امروز یکشنبه #مهرشید
۲۵ آذرماه ۱۴۰۳ خورشیدی
برابر با یکم دیماه در گاهشمار باستانی
⚘امروز نخستین روز دیماه در گاهشمار باستانی است که «اورمزد»نام دارد.
⚘در ماه دی چهار جشن با نام دیگان نام گذاری شده است(اورمزد ،دی بآذر، دی بمهر، دی بدین) جشن دیگان به مناسبت همنام شدن روز و ماه در گاهشمار ایرانیان باستان برگزار میشد.
⚘دی به روشنی صفت پروردگار است
دی از صورت پهلوی «دَی» و اوستایی «دَذوَه» به معنی آفریننده است.
⚘در ایران باستان نخستین جشن دیگان، در ماه دی یعنی روز اورمزد برگزار میشد.
واژه دی، آفریدن و آفریدگار معنی میدهد و در ماه دی غیر از نخستین روز ماه که اورمزد نامیده میشود و نام خداوند است، سه روز دیگر به نامهای دی بآذر، دی بمهر و دی بدین وجود دارد. بنابراین جشن دیگان برابر است با یکی از این روزها در ماه دی، که دوم، نهم، و هفدهم در تقویم خورشیدی است.
نخستین جشن دیگــــان بر همگان فرخنده و شاد باد🌺
#جشنهای_باستانی
#جشن_دیگان
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
۲۵ آذرماه ۱۴۰۳ خورشیدی
برابر با یکم دیماه در گاهشمار باستانی
⚘امروز نخستین روز دیماه در گاهشمار باستانی است که «اورمزد»نام دارد.
⚘در ماه دی چهار جشن با نام دیگان نام گذاری شده است(اورمزد ،دی بآذر، دی بمهر، دی بدین) جشن دیگان به مناسبت همنام شدن روز و ماه در گاهشمار ایرانیان باستان برگزار میشد.
⚘دی به روشنی صفت پروردگار است
دی از صورت پهلوی «دَی» و اوستایی «دَذوَه» به معنی آفریننده است.
⚘در ایران باستان نخستین جشن دیگان، در ماه دی یعنی روز اورمزد برگزار میشد.
واژه دی، آفریدن و آفریدگار معنی میدهد و در ماه دی غیر از نخستین روز ماه که اورمزد نامیده میشود و نام خداوند است، سه روز دیگر به نامهای دی بآذر، دی بمهر و دی بدین وجود دارد. بنابراین جشن دیگان برابر است با یکی از این روزها در ماه دی، که دوم، نهم، و هفدهم در تقویم خورشیدی است.
نخستین جشن دیگــــان بر همگان فرخنده و شاد باد🌺
#جشنهای_باستانی
#جشن_دیگان
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
آن چه از آیینهای شب چله میان همهی ایرانیان بر جای مانده است.
🔹شبنشینی در این درازترین شب سال مهمترین آن است. در این شب، میوههای پاییزی همچون انار و خرمالو و هندوانه و سیب و بِه و انگورهای آویخته، زیباییبخشِ خوانِ شب چلهاند و ایرانیان به گردِ این خوان به شادی مینشینند.
🔹شادی بنیادِ جشنهای ایرانی است. انگیزهی آفرینش شادی، این است که پروردگار شادی را آفرید تا مردمان بتوانند در روزگار آمیختگی نیکی و بدی زندگی را تاب آورند.
شادی ، کاری ایزدی و گونهای ستایش و سپاس از پروردگار است و واژگونهی آن اندوه و زاری است که ناخرسندی خداوند را در پی دارد.
🔹 با چنین نگرشی، ایرانیان شب چله را، به شادی و خوشی و پایکوبی سپری میکنند و شادند و گفتوگو میکنند، و از آن جا که با این شب زمستان آغاز میشود و میوهای هم دیگر پرورش نمییابد این خوانِ خوراکی و میوه پرشگون بوده و نشانهای از این است که باوجود آمدن زمستان، باز هم خوان و خانهی ایرانیان پرمیوه و پرخوراک خواهد بود.
در این میان، گاهی مادربزرگها داستانهای شیرین روزگاران گذشته را برای خانواده بازگو میکنند، و پدربزرگ یا سالخوردهای دیگر بخشهایی از شاهنامهی فردوسی را میخواند و از حماسههای پهلوانی و سرفرازی و آزادیخواهی ایرانیان سخن میگوید.
🔹ایرانیان بدین گونه به پیشباز «چلهی بزرگ» میروند که از یکم دی آغاز میشود و دهم بهمن به سر میآید. در این چهل روز سرما استخوانسوز میشود و پس از آن «چلهی کوچک» فرامیرسد که تا اسفندماه ادامه دارد و در آن سرما رو به کاستی میرود و نویدبخش فرارسیدن بهار است و از میان رفتن سرما و شکفتن شکوفهها.
در شهرستانهای ایران آیینهای شب چله گستردگی بیشتری دارند.
🔹 گفتنی است که در روزگاران گذشته، برخی از مردم به این امید، چلهنشینی میکردند که قارون به سراغشان رود و به پاسِ این چلهنشینی، شمش زر به آنها بدهد.
#چله
#چله_بزرگ
#جشنهای_باستانی
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
🔹شبنشینی در این درازترین شب سال مهمترین آن است. در این شب، میوههای پاییزی همچون انار و خرمالو و هندوانه و سیب و بِه و انگورهای آویخته، زیباییبخشِ خوانِ شب چلهاند و ایرانیان به گردِ این خوان به شادی مینشینند.
🔹شادی بنیادِ جشنهای ایرانی است. انگیزهی آفرینش شادی، این است که پروردگار شادی را آفرید تا مردمان بتوانند در روزگار آمیختگی نیکی و بدی زندگی را تاب آورند.
شادی ، کاری ایزدی و گونهای ستایش و سپاس از پروردگار است و واژگونهی آن اندوه و زاری است که ناخرسندی خداوند را در پی دارد.
🔹 با چنین نگرشی، ایرانیان شب چله را، به شادی و خوشی و پایکوبی سپری میکنند و شادند و گفتوگو میکنند، و از آن جا که با این شب زمستان آغاز میشود و میوهای هم دیگر پرورش نمییابد این خوانِ خوراکی و میوه پرشگون بوده و نشانهای از این است که باوجود آمدن زمستان، باز هم خوان و خانهی ایرانیان پرمیوه و پرخوراک خواهد بود.
در این میان، گاهی مادربزرگها داستانهای شیرین روزگاران گذشته را برای خانواده بازگو میکنند، و پدربزرگ یا سالخوردهای دیگر بخشهایی از شاهنامهی فردوسی را میخواند و از حماسههای پهلوانی و سرفرازی و آزادیخواهی ایرانیان سخن میگوید.
🔹ایرانیان بدین گونه به پیشباز «چلهی بزرگ» میروند که از یکم دی آغاز میشود و دهم بهمن به سر میآید. در این چهل روز سرما استخوانسوز میشود و پس از آن «چلهی کوچک» فرامیرسد که تا اسفندماه ادامه دارد و در آن سرما رو به کاستی میرود و نویدبخش فرارسیدن بهار است و از میان رفتن سرما و شکفتن شکوفهها.
در شهرستانهای ایران آیینهای شب چله گستردگی بیشتری دارند.
🔹 گفتنی است که در روزگاران گذشته، برخی از مردم به این امید، چلهنشینی میکردند که قارون به سراغشان رود و به پاسِ این چلهنشینی، شمش زر به آنها بدهد.
#چله
#چله_بزرگ
#جشنهای_باستانی
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
✅ جشن چله زمستان متعلق به مردمانی است که برای ثبت لحظه وقوع این پدیده نجومی، ابزارها و سازههای شگفتانگیزی میساختند، از چارطاقیها تا میلها که در سرتاسر ایرانبزرگ وجود دارند ...
🏛 برج رادکان خراسان ؛ شگفتی معماری و نجوم و هنر ایرانیان در سده ۷ قمری / تصویر : لحظه طلوع خورشید در آغاز زمستان و یکم دیماه
🔸 این یک بنای نجومی اثر ریاضیدان، ستاره شناس و دانشمند بزرگ ایرانی « خواجه نصیر الدین توسی » است که جهت تعیین فصلها و ماهها و آیینهای تقویمی تنظیم شده بود ؛ برج یا میل رادکان از ۱۲ دیوار خشتی ۳۰ درجهای ساخته شده و ۳۶۵ ترک نی ستونی دارد. انتخاب مکان درها، دریچهها در برج اتفاقی نیست، درها درست در راستای طلوع خورشید در آغاز زمستان و غروب خورشید در آغاز تابستان در پهنه برج ساخته شده است و این برج تنها برجی است که میتوان از طریق آن چهار فصل، سال کبیسه و آغاز نوروز و جشنهای #ملی را تعیین کرد.
#رادکان
#چله
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
🏛 برج رادکان خراسان ؛ شگفتی معماری و نجوم و هنر ایرانیان در سده ۷ قمری / تصویر : لحظه طلوع خورشید در آغاز زمستان و یکم دیماه
🔸 این یک بنای نجومی اثر ریاضیدان، ستاره شناس و دانشمند بزرگ ایرانی « خواجه نصیر الدین توسی » است که جهت تعیین فصلها و ماهها و آیینهای تقویمی تنظیم شده بود ؛ برج یا میل رادکان از ۱۲ دیوار خشتی ۳۰ درجهای ساخته شده و ۳۶۵ ترک نی ستونی دارد. انتخاب مکان درها، دریچهها در برج اتفاقی نیست، درها درست در راستای طلوع خورشید در آغاز زمستان و غروب خورشید در آغاز تابستان در پهنه برج ساخته شده است و این برج تنها برجی است که میتوان از طریق آن چهار فصل، سال کبیسه و آغاز نوروز و جشنهای #ملی را تعیین کرد.
#رادکان
#چله
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
شب چله در نایین
جشن شب چله از آیینهای باستانی بهجامانده از پیشینیان و بزرگان است که به ما یادآور میشود قدر تکتک لحظههای کنار هم بودن را بدانیم و مردم شهرنایین بر این اساس، چله را طبق سنت گذشتگان خود سپری میکنند.
در قدیم دو هنگام از سال را به نام چله میشناختند، چله تابستان که از تیر شروعشده و اول دیماه که چله زمستان نام داشته است و شب اول آن را به نام شب چله میشناسند.
در شب چله بهعنوان طولانیترین شب سال و با اعتقاد بر پیروزی نور و روشنایی بر تاریکی، یکی از قدیمیترین جشنهای ایرانی برپا میشود که مردم برخی مناطق ایران این جشن را با سنتهای خاص گرامی میدارند.
❄نایینیها این شب را با آداب و رسومی که از نیاکان خود به ارث بردهاند، جشن میگیرند و با برگزاری دورهمی اقوام علاوه بر دید و بازدید، فرصتی برای کنار گذاشتن کدورتها و نزدیک شدن دلها برای از بین بردن تاریکی روابط فراهم میآورند تا در یک دقیقه بیشتر باهم بودن، خاطرات شیرین برای لحظات زندگی یکدیگر بسازند.
❄در روستاهای شهرستان نایین مادربزرگ خانواده قبل از طلوع آفتاب، آتش این جشن را در تنور خانه روشن میکند، پخت نان سنتی ساده و شیری و آش جو در تنور گلی یکی از آیینهای خوشبو و خوشطعم نایینیها برای چله بوده که همه اهالی خانه را از این شب بزرگ خبردار میکند.
❄در محله محمدیه پخت نان جو، نان سبزی و نان پیاز نیز رواج دارد.
آش دونچی «دندونی»، آش رشته، آش آنغوزه، فَیُّو، هفتومو «هفتدانه» و قَلیه گِزر «قلیه زردک» از غذاهای سنتی دست پخت بانوان نایینی و کلیچه «کلوچه»، چنگمال، سیرک، کُماج، لبو، زردک، چغندر، شلغم و ماستینه «ماست محلی» ازجمله خوراکیهای لذیذ و خوشمزه برای شب چله است.
《کام ما با کُپَچو شیرین است
خوردنش رسم و ره دیرین است
ترد و خوشمزه و خوشرنگ و لعاب اندرونش همه عطرآگین است
اینهمه جلوه و این نقش و نگار
هنر دستزن نایین است》
در ایام خاص سال از جمله شب چله بانوان نایینی با پخت این شیرینی، کام مهمانان چله را شیرین میکنند.
گفتنی است که نان کوفته سبزی از دیگر خوراکیهای خوشمزه بانوان محله محمدیه است که با کوبیدن نان خشک و پیازچه در هاون سنگی برای این شب آماده میشود.
همیشه بزرگترها برای استقبال از روزهای بلند رحمت و برکت پیشرو، شب یلدا در چهارگوشه کرسی که با آتش زغال گرم شده است، مینشستند و در دستان کوچکترها آجیل ساده نخودچی، کشمش، گندم برشته، شاهدانه و یا برنجک ریخته و با داستانهای شیرین بر لبهای همگی شادی و خنده مینشاندند.
#چله_فرخنده_باد
#شب_چله
#فرهنگ
#نائین_ما
اینستاگرام 👈https://Instagram.com/naeene_ma
🆔 @Naeene_Ma
جشن شب چله از آیینهای باستانی بهجامانده از پیشینیان و بزرگان است که به ما یادآور میشود قدر تکتک لحظههای کنار هم بودن را بدانیم و مردم شهرنایین بر این اساس، چله را طبق سنت گذشتگان خود سپری میکنند.
در قدیم دو هنگام از سال را به نام چله میشناختند، چله تابستان که از تیر شروعشده و اول دیماه که چله زمستان نام داشته است و شب اول آن را به نام شب چله میشناسند.
در شب چله بهعنوان طولانیترین شب سال و با اعتقاد بر پیروزی نور و روشنایی بر تاریکی، یکی از قدیمیترین جشنهای ایرانی برپا میشود که مردم برخی مناطق ایران این جشن را با سنتهای خاص گرامی میدارند.
❄نایینیها این شب را با آداب و رسومی که از نیاکان خود به ارث بردهاند، جشن میگیرند و با برگزاری دورهمی اقوام علاوه بر دید و بازدید، فرصتی برای کنار گذاشتن کدورتها و نزدیک شدن دلها برای از بین بردن تاریکی روابط فراهم میآورند تا در یک دقیقه بیشتر باهم بودن، خاطرات شیرین برای لحظات زندگی یکدیگر بسازند.
❄در روستاهای شهرستان نایین مادربزرگ خانواده قبل از طلوع آفتاب، آتش این جشن را در تنور خانه روشن میکند، پخت نان سنتی ساده و شیری و آش جو در تنور گلی یکی از آیینهای خوشبو و خوشطعم نایینیها برای چله بوده که همه اهالی خانه را از این شب بزرگ خبردار میکند.
❄در محله محمدیه پخت نان جو، نان سبزی و نان پیاز نیز رواج دارد.
آش دونچی «دندونی»، آش رشته، آش آنغوزه، فَیُّو، هفتومو «هفتدانه» و قَلیه گِزر «قلیه زردک» از غذاهای سنتی دست پخت بانوان نایینی و کلیچه «کلوچه»، چنگمال، سیرک، کُماج، لبو، زردک، چغندر، شلغم و ماستینه «ماست محلی» ازجمله خوراکیهای لذیذ و خوشمزه برای شب چله است.
《کام ما با کُپَچو شیرین است
خوردنش رسم و ره دیرین است
ترد و خوشمزه و خوشرنگ و لعاب اندرونش همه عطرآگین است
اینهمه جلوه و این نقش و نگار
هنر دستزن نایین است》
در ایام خاص سال از جمله شب چله بانوان نایینی با پخت این شیرینی، کام مهمانان چله را شیرین میکنند.
گفتنی است که نان کوفته سبزی از دیگر خوراکیهای خوشمزه بانوان محله محمدیه است که با کوبیدن نان خشک و پیازچه در هاون سنگی برای این شب آماده میشود.
همیشه بزرگترها برای استقبال از روزهای بلند رحمت و برکت پیشرو، شب یلدا در چهارگوشه کرسی که با آتش زغال گرم شده است، مینشستند و در دستان کوچکترها آجیل ساده نخودچی، کشمش، گندم برشته، شاهدانه و یا برنجک ریخته و با داستانهای شیرین بر لبهای همگی شادی و خنده مینشاندند.
#چله_فرخنده_باد
#شب_چله
#فرهنگ
#نائین_ما
اینستاگرام 👈https://Instagram.com/naeene_ma
🆔 @Naeene_Ma
☀️🍉 شب چله، آیینی که از فراز و فرود هزارهها گذر کرد
✍ پریسا امام وردیلو
☀️ جشنهای ایرانی هزاران سال پیشینه دارند و هزاران سال در این سرزمین ارج داشتند. اکنون پس از نوروز ، یلدا است که از پس هزارههای دور و دراز برآمده و میتواند خانوادهها را گرد هم آورد و مردمان را به تکاپو وادارد. هرچند که خوشبختانه در این سالها گرایش به جشنهای ایرانی بهویژه مهرگان، سده و آیین بزرگداشت کوروش در ایران افزایش یافته است.
☀️ به گفتهی فریدون جنیدی، یلدا نشان از دانش باستانی نیاکان ما است که هزاران سال پیش به گاهشماری خورشیدی دست یافته و دریافته بودند که نخستین شب زمستان بلندترین شب سال است و در پایان این شب با زایش مهر یا میترا یا همان خورشید، روشنایی بر تاریکی پیروز میشود.
از دیگر سو پیدایش مهر یا خورشید نمادی روشن از مهرورزی و دوستی جهانی است.
☀️ مهر یا خورشید، ایزد جنگاوران و پهلوانان، خدای راستی و پیمان و همچنین نگاهبان جهان و جهانیان بود. در افسانههای ایرانی، مهر نخستین خدایی بود که هر بامداد سوار بر گردونه(ارابه)ی خود بر چهار اسب کشیده میشد و از فراز کوه البرز بر ایران و ایرانیان مینگریست و از آنان نگهداری میکرد.
☀️ روشن است که در جهان باستان مردم با دامپروری و کشاورزی زندگی خود را میگذراندند و با دوگانگی و دشواریهای زیستبوم روبرو بودند. سپیدی و سیاهی، خوبی و بدی، روشنی و تیرگی، دوستی و دشمنی، گذشت و کینه، سرما و گرما برخی از این دوگانگیها بودند.
قبل از گسترش آیین زرتشت ،در باور آنها آنچه برای زندگیشان خوب بود نشانهی خدای خوب و آنچه برای زندگیشان زیانآور بود نشانهی خدای بد شمرده میشد.
نیاکانمان، روشنایی که در آن بالندگی و کوشش بود دوست داشتند و با فرارسیدن شب آتش میافروختند تا از روشنایی پاسداری کنند.
☀️ یادبود سیاوش در شب یلدا
گفته میشود در ایران باستان و در این جشن، هیچ خوراک ویژهای پخته نمیشد. خوراک این شب خشکبار، اندوختههای کشاورزی و میوههای تابستانی بود که به سختی نگهداری میکردند. در میان این خوراکیها میوههای سرخ جایگاه ویژهای داشتند. این رنگ در آیین مهر نشانهی فراز آمدن روشنایی و زایش شید (نور) بود. انار که در وِرشیم (موسم) سرد به فراوانی یافت میشود، بیش از هر میوهی دیگری در خوان یلدا خودنمایی میکند و امروز در هنر ایرانی نمادی زیباست. به گفتهی «علی بلوکباشی» انار و آبِ سرخِ آن یادآور خون سیاوش بود. همچنین انار و سیب نماد باز زایی و باروری هستند. میوههای سرخ میوههایی هستند که بر پایهی دانش امروز ما دارای پاداُکسایِش*(آنتیاکسیدان) فراوانند و از تن آدمی در برابر بیماریها نگهداری میکنند.
☀️ «چله» چیست؟
چلهی بزرگ از فردای یلدا آغاز شده و تا جشن سده (چهل روز) دنباله داشت. در چلهی بزرگ هوا بسیار سرد بود ولی با فرارسیدن جشن سده (۱۰ بهمن) و پایان چلهی بزرگ، چلهی کوچک آغاز میشد و بیست روز دنباله داشت. در چلهی کوچک از سرمای هوا به آرامی کاسته میشد و پس از آن با فرا رسیدن ماه اسپند آب و هوا نوید فرا رسیدن گرما، بهار و شکفتن گلها را میداد.
☀️ شب چله همیشه زمانی برای گرد هم آمدن خانوادهها و دور ریختن دلخوریها بود که نماد همبستگی و کنار هم بودن برای شکست دادن دشواریهاست. یکی از آیینهای این شب داستانگویی دربارهی دلاوریهای پهلوانان میهن و سربلندیهای آنان بود. شب چله که با شادی و سرور همراه بود تا سپیدهدم دنباله داشت تا بتوان زایش شید را پس از تاریکی و شبی سرد نگریست.
📚 برگرفته از:
ـ پیشینه و تبارشناسی یلدا، شب هزارههای تاریخ «مجتبا شهرآبادی»
ـ آیینها و جشنهای کهن در ایران امروز «محمود روحالامینی»
ـ جشنهای ایرانی «پرویز رجبی»
ـ جستار درباره مهر و ناهید «محمد مقدم»
ـ شب یلدا «سیما سلطانی»
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
✍ پریسا امام وردیلو
☀️ جشنهای ایرانی هزاران سال پیشینه دارند و هزاران سال در این سرزمین ارج داشتند. اکنون پس از نوروز ، یلدا است که از پس هزارههای دور و دراز برآمده و میتواند خانوادهها را گرد هم آورد و مردمان را به تکاپو وادارد. هرچند که خوشبختانه در این سالها گرایش به جشنهای ایرانی بهویژه مهرگان، سده و آیین بزرگداشت کوروش در ایران افزایش یافته است.
☀️ به گفتهی فریدون جنیدی، یلدا نشان از دانش باستانی نیاکان ما است که هزاران سال پیش به گاهشماری خورشیدی دست یافته و دریافته بودند که نخستین شب زمستان بلندترین شب سال است و در پایان این شب با زایش مهر یا میترا یا همان خورشید، روشنایی بر تاریکی پیروز میشود.
از دیگر سو پیدایش مهر یا خورشید نمادی روشن از مهرورزی و دوستی جهانی است.
☀️ مهر یا خورشید، ایزد جنگاوران و پهلوانان، خدای راستی و پیمان و همچنین نگاهبان جهان و جهانیان بود. در افسانههای ایرانی، مهر نخستین خدایی بود که هر بامداد سوار بر گردونه(ارابه)ی خود بر چهار اسب کشیده میشد و از فراز کوه البرز بر ایران و ایرانیان مینگریست و از آنان نگهداری میکرد.
☀️ روشن است که در جهان باستان مردم با دامپروری و کشاورزی زندگی خود را میگذراندند و با دوگانگی و دشواریهای زیستبوم روبرو بودند. سپیدی و سیاهی، خوبی و بدی، روشنی و تیرگی، دوستی و دشمنی، گذشت و کینه، سرما و گرما برخی از این دوگانگیها بودند.
قبل از گسترش آیین زرتشت ،در باور آنها آنچه برای زندگیشان خوب بود نشانهی خدای خوب و آنچه برای زندگیشان زیانآور بود نشانهی خدای بد شمرده میشد.
نیاکانمان، روشنایی که در آن بالندگی و کوشش بود دوست داشتند و با فرارسیدن شب آتش میافروختند تا از روشنایی پاسداری کنند.
☀️ یادبود سیاوش در شب یلدا
گفته میشود در ایران باستان و در این جشن، هیچ خوراک ویژهای پخته نمیشد. خوراک این شب خشکبار، اندوختههای کشاورزی و میوههای تابستانی بود که به سختی نگهداری میکردند. در میان این خوراکیها میوههای سرخ جایگاه ویژهای داشتند. این رنگ در آیین مهر نشانهی فراز آمدن روشنایی و زایش شید (نور) بود. انار که در وِرشیم (موسم) سرد به فراوانی یافت میشود، بیش از هر میوهی دیگری در خوان یلدا خودنمایی میکند و امروز در هنر ایرانی نمادی زیباست. به گفتهی «علی بلوکباشی» انار و آبِ سرخِ آن یادآور خون سیاوش بود. همچنین انار و سیب نماد باز زایی و باروری هستند. میوههای سرخ میوههایی هستند که بر پایهی دانش امروز ما دارای پاداُکسایِش*(آنتیاکسیدان) فراوانند و از تن آدمی در برابر بیماریها نگهداری میکنند.
☀️ «چله» چیست؟
چلهی بزرگ از فردای یلدا آغاز شده و تا جشن سده (چهل روز) دنباله داشت. در چلهی بزرگ هوا بسیار سرد بود ولی با فرارسیدن جشن سده (۱۰ بهمن) و پایان چلهی بزرگ، چلهی کوچک آغاز میشد و بیست روز دنباله داشت. در چلهی کوچک از سرمای هوا به آرامی کاسته میشد و پس از آن با فرا رسیدن ماه اسپند آب و هوا نوید فرا رسیدن گرما، بهار و شکفتن گلها را میداد.
☀️ شب چله همیشه زمانی برای گرد هم آمدن خانوادهها و دور ریختن دلخوریها بود که نماد همبستگی و کنار هم بودن برای شکست دادن دشواریهاست. یکی از آیینهای این شب داستانگویی دربارهی دلاوریهای پهلوانان میهن و سربلندیهای آنان بود. شب چله که با شادی و سرور همراه بود تا سپیدهدم دنباله داشت تا بتوان زایش شید را پس از تاریکی و شبی سرد نگریست.
📚 برگرفته از:
ـ پیشینه و تبارشناسی یلدا، شب هزارههای تاریخ «مجتبا شهرآبادی»
ـ آیینها و جشنهای کهن در ایران امروز «محمود روحالامینی»
ـ جشنهای ایرانی «پرویز رجبی»
ـ جستار درباره مهر و ناهید «محمد مقدم»
ـ شب یلدا «سیما سلطانی»
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
امروز شنبه #کیوان_شید
یکم دیماه ۱۴۰۳ خورشیدی
دی (به چم: آفریدگار)
گاهشمار ایرانی مناسبتهای دیماه
۱ دی ، روز خور یا خرم ، جشن آغاز زمستان
۲ دی ، روز دی به آذر، دومین جشن دیگان در گاهشمار باستانی
۳ دی ، زادروز استاد باستانی پاریزی ، روز بزرگداشت ژاندارمری، روز ملی ثبت احوال
۴ دی ، زادروز و روز بزرگداشت رودکی
۵ دی ، سالروز شهادت اشوزرتشت پیامبر ایرانی،
سالروز زلزله بم ( ۱۳۸۲ خورشیدی )
۶ دی ، زادروز زکریای رازی
۷ دی ، بزرگداشت کمال الدین اسماعیل اصفهانی
۸ دی ، روز بزرگداشت رادمان پور ماهک نامی به (یعقوب لیث صفاری) ،
روز بزرگداشت صفاریان ، زادروز فروغ فرخزاد
۹ دی ، روز دی به مهر، سومین جشن دیگان در گاهشمار باستانی
۱۴ دی ، جشن سیر سور، سالروز شهادت جمشیدشاه ،
سالروز درگذشت نیما یوشیج ،
روز بزرگداشت نیروی زمینی ارتش ملی ایران
۱۷ دی ، روز دی به دین ، چهارمین جشن دیگان در گاهشمار باستانی،
سالروز درگذشت بابک خرمدین، روز بزرگداشت خرمدینان
۱۹ دی ، زادروز امیرکبیر
(۱۱۸۵ خورشیدی)
۲۰ دی ، سالروز درگذشت امیرکبیر
(۱۲۳۰ خورشیدی)
۲۶ دی برابر با دوم بهمن در گاهشمار باستانی، جشن بهمن گان
۳۰ دی ، روز بزرگداشت اشکانیان،
سالروز درگذشت شاه عباس صفوی
#گاهشمار_ایرانی
#دیگان
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
یکم دیماه ۱۴۰۳ خورشیدی
دی (به چم: آفریدگار)
گاهشمار ایرانی مناسبتهای دیماه
۱ دی ، روز خور یا خرم ، جشن آغاز زمستان
۲ دی ، روز دی به آذر، دومین جشن دیگان در گاهشمار باستانی
۳ دی ، زادروز استاد باستانی پاریزی ، روز بزرگداشت ژاندارمری، روز ملی ثبت احوال
۴ دی ، زادروز و روز بزرگداشت رودکی
۵ دی ، سالروز شهادت اشوزرتشت پیامبر ایرانی،
سالروز زلزله بم ( ۱۳۸۲ خورشیدی )
۶ دی ، زادروز زکریای رازی
۷ دی ، بزرگداشت کمال الدین اسماعیل اصفهانی
۸ دی ، روز بزرگداشت رادمان پور ماهک نامی به (یعقوب لیث صفاری) ،
روز بزرگداشت صفاریان ، زادروز فروغ فرخزاد
۹ دی ، روز دی به مهر، سومین جشن دیگان در گاهشمار باستانی
۱۴ دی ، جشن سیر سور، سالروز شهادت جمشیدشاه ،
سالروز درگذشت نیما یوشیج ،
روز بزرگداشت نیروی زمینی ارتش ملی ایران
۱۷ دی ، روز دی به دین ، چهارمین جشن دیگان در گاهشمار باستانی،
سالروز درگذشت بابک خرمدین، روز بزرگداشت خرمدینان
۱۹ دی ، زادروز امیرکبیر
(۱۱۸۵ خورشیدی)
۲۰ دی ، سالروز درگذشت امیرکبیر
(۱۲۳۰ خورشیدی)
۲۶ دی برابر با دوم بهمن در گاهشمار باستانی، جشن بهمن گان
۳۰ دی ، روز بزرگداشت اشکانیان،
سالروز درگذشت شاه عباس صفوی
#گاهشمار_ایرانی
#دیگان
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
جشن #خرم_روز یا خور
✅ نخستین برآمدن خورشید در صبح زمستانی پس از جشن شب چله زمستان و آمدن پادشاه میان مردم.
برپایه منابع تاریخی همچون ابوریحان بیرونی :
« در این روز عادت ایرانیان چنین بود که پادشاه از تخت شاهی به زیر میآمد و جامه سپید میپوشید و بر فرشهای سپید مینشست و دربانها را که هیبت ملک بدان هاست بکنار میراند و در امور دنیا فارغ بال نظر می نمود و هر کس نیازمند میشد که با پادشاه سخن بگوید، خواه گدا باشد یا دارا و شریف باشد یا وضیع، بدون هیچ حاجب و دربانی به نزد پادشاه می رفت و بدون هیچ مانعی با او گفتگو می کرد و در این روز پادشاه با دهقانان و برزیگران مجالست میکرد و در يک سفره با ایشان غذا میخورد و می گفت : من امروز مانند یکی از شما هستم، من با شما برادر هستم زیرا قوام دنیا به کارهایی است که بدست شما میشود و قوام عمارت آن هم به پادشاه است، نه پادشاه را از رعیت گریزی است و نه رعیت را از پادشاه و چون حقیقت امر چنین شد من که پادشاه هستم با شما برزیگران برادر خواهم بود و مانند دو برادر مهربان خواهیم بود بخصوص که دو برادر مهربان هوشنگ و ويكرد چنین بودند. »
#جشنهای_باستانی
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
✅ نخستین برآمدن خورشید در صبح زمستانی پس از جشن شب چله زمستان و آمدن پادشاه میان مردم.
برپایه منابع تاریخی همچون ابوریحان بیرونی :
« در این روز عادت ایرانیان چنین بود که پادشاه از تخت شاهی به زیر میآمد و جامه سپید میپوشید و بر فرشهای سپید مینشست و دربانها را که هیبت ملک بدان هاست بکنار میراند و در امور دنیا فارغ بال نظر می نمود و هر کس نیازمند میشد که با پادشاه سخن بگوید، خواه گدا باشد یا دارا و شریف باشد یا وضیع، بدون هیچ حاجب و دربانی به نزد پادشاه می رفت و بدون هیچ مانعی با او گفتگو می کرد و در این روز پادشاه با دهقانان و برزیگران مجالست میکرد و در يک سفره با ایشان غذا میخورد و می گفت : من امروز مانند یکی از شما هستم، من با شما برادر هستم زیرا قوام دنیا به کارهایی است که بدست شما میشود و قوام عمارت آن هم به پادشاه است، نه پادشاه را از رعیت گریزی است و نه رعیت را از پادشاه و چون حقیقت امر چنین شد من که پادشاه هستم با شما برزیگران برادر خواهم بود و مانند دو برادر مهربان خواهیم بود بخصوص که دو برادر مهربان هوشنگ و ويكرد چنین بودند. »
#جشنهای_باستانی
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
✅ خور ماه و خُره روز یا #خرم_روز جشنی باستانی و کهن برای «خورشید» در آغاز زمستان
در منابع تاریخی ( القانون مسعودی، منتهی الادراک، آثارالباقیه، تاریخ گردیزی و ...)از جشن آغاز زمستان با نام « خور، خُره، خُر، خرم و ...» یاد شده است و ابوریحان بیرونی میگوید که نام دیگر ماه دی در نزد ایرانیان «خورماه»بوده است.طبق این منابع تاریخی:
🔺 ایرانیان در نخستین روز دیماه این جشن را برگزار میکردند.
🔺 نام دیگر دیماه«خور ماه» است و ماه بزرگ خدا بوده است و این روز و این ماه به نام خداست.
🔺 در نخستین برآمدن خورشید در این ماه، مراسم ویژهای بنام خرمروز داشتهاند که پادشاه با لباسی سفید در میان مردم حضور پیدا میکرد وبه مشکلات آنها رسیدگی میکرد.
🔺 همچنین نام دیگر این جشن «نَود روز» بوده، زیرا میان این جشن تا نوروز «۹۰ روز» فاصله زمانی بوده است.
💥 یعنی ایرانیان پس از جشن شب چله زمستان، در نخستین روز دیماه نیز جشنی داشتهاند که با نام «خورشید» گره خورده بود. نیاکانمان به این روز، و به کل دیماه «خورماه» میگفتند و اینقدر با ارزش بوده است که آن را ماه «خدا / هرمزد» میدانستند.
#جشنهای_باستانی
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
در منابع تاریخی ( القانون مسعودی، منتهی الادراک، آثارالباقیه، تاریخ گردیزی و ...)از جشن آغاز زمستان با نام « خور، خُره، خُر، خرم و ...» یاد شده است و ابوریحان بیرونی میگوید که نام دیگر ماه دی در نزد ایرانیان «خورماه»بوده است.طبق این منابع تاریخی:
🔺 ایرانیان در نخستین روز دیماه این جشن را برگزار میکردند.
🔺 نام دیگر دیماه«خور ماه» است و ماه بزرگ خدا بوده است و این روز و این ماه به نام خداست.
🔺 در نخستین برآمدن خورشید در این ماه، مراسم ویژهای بنام خرمروز داشتهاند که پادشاه با لباسی سفید در میان مردم حضور پیدا میکرد وبه مشکلات آنها رسیدگی میکرد.
🔺 همچنین نام دیگر این جشن «نَود روز» بوده، زیرا میان این جشن تا نوروز «۹۰ روز» فاصله زمانی بوده است.
💥 یعنی ایرانیان پس از جشن شب چله زمستان، در نخستین روز دیماه نیز جشنی داشتهاند که با نام «خورشید» گره خورده بود. نیاکانمان به این روز، و به کل دیماه «خورماه» میگفتند و اینقدر با ارزش بوده است که آن را ماه «خدا / هرمزد» میدانستند.
#جشنهای_باستانی
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
امروز یکشنبه #مهرشید
۲ دی ۱۴۰۳ خورشیدی
برابر با ۸ دی در گاهشمار باستانی ایران نامی به روز "دی به آذر"
❤دومین جشن از جشنهای چهارگانه دیگان بر ایرانیان راستین شاد و فرخنده باد 🌺
جشن دیگان، استوارکنندهی پیوند پادشاه و مردم
🌺 جشنهای نوروز و مهرگان در ایران پیش از اسلام، جشنهایی بودند که مردم به فراخور آنها اجازه مییافتند تا به درگاه پادشاه وارد شوند و حتی اگر شکایتی از او داشتند، مطرح کنند.
💠 به گفتهی ابوریحان بیرونی، در جشن دیگان رویدادی دقیقا وارونه یا بهتر است بگویم مکمل جشنهای نوروز و مهرگان رخ میداده است؛ چه، اینبار نه مردم به نزد پادشاه، بلکه پادشاه به نزد مردم میرفته است و با آنها همسخن و همنشین میشده است.
💠 آنچه بر پایهی گواههای تاریخی دربارهی جشنهای نوروز، مهرگان و دیگان میدانیم، نشان میدهد که جشنهای دیرینهی ایرانیان در گاهشمار کهن باستانی، دارای ابعاد گوناگون علمی، تاریخی، فلسفی، اخلاقی، فرهنگی، محیط زیستی و حتی سیاسی-اجتماعی بودند و هر یک از آنها در واقع همچون ابزاری کاربردی برای کمک به حل مسائل گوناگون به شمار میرفتند.
💠 این نکته روشن میکند که هرگز نباید این جشنها را تنها به شادمانی و شادباشگویی فرو کاست؛ بلکه باید آنها را به همراه کاربردهای سودمند باستانیشان زنده و پابرجا کرد.
#جشنهای_باستانی
#جشن_دیگان
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
۲ دی ۱۴۰۳ خورشیدی
برابر با ۸ دی در گاهشمار باستانی ایران نامی به روز "دی به آذر"
❤دومین جشن از جشنهای چهارگانه دیگان بر ایرانیان راستین شاد و فرخنده باد 🌺
جشن دیگان، استوارکنندهی پیوند پادشاه و مردم
🌺 جشنهای نوروز و مهرگان در ایران پیش از اسلام، جشنهایی بودند که مردم به فراخور آنها اجازه مییافتند تا به درگاه پادشاه وارد شوند و حتی اگر شکایتی از او داشتند، مطرح کنند.
💠 به گفتهی ابوریحان بیرونی، در جشن دیگان رویدادی دقیقا وارونه یا بهتر است بگویم مکمل جشنهای نوروز و مهرگان رخ میداده است؛ چه، اینبار نه مردم به نزد پادشاه، بلکه پادشاه به نزد مردم میرفته است و با آنها همسخن و همنشین میشده است.
💠 آنچه بر پایهی گواههای تاریخی دربارهی جشنهای نوروز، مهرگان و دیگان میدانیم، نشان میدهد که جشنهای دیرینهی ایرانیان در گاهشمار کهن باستانی، دارای ابعاد گوناگون علمی، تاریخی، فلسفی، اخلاقی، فرهنگی، محیط زیستی و حتی سیاسی-اجتماعی بودند و هر یک از آنها در واقع همچون ابزاری کاربردی برای کمک به حل مسائل گوناگون به شمار میرفتند.
💠 این نکته روشن میکند که هرگز نباید این جشنها را تنها به شادمانی و شادباشگویی فرو کاست؛ بلکه باید آنها را به همراه کاربردهای سودمند باستانیشان زنده و پابرجا کرد.
#جشنهای_باستانی
#جشن_دیگان
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
#جشن_دیگان
#دی_به_آذر
آفریدگارا؛
فروغ و روشنایی.
شڪوفایی و امید را برای همگان آرزو داریم.
جشن دیگان روز "دیبآذر" خجسته باد.
❤دومین جشن از جشنهای چهارگانه دیگان بر ایرانیان راستین شاد و فرخنده باد 🌹
#جشنهای_ایرانیان
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
#دی_به_آذر
آفریدگارا؛
فروغ و روشنایی.
شڪوفایی و امید را برای همگان آرزو داریم.
جشن دیگان روز "دیبآذر" خجسته باد.
❤دومین جشن از جشنهای چهارگانه دیگان بر ایرانیان راستین شاد و فرخنده باد 🌹
#جشنهای_ایرانیان
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
امـروز چهارشنبه #تیر_شید
۵ دی ماه ۱۴۰۳ خورشیدی
درگذشت"اشو زرتشت اسپنتمان"پیامبر ایران زمین.
📖"زرتشت" که ششم فروردين چشم به جهان گشود،
تنها پيامبری است که از ميان آرينها برخاست و"کردار نيک، پندار نيک، و گفتار نيک" را ندا داد و گسترش داد تا پیروان آموزشهای او بویژه ايرانيان با اين منش پرورش يابند و بارآيند.
زرتشت خود را آموزگار خوبیها و پرهیز دادن مردم از گراييدن به بدیها میناميد و میگفت كه گريز از بدیها و پليدیهاست كه در آدمی شادی و نيكبختی میرویاند و اين سُهش تا همیشه در نهاد او میماند.
به نوشته برخی از نوشتههای کهن "زرتشت" در شهر بلخ به سر میبرد.
او هفتاد و هفت سال زندگی کرد و در آتشکده شهر بلخ به آموزش و راهنمایی مردم میپرداخت و این هنگامی بود که گشتاسب کیانی، فرمانروایی آن سامان را به دست داشت.
گشتاسپ و پسرش اسفندیار از بلخ که پایتخت آن زمان بود بیرون رفتند و فرمانروای تورانی ارجاسپ، که دشمن دیرینه ایرانیان بود از وخت بهرهبرداری کرد و توربراتور فرمانده سپاه خود را با لشکری بسیار به ایران فرستاد. لشکر تورانی، دروازههای شهر بلخ را با همه دلاوریهای ایرانیان در هم شکستند و در روز خورایزد و دیماه، هنگامی که اشو زرتشت پیامبر ایرانی با لهراسپ و گروهی از پیروانش در آتشکده بلخ به نیایش سرگرم بودند تاختند و وی را کشتند.
چو یک چند سالان برآمد برین
درختـی پدید آمــد اندر زمین
در ایوان گشتاسپ بر سوی کاخ
درختی گشن بود و بسیار شـاخ
همه برگ او پنــد و بارش خــرد
کسـی كو خـرد پرورد کــی مــرد
خجسته پــی و نام او زردهشت
که آهرمـن بد کنـش را بکشـت
به شــاه کیــان گفــت پیغمبـرم
ســوی تـو خــرد رهنمــون آورم
✍#فردوسی پاکزاد
#زرتشت
#اندیشه_نیک #گفتارنیک #کردارنیک
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
۵ دی ماه ۱۴۰۳ خورشیدی
درگذشت"اشو زرتشت اسپنتمان"پیامبر ایران زمین.
📖"زرتشت" که ششم فروردين چشم به جهان گشود،
تنها پيامبری است که از ميان آرينها برخاست و"کردار نيک، پندار نيک، و گفتار نيک" را ندا داد و گسترش داد تا پیروان آموزشهای او بویژه ايرانيان با اين منش پرورش يابند و بارآيند.
زرتشت خود را آموزگار خوبیها و پرهیز دادن مردم از گراييدن به بدیها میناميد و میگفت كه گريز از بدیها و پليدیهاست كه در آدمی شادی و نيكبختی میرویاند و اين سُهش تا همیشه در نهاد او میماند.
به نوشته برخی از نوشتههای کهن "زرتشت" در شهر بلخ به سر میبرد.
او هفتاد و هفت سال زندگی کرد و در آتشکده شهر بلخ به آموزش و راهنمایی مردم میپرداخت و این هنگامی بود که گشتاسب کیانی، فرمانروایی آن سامان را به دست داشت.
گشتاسپ و پسرش اسفندیار از بلخ که پایتخت آن زمان بود بیرون رفتند و فرمانروای تورانی ارجاسپ، که دشمن دیرینه ایرانیان بود از وخت بهرهبرداری کرد و توربراتور فرمانده سپاه خود را با لشکری بسیار به ایران فرستاد. لشکر تورانی، دروازههای شهر بلخ را با همه دلاوریهای ایرانیان در هم شکستند و در روز خورایزد و دیماه، هنگامی که اشو زرتشت پیامبر ایرانی با لهراسپ و گروهی از پیروانش در آتشکده بلخ به نیایش سرگرم بودند تاختند و وی را کشتند.
چو یک چند سالان برآمد برین
درختـی پدید آمــد اندر زمین
در ایوان گشتاسپ بر سوی کاخ
درختی گشن بود و بسیار شـاخ
همه برگ او پنــد و بارش خــرد
کسـی كو خـرد پرورد کــی مــرد
خجسته پــی و نام او زردهشت
که آهرمـن بد کنـش را بکشـت
به شــاه کیــان گفــت پیغمبـرم
ســوی تـو خــرد رهنمــون آورم
✍#فردوسی پاکزاد
#زرتشت
#اندیشه_نیک #گفتارنیک #کردارنیک
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
سالروز حادثه تلخ زلزله بم
آوار بم؛ داغی که بعد از ۲۱ سال هنوز تازه است
بامداد روز جمعه (۵ دی سال ۱۳۸۲)، شهر بم با بافت قدیمی و ساخته شده از خشت و گل به مدت ۱۲ ثانیه لرزید و بیش از ۳۴ هزار نفر زیر آوارهای این زلزله ۶.۶ ریشتری زنده به گور شدند. این زلزله به واسطه میزان کشته شدگانش، سومین زمینلرزه پرتلفات تاریخ ایران بعد از دو زمینلرزه در اردبیل و دامغان است.
#بم
#زلزله_بم
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
آوار بم؛ داغی که بعد از ۲۱ سال هنوز تازه است
بامداد روز جمعه (۵ دی سال ۱۳۸۲)، شهر بم با بافت قدیمی و ساخته شده از خشت و گل به مدت ۱۲ ثانیه لرزید و بیش از ۳۴ هزار نفر زیر آوارهای این زلزله ۶.۶ ریشتری زنده به گور شدند. این زلزله به واسطه میزان کشته شدگانش، سومین زمینلرزه پرتلفات تاریخ ایران بعد از دو زمینلرزه در اردبیل و دامغان است.
#بم
#زلزله_بم
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
امـروز یکشنبه #مهرشید
۰۹ دی ماه ۱۴۰۳ خورشیدی.
نامی به روز "دیبمهر" در گاهشمار باستانی
🌹روز "دیبمهر" از ماه دی ، سومین جشن از جشنهای چهارگانه دیگان بر ایرانیان راستین شاد و فرخنده❤
جشن "دیگان"
📖در گاهشمار کنونی ایرانی ۲۵ آذر، ۲، ۹ و ۱۷ دی ماه، جشن "دیگان" برگزار میشود.
ایرانیان باستان و برخی از مردمان کنونی در برخی از شهرها و روستاها ، نخستین روز ماه دی که "اورمزد" نامیده میشود و نام خداوند است، و سه روز دیگر به نامهای "دیبآذر" "دیبمهر" و "دیبدین" را جشن میگیرند.
#جشنهای_باستانی
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
۰۹ دی ماه ۱۴۰۳ خورشیدی.
نامی به روز "دیبمهر" در گاهشمار باستانی
🌹روز "دیبمهر" از ماه دی ، سومین جشن از جشنهای چهارگانه دیگان بر ایرانیان راستین شاد و فرخنده❤
جشن "دیگان"
📖در گاهشمار کنونی ایرانی ۲۵ آذر، ۲، ۹ و ۱۷ دی ماه، جشن "دیگان" برگزار میشود.
ایرانیان باستان و برخی از مردمان کنونی در برخی از شهرها و روستاها ، نخستین روز ماه دی که "اورمزد" نامیده میشود و نام خداوند است، و سه روز دیگر به نامهای "دیبآذر" "دیبمهر" و "دیبدین" را جشن میگیرند.
#جشنهای_باستانی
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
امـروز دوشنبه #مه_شید
۱۷ دی ماه ۱۴۰۳ خورشیدی
برابر با ۲۳ دیماه در گاهشمار باستانی
نامی به روز "دیبدین"
🌹چهارمین جشن از جشنهای چهارگانه دیگان بر ایرانیان راستین شاد و فرخنده باد.🌺
ایرانیان قدیم، گذشته از جشنهایی كه به مناسبتهای گوناگون برگزار میكردند، همنام شدن روز و ماه را هم در هر ماه جشن میگرفتند.
در ایران باستان دی از چنان اهمیتی برخوردار بوده كه سه روز در هر ماه را در گاهشمار به نام خود اختصاص داده است.
دی به درستی صفت خدای یگانه و بزرگ است.
در ماه دی، سه روز جشن دیگان در ستایش و نیایش خدای بزرگ برگزار می شد، سه جشن نیایشی در سردترین ماه سال.
#جشنهای_باستانی
#دیگان
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
۱۷ دی ماه ۱۴۰۳ خورشیدی
برابر با ۲۳ دیماه در گاهشمار باستانی
نامی به روز "دیبدین"
🌹چهارمین جشن از جشنهای چهارگانه دیگان بر ایرانیان راستین شاد و فرخنده باد.🌺
ایرانیان قدیم، گذشته از جشنهایی كه به مناسبتهای گوناگون برگزار میكردند، همنام شدن روز و ماه را هم در هر ماه جشن میگرفتند.
در ایران باستان دی از چنان اهمیتی برخوردار بوده كه سه روز در هر ماه را در گاهشمار به نام خود اختصاص داده است.
دی به درستی صفت خدای یگانه و بزرگ است.
در ماه دی، سه روز جشن دیگان در ستایش و نیایش خدای بزرگ برگزار می شد، سه جشن نیایشی در سردترین ماه سال.
#جشنهای_باستانی
#دیگان
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
امروز ۱۷ دی سالروز جانسپردن بابک خُرمدین قهرمان ایرانی که ۲۲ سال در برابر یورش تازیان متجاوزگر در آتروپادگان، آذربایجان ایستادگی کرد و سرانجام با خیانت افشین به دست تازیان دستگیر و کشته شد
"یک روز پادشاهی بهتر از چهل سال بردگی است ، مهم نیست زنده میمانم یا جان میسپارم هرجا که من باشم یا از من یاد شود من آنجا شاه هستم."
بابک خُرمدین
روز قبل از اعدام بابک، خلیفه تازیان با افراد دربارش مشورت کرد که چگونه بابک را درشهر بگرداند بنا بر نظر یکی از درباریان قرار بر آن شد که وی را سوار بر فیلی کرده در شهر بگردانند پس از آن مراسم اعدام بابک با سروصدای بسیار زیاد با حضور شخص خلیفه برفراز سکوی مخصوصی که برای این کار دربیرون شهر تهیه شده بود برگزار شد.
وقتی بابک را برای اعدام بردند خلیفه درکنارش نشست به او گفت: تو که این همه استواری نشان میدادی اکنون خواهیم دید که طاقتت دربرابر مرگ چقدر است.
بابک گفت: خواهید دید.
چون یک دست بابک را با شمشیر زدند بابک با خون خود صورتش را سرخ کرد تا رنگ زرد پس از ضعف و خونریزی بر چهره اش نمایان نباشد و مردم گمان نکنند که رویش از ترس زرد شده.
سپس دست دیگر و پاهای بابک را بریدند، چون بابک بر زمین در خون غلتید خلیفه دستور داد شکمش را پاره کرده و سرش را از تن جدا کنند و بر چوبه دار در میدان شهر سامرا افراشتند و بابک را بردار زدند ، و سرش را خلیفه به خراسان فرستاد.
پاینده ایران
درود بر جانباختگان راه وطن
#بابک_خرمدین
#تاریخ_ایران
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
"یک روز پادشاهی بهتر از چهل سال بردگی است ، مهم نیست زنده میمانم یا جان میسپارم هرجا که من باشم یا از من یاد شود من آنجا شاه هستم."
بابک خُرمدین
روز قبل از اعدام بابک، خلیفه تازیان با افراد دربارش مشورت کرد که چگونه بابک را درشهر بگرداند بنا بر نظر یکی از درباریان قرار بر آن شد که وی را سوار بر فیلی کرده در شهر بگردانند پس از آن مراسم اعدام بابک با سروصدای بسیار زیاد با حضور شخص خلیفه برفراز سکوی مخصوصی که برای این کار دربیرون شهر تهیه شده بود برگزار شد.
وقتی بابک را برای اعدام بردند خلیفه درکنارش نشست به او گفت: تو که این همه استواری نشان میدادی اکنون خواهیم دید که طاقتت دربرابر مرگ چقدر است.
بابک گفت: خواهید دید.
چون یک دست بابک را با شمشیر زدند بابک با خون خود صورتش را سرخ کرد تا رنگ زرد پس از ضعف و خونریزی بر چهره اش نمایان نباشد و مردم گمان نکنند که رویش از ترس زرد شده.
سپس دست دیگر و پاهای بابک را بریدند، چون بابک بر زمین در خون غلتید خلیفه دستور داد شکمش را پاره کرده و سرش را از تن جدا کنند و بر چوبه دار در میدان شهر سامرا افراشتند و بابک را بردار زدند ، و سرش را خلیفه به خراسان فرستاد.
پاینده ایران
درود بر جانباختگان راه وطن
#بابک_خرمدین
#تاریخ_ایران
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
امروز پنجشنبه #اورمزد_شید
۲۰ دیماه ۱۴۰۳ خورشیدی
سالروز درگذشت امیرکبیر
امیر کبیر (زاده ۱۹ دی ۱۱۸۶ اراک — درگذشته ۲۰ دی ۱۲۳۰ کاشان ) صدراعظم شایسته و خدمتگزار
او پس از طی مراحل پیشرفت و ترقی علمی و سیاسی به صدراعظمی حکومت ناصرالدینشاه قاجار برگزیده شد و در طول چهارسال صدارتش خدمات شایسته و فراوانی در کشور انجام داد. اصلاح امورمالی، سر و سامان دادن به وضع ارتش، تلاش در رواج خودکفایی ملی، گسترش فعالیتهای علمی و تأسیس مؤسسات آموزشی "مانند دارالفنون تهران" مبارزه با عقاید و انحرافات مذهبی، بیاعتنایی به خواستهها و تهدیدات قدرتهای خارجی و کوتاه کردن دست جاسوسان و بیگانگان، از جمله فعالیتها و تلاشهای پیگیر او در این دوران بود. در این حال، درباریان به ویژه مادر ناصرالدینشاه که منافع خود را در خطر میدیدند شاه را تحریک کردند که امیرکبیر را از قدرت خلع کند. سرانجام با جوّسازی و شایعه پراکنی دولتهای استعماری و عوامل داخلی آنان علیه امیرکبیر، ناصرالدینشاه وی را از صدارت خلع کرده و فقط عنوان فرمانده کل قشون را برای او باقی گذاشت. چند روز بعد او را به حکومت کاشان منصوب کرد و امیرکبیر را به طرف کاشان حرکت دادند که در حقیقت او را تبعید کردند و آنگاه تمام عناصر مخالف داخلی و خارجی که در زمان صدارت امیرکبیر در کمین نشسته بودند، از ترس تغییر نظر شاه و عفو امیرکبیر، دست به دست هم دادند و حکم کشتن او را از شاه گرفتند. سرانجام این صدراعظم لایق و با کفایت را در حمام باغ فین کاشان کشتند. آرامگاه وی در کربلا است.
#امیر_کبیر
#تاریخ_ایران
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
۲۰ دیماه ۱۴۰۳ خورشیدی
سالروز درگذشت امیرکبیر
امیر کبیر (زاده ۱۹ دی ۱۱۸۶ اراک — درگذشته ۲۰ دی ۱۲۳۰ کاشان ) صدراعظم شایسته و خدمتگزار
او پس از طی مراحل پیشرفت و ترقی علمی و سیاسی به صدراعظمی حکومت ناصرالدینشاه قاجار برگزیده شد و در طول چهارسال صدارتش خدمات شایسته و فراوانی در کشور انجام داد. اصلاح امورمالی، سر و سامان دادن به وضع ارتش، تلاش در رواج خودکفایی ملی، گسترش فعالیتهای علمی و تأسیس مؤسسات آموزشی "مانند دارالفنون تهران" مبارزه با عقاید و انحرافات مذهبی، بیاعتنایی به خواستهها و تهدیدات قدرتهای خارجی و کوتاه کردن دست جاسوسان و بیگانگان، از جمله فعالیتها و تلاشهای پیگیر او در این دوران بود. در این حال، درباریان به ویژه مادر ناصرالدینشاه که منافع خود را در خطر میدیدند شاه را تحریک کردند که امیرکبیر را از قدرت خلع کند. سرانجام با جوّسازی و شایعه پراکنی دولتهای استعماری و عوامل داخلی آنان علیه امیرکبیر، ناصرالدینشاه وی را از صدارت خلع کرده و فقط عنوان فرمانده کل قشون را برای او باقی گذاشت. چند روز بعد او را به حکومت کاشان منصوب کرد و امیرکبیر را به طرف کاشان حرکت دادند که در حقیقت او را تبعید کردند و آنگاه تمام عناصر مخالف داخلی و خارجی که در زمان صدارت امیرکبیر در کمین نشسته بودند، از ترس تغییر نظر شاه و عفو امیرکبیر، دست به دست هم دادند و حکم کشتن او را از شاه گرفتند. سرانجام این صدراعظم لایق و با کفایت را در حمام باغ فین کاشان کشتند. آرامگاه وی در کربلا است.
#امیر_کبیر
#تاریخ_ایران
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
امروز چهارشنبه #تیر_شید
۲۶ دی ۱۴۰۳ خورشیدی
برابر با ۲ بهمن در گاهشمار باستانی ایران
📌خجسته جشن بهمنگان فرخنده باد🌺
🌱جشن بهمنگان از جشنهای باستانی ایران است که در روز دوم یعنی وهمن روز از ماه بهمن برای بزرگداشت وهومن (اندیشه نیک) برگزار میشد.
🌱بهمن در متون پهلوی، وهومن Vohumana خوانده شده است.
«وهو» یعنی «نیک و سپندیه»
«من» یعنی «اندیشه»
که «اندیشه نیک»، «منش نیک» و «خرد سپندینه» معنی شده است.
به همین سبب میگوییم وهومن یا اندیشه نیک که تمایل به سوی راستی دارد.
🌱ایرانیان یازدهمین ماه سال و دومین روز از هر ماه را به نام وهومن نامگذاری کردهاند و برابر با همنام شدن روز و ماه آن را جشن میگیرند.
🌱هنگامی که انسان از هوش و خرد همسو با راستی ، بهره برد اندیشه اش نیکو میشود، اندیشیدن در پرتو راستی همان اندیشه نیک است.
🌱انسانی که اندیشه نیک دارد ، نیک رفتار خواهد کرد و نیک گفتار خواهد کرد
پس همه رفتار و کردار ها از اندیشه آغاز میشود و نیک اندیشیدن منشا همه کارهای روزمره مان خواهد بود.
هنگامی که انسان راستی را پیش گیرد و با مدیریت بر خویش و با وجدان آگاه بایندیشد بیگمان نیک اندیش خواهد بود و به آرامش خواهد رسید.
انسانها آزادی اختیار دارند که بین خوبی یا بدی خودشان گزینش کنند و این گزینش بر پایه خرد انسانهاست که کدام را برگزینند.
🌱بنابراین خوبی و بدی، زاییده اندیشه انسان است و همیشه یک همبستگی بین خرد ما و گزینش و همراهی با راستی هست.
هر تن که خردمند است راه راستی را برمیگزیند و شاد و خرسند است و هر تن که خردمند نباشد راه راستی را بر نمیگزیند و همیشه ناراحت و افسرده خواهد بود.
#جشنهای_باستانی
#بهمنگان
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
۲۶ دی ۱۴۰۳ خورشیدی
برابر با ۲ بهمن در گاهشمار باستانی ایران
📌خجسته جشن بهمنگان فرخنده باد🌺
🌱جشن بهمنگان از جشنهای باستانی ایران است که در روز دوم یعنی وهمن روز از ماه بهمن برای بزرگداشت وهومن (اندیشه نیک) برگزار میشد.
🌱بهمن در متون پهلوی، وهومن Vohumana خوانده شده است.
«وهو» یعنی «نیک و سپندیه»
«من» یعنی «اندیشه»
که «اندیشه نیک»، «منش نیک» و «خرد سپندینه» معنی شده است.
به همین سبب میگوییم وهومن یا اندیشه نیک که تمایل به سوی راستی دارد.
🌱ایرانیان یازدهمین ماه سال و دومین روز از هر ماه را به نام وهومن نامگذاری کردهاند و برابر با همنام شدن روز و ماه آن را جشن میگیرند.
🌱هنگامی که انسان از هوش و خرد همسو با راستی ، بهره برد اندیشه اش نیکو میشود، اندیشیدن در پرتو راستی همان اندیشه نیک است.
🌱انسانی که اندیشه نیک دارد ، نیک رفتار خواهد کرد و نیک گفتار خواهد کرد
پس همه رفتار و کردار ها از اندیشه آغاز میشود و نیک اندیشیدن منشا همه کارهای روزمره مان خواهد بود.
هنگامی که انسان راستی را پیش گیرد و با مدیریت بر خویش و با وجدان آگاه بایندیشد بیگمان نیک اندیش خواهد بود و به آرامش خواهد رسید.
انسانها آزادی اختیار دارند که بین خوبی یا بدی خودشان گزینش کنند و این گزینش بر پایه خرد انسانهاست که کدام را برگزینند.
🌱بنابراین خوبی و بدی، زاییده اندیشه انسان است و همیشه یک همبستگی بین خرد ما و گزینش و همراهی با راستی هست.
هر تن که خردمند است راه راستی را برمیگزیند و شاد و خرسند است و هر تن که خردمند نباشد راه راستی را بر نمیگزیند و همیشه ناراحت و افسرده خواهد بود.
#جشنهای_باستانی
#بهمنگان
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
امروز دوشنبه #مهشید
یکم بهمن ماه ۱۴۰۳ خورشیدی
بهمن ( به چم: اندیشه نیک )
گاهشمار ایرانی مناسبتهای بهمن ماه
۱ بهمن ، زادروز فردوسی بزرگ
۲ بهمن ، روز بزرگداشت عارف قزوینی
۳ بهمن ، روز بزرگداشت خاقانی شروانی
۴ بهمن ، سالروز تاجگذاری شاهنشاه کوروش بزرگ ، روز بزرگداشت هخامنشیان ، روز بزرگداشت درفش شهباز ایران زمین (هخامنشیان)،
زادروز محمود فرشچیان
۵ بهمن ، جشن باستانی نوسره
۷ بهمن ، زادروز شاه عباس بزرگ
۱۰ بهمن ، جشن سده جشنی به درازای تاریخ، پایان چله بزرگ و آغاز چله کوچک
۱۲ بهمن ، روز ملی شدن صنعت ماهی و شیالت ایران
۱۴ بهمن ، زادروز علی دایی
۱۵ بهمن ، جشن میانه زمستان ،
روز ملی سازمان بنادر و کشتیرانی ایران
۱۸ بهمن، انتشار نخستین پول کاغذی در ایران ( هفت قرن پیش، ۱۲۹۴ زایشی)
۲۲ بهمن ، جشن بادروزی ، گرامیداشت ایزد باد
۲۴ بهمن، درگذشت فروغ فرخزاد
۲۵ بهمن ، سالروز نبرد نهاوند
۲۹ بهمن ، جشن اسفندگان (سپندارمذگان) ، روز عشق ایرانی ، روز بزرگداشت زن و زمین و مادر در ایران باستان، برابر با گاهشمار خورشیدی کنونی میباشد.
#گاهشمار_ایرانی
#بهمن
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
یکم بهمن ماه ۱۴۰۳ خورشیدی
بهمن ( به چم: اندیشه نیک )
گاهشمار ایرانی مناسبتهای بهمن ماه
۱ بهمن ، زادروز فردوسی بزرگ
۲ بهمن ، روز بزرگداشت عارف قزوینی
۳ بهمن ، روز بزرگداشت خاقانی شروانی
۴ بهمن ، سالروز تاجگذاری شاهنشاه کوروش بزرگ ، روز بزرگداشت هخامنشیان ، روز بزرگداشت درفش شهباز ایران زمین (هخامنشیان)،
زادروز محمود فرشچیان
۵ بهمن ، جشن باستانی نوسره
۷ بهمن ، زادروز شاه عباس بزرگ
۱۰ بهمن ، جشن سده جشنی به درازای تاریخ، پایان چله بزرگ و آغاز چله کوچک
۱۲ بهمن ، روز ملی شدن صنعت ماهی و شیالت ایران
۱۴ بهمن ، زادروز علی دایی
۱۵ بهمن ، جشن میانه زمستان ،
روز ملی سازمان بنادر و کشتیرانی ایران
۱۸ بهمن، انتشار نخستین پول کاغذی در ایران ( هفت قرن پیش، ۱۲۹۴ زایشی)
۲۲ بهمن ، جشن بادروزی ، گرامیداشت ایزد باد
۲۴ بهمن، درگذشت فروغ فرخزاد
۲۵ بهمن ، سالروز نبرد نهاوند
۲۹ بهمن ، جشن اسفندگان (سپندارمذگان) ، روز عشق ایرانی ، روز بزرگداشت زن و زمین و مادر در ایران باستان، برابر با گاهشمار خورشیدی کنونی میباشد.
#گاهشمار_ایرانی
#بهمن
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
🌸چو ایران نباشد تن من مباد
بدین بوم و بر زنده یک تن مباد
بیا تا همه تن به کشتن دهیم
مبادا که کشور به دشمن دهیم
یکم بهمن ماه، زادروز فردوسی بزرگ
بر تمام ایرانیان و پارسی زبانان سراسر جهان خجسته باد!
#زادروز_فردوسی
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
بدین بوم و بر زنده یک تن مباد
بیا تا همه تن به کشتن دهیم
مبادا که کشور به دشمن دهیم
یکم بهمن ماه، زادروز فردوسی بزرگ
بر تمام ایرانیان و پارسی زبانان سراسر جهان خجسته باد!
#زادروز_فردوسی
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
۱ بهمن زادروز حکیم ابوالقاسم فردوسی
(زاده ۱ بهمن ۳۱۹ توس – درگذشته سال ۳۹۹ توس) حماسهسرای بزرگ، سراینده شاهنامه
او در روستای پاژ، از توابع طبران توس در خراسان دیده به جهان گشود. پدرش دهقان بود و ثروت و موقعیت قابل توجهی داشت. وی از کودکی به کسب علم و دانش پرداخت و به خواندن داستان علاقهمند بود.
همانگونه که در زندگینامه فردوسی آمده است، آغاز زندگی وی هم زمان با جنبش نوزایش در میان ایرانیان بود که از سده سوم هجری آغاز شده و دنباله و اوج آن به سده چهارم رسید. فردوسی از همان روزگار کودکی، بیننده کوششهای مردم پیرامونش برای پاسداری ارزشهای دیرینه بود و خود نیز در چنان زمانه و زمینهای پا بهپای بالندگی جسمی به فرهیختگی رسید و رهرو سختگام همان راه شد.
کودکی و جوانی فردوسی در زمان سامانیان سپری شد. شاهان سامانی از دوستداران ادب فارسی بودند. آغاز سرودن شاهنامه را برپایه شاهنامه ابومنصوری از زمان سیسالگی فردوسی میدانند، اما با مطالعه زندگینامه فردوسی، میتوان چنین برداشت کرد که وی در جوانی نیز به سرایندگی میپرداخته و چه بسا سرودن داستانهای شاهنامه را در همان زمان و برپایه داستانهای کهنی که در داستانهای گفتاری مردم جای داشتهاند، آغاز کرده است. از میان داستانهای شاهنامه که گمان میرود در زمان جوانی وی گفته شده باشد، میتوان داستانهای بیژن و منیژه، رستم و اسفندیار، رستم و سهراب، داستان اکوان دیو و داستان سیاوش را نام برد.
شاهنامه پرآوازهترین سروده فردوسی و یکی از بزرگترین نوشتههای ادبیات کهن پارسی است. شاهنامه، منظومه مفصلی است که از حدود ۶۰ هزار بیت تشکیل شده و دارای ۳ دوره اساطیری، پهلوانی و تاریخی است. شاهنامه روایت نبرد خوبی و بدی است و پهلوانان، جنگجویان این نبرد دائمی در هستیاند. پهلوانانی همچون فریدون، سیاوش، کیخسرو، رستم، گودرز و طوس از این دسته هستند. شخصیتهای دیگری نیز همچون ضحاک و سلم و تور وجودشان آکنده از شرارت و بدخویی و فساد است.
فردوسی پس از سرودن نزدیک به بیست سال در تکمیل آن کوشید. این سالها همزمان با برافتادن سامانیان و برآمدن سلطان محمود غزنوی بود. فردوسی در سال ۳۹۴ هجری قمری در ۶۵ سالگی بر آن شد که شاهنامه را به سلطان محمود اهدا کند و از اینرو دست به کار تدوین ویرایش تازهای از شاهنامه شد. او در ویرایش دوم، بخشهای مربوط به پادشاهی ساسانیان را تکمیل کرد. پایان ویرایش دوم شاهنامه در سال ۴۰۰ هجری قمری در ۷۱ سالگی او بوده است.
وی شاهنامه را در شش یا هفت دفتر به دربار غزنه نزد سلطان محمود فرستاد. به گفته خود فردوسی، سلطان محمود «نکرد اندر این داستانها نگاه» و پاداشی هم برای وی نفرستاد. از این رویداد تا پایان زندگانی، فردوسی بخشهای دیگری نیز به شاهنامه افزود که بیشتر در گله و انتقاد از محمود و تلخکامی سراینده از اوضاع زمانه بودهاست. فردوسی در روزهای پایانی زندگی، خود را ۸۰ ساله و جای دیگر ۷۶ ساله خوانده است.
وی را در شهر توس، در باغی که متعلق به خودش بود، به خاک سپردند.
از زمان خاکسپاری فردوسی، آرامگاه او چندین بار ویران شد. در سال ۱۳۰۲ به دستور «میرزا عبدالوهاب شیرازی» والی خراسان، محل آرامگاه را تعیین کردند و ساختمانی آجری در آنجا ساختند.
پس از تخریب تدریجی این ساختمان، انجمن آثارملی به اصرار رئیس و نایب رئیس، «محمدعلی فروغی» و «حسن تقیزاده» بنای آرامگاه فردوسی با جمعآوری هزینه این کار از مردم و بدون استفاده از بودجه دولتی در ۱۳۰۴ آغاز شد و آرامگاهی ساختند که در سال ۱۳۱۳ افتتاح شد.
شاهنامه متعلق به همه اقوام ایرانی از کرد تا آذری و لر و بلوچ و خراسان و گیلکی است و همه در این کتاب اقوام آریایی ایران نامیده شدهاند.
یونسکو شاهنامه فردوسی را یکی از سه اثر برجسته جهان معرفی کرده است.
#پارسی_را_پاس_بداریم
#فردوسی
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma
(زاده ۱ بهمن ۳۱۹ توس – درگذشته سال ۳۹۹ توس) حماسهسرای بزرگ، سراینده شاهنامه
او در روستای پاژ، از توابع طبران توس در خراسان دیده به جهان گشود. پدرش دهقان بود و ثروت و موقعیت قابل توجهی داشت. وی از کودکی به کسب علم و دانش پرداخت و به خواندن داستان علاقهمند بود.
همانگونه که در زندگینامه فردوسی آمده است، آغاز زندگی وی هم زمان با جنبش نوزایش در میان ایرانیان بود که از سده سوم هجری آغاز شده و دنباله و اوج آن به سده چهارم رسید. فردوسی از همان روزگار کودکی، بیننده کوششهای مردم پیرامونش برای پاسداری ارزشهای دیرینه بود و خود نیز در چنان زمانه و زمینهای پا بهپای بالندگی جسمی به فرهیختگی رسید و رهرو سختگام همان راه شد.
کودکی و جوانی فردوسی در زمان سامانیان سپری شد. شاهان سامانی از دوستداران ادب فارسی بودند. آغاز سرودن شاهنامه را برپایه شاهنامه ابومنصوری از زمان سیسالگی فردوسی میدانند، اما با مطالعه زندگینامه فردوسی، میتوان چنین برداشت کرد که وی در جوانی نیز به سرایندگی میپرداخته و چه بسا سرودن داستانهای شاهنامه را در همان زمان و برپایه داستانهای کهنی که در داستانهای گفتاری مردم جای داشتهاند، آغاز کرده است. از میان داستانهای شاهنامه که گمان میرود در زمان جوانی وی گفته شده باشد، میتوان داستانهای بیژن و منیژه، رستم و اسفندیار، رستم و سهراب، داستان اکوان دیو و داستان سیاوش را نام برد.
شاهنامه پرآوازهترین سروده فردوسی و یکی از بزرگترین نوشتههای ادبیات کهن پارسی است. شاهنامه، منظومه مفصلی است که از حدود ۶۰ هزار بیت تشکیل شده و دارای ۳ دوره اساطیری، پهلوانی و تاریخی است. شاهنامه روایت نبرد خوبی و بدی است و پهلوانان، جنگجویان این نبرد دائمی در هستیاند. پهلوانانی همچون فریدون، سیاوش، کیخسرو، رستم، گودرز و طوس از این دسته هستند. شخصیتهای دیگری نیز همچون ضحاک و سلم و تور وجودشان آکنده از شرارت و بدخویی و فساد است.
فردوسی پس از سرودن نزدیک به بیست سال در تکمیل آن کوشید. این سالها همزمان با برافتادن سامانیان و برآمدن سلطان محمود غزنوی بود. فردوسی در سال ۳۹۴ هجری قمری در ۶۵ سالگی بر آن شد که شاهنامه را به سلطان محمود اهدا کند و از اینرو دست به کار تدوین ویرایش تازهای از شاهنامه شد. او در ویرایش دوم، بخشهای مربوط به پادشاهی ساسانیان را تکمیل کرد. پایان ویرایش دوم شاهنامه در سال ۴۰۰ هجری قمری در ۷۱ سالگی او بوده است.
وی شاهنامه را در شش یا هفت دفتر به دربار غزنه نزد سلطان محمود فرستاد. به گفته خود فردوسی، سلطان محمود «نکرد اندر این داستانها نگاه» و پاداشی هم برای وی نفرستاد. از این رویداد تا پایان زندگانی، فردوسی بخشهای دیگری نیز به شاهنامه افزود که بیشتر در گله و انتقاد از محمود و تلخکامی سراینده از اوضاع زمانه بودهاست. فردوسی در روزهای پایانی زندگی، خود را ۸۰ ساله و جای دیگر ۷۶ ساله خوانده است.
وی را در شهر توس، در باغی که متعلق به خودش بود، به خاک سپردند.
از زمان خاکسپاری فردوسی، آرامگاه او چندین بار ویران شد. در سال ۱۳۰۲ به دستور «میرزا عبدالوهاب شیرازی» والی خراسان، محل آرامگاه را تعیین کردند و ساختمانی آجری در آنجا ساختند.
پس از تخریب تدریجی این ساختمان، انجمن آثارملی به اصرار رئیس و نایب رئیس، «محمدعلی فروغی» و «حسن تقیزاده» بنای آرامگاه فردوسی با جمعآوری هزینه این کار از مردم و بدون استفاده از بودجه دولتی در ۱۳۰۴ آغاز شد و آرامگاهی ساختند که در سال ۱۳۱۳ افتتاح شد.
شاهنامه متعلق به همه اقوام ایرانی از کرد تا آذری و لر و بلوچ و خراسان و گیلکی است و همه در این کتاب اقوام آریایی ایران نامیده شدهاند.
یونسکو شاهنامه فردوسی را یکی از سه اثر برجسته جهان معرفی کرده است.
#پارسی_را_پاس_بداریم
#فردوسی
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma