📚 «فلسفه» نزد فیلسوفان مدرن غرب

📜 در قرون وسطی جایگاه فلسفه در غرب کمابیش شبیه به تمدن اسلامی بود. اما در دوره رنسانس، به تدریج فضا تغییر کرد و طبیعیات به نسبت مابعدالطبیعه بیشتر مورد توجه قرار گرفت.

📜 از آنجا که عقیده فیلسوفان در این دوره چنین بود که پیشینیان از روش های نامناسب برای تحقیق و تفکر استفاده کرده اند، تلاششان معطوف به ارزیابی قوای ادراکی انسان و علل خطا در این قوا شد. مثلا دکارت بسیار سعی کرد تا بداند راههای ادراک یقینی و مصون از خطا کدامند.

📜 همین تلاشها برای رسیدن به درک درستی از شناخت آدمی منجر به تولد شاخه ای مستقل در فلسفه به نام «معرفت شناسی» (شناخت شناسی) شد. یکی از دلایل شهرت کانت این مسأله است که او معرفت شناسی را در جایگاه مابعدالطبیعه نشاند و بسیار به آن بها داد.

🔍 در پی موفقیت های چشمگیر در طبیعیات، به تدریج طبیعیات و به دنبال ان ریاضیات از فلسفه جدا شدند. از آن به بعد طبیعیات با نام «علوم تجربی» شناخته میشوند.

#فلسفه_غرب
#معرفت_شناسی
#دکارت #کانت
@philsharif

بر روی جعبه دی‌وی‌دی فیلم «ماتریکس» جملات زیر به چشم می‌خورد:
«ادراک: دنیای هر روزه‌ی ما دنیایی واقعی است.
واقعیت: آن دنیا حقه‌ای بیش نیست، هزارتویی در هم تنیده از نیرنگ و فریب آن هم توسط ماشین‌هایی که ما را به کنترل خود درآورده‌اند.»

به گمان من این دیدگاه کاملا هم صحیح نیست و حتی اگر در یک ماتریکس هم باشم، جهان من همچنان واقعی است. یک مغز در خمره کاملا فریب نخورده است (دست کم اگر همواره در خمره بوده باشد). نمی‌توان گفت تمام باورهای نئو درباره‌ی جهان باورهایی سراسر دروغند.
به عکس، موجودات درون خمره درباره‌ی جهان خود عمدتا باورهایی درست دارند. در این صورت، فرضیه‌ی ماتریکس فرضیه‌ای شک‌گرایانه نخواهد بود و احتمال وجود آن، همه‌ی آن‌چه را که فکر می‌کنیم می‌دانیم، تضعیف نمی‌کند.

پیش از این نیز فلاسفه قائل به چنین نگرش‌هایی بودند. جرج برکلی فیلسوف ایرلندی قرن هجدهم عقیده دارد که در واقع نمود همان واقعیت است‌. گفته‌ی مورفیوس [در فیلم] را به یاد بیاوریم:
«واقعی یعنی چه؟ تعریف تو از واقعیت چگونه است؟ اگر منظور تو آن چیزهایی است که می‌توانی لمس کنی، ببویی، بشنوی، بچشی و ببینی آنگاه واقعیت چیزی نیست مگر علائمی الکتریکی که به وسیلهٔ مغز تو تفسیر می‌شوند.»

از مقالهٔ «ماتریکس به مثابه متافیزیک»، نوشتهٔ دیوید چالمرز، ترجمهٔ محمد ایمانیان

#معرفت_شناسی #متافیزیک
#فیلم
@philsharif

🔴 طرح درس «معرفت‌شناسی»

🗣 دکتر سیدعلی طاهری - عضو هیئت علمی گروه فلسفه‌علم دانشگاه صنعتی شریف

📅 دوشنبه‌ها ۱۴ تا ۱۷

#T14022
#طرح_درس
#طاهری
#معرفت_شناسی

—————————
🆔 تلگرام | اینستاگرام | سایت | ویرگول | آرشیو فایل‌ها