دهه ۹۰؛ دهه‌ «رکود، عبرت، تجربه»

🔹وقتی میان فعالان اقتصادی از دهه‌ ۹۰ سخن به میان می‌آید، تصویر یک دهه «عقب‌ماندگی»، «تعطیل نسبی مسائل اقتصادی» و «انباشت چالش‌های اقتصادی» در ذهن‌هایشان نقش می‌بندد

🔹آسیب‌های این دهه را می توان از وضعیت نامناسب شاخص‌های کلان اقتصاد تا رکود در کسب‌و‌کارهای خرد و کلان، از آسیب‌های تشدید تحریم‌ها تا انفعال دولت‌ها در برابر تحریم و بی‌توجهی به برنامه‌ها و سیاست‌های «خنثی‌کردن اثر تحریم‌ها» برشمرد.

🔹کاهش وابستگی اقتصاد به نفت در دهه‌ی ۱۳۹۰، نه یک سیاست مطلوب سیاستگذار بلکه همواره اجبار بود. از دل همین اجبار بود که کلان‌ایده‌ی «مذاکره برای رفع تحریم‌ها» و «رفع‌تحریم به مثابه حل همه‌ی مشکلات از آب خوردن تا بهبود شاخص‌های کلان اقتصادی» زاییده شد.

🔹حال آیا ما از تجربه‌های دهه‌ی ۱۳۹۰ درس خواهیم گرفت!؟ گروه اقتصادی خبرگزاری تسنیم قرار است در پرونده‌ی «دهه‌ی رکود، عبرت، تجربه» به تفصیل و در گفتگو با صاحبنظران و کارشناسان به بررسی وضعیت اقتصاد ایران در دهه‌ ۹۰، دلایل و ریشه های افول اقتصاد در این دهه و راه‌حلهای جبران این خسارت در سالهای پیش رو بپردازد.

#دهه_رکود_عبرت_تجربه
tn.ai/3080461
@TasnimNews

رشد ۱۰۰۰ درصدی نقدینگی در دهه ۹۰

🔹بررسی شاخص رشد نقدینگی در دهه ۹۰ حاکی از رشد تقریبا ۱۰۰۰ درصدی نقدینگی از سال ۹۰ تا ۹۹ دارد.

🔹حجم نقدینگی از ۳۵۴ هزار میلیارد تومان در سال ۹۰ به ۳ هزار میلیارد و ۴۷۶ میلیون تومان در سال ۹۹ رسیده که این میزان از سال ۱۳۵۷ تاکنون بی‌سابقه است.

🔹 رشد نقدینگی در دهه ۹۰ همواره بالای ۲۰ درصد بوده و در سال ۹۹، به سطح ۴۰ درصد نیز رسیده است.

#دهه_رکود_عبرت_تجربه
tn.ai/3035738
@TasnimNews

تثبیت تورم بالای ۴۰ درصد در دهه ۹۰

🔹اقتصاد ایران در دهه ۹۰ که به تعبیری دهه از دست رفته نام گرفت، دچار چالش‌های متعددی به دلیل مدیریت ناکارآمد دولت به ویژه در شاخص‌های کلان از جمله تورم شد

🔹گره زدن اقتصاد به خارج از مرزها و شرطی کردن اقتصاد به مذاکرات، شوک‌های تورمی بالای ۴۰ درصد را در سال‌های آخر این دهه رقم زد به گونه‌ای که با گذشت چند سال هنوز این نرخ تورم بالا پایدار مانده است.

🔹طی این دهه اگرچه نرخ تورم از سال ۹۳ تا ۹۶ به دلیل فروکش کردن انتظارات تورمی موقتا کاهش یافته، اما با خروج یک طرفه آمریکا از برجام، با توجه به اینکه در این سال ها اصلاحات اقتصادی بنیادی همچون کنترل رشد نقدینگی و پایه پولی صورت نگرفته بود، نرخ تورم به سرعت به سطوح بالای ۴۰ درصد بازگشت و در سال ۹۸ به ۴۲ درصد رسید.

#دهه_رکود_عبرت_تجربه
@TasnimNews

خسارت ۱ دهه توقف ذخیره‌سازی گاز در ایران

🔹توقف طرح‌های ذخیره سازی گاز و از اولویت خارج شدن این رویکرد مهم در دهه ۹۰، موجب شد امروز همچنان ایران به عنوان دومین دارنده ذخایر گازی جهان، در ابتدای راه توسعه ذخیره‌سازی گاز طبیعی باشد.

🔹اگرچه آغاز مطالعات ذخیره‌سازی گاز طبیعی در ایران به ۴ دهه قبل بازمی‌گردد، اما تا دولت دهم، عملیات اجرایی در زمینه توسعه ذخیره‌سازی گاز مغفول مانده بود.

🔹در فاصله سالهای ۸۶ تا ۹۲، دو طرح مهم ذخیره‌سازی در کشور شامل میدان شوریجه (شمال شرق کشور) و میدان سراجه (مرکز کشور) اجرایی شد

🔹اما در دولت‌های یازدهم و دوازدهم، با از اولویت خارج شدن طرح‌های ذخیره‌سازی گاز، هم توسعه میادین شوریجه و سراجه برای رسیدن به اهداف پیش‌بینی‌شده در حجم ذخیره‌سازی و هم اجرایی شدن طرح‌های مطالعاتی متعدد در این زمینه، با وقفه همراه شد.

🔹بسیاری از کشورها بیش از ۱۰درصد مصارف سالانه خود، ظرفیت ذخیره‌سازی گاز ایجاد کرده‌اند، اما اکنون ظرفیت ذخیره سازی گاز در ایران در حدود ۳ میلیارد متر مکعب است، یعنی حدود ۱.۴ درصد از کل مصرف گاز سالانه.

#دهه_رکود_عبرت_تجربه
tn.ai/3081532
@TasnimNews

رشد اقتصادی ۱ دهه فقط ۱ درصد!

🔹بررسی‌ها نشان می‌دهد رشد اقتصادی در دهه ۹۰ که میانگین آن در طول ۱۰ سال این دهه حدود ۱ درصد بوده، ضعیف‌ترین آمار رشد اقتصادی از دهه ۶۰ تاکنون بوده است.

🔹روند سینوسی رشد اقتصادی و نرخ تشکیل سرمایه در کنار جابجایی رکوردهای تورمی نشان از افزایش ریسک سرمایه‌گذاری، کاهش تولید، کوچک شدن اقتصاد و تنگنای اقتصادی دارد.

🔹حجم حقیقی اقتصاد ایران که در سال ۹۰ حدود ۶۸۶ هزار میلیارد تومان بوده، طی یک دهه تنها ۷۰ هزار میلیارد تومان افزایش داشته است.

#دهه_رکود_عبرت_تجربه

tn.ai/3082159
@TasnimNews

رشد ۳ برابری اجاره مسکن در دهه ۹۰

🔹بررسی آمارهای رسمی نشان می‌دهد، به دلیل تعطیلی حوزه ساخت و ساز مسکن در دهه ۹۰، نرخ رشد اجاره مسکن در پایان این دهه نسبت به سال ابتدایی دهه ۹۰ رشد حدود ۳ برابری داشته است.

🔹نرخ رشد اجاره بهای مسکن در حالی سال ۹۰ حدود ۱۱ درصد بوده است که این رقم در سال ۹۹ به بیش از ۳۱.۸ درصد افزایش یافته است.

🔹همچنین رشد اجاره مسکن در سال ۹۹ که سال پایانی دهه ۹۰ هست، نسبت به پایین‌ترین نرخ رشد این دهه که ۸.۳ درصد در سال ۹۶ بوده است، حدود ۴ برابر شده است.

#دهه_رکود_عبرت_تجربه
tn.ai/3080494
@TasnimNews

۱۰ میلیون فقیر حاصل یک دهه اقدام غلط

🔹گزارش های مراکز آماری داخلی و خارجی از جمله مرکز آمار ایران و بانک جهانی از رشد ۱۰ میلیون نفری شمار فقرا در کشور در دهه ۹۰ به دلیل اتخاذ سیاست ها و اقدامات غلط اقتصادی از سوی دولتمردان وقت حکایت دارد.

🔹ضریب جینی که شاخص نابرابری در توزیع درآمد است، در سال ۹۱ عدد ۰،۳۶۵۹ را نشان می‌‌ داد ولی طی دهه ۹۰ همواره روند صعودی داشته و در پایان دهه از رقم ۰.۴ عبور کرده است

🔹همچنین در حالی در پایان سال ۹۹ متوسط مصرف ایرانیان در سال ۹۹ به کمتر ۳۰ میلیون تومان ( حدود ۲۷ میلیون تومان) رسیده که این مقدار در سال ۹۰ حدود ۳۷ میلیون تومان بوده است.

🔹بانک جهانی هم دهه ۹۰ را دهه از دست رفته خوانده و اعلام می کند: در این دهه نزدیک به ۱۰ میلیون ایرانی با فقر مواجه شده اند و جمعیت زیر خط فقر از ۲۰ درصد به ۲۸.۱ درصد افزایش یافته است.

#دهه_رکود_عبرت_تجربه
tn.ai/3038011
@TasnimNews

جهش ۸ برابری قیمت مسکن از سال ۹۲ تا ۹۹

🔹کاهش عجیب و غریب و گسترده ساخت و ساز مسکن به همراه تعطیلی پروژه‌های مهم مثل مسکن مهر در دهه ۹۰ که می تواند ناشی از غفلت یا خیانت باشد، رشد ۸ برابری قیمت مسکن را در فاصله کمتر از ۸ سال در تهران موجب شده است.

🔹در سال ۱۳۹۹، حجم واحدهای مسکونی تکمیل شده در مقایسه با سال ۱۳۹۲، که پروژه‌های آغاز شده در دولت قبل به اتمام رسیدند، به طور چشم‌گیری کاهش یافته و به نصف رسید.

🔹طی دهه ۹۰ همزمان، میزان تسهیلات پرداختی برای ساخت و ساز مسکن نیز با کاهش معناداری روبرو شده و تقریباً ۳۹ درصد افت داشته است.

🔹افزایش قیمت مسکن که از تیرماه ۱۳۹۲ با میانگین قیمت هر متر مربع مسکن حدود ۳.۷ میلیون تومان آغاز شد، در تیرماه ۱۴۰۰ به بیش از ۳۰ میلیون تومان در شهر تهران ‌رسید.

#دهه_رکود_عبرت_تجربه
tn.ai/3083734
@TasnimNews

یک دهه تضعیف اقتصاد با کسر بودجه ۷برابری

🔹علی‌رغم تاکیدات اسناد بالادستی و قوانین بر لزوم کاهش وابستگی بودجه به نفت، اما با بی توجهی مسئولان وقت طی دهه ۹۰ نه تنها شاهد کاهش این وابستگی نبودیم بلکه روند کسری بودجه هم با رشد فزاینده ۷ برابری مواجه شده است.

🔹طی برخی سال‌های دهه ۹۰ شاهد افزایش نسبت وابستگی بودجه به نفت حتی تا حدود ۳۰ درصد بوده‌ایم.

#دهه_رکود_عبرت_تجربه
@TasnimNews

دهه ۹۰ اقتصاد معطل توافق شد

🔹آرمان خالقی قائم‌مقام خانه صنعت، معدن تجارت: در طول دهه ۹۰ بدون توجه به اقتصاد مقاومتی، چشم‌ها به بحث توافقات هسته ای بود و تمام موضوعات اقتصاد را معطل و موکول به توافقات کردیم.

#دهه_رکود_عبرت_تجربه
@TasnimNews

اقتصاد ایران دهه ۹۰ سند توسعه نداشت

قائم‌مقام خانه صنعت، معدن تجارت:
🔹کاری که در دهه ۹۰ انجام نشد، تدوین برنامه اقتصادی مدون و جامع یا سند راهبردی توسعه اقتصاد کشور بود

🔹اگر سیاست های اقتصادی و روشهایی که در دهه ۹۰ انجام شد تغییر نکند نتایج مثبتی در دهه ۱۴۰۰ را شاهد نخواهیم بود.

🔹مقام معظم رهبری دو سال پیش در جمع فعالان اقتصادی تدوین سند راهبردی توسعه اقتصادی کشور را با حضور بخش خصوصی درخواست کردند که ظاهرا هنوز این سند تدوین نشده است.

#دهه_رکود_عبرت_تجربه
@TasnimNews

روایت بانک جهانی از دهه از دست رفته اقتصاد ایران

معاون اسبق وزیر اقتصاد‌:
🔹بانک جهانی در گزارشی دهه ۹۰ اقتصاد ایران را به دهه از دست رفته تعبیر و اعلام می کند، در مقطع مورد بحث، ۴۰ درصد مردم در معرض فقر قرار گرفته اند و رشد سرانه تولید ناخالص داخلی کاهش یافته است.

🔹از سال ۹۰ تا ۹۶ درآمد حقیقی فقط ۷۰ همت افزایش یافته است. براین مبنا درآمد حقیقی از ۶۸۶ به ۷۵۶ همت افزایش یافته که رقم قابل قبولی نیست.

🔹در برخی سالهای دهه ۹۰ رشد افتصادی کشور تا منفی ۲۰ درصد نیز رسید، میانگین رشد در کل دهه ۹۰ حدود صفر درصد بوده است.

#دهه_رکود_عبرت_تجربه

tn.ai/3086257
@TasnimNews

سقوط صادرات نفت در دهه ۹۰ به یک‌چهارم

🔹بررسی آمار صادرات نفتی و غیرنفتی در دهه ۹۰ نشان می دهد، اقتصاد ایران طی دهه گذشته در اثر انفعال و بی عملی در قابل خنثی سازی تحریم‌ها، وضعیت مطلوبی را در تجارت خارجی سپری نکرده و در بیشتر سال ها تراز تجاری منفی بوده است.

🔹ارزش تجارت خارجی کشور در بخش‌های صادرات غیرنفتی و واردات از ۱۰۵.۹ میلیارد دلار در سال ۱۳۹۰ با کاهش متوسط سالانه ۳.۹ درصد، به ۷۳.۹ میلیارد دلار در سال ۱۳۹۹ رسیده و در اکثر سال های دهه ۹۰، تراز تجاری کشور منفی بوده است.

🔹همچنین بجز سال های ۹۵ و ۹۶ که صادرات نفت ایران به سطح صادراتی نفت در دهه ۸۰ رسیده بود، همواره روند صادرات نفت کشور با کاهش همراه بود و صادرات نفت از روزی ۲ میلیون بشکه، در سال ۹۸ به ۴۸۰ هزار بشکه در روز رسید.

#دهه_رکود_عبرت_تجربه
tn.ai/3038544
@TasnimNews

چرا صنعت خودرو در دهه ۹۰ پا نگرفت؟

سعید مدنی مدیرعامل اسبق سایپا:
🔹شرکت خودروسازی رنو که برنامه بزرگی برای صنعت خودرو ایران داشت با آمدن ترامپ کامل ایران را رها کرد و رفت و چینی‌ها هم شل کردند

🔹بین سال ۹۴ تا سال ۱۴۰۰ شاهد مشکلات داخلی زیادی در صنعت خودرو بودیم، از جمله تغییرات زیاد مدیریتی که به دلیل دخالت سیاسیون در صنعت خودرو بود و موجب شد صنعت خودرو پا نگیرد.

#دهه_رکود_عبرت_تجربه
tn.ai/3096014
@TasnimNews

چرا تحریم اقتصاد ایران را فلج نکرد؟

امین دلیری معاون اسبق وزیر اقتصاد:
🔹نقش اقتصاد مقاومتی در بی‌اثر سازی تحریم‌ها در دهه ۹۰ مورد غفلت قرار گرفت.

🔹ایران تنها کشوری در دنیاست که این حجم تحریم روی آن اعمال شده و تمام روزنه‌های مبادلات مالی ما بسته شده اما تنوع بخش تولید به ویژه در حوزه کشاورزی تاب‌آوری اقتصاد ما را بالا برده و اجازه تنفس به ما را در شرایط تحریم داد.

🔹تکیه بر اقتصاد مقاومتی تنها راه نجات بخش کشور در شدیدترین تحریم‌هاست.

#دهه_رکود_عبرت_تجربه
@TasnimNews

روحانی رویه غلط احمدی‌نژاد را ادامه داد

«آرمان خالقی» قائم‌مقام خانه صنعت، معدن تجارت:
🔹اوایل دهه ۹۰ شاهد نتایج هدفمندی یارانه‌ها و واقعی شدن قیمت حامل‌های انرژی بودیم، ولی در ادامه کار تثبیت قیمت‌ها که سیاست غلط آزمون پس داده بود، اجرا شد.

🔹در ادامه به دلیل تشدید تحریم‌ها شاهد رشد قیمت‌ها در مقاطعی بودیم که معادلات اقتصادی در حوزه سرمایه‌گذاری را بهم ریخت و نوسازی تجهیزات و ماشین‌آلات بخش تولید و تامین مالی تولید به مشکل خورد.

🔹هر چند انتظار می رفت این رویه غلط در دولت روحانی اصلاح شود، ولی متاسفانه ارز ۴۲۰۰ در این دولت تثبیت و این اقدام پایه جهش مجدد فنر قیمت ارز در دهه ۹۰ شد.

#دهه_رکود_عبرت_تجربه
@TasnimNews

صنعت خودرو از دهه ۹۰ گرفتار سیاسیون شد

«سعید مدنی» مدیرعامل اسبق سایپا:
🔹دهه ۹۰ آغاز دخالت گسترده سیاست و سیاسیون در صنعت خودرو بود به شکلی که روند نزولی را در صنعت خودرو احساس کردیم و این صنعت دچار بحران شد.

🔹تصمیمات اشتباهی در این دهه برای صنعت خودرو گرفته شد که روند توسعه این صنعت را مختل کرد.

🔹در آن سال‌ها شرکت‌های تودلی خودروساز آمدند و سهام دار شرکت اصلی و مادر شدند که این موضوع هزار و یک مسئله سیاسی و نظارتی ایجاد کرد.

🔹در این دهه سایپا بدون بررسی‌های دقیق ۱۲ درصد از سهام ایران‌خودرو را خرید، غافل از اینکه ۱۲ درصد سهام ایران‌خودرو رقم کمی نبود و مجبور بود بخشی از سود خود را صرف خرید سهام کند.

🔹کاهش نقدینگی و عدم پرداخت مطالبات قطعه‌سازان در زمان مقرر به نوعی تامین قطعه برای خودروسازها را هم دچار مشکل کرد.

🔹در سال ۹۱ وضعیت کاملاً مشهود شد که قطعه‌سازان نمی‌توانند قطعه به خط تولید برسانند و متأثر از این موضوع خودروسازان دچار مشکل شدند.

#دهه_رکود_عبرت_تجربه #خودرو
tn.ai/3098576
@TasnimNews

جهش ۱۲ باره قیمت مسکن در دهه ۹۰

«داوود بیگی‌نژاد» نایب رئیس اول اتحادیه مشاوران املاک:
🔹بررسی عملکرد دولت‌ها در بخش مسکن در دهه ۹۰ نشان می‌دهد به‌واسطه بی‌عملی و تعطیلی دولت و مشخصا وزارت راه و شهرسازی قیمت مسکن طی ۱۰ سال ۱۲ بار افزایش یافته است.

🔹میانگین قیمت مسکن از ۱.۶ میلیون تومان اوایل دهه ۹۰ در نهایت با چیزی در حدود ۲۰ میلیون تومان در هر مترمربع بسته شد.

🔹در گذشته انتقاداتی به نحوه اجرای طرح مسکن مهر وارد بود، ولی امروز ما می‌بینیم که جمعیت بسیار عظیمی را سکنا داده و یک بار بسیار بزرگی از تقاضا را مرتفع کرده است.

🔹در دولت آقای روحانی همه می گویند باید هر سال باید یک تا ۱.۲ میلیون مسکن ساخته می‌شد در صورتی که این اتفاق نیفتاد.

#دهه_رکود_عبرت_تجربه #خودرو
tn.ai/3101475
@TasnimNews