دست‌کم ۲۲۶ ایرانی هر سال در پی وقوع سیلاب جان خود را از دست می‌دهند

آمار‌ها از سال ۱۳۹۰ به بعد نشان می‌دهد دست‌کم ۲۲۶ ایرانی هر سال در پی وقوع سیلاب جان خود را از دست می‌دهند

خشم #طبیعت یا به خشم آوردن طبیعت؟ سیل‌ها می‌خروشند یا سیل‌ها را به خروش درمی‌آورند؟ با افزایش سیلاب‌ها و شمار قربانیان آن در ایران شاید بتوان مسئله اصلی درباره سیل‌های اخیر ایران را در این قبیل پرسش‌ها خلاصه کرد. به عبارت ساده‌تر چرا و به چه علت سیل که پدیده‌ای طبیعی است به ناگاه فزونی می‌یابد؟

از سال ۱۳۵۰ تا ۱۳۷۵ به طور میانگین قربانیان سالانه سیل در ایران ۷۵ نفر بوده‌اند. اما گویا ایران طی سال‌های اخیر در حال رکوردشکنی قابل توجهی در این زمینه است. آمار‌ها از سال ۱۳۹۰ به بعد نشان می‌دهد دست‌کم ۲۲۶ ایرانی هر سال در پی وقوع سیلاب جان خود را از دست می‌دهند.

در چند ماه اخیر نیز وقوع سیل به مراتب نرخ صعودی داشته و به رغم آمارهای ضد و نقیضی که از سوی نهادهای مختلف در ایران منتشر می‌شود، در تخمینی حداقلی می‌توان دریافت بیش از ۱۰۰ نفر تنها در سه ماه اخیر قربانی جاری شدن سیل شدند.

وزارت نیرو علت افزایش جاری شدن سیل در ایران را تغییر الگوی بارش اعلام کرده است. به زعم این مسئولان تغییر الگوی بارش سبب شده در بسیاری از مناطق به یکباره شاهد بارش‌های تند با مدت زمان کوتاه باشیم. مسئولان وزارت نیرو تغییر الگوی بارش را نیز ناشی از پدیده «ال نینو» می‌دانند.

البته سازمان هوا‌شناسی ایران نیز بار‌ها ادعای وزارت نیرو در این باره را تکذیب کرده و پدیده ال نینو را پدیده‌ای «غیر مستقیم» نسبت به ایران نامیده است. به گزارش سازمان هوا‌شناسی پدیده ال نینو تنها در مناطق استوایی اثر «مستقیم» در پی دارد.

ال‌نینو به طور ساده عبارت است از رخدادی اقلیمی که به طور معمول هر هفت سال یکبار و در اثر‌‌ رها شدن انرژی انباشته در بزرگ‌ترین حوزه اقیانوسی جهان یعنی جنوب اقیانوس آرام رخ می‌دهد.

برخی نیز کشاورزان را مقصر در جاری شدن سیل قلمداد می‌کنند. به گفته آن‌ها در بسیاری از مناطق کوهستانی ایران علی‌رغم #شیب و توپوگرافی نامناسب، کشاورزان بدلیل عدم آگاهی زمین‌های زراعی خود را در جهت شیب زمین شخم می‌زنند و این مسئله خود موجب پدیدآوردن مسیر مناسب برای بروز سیلاب می‌شود.

اما از سوی دیگر فعالان محیط زیست #بیابان‌زایی، نابودی پوشش گیاهی و تخریب فزاینده جنگل‌ها را اصلی‌ترین عامل رشد و افزایش وقوع سیل در سال‌های اخیر می‌دانند.

داریوش گل‌علی‌زاده، دبیر کارگروه صیانت از جنگل‌ها در سازمان حفاظت محیط زیست چندی پیش و در پی افزایش وقوع سیل گفت: در ایران #جنگل‌ها را با کارخانه تولید چوب اشتباه گرفتند. نابودی جنگل‌های هیرکانی در شمال ایران باعث شد تا در سال گذشته در مناطق متعددی از جمله بهشهر، نکا و نوشهر شاهد بروز چندین #سیلاب مختلف باشیم.

دولت ایران در ماه جاری دستور تخریب ۹۳ هکتار از جنگل‌های #هیرکانی را برای ساخت #سد #شفارود در نزدیکی شهر #رشت صادر کرد. فعالان #محیط_زیست این اقدام دولت را فاجعه‌ای زیست محیطی عنوان کردند.

علاوه بر این، نابودی بیش از ۳۰ درصد از رویشگاه‌های #زاگرس و #تخریب وسعت زیادی از جنگل‌های این منطقه موجب شده تا با هر باران شاهد بروز #سیل باشیم.

رادیو زمانه

عکس از مرتضی رفیع‌خواه - سیل فومن
@Tavaana_Tavaanatech

گتوند روی دست ایران مانده است

سد گتوند روی دست محیط‌زیست ایران ماندگار است. آب هر روز شورتر می‌شود ولی هنوز راهکاری قطعی برای حل مشکلی که حالا به معضلی بزرگ برای محیط‌زیست کشور تبدیل شده، وجود ندارد. در ماه‌های اخیر راهکارهای بسیاری برای خلاصی از آب شوری که پشت سد گتوند جمع شده، پیشنهاد شده است. راهکارهایی که هر یک معضلات بزرگتری را به همراه خواهند داشت. می‌گفتند یکی از راهکارها، تخلیه آب سد داخل خلیج‌فارس بوده است. راهکاری که در نظر کارشناسان محیط‌زیست، به معنای از بین رفتن حیات در این خلیج و آثار بد زیست‌محیطی در این منطقه است. راهکار دیگر، دور زدن سد بود. راهکاری که گفته می‌شود به زمانی هشت ساله نیازمند است. این راهکارها خیلی زود، با نه روبه‌رو شدند و پس از آنها راهکارهای دیگری ارایه شد. به گفته محمدعلی بنی‌هاشمی، رئیس موسسه آب دانشگاه تهران «پس از غربالگری و ارزیابی راهکارها، دو راهکار با بالاترین اولویت پیشنهاد شده است که راهکار اول تخلیه شوری به حوضچه‌های تبخیر نمک توسط خط لوله به محدوده‌ای در فاصله ۳۵ کیلومتری از بدنه سد و راهکار دوم مدیریت مخزن است که اصول و رویکردهای اعمال آن با مشارکت همه ذی‌نفعان تدوین خواهد شد و صد البته که راهکار دوم با‌آنچه که تا کنون توسط وزارت نیرو انجام می‌شده است هم از نظر ابزار مورد استفاده و هم رویکردها و اولویت‌ها تفاوت‌های فاحشی خواهد داشت.»
اما حالا آنطور که رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست می‌گوید «مطالعات سد گتوند نتوانسته راهکار قطعی ارایه دهد» و این یعنی تبعاتی که سد گتوند با خود به همراه آورده روی دست محیط‌زیست ایران ماندنی خواهد بود.
معصومه ابتکار در حاشیه سفر به خوزستان، با‌بیان این‌که مطالعات سد گتوند نتواسته راهکار قطعی ارایه دهد، به ایسنا گفته است که «به طور قطعی نتوانستیم هیچ‌کدام از راهکارهای تیم مطالعات علاج‌یابی سد گتوند را به‌طور کامل تأیید کنیم. اما تلفیقی از آنها و تصمیمی که اعلام می‌شود، مورد تأیید ما خواهد بود.»
او با اشاره به مشکل سد گتوند و شوری آب مخزن سد، هم یادآوری کرده است که «یک بازنگری کلان در مدیریت سد گتوند انجام شده و براساس تصمیمات کارگروه علاج‌یابی #سد، این بازنگری اجرا خواهد شد. دراین‌باره به الزامات زیست‌محیطی در کارگروه علاج‌یابی سدگتوند توجه شده است، اما با توجه به این‌که اطمینان کاملی در #مطالعات به دست نیامد، نتایج مطالعات نتواست راهکار قطعی ارایه دهد.»
گتوند به یک معمای پیچیده در خوزستان تبدیل شده است. خبرها از تأثیر #شوری آبش بر روی کارون حکایت می‌کنند و می‌گویند که #کارون در حال شور شدن است و در این میان، گزارش‌های بسیاری از تأثیر شوری #آب #گتوند حتی بر زمین‌های #خوزستان حکایت دارند. حکایت‌هایی تلخ از ساخت سدی که بدون توجه به ارزیابی‌های زیست‌محیطی ساخته شد و پس از صرف هزینه‌های بسیار برای ساخت آن، توجهی به تبعات آبگیری و بهره‌برداری از آن نشد. انتقادها با کشیدن پتوی رسی روی گنبد نمکی که در نزدیکی مخزن سد قرار داشت، پاسخ داده شد؛ اما این پتوی رسی هیچ فایده‌ای نداشت و سد به معضلی بزرگ برای خوزستان تبدیل شده است؛ معضلی بزرگ که حتی عیسی کلانتری، مشاور معاون اول رئیس‌جمهوری در امور آب، کشاورزی و محیط‌زیست و دبیر ستاد احیای دریاچه ارومیه با توجه به اتفاقی که در ساخت و آبگیری سد گتوند افتاد، معتقد است که مجریان این پروژه به خاطر اجرای آن باید محاکمه شوند...bit.ly/1PVUBVN

ویدیو: Upozit

#توانا
@Tavaana_TavaanaTech

هزاران قطعه #ماهی بر اثر #آلودگی #آب #سد عبدل آباد بجنورد تلف شدند
http://ow.ly/3zsHb9
#محیط‌زیست #حیات_وحش
@Tavaana_TavaanaTech