پروژه فکری داریوش شایگان در گفت و گو با سیاوش جمادی


🔗 https://t.me/iv?url=https://www.radiozamaneh.com/389374&rhash=eec6b76cb50965

#سیاوش_جمادی: #داریوش_شایگان متأثر از #احمد_فردید بود. تفکر #فردید ارتجاعی بود.
از تریبون زمانه به نقل از عصر ایران:
گفت و گوی پیش رو با سیاوش جَمادی است که متولد سال ۱۳۳۰ در تهران است و دو فوق لیسانس فلسفه غرب و ادبیات انگلیسی دارد . جمادی، مولف کتاب های تالیفی و ترجمه ای متعددی از قبیل «زمینه و زمانه پدیدار شناسی»، «سیری در جهان کافکا» و «هایدگر و سیاست» است. گفت و گوی عصر ایران با سیاوش جمادی، درباره چارچوب فکری داریوش شایگان در ادامه می آید.
■ داریوش شایگان یکی از نویسندگان و متفکران شناخته شده کشورمان است که اخیرا فوت کردند. جنابعالی از چه زمانی آثار دکتر شایگان را مطالعه کرده و با چنین شخصیتی آشنا شده بودید؟
− کسانی که در دهه های ۴۰ و ۵۰ شمسی، جوان بودند آثار افرادی از قبیل داریوش شایگان، احسان نراقی، احمد فردید، جلال آل احمد، امیرحسین آریان پور و نویسندگان چپ را می خواندند. در آن دوره جریان های فکری مختلفی وجود داشت. ما آثار همه اینها را مطالعه می کردیم.
من در سال ۱۳۵۰ وارد دانشکده حقوق دانشگاه تهران شدم و آن موقع دانشجوی دانشگاه بودم. داریوش شایگان به یک جریان فکری خاصی تعلق داشت که آموزه اصلی آن، بازگشت به گذشته بود و می گفتند در گذشته ما چیزهایی هست که نه فقط ایران، بلکه می تواند تمام جهان را نجات بدهد.
■ داریوش شایگان در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران به صورت قراردادی تدریس داشته از جمله تدریس زبان سانسکریت. شما در داخل دانشگاه با دکتر شایکان آشنایی پیدا کردید یا فقط کتاب ها و نوشته های او را مطالعه کردید؟
− کتاب ها را مطالعه می کردم. من دانشجو بودم و سر کلاس های استادان مختلف می رفتم. علاقه مند هم بودم و سوالاتی برایم مطرح بود. دنبال پاسخ به این سوالات می گشتم. به محافل مختلف سرک می کشیدم.
■ درباره مرحوم داریوش شایگان، برخی معتقدند او فیلسوف و نظریه پرداز فرهنگی است. اما شایگان در زمان حیات شان در دو مصاحبه مختلف، گفته بود فیلسوف نیست و فقط متفکری آزاد است.
آیا واقعا همان طور که خودشان می گفتند فیلسوف نبودند؟
− من از دید خودم می توانم بگویم که ما اساسا در تاریخ مان فیلسوف و متفکر نداشته ایم. فیلسوف به معنای دوستدار حکمت بوده است. باید بحث کرد که متفکر چه کسی است. متفکر باید در زندگی خودش با پیش فرض ها، زبان و جهان نمادین که در آن زندگی می کند کشمکش کند.
■ شورای عالی علمی مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی تعداد ۵۰ نفر عضو داشته که یکی از آنها داریوش شایگان بوده. در سایت اینترنتی این مرکز گفته شده که داریوش شایگان دکترای هند شناسی دارد.
اما ظاهرا تز دکترای آقای شایگان در مورد هند و با عنوان ادیان و مکاتب فلسفی هند بوده. بر اساس اطلاعات پراکنده ای که وجود دارد احتمالا دکترای فلسفه از دانشگاه سوربُن پاریس داشته است.
با آثار و نوشته هایی که داریوش شایگان بر جای گذاشته است می شود ایشان را صاحب فکر در حوزه فلسفه بدانیم؟
− شما بگویید چه فکر جدیدی. فکر باید تازه و نو باشد و بی سابقه باشد. دارای رگه هایی باشد که قبلا نبوده. برای مثال اگر من دستخوش جریانی باشم که از پیش دارد من را به جلو هول می دهد، من در مسیر تفکر نیستم و ضد تفکر هستم.

جریان بازگشت به گذشته که داریوش شایگان به آن تعلق داشت، جریانی بوده که نسبت به فرهنگ گذشته ما یک نوع تعلق دارد اما تعلق آنها با انتقاد همراه نیست. داریوش شایگان متعلق به زمانی است که از فرهنگ گذشته ما، قهرمان سازی می شد. به نظر من، یک رگه رمانتیک و ایده آلیستی بود که ناهمخوان با جریان مدرن شدن دنیا است.
■ کتاب «آسیا در برابر غرب»، یکی از اولین کتاب های نوشته شده توسط داریوش شایگان بوده است. با توجه به ایراداتی که داریوش شایگان نسبت به مفهوم غرب و اصطلاح «غربزدگی» کتاب جلال آل احمد داشته است، آیا می توانیم بگوییم کتاب «آسیا در برابر غرب» حقیقتا در انتقاد از کتاب «غربزدگی» نوشته شده؟
− انتقاد رادیکال، خیر. یک موقع هست که من و شما با هم اختلافاتی داریم ولی هر دو در یک حیطه و یک ساختار، نفس می کشیم...


🌎 https://www.radiozamaneh.com/389374

🔴در انتهای این پست با لمس دکمه instant view در تلفن‌همراه و یا تبلت خود این مقاله را به صورت کامل مطالعه کنید🔴

صلای بازگشت به خویش: حاصل یک سده


🔗 https://t.me/iv?url=https://www.radiozamaneh.com/398519&rhash=eec6b76cb50965

بخش اندیشه زمانه / #اکبر_گنجی: آرای #کسروی، #شادمان، #آل_احمد، #آشوری، #براهنی، #نراقی، #نصر، #شایگان و #فردید را از نظر گذراندیم. آنان نه تنها فرایند "تجدد آمرانه" پهلوی را تجربه می‌کردند، بلکه اکثرشان در جوامع مدرن غربی زندگی کرده و در دانشگاه‌های آن کشورها درس خوانده بودند. حداقل با آرای برخی از اندیشمندان مغرب زمین در این مسائل نیز آشنایی داشته و متأثر از آن‌ها بودند. حال نوبت آن است که نگاهی تأملی به برخی از وجوه نهضت بازگشت به خویش و غرب‌زدگی بیندازیم.


🌎 https://www.radiozamaneh.com/398519

🔴در انتهای این پست با لمس دکمه instant view در تلفن‌همراه و یا تبلت خود این مقاله را به صورت کامل مطالعه کنید🔴