شب چله در نایین
جشن شب چله از آیین‌های باستانی به‌جامانده از پیشینیان و بزرگان است که به ما یادآور می‌شود قدر تک‌تک لحظه‌های کنار هم بودن را بدانیم و مردم شهرنایین بر این اساس، چله را طبق سنت گذشتگان خود سپری می‌کنند.
در قدیم دو هنگام از سال را به نام چله می‌شناختند، چله تابستان که از تیر شروع‌شده و اول دی‌ماه که چله زمستان نام داشته است و شب اول آن را به نام شب چله می‌شناسند.
در شب چله به‌عنوان طولانی‌ترین شب سال و با اعتقاد بر پیروزی نور و روشنایی بر تاریکی، یکی از قدیمی‌ترین جشنهای ایرانی برپا می‌شود که مردم برخی مناطق ایران این جشن را با سنت‌های خاص گرامی می‌دارند.
❄نایینی‌ها این شب را با آداب و رسومی که از نیاکان خود به ارث برده‌اند، جشن می‌گیرند و با برگزاری دورهمی اقوام علاوه بر دید و بازدید، فرصتی برای کنار گذاشتن کدورت‌ها و نزدیک شدن دل‌ها برای از بین بردن تاریکی روابط فراهم می‌آورند تا در یک دقیقه بیشتر باهم بودن، خاطرات شیرین برای لحظات زندگی یکدیگر بسازند.
❄در روستاهای شهرستان نایین مادربزرگ خانواده قبل از طلوع آفتاب، آتش این جشن را در تنور خانه روشن می‌کند، پخت نان سنتی ساده و شیری و آش جو در تنور گلی یکی از آیین‌های خوش‌بو و خوش‌طعم نایینی‌ها برای چله بوده که همه اهالی خانه را از این شب بزرگ خبردار می‌کند.
❄در محله محمدیه پخت نان جو، نان سبزی و نان پیاز نیز رواج دارد.
آش دونچی «دندونی»، آش رشته، آش آنغوزه، فَیُّو، هفتومو «هفت‌دانه» و قَلیه گِزر «قلیه زردک» از غذاهای سنتی دست پخت بانوان نایینی و کلیچه «کلوچه»، چنگمال، سیرک، کُماج، لبو، زردک، چغندر، شلغم و ماستینه «ماست محلی» ازجمله خوراکی‌های لذیذ و خوشمزه برای شب چله است.
《کام ما با کُپَچو شیرین است
خوردنش رسم و ره دیرین است
ترد و خوشمزه و خوش‌رنگ و لعاب اندرونش همه عطرآگین است
این‌همه جلوه و این نقش و نگار
هنر دست‌زن نایین است》
در ایام خاص سال از جمله شب چله بانوان نایینی با پخت این شیرینی، کام مهمانان چله را شیرین می‌کنند.
گفتنی است که نان کوفته سبزی از دیگر خوراکی‌های خوشمزه بانوان محله محمدیه است که با کوبیدن نان خشک و پیازچه در هاون سنگی برای این شب آماده می‌شود.
همیشه بزرگ‌ترها برای استقبال از روزهای بلند رحمت و برکت پیش‌رو، شب یلدا در چهارگوشه کرسی که با آتش زغال گرم شده است، می‌نشستند و در دستان کوچک‌ترها آجیل ساده نخودچی، کشمش، گندم برشته، شاهدانه و یا برنجک ریخته و با داستان‌های شیرین بر لب‌های همگی شادی و خنده می‌نشاندند.
#چله_فرخنده_باد
#شب_چله
#فرهنگ
#نائین_ما
اینستاگرام 👈https://Instagram.com/naeene_ma
🆔 @Naeene_Ma
جشن شب چله از آیین‌های باستانی به‌جامانده از پیشینیان و بزرگان است که به ما یادآور می‌شود قدر تک‌تک لحظه‌های کنار هم بودن را بدانیم و مردم شهرنایین بر این اساس، چله را طبق سنت گذشتگان خود سپری می‌کنند.
در قدیم دو هنگام از سال را به نام چله می‌شناختند، چله تابستان که از تیر شروع‌شده و اول دی‌ماه که چله زمستان نام داشته است و شب اول آن را به نام شب چله می‌شناسند.
در شب چله به‌عنوان طولانی‌ترین شب سال و با اعتقاد بر پیروزی نور و روشنایی بر تاریکی، یکی از قدیمی‌ترین جشنهای ایرانی برپا می‌شود که مردم برخی مناطق ایران این جشن را با سنت‌های خاص گرامی می‌دارند.
❄نایینی‌ها این شب را با آداب و رسومی که از نیاکان خود به ارث برده‌اند، جشن می‌گیرند و با برگزاری دورهمی اقوام علاوه بر دید و بازدید، فرصتی برای کنار گذاشتن کدورت‌ها و نزدیک شدن دل‌ها برای از بین بردن تاریکی روابط فراهم می‌آورند تا در یک دقیقه بیشتر باهم بودن، خاطرات شیرین برای لحظات زندگی یکدیگر بسازند.
❄در روستاهای شهرستان نایین مادربزرگ خانواده قبل از طلوع آفتاب، آتش این جشن را در تنور خانه روشن می‌کند، پخت نان سنتی ساده و شیری و آش جو در تنور گلی یکی از آیین‌های خوش‌بو و خوش‌طعم نایینی‌ها برای چله بوده که همه اهالی خانه را از این شب بزرگ خبردار می‌کند.
❄در محله محمدیه پخت نان جو، نان سبزی و نان پیاز نیز رواج دارد.
آش دونچی «دندونی»، آش رشته، آش آنغوزه، فَیُّو، هفتومو «هفت‌دانه» و قَلیه گِزر «قلیه زردک» از غذاهای سنتی دست پخت بانوان نایینی و کلیچه «کلوچه»، چنگمال، سیرک، کُماج، لبو، زردک، چغندر، شلغم و ماستینه «ماست محلی» ازجمله خوراکی‌های لذیذ و خوشمزه برای شب چله است.
《کام ما با کُپَچو شیرین است
خوردنش رسم و ره دیرین است
ترد و خوشمزه و خوش‌رنگ و لعاب اندرونش همه عطرآگین است
این‌همه جلوه و این نقش و نگار
هنر دست‌زن نایین است》
در ایام خاص سال از جمله شب چله بانوان نایینی با پخت این شیرینی، کام مهمانان چله را شیرین می‌کنند.
گفتنی است که نان کوفته سبزی از دیگر خوراکی‌های خوشمزه بانوان محله محمدیه است که با کوبیدن نان خشک و پیازچه در هاون سنگی برای این شب آماده می‌شود.
همیشه بزرگ‌ترها برای استقبال از روزهای بلند رحمت و برکت پیش‌رو، شب یلدا در چهارگوشه کرسی که با آتش زغال گرم شده است، می‌نشستند و در دستان کوچک‌ترها آجیل ساده نخودچی، کشمش، گندم برشته، شاهدانه و یا برنجک ریخته و با داستان‌های شیرین بر لب‌های همگی شادی و خنده می‌نشاندند.
#چله_فرخنده_باد
#شب_چله
#فرهنگ
#نائین_ما
اینستاگرام 👈https://Instagram.com/naeene_ma
🆔 @Naeene_Ma
☀️🍉 شب چله، آیینی که از فراز و فرود هزاره‌ها گذر کرد
✍ پریسا امام وردیلو
☀️ جشنهای ایرانی هزاران سال پیشینه دارند و هزاران سال در این سرزمین ارج داشتند. اکنون پس از نوروز ، یلدا است که از پس هزاره‌های دور و دراز برآمده و می‌تواند خانواده‌ها را گرد هم آورد و مردمان را به تکاپو وادارد. هرچند که خوشبختانه در این سال‌ها گرایش به جشنهای ایرانی به‌‌ویژه مهرگان، سده و آیین بزرگداشت کوروش در ایران افزایش یافته است.
☀️ به گفته‌ی فریدون جنیدی، یلدا نشان از دانش باستانی نیاکان ما است که هزاران سال پیش به گاهشماری خورشیدی دست یافته و دریافته بودند که نخستین شب زمستان بلندترین شب سال است و در پایان این شب با زایش مهر یا میترا یا همان خورشید، روشنایی بر تاریکی پیروز می‌شود.
از دیگر سو پیدایش مهر یا خورشید نمادی روشن از مهرورزی و دوستی جهانی است.
☀️ مهر یا خورشید، ایزد جنگاوران و پهلوانان، خدای راستی و پیمان و همچنین نگاهبان جهان و جهانیان بود. در افسانه‌های ایرانی، مهر نخستین خدایی بود که هر بامداد سوار بر گردونه(ارابه)ی خود بر چهار اسب کشیده می‌شد و از فراز کوه البرز بر ایران و ایرانیان می‌نگریست و از آنان نگهداری می‌کرد.
☀️ روشن است که در جهان باستان مردم با دام‌پروری و کشاورزی زندگی خود را می‌گذراندند و با دوگانگی و دشواری‌های زیست‌بوم روبرو بودند. سپیدی و سیاهی، خوبی و بدی، روشنی و تیرگی، دوستی و دشمنی، گذشت و کینه، سرما و گرما برخی از این دوگانگی‌ها بودند.
قبل از گسترش آیین زرتشت ،در باور آن‌‌ها آنچه برای زندگیشان خوب بود نشانه‌ی خدای خوب و آنچه برای زندگیشان زیان‌آور بود نشانه‌ی خدای بد شمرده می‌شد.
نیاکانمان، روشنایی که در آن بالندگی و کوشش بود دوست داشتند و با فرارسیدن شب آتش می‌افروختند تا از روشنایی پاسداری کنند.
☀️ یادبود سیاوش در شب یلدا
گفته می‌شود در ایران باستان و در این جشن، هیچ خوراک ویژه‌ای پخته نمی‌شد. خوراک این شب خشکبار، اندوخته‌های کشاورزی و میوه‌های تابستانی بود که به سختی نگهداری می‌کردند. در میان این خوراکی‌ها میوه‌های سرخ جایگاه ویژه‌ای داشتند. این رنگ در آیین مهر نشانه‌ی فراز آمدن روشنایی و زایش شید (نور) بود. انار که در وِرشیم (موسم) سرد به فراوانی یافت می‌شود، بیش از هر میوه‌ی دیگری در خوان یلدا خودنمایی می‌کند و امروز در هنر ایرانی نمادی زیباست. به گفته‌ی «علی بلوکباشی» انار و آبِ سرخِ آن یادآور خون سیاوش بود. همچنین انار و سیب نماد باز زایی و باروری هستند. میوه‌های سرخ میوه‌هایی هستند که بر پایه‌ی دانش امروز ما دارای پاداُکسایِش*(آنتی‌اکسیدان) فراوانند و از تن آدمی در برابر بیماری‌ها نگهداری می‌کنند.
☀️ «چله» چیست؟
چله‌ی بزرگ از فردای یلدا آغاز شده و تا جشن سده (چهل روز) دنباله داشت. در چله‌ی بزرگ هوا بسیار سرد بود ولی با فرارسیدن جشن سده (۱۰ بهمن) و پایان چله‌ی بزرگ، چله‌ی کوچک آغاز می‌شد و بیست روز دنباله داشت. در چله‌ی کوچک از سرمای هوا به آرامی کاسته می‌شد و پس از آن با فرا رسیدن ماه اسپند آب و هوا نوید فرا رسیدن گرما، بهار و شکفتن گل‌ها را می‌داد.
☀️ شب چله همیشه زمانی برای گرد هم آمدن خانواده‌ها و دور ریختن دلخوری‌ها بود که نماد همبستگی و کنار هم بودن برای شکست دادن دشواری‌هاست. یکی از آیین‌های این شب داستان‌گویی درباره‌ی دلاوری‌های پهلوانان میهن و سربلندی‌های آنان بود. شب چله که با شادی و سرور همراه بود تا سپیده‌دم دنباله داشت تا بتوان زایش شید را پس از تاریکی و شبی سرد نگریست.
📚 برگرفته از:
ـ پیشینه و تبارشناسی یلدا، شب هزاره‌های تاریخ «مجتبا شهرآبادی»
ـ آیینها و جشنهای کهن در ایران امروز «محمود روح‌الامینی»
ـ جشنهای ایرانی «پرویز رجبی»
ـ جستار درباره مهر و ناهید «محمد مقدم»
ـ شب یلدا «سیما سلطانی»
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
✍ پریسا امام وردیلو
☀️ جشنهای ایرانی هزاران سال پیشینه دارند و هزاران سال در این سرزمین ارج داشتند. اکنون پس از نوروز ، یلدا است که از پس هزاره‌های دور و دراز برآمده و می‌تواند خانواده‌ها را گرد هم آورد و مردمان را به تکاپو وادارد. هرچند که خوشبختانه در این سال‌ها گرایش به جشنهای ایرانی به‌‌ویژه مهرگان، سده و آیین بزرگداشت کوروش در ایران افزایش یافته است.
☀️ به گفته‌ی فریدون جنیدی، یلدا نشان از دانش باستانی نیاکان ما است که هزاران سال پیش به گاهشماری خورشیدی دست یافته و دریافته بودند که نخستین شب زمستان بلندترین شب سال است و در پایان این شب با زایش مهر یا میترا یا همان خورشید، روشنایی بر تاریکی پیروز می‌شود.
از دیگر سو پیدایش مهر یا خورشید نمادی روشن از مهرورزی و دوستی جهانی است.
☀️ مهر یا خورشید، ایزد جنگاوران و پهلوانان، خدای راستی و پیمان و همچنین نگاهبان جهان و جهانیان بود. در افسانه‌های ایرانی، مهر نخستین خدایی بود که هر بامداد سوار بر گردونه(ارابه)ی خود بر چهار اسب کشیده می‌شد و از فراز کوه البرز بر ایران و ایرانیان می‌نگریست و از آنان نگهداری می‌کرد.
☀️ روشن است که در جهان باستان مردم با دام‌پروری و کشاورزی زندگی خود را می‌گذراندند و با دوگانگی و دشواری‌های زیست‌بوم روبرو بودند. سپیدی و سیاهی، خوبی و بدی، روشنی و تیرگی، دوستی و دشمنی، گذشت و کینه، سرما و گرما برخی از این دوگانگی‌ها بودند.
قبل از گسترش آیین زرتشت ،در باور آن‌‌ها آنچه برای زندگیشان خوب بود نشانه‌ی خدای خوب و آنچه برای زندگیشان زیان‌آور بود نشانه‌ی خدای بد شمرده می‌شد.
نیاکانمان، روشنایی که در آن بالندگی و کوشش بود دوست داشتند و با فرارسیدن شب آتش می‌افروختند تا از روشنایی پاسداری کنند.
☀️ یادبود سیاوش در شب یلدا
گفته می‌شود در ایران باستان و در این جشن، هیچ خوراک ویژه‌ای پخته نمی‌شد. خوراک این شب خشکبار، اندوخته‌های کشاورزی و میوه‌های تابستانی بود که به سختی نگهداری می‌کردند. در میان این خوراکی‌ها میوه‌های سرخ جایگاه ویژه‌ای داشتند. این رنگ در آیین مهر نشانه‌ی فراز آمدن روشنایی و زایش شید (نور) بود. انار که در وِرشیم (موسم) سرد به فراوانی یافت می‌شود، بیش از هر میوه‌ی دیگری در خوان یلدا خودنمایی می‌کند و امروز در هنر ایرانی نمادی زیباست. به گفته‌ی «علی بلوکباشی» انار و آبِ سرخِ آن یادآور خون سیاوش بود. همچنین انار و سیب نماد باز زایی و باروری هستند. میوه‌های سرخ میوه‌هایی هستند که بر پایه‌ی دانش امروز ما دارای پاداُکسایِش*(آنتی‌اکسیدان) فراوانند و از تن آدمی در برابر بیماری‌ها نگهداری می‌کنند.
☀️ «چله» چیست؟
چله‌ی بزرگ از فردای یلدا آغاز شده و تا جشن سده (چهل روز) دنباله داشت. در چله‌ی بزرگ هوا بسیار سرد بود ولی با فرارسیدن جشن سده (۱۰ بهمن) و پایان چله‌ی بزرگ، چله‌ی کوچک آغاز می‌شد و بیست روز دنباله داشت. در چله‌ی کوچک از سرمای هوا به آرامی کاسته می‌شد و پس از آن با فرا رسیدن ماه اسپند آب و هوا نوید فرا رسیدن گرما، بهار و شکفتن گل‌ها را می‌داد.
☀️ شب چله همیشه زمانی برای گرد هم آمدن خانواده‌ها و دور ریختن دلخوری‌ها بود که نماد همبستگی و کنار هم بودن برای شکست دادن دشواری‌هاست. یکی از آیین‌های این شب داستان‌گویی درباره‌ی دلاوری‌های پهلوانان میهن و سربلندی‌های آنان بود. شب چله که با شادی و سرور همراه بود تا سپیده‌دم دنباله داشت تا بتوان زایش شید را پس از تاریکی و شبی سرد نگریست.
📚 برگرفته از:
ـ پیشینه و تبارشناسی یلدا، شب هزاره‌های تاریخ «مجتبا شهرآبادی»
ـ آیینها و جشنهای کهن در ایران امروز «محمود روح‌الامینی»
ـ جشنهای ایرانی «پرویز رجبی»
ـ جستار درباره مهر و ناهید «محمد مقدم»
ـ شب یلدا «سیما سلطانی»
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma