشجوی دکتری گروه فلسفه علم دانشگاه صنعتی شریف)
🗓 دوشنبه 27 بهمن؛ ساعت 16
❗️ چکیدهی ارائهی این پیشنشست را در این لینک بخوانید.
🌐 جهت شرکت در این سخنرانی به لینک زیر مراجعه بفرمایید:
📎 www.skyroom.online/ch/irip/rta
——————
🆔: @philsharif
#چکیده #Abstract
Knowledge Culture as inclusive and participatory commemorative culture: Islamic Knowledges in public and museum spaces
The Hafiz-Goethe monument in Weimar commemorates the Persian poet Hafiz (CA. 1315-1390), who inspired the poetry of Johann-Wolfgang Goethe and Friedrich Rückert. Goethe's book of poems, the Western-Eastern Divan (1819) exemplifies this. Monuments, historical editions of the Divan and manuscripts – including those written by Goethe in Arabic – are evidence of material and manuscript cultures being part of UNESCO World Documents Heritage. They are among the most well-known and only recently installed material memorials in the German-speaking public spaces, refering to Persian and Arabic inspirations and adaptions in poetry. When it comes to commemorative material and immaterial cultures of knowledge and sciences in Islam further research is needed.
In addition to monuments, objects and manuscripts in museums and archives, there are numerous memorials, artifacts and objects of Eastern-Western knowledge travel- ing, its adaptations and representations in material cultures in the public area, which have hitherto, and if at all, then only been dealt selectively in the historically oriented cultural sciences and history of sciences. This holds true for Arabic embroidered Bishop's robes dating back to the 13th century or friezes, e.g., representing ar-Rāzī on the wall of pharmacies at the beginning of the 17th century.
The presentation will map some material and immaterial cultures of remembrance, before question them with regard to their musealizability, discussing them in the context of critical cultural and knowledge heritage debates. Against the background of the discussion about multi-perspective, multi-directional and polylogical commem- orative cultures, recent approaches of an inclusive and decolonial culture of memory, which take Persian and Arabic contributions to the universal culture of knowledge into the research focus, are introduced.
Giving some examples from German speaking lands and Turkey (Ibn Sīnā Garden in Istanbul), the presentation will also introduce new paths of experimental history of sciences, e.g., in the fields chemistry, pharmacy (distillation) and medicinal botanic.
Detlev Quintern,
Istanbul, the 24th of January 2021
————————
🆔: @philsharif
Knowledge Culture as inclusive and participatory commemorative culture: Islamic Knowledges in public and museum spaces
The Hafiz-Goethe monument in Weimar commemorates the Persian poet Hafiz (CA. 1315-1390), who inspired the poetry of Johann-Wolfgang Goethe and Friedrich Rückert. Goethe's book of poems, the Western-Eastern Divan (1819) exemplifies this. Monuments, historical editions of the Divan and manuscripts – including those written by Goethe in Arabic – are evidence of material and manuscript cultures being part of UNESCO World Documents Heritage. They are among the most well-known and only recently installed material memorials in the German-speaking public spaces, refering to Persian and Arabic inspirations and adaptions in poetry. When it comes to commemorative material and immaterial cultures of knowledge and sciences in Islam further research is needed.
In addition to monuments, objects and manuscripts in museums and archives, there are numerous memorials, artifacts and objects of Eastern-Western knowledge travel- ing, its adaptations and representations in material cultures in the public area, which have hitherto, and if at all, then only been dealt selectively in the historically oriented cultural sciences and history of sciences. This holds true for Arabic embroidered Bishop's robes dating back to the 13th century or friezes, e.g., representing ar-Rāzī on the wall of pharmacies at the beginning of the 17th century.
The presentation will map some material and immaterial cultures of remembrance, before question them with regard to their musealizability, discussing them in the context of critical cultural and knowledge heritage debates. Against the background of the discussion about multi-perspective, multi-directional and polylogical commem- orative cultures, recent approaches of an inclusive and decolonial culture of memory, which take Persian and Arabic contributions to the universal culture of knowledge into the research focus, are introduced.
Giving some examples from German speaking lands and Turkey (Ibn Sīnā Garden in Istanbul), the presentation will also introduce new paths of experimental history of sciences, e.g., in the fields chemistry, pharmacy (distillation) and medicinal botanic.
Detlev Quintern,
Istanbul, the 24th of January 2021
————————
🆔: @philsharif
Forwarded from Philosophy Cafe ♨️ (علی سلطان زاده)
🗯 عموماً وقتی حرف از تاریخ علم مدرن زده میشه، ذهنها به سمت کپلر و گالیله و نیوتن میره (اروپای قرن هفدهم). درست هم هست، اروپای قرن هفدهم یکی از مهمترین مقاطع تاریخ علم مدرنه. علم مدرن پدیدهای اروپایی بود، اما پدیدهای اروپایی باقی نموند؛ وارد بسیاری از کشورهای دیگه شد. از قرن نوزدهم میلادی علم مدرن به طور جدی وارد ایران شد (دورۀ قاجار). یکی از مهمترین دیدگاههایی که به عنوان یکی از پایههای علم مدرن محسوب میشه، نجوم مدرن یا نجوم کوپرنیکیه. توی این دیدگاه، این خورشید نیست که به دور زمین میگرده، بلکه زمین به دور خورشید میگرده. سؤالی که اینجا به وجود میاد اینه: واکنش نخبگان و علمای دینی دورۀ قاجار به نجوم مدرن چی بود؟ این سؤال میتونه به بخشی از درک ما نسبت به موضوع «علم و دین» کمک کنه.
🗯 امیرمحمد گمینی (استاد تاریخ علم، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران) مقالهای داره به اسم «علمای امامیه و نجوم جدید در ایران عصر قاجار» که به همین سؤال میپردازه. به خاطر کلیشۀ رایجی که بین خیلی از افراد وجود داره مبنی بر اینکه کلیسا دستاوردهای تجربی گالیله رو به خاطر ضدیت با متن مقدس محکوم و به همین خاطر هم گالیله رو محاکمه کرد، ممکنه این تصور برامون ایجاد شده باشه که علمای امامیۀ عصر قاجار هم بر اساس آموزههای دینی عصر خودشون، با نجوم مدرن مخالفت کردن. نکتۀ جالب اینه که گمینی مینویسه تا به امروز حتی یک فتوا یا حکم فقهی علیه آموزش، تبلیغ و تدریس نجوم مدرن از طرف علمای طراز اول درسخونده در کربلا و نجف (در دورۀ قاجار) پیدا نشده. چرا علمای قاجار آموزش نجوم مدرن رو به عنوان الحاد یا علت بیدینی معرفی نکردن؟
🗯 گمینی به خوبی به این نکته اشاره میکنه که علمای دینی در مورد چنین مسائلی تعارفی ندارن. اگه اونها به چنین نتیجهای میرسیدن که نجوم مدرن، ایمان دینی ایرانیها را ضعیف میکنه، به صراحت توی رسائل خودشون به این نکته اشاره میکردن؛ ولی هیچ اشارهای به این موضوع وجود نداره. آیا این به این معنی نیست که علمای امامیه اصلاً هیچ ضدیتی رو بین نجوم مدرن و دین نمیدیدن؟ حتی گمینی مینویسه علمای امامیه هیچ فتوایی علیه هیچ نظریۀ علمی غربی (نه فقط نجوم مدرن، بلکه نظریۀ داروین و ...) صادر نکردن.
اینجا ممکنه این اشکال مطرح بشه: «علمای دینی اصلاً نجوم مدرن بلد نبودن. به همین دلیل عمق خطر رو درک نکرده بودن. اگه میدونستن نجوم مدرن چیه، حتماً علیهش فتوا میدادن. مثل همون کاری که کلیسا با گالیله کرد».
به نظرم این اشکال وارد نیست.
🗯 ما نمیتونیم بگیم علمای دورۀ قاجار اصلاً با نجوم مدرن آشنایی نداشتن. ملا مهدی نراقی و محمدحسین شهرستانی (دو تا از علمای امامیۀ دورۀ قاجار) با دلایل مبتنی بر نجوم بطلمیوسی و طبیعیات ارسطویی با نجوم مدرن مخالفت کردن. نکتۀ جالب اینه که این دو نفر بر اساس آموزههای دینی مخالف نجوم مدرن نبودن. یعنی حرفشون این نبود که «چون نجوم مدرن با آیات و روایات ناسازگار است، پس غلط است»، حرفشون این بود که «چون نجوم مدرن با مشاهدات تجربی و دلایل عقلی ناسازگار است، پس غلط است». آیا اینها عجیب نیست؟
آیا اینها به این معنی نیست که علمای امامیه (یعنی اکثریت علمای دینی دورۀ قاجار)، نه نجوم قدیم (بطلمیوسی) رو منطبق با آیات و روایات میدونستن؛ و نه نجوم جدید (کوپرنیکی) رو متضاد با آیات و روایات؟ گمینی پاسخ مثبت میده. به همین دلیل هم بود که علمای قاجار انگیزهای برای مخالفت با نجوم مدرن نداشتن.
📢 من فکر میکنم از بین حرفهای علمای دورۀ قاجار میشه نکات خوبی رو در رابطه با موضوع «علم و دین» استخراج کرد. محمدحسین شهرستانی با اینکه مخالف نجوم مدرن بوده، ولی نمیپذیره که هیچ آیه یا روایتی در تأیید نجوم قدیم وجود داره؛ بعد از اینکه توضیح میده که ما نمیتونیم «فلک» و «سماء» رو توی قرآن و روایات به همون معنی نجوم قدیم در نظر بگیریم، مینویسه: "دانستی که وضع شرع مطهر بر بیان این امور نیست و در آن بر وفق لسان و معتقد مخاطبین جریان نموده، و در طی آیات و اخبار اشاره به واقع هست، ولی چون مقصودبالذات نبوده و از افهام مخاطبین دور بوده، تصریح ننموده، و اصل مقصد ایشان ارشاد به علوم دین است".
خلاصۀ حرف شهرستانی اینه که دین قرار نیست به ما بگه آیا سیارات منظومۀ شمسی حرکت میکنن یا فلکشون حرکت میکنه؛ یا پستانداران و دوزیستها و انگشت خرس چگونه به وجود اومدن؛ یا جهان مطابق با کدوم مدل کیهانشناختی پا به هستی گذاشت: "وضع شرع مطهر بر بیان این امور نیست".
✅ نقد و نظر: @Ali_soltanzadeh
@philosophycafe
🗯 امیرمحمد گمینی (استاد تاریخ علم، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران) مقالهای داره به اسم «علمای امامیه و نجوم جدید در ایران عصر قاجار» که به همین سؤال میپردازه. به خاطر کلیشۀ رایجی که بین خیلی از افراد وجود داره مبنی بر اینکه کلیسا دستاوردهای تجربی گالیله رو به خاطر ضدیت با متن مقدس محکوم و به همین خاطر هم گالیله رو محاکمه کرد، ممکنه این تصور برامون ایجاد شده باشه که علمای امامیۀ عصر قاجار هم بر اساس آموزههای دینی عصر خودشون، با نجوم مدرن مخالفت کردن. نکتۀ جالب اینه که گمینی مینویسه تا به امروز حتی یک فتوا یا حکم فقهی علیه آموزش، تبلیغ و تدریس نجوم مدرن از طرف علمای طراز اول درسخونده در کربلا و نجف (در دورۀ قاجار) پیدا نشده. چرا علمای قاجار آموزش نجوم مدرن رو به عنوان الحاد یا علت بیدینی معرفی نکردن؟
🗯 گمینی به خوبی به این نکته اشاره میکنه که علمای دینی در مورد چنین مسائلی تعارفی ندارن. اگه اونها به چنین نتیجهای میرسیدن که نجوم مدرن، ایمان دینی ایرانیها را ضعیف میکنه، به صراحت توی رسائل خودشون به این نکته اشاره میکردن؛ ولی هیچ اشارهای به این موضوع وجود نداره. آیا این به این معنی نیست که علمای امامیه اصلاً هیچ ضدیتی رو بین نجوم مدرن و دین نمیدیدن؟ حتی گمینی مینویسه علمای امامیه هیچ فتوایی علیه هیچ نظریۀ علمی غربی (نه فقط نجوم مدرن، بلکه نظریۀ داروین و ...) صادر نکردن.
اینجا ممکنه این اشکال مطرح بشه: «علمای دینی اصلاً نجوم مدرن بلد نبودن. به همین دلیل عمق خطر رو درک نکرده بودن. اگه میدونستن نجوم مدرن چیه، حتماً علیهش فتوا میدادن. مثل همون کاری که کلیسا با گالیله کرد».
به نظرم این اشکال وارد نیست.
🗯 ما نمیتونیم بگیم علمای دورۀ قاجار اصلاً با نجوم مدرن آشنایی نداشتن. ملا مهدی نراقی و محمدحسین شهرستانی (دو تا از علمای امامیۀ دورۀ قاجار) با دلایل مبتنی بر نجوم بطلمیوسی و طبیعیات ارسطویی با نجوم مدرن مخالفت کردن. نکتۀ جالب اینه که این دو نفر بر اساس آموزههای دینی مخالف نجوم مدرن نبودن. یعنی حرفشون این نبود که «چون نجوم مدرن با آیات و روایات ناسازگار است، پس غلط است»، حرفشون این بود که «چون نجوم مدرن با مشاهدات تجربی و دلایل عقلی ناسازگار است، پس غلط است». آیا اینها عجیب نیست؟
آیا اینها به این معنی نیست که علمای امامیه (یعنی اکثریت علمای دینی دورۀ قاجار)، نه نجوم قدیم (بطلمیوسی) رو منطبق با آیات و روایات میدونستن؛ و نه نجوم جدید (کوپرنیکی) رو متضاد با آیات و روایات؟ گمینی پاسخ مثبت میده. به همین دلیل هم بود که علمای قاجار انگیزهای برای مخالفت با نجوم مدرن نداشتن.
📢 من فکر میکنم از بین حرفهای علمای دورۀ قاجار میشه نکات خوبی رو در رابطه با موضوع «علم و دین» استخراج کرد. محمدحسین شهرستانی با اینکه مخالف نجوم مدرن بوده، ولی نمیپذیره که هیچ آیه یا روایتی در تأیید نجوم قدیم وجود داره؛ بعد از اینکه توضیح میده که ما نمیتونیم «فلک» و «سماء» رو توی قرآن و روایات به همون معنی نجوم قدیم در نظر بگیریم، مینویسه: "دانستی که وضع شرع مطهر بر بیان این امور نیست و در آن بر وفق لسان و معتقد مخاطبین جریان نموده، و در طی آیات و اخبار اشاره به واقع هست، ولی چون مقصودبالذات نبوده و از افهام مخاطبین دور بوده، تصریح ننموده، و اصل مقصد ایشان ارشاد به علوم دین است".
خلاصۀ حرف شهرستانی اینه که دین قرار نیست به ما بگه آیا سیارات منظومۀ شمسی حرکت میکنن یا فلکشون حرکت میکنه؛ یا پستانداران و دوزیستها و انگشت خرس چگونه به وجود اومدن؛ یا جهان مطابق با کدوم مدل کیهانشناختی پا به هستی گذاشت: "وضع شرع مطهر بر بیان این امور نیست".
✅ نقد و نظر: @Ali_soltanzadeh
@philosophycafe
#تسلیت
◾️ ضایعهی درگذشت جامعهشناس، نویسنده و استاد، خانم دکتر هاله لاجوردی را به جامعهی علمی و خانوادهی گرامی ایشان و به طور خاص به آقای دکتر کاوه لاجوردی تسلیت عرض میکنم.
روحش شاد و قرین رحمت خداوند باد.
🔸 ابراهیم آزادگان
————————
🆔: @philsharif
◾️ ضایعهی درگذشت جامعهشناس، نویسنده و استاد، خانم دکتر هاله لاجوردی را به جامعهی علمی و خانوادهی گرامی ایشان و به طور خاص به آقای دکتر کاوه لاجوردی تسلیت عرض میکنم.
روحش شاد و قرین رحمت خداوند باد.
🔸 ابراهیم آزادگان
————————
🆔: @philsharif
Forwarded from پژوهشکده مطالعات بنیادین علم و فناوری
#وبینار
مجموعه سخنرانی های علم والهیات
موضوع: مسئله غایت در زیست شناسی تکاملی و الهیات، سازگاری یا ناسازگاری
سخنران: دکتر سید حسن حسینی
(استاد گروه فلسفه علم دانشگاه صنعتی شریف)
برگزار کننده: پژوهشکده مطالعات بنیادین علم و فناوری
🗓 دوشنبه ۲۰بهمن ماه ۹۹
⏰ساعت ۱۸ الی ۱۹:۳۰
لینک ورود به وبینار:
https://www.skyroom.online/ch/newandishan/kargah
مجموعه سخنرانی های علم والهیات
موضوع: مسئله غایت در زیست شناسی تکاملی و الهیات، سازگاری یا ناسازگاری
سخنران: دکتر سید حسن حسینی
(استاد گروه فلسفه علم دانشگاه صنعتی شریف)
برگزار کننده: پژوهشکده مطالعات بنیادین علم و فناوری
🗓 دوشنبه ۲۰بهمن ماه ۹۹
⏰ساعت ۱۸ الی ۱۹:۳۰
لینک ورود به وبینار:
https://www.skyroom.online/ch/newandishan/kargah
Forwarded from مدرسه زمستانی فلسفه دین
🟥🟧🟨
🔸گروه فلسفه علم دانشگاه صنعتی شریف برگزار میکند:
🔹 مدرسه زمستانی فلسفه دین
👤 ارائهدهندگان: ابراهیم آزادگان، الیوت سوبر، آر.تی. مولینز، تی.جی. ماوسن و ...
📄 برای شرکتکنندگان در صورت ثبتنام و حضور در تمامی جلسات، گواهی رسمی صادر میشود
📅 از ۲۸ بهمن تا ۷ اسفند ۱۳۹۹، هر شب ساعت ۱۹ تا ۲۱
🌐 آدرس برگزاری جلسات:
https://vc.sharif.edu/ch/philsci-speech
🔴 ثبت نام اولیه (جهت صدور گواهی، ثبتنام الزامی است):
https://forms.gle/gyr2NJEMECFMSuweA
🟢 اطلاعرسانی تکمیلی از طریق ایمیل و آدرس زیر انجام خواهد شد:
@philorwinterschool
🔸گروه فلسفه علم دانشگاه صنعتی شریف برگزار میکند:
🔹 مدرسه زمستانی فلسفه دین
👤 ارائهدهندگان: ابراهیم آزادگان، الیوت سوبر، آر.تی. مولینز، تی.جی. ماوسن و ...
📄 برای شرکتکنندگان در صورت ثبتنام و حضور در تمامی جلسات، گواهی رسمی صادر میشود
📅 از ۲۸ بهمن تا ۷ اسفند ۱۳۹۹، هر شب ساعت ۱۹ تا ۲۱
🌐 آدرس برگزاری جلسات:
https://vc.sharif.edu/ch/philsci-speech
🔴 ثبت نام اولیه (جهت صدور گواهی، ثبتنام الزامی است):
https://forms.gle/gyr2NJEMECFMSuweA
🟢 اطلاعرسانی تکمیلی از طریق ایمیل و آدرس زیر انجام خواهد شد:
@philorwinterschool
Forwarded from انجمنعلمی فلسفۀ دین ایران
کارگاه «انتشار مقاله در مجلات بینالمللی فلسفۀ دین»
انجمنعلمی فلسفۀ دین ایران با مشارکت مرکز فلسفۀ دین دانشگاه بیرمنگام کارگاه آموزشی «انتشار مقاله در مجلات بینالمللی فلسفۀ دین» را در روز دوشنبه، ۴ اسفند ماه برگزار میکند. این کارگاه در قالب دو نشست برگزار میشود که در نشست اول پروفسور یوجین ناگاساوا (دانشگاه بیرمنگام و سردبیر مجلۀ Religious Studies) از ساعت ۱۶:۳۰ تا ۱۷:۳۰ به زبان انگلیسی در ارتباط با فرایند ویراستاری مجلات علمی و سیاستهای مجلۀ تحت مدیریت خود صحبت خواهند کرد، و در نشست دوم جناب آقای دکتر محمدصالح زارعپور (دانشگاه بیرمنگام) از ساعت ۱۷:۴۵ تا ۱۹ به زبان فارسی دربارۀ نحوۀ مشارکت جدیتر پژوهشگران ایران در عرصۀ بینالمللی و عرضۀ دیدگاههای خود در سطح جهانی سخن خواهند گفت.
برای ثبتنام در این کارگاه و کسب اطلاعات بیشتر لطفاً به این آدرس مراجعه کنید.
philor.org
انجمنعلمی فلسفۀ دین ایران با مشارکت مرکز فلسفۀ دین دانشگاه بیرمنگام کارگاه آموزشی «انتشار مقاله در مجلات بینالمللی فلسفۀ دین» را در روز دوشنبه، ۴ اسفند ماه برگزار میکند. این کارگاه در قالب دو نشست برگزار میشود که در نشست اول پروفسور یوجین ناگاساوا (دانشگاه بیرمنگام و سردبیر مجلۀ Religious Studies) از ساعت ۱۶:۳۰ تا ۱۷:۳۰ به زبان انگلیسی در ارتباط با فرایند ویراستاری مجلات علمی و سیاستهای مجلۀ تحت مدیریت خود صحبت خواهند کرد، و در نشست دوم جناب آقای دکتر محمدصالح زارعپور (دانشگاه بیرمنگام) از ساعت ۱۷:۴۵ تا ۱۹ به زبان فارسی دربارۀ نحوۀ مشارکت جدیتر پژوهشگران ایران در عرصۀ بینالمللی و عرضۀ دیدگاههای خود در سطح جهانی سخن خواهند گفت.
برای ثبتنام در این کارگاه و کسب اطلاعات بیشتر لطفاً به این آدرس مراجعه کنید.
philor.org
Forwarded from 🎧ایستگاه فلسفه (Philosophy)
📣 به گزارش روابط عمومی موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، کلاسهای آزاد موسسه از 29 بهمن ماه 1399 از سر گرفته خواهد شد.
🟪 علاقهمندان میتوانند با مراجعه به سامانه آموزشهای مجازی موسسه در این کلاسها ثبت نام کنند و برای شرکت در کلاسها مهیا شوند.
🟩 این کلاسها به صورت مجازی برگزار میشوند. لازم به ذکر است که کلاسهای آموزش آزاد به دو صورت آنلاین و آفلاین برگزار میشود. کلاسهای آنلاین در 16 جلسه و کلاسهای آفلاین به صورت ضبطشده و در 4 ساعت برگزار میشوند.
🟧 دانشپژوهان گرامی برای کسب اطلاعات بیشتر به آدرس lms.irip.ac.ir مراجعه نمایند.
🔴 جهت دریافت صوت های فلسفی 👇
🆔@PhilosophyStationFALSAFEH
🟪 علاقهمندان میتوانند با مراجعه به سامانه آموزشهای مجازی موسسه در این کلاسها ثبت نام کنند و برای شرکت در کلاسها مهیا شوند.
🟩 این کلاسها به صورت مجازی برگزار میشوند. لازم به ذکر است که کلاسهای آموزش آزاد به دو صورت آنلاین و آفلاین برگزار میشود. کلاسهای آنلاین در 16 جلسه و کلاسهای آفلاین به صورت ضبطشده و در 4 ساعت برگزار میشوند.
🟧 دانشپژوهان گرامی برای کسب اطلاعات بیشتر به آدرس lms.irip.ac.ir مراجعه نمایند.
🔴 جهت دریافت صوت های فلسفی 👇
🆔@PhilosophyStationFALSAFEH
Forwarded from علم و دين
https://survey.porsline.ir/s/mdpiWO7
این پرسش نامه جهت بررسی میزان تأثیرگذاری علوم تجربی جدید (فیزیک، زیست شناسی و علوم شناختی) بر باورهای دینی دانشجویان، در "کارگروه علم و دین اندیشکده ی مهاجر دانشگاه صنعتی شریف" تعریف شده است.
از اینکه در روند این پژوهش به ما کمک می کنید از شما بسیار سپاسگزاریم و امیدواریم که نتیجه ی این پژوهش ما را در هموار کردن مسیر گفتگو میان علم و فلسفه و دین یاری کند.
زمان تقریبی ای که این پرسش نامه از شما خواهد گرفت حدودا 10 دقیقه است.
این پرسش نامه جهت بررسی میزان تأثیرگذاری علوم تجربی جدید (فیزیک، زیست شناسی و علوم شناختی) بر باورهای دینی دانشجویان، در "کارگروه علم و دین اندیشکده ی مهاجر دانشگاه صنعتی شریف" تعریف شده است.
از اینکه در روند این پژوهش به ما کمک می کنید از شما بسیار سپاسگزاریم و امیدواریم که نتیجه ی این پژوهش ما را در هموار کردن مسیر گفتگو میان علم و فلسفه و دین یاری کند.
زمان تقریبی ای که این پرسش نامه از شما خواهد گرفت حدودا 10 دقیقه است.
Porsline
علم و دین
با پُرسلاین به راحتی پرسشنامه خود را طراحی و ارسال کنید و با گزارشهای لحظهای آن به سرعت تصمیم بگیرید.
مسئله غایت در زیست شناسی
دکتر سید حسن حسینی
🔴 صوت سخنرانی دکتر سید حسن حسینی
✅ غایت در زیست شناسی تکاملی, سازگاری یا ناسازگاری
🆔 @jorateandishidan
✅ غایت در زیست شناسی تکاملی, سازگاری یا ناسازگاری
🆔 @jorateandishidan