‍ 🔴روزِ «حق‌السکوت» خبرنگاران

🔰 #سینما_انقلاب | ۱۷ مرداد، روز خبرنگار بود. شگفت‌انگیز است که این روز، هم نام‌گذاری‌اش مبهم است و هم آدابِ نانوشته‌‌اش. مثلاً همین محافظه‌کاریِ نگارنده در به‌کاربردن کلمه «مبهم» به‌جای واژه‌های دقیق‌تر و رساتر، مصداق همین آداب نانوشته است؛ آدابی که رسمیت ندارد اما واقعیت دارد، تأیید نمی‌شود اما انجام می‌شود.  

🔻کاش می‌شد فهمید که چند نفر از خبرنگاران و روزنامه‌نگاران ما، علت یا شاید بهانه نام‌گذاری این روز و جزئیاتش را می‌دانند. احتمالاً باید آمار شگفت‌انگیزی باشد. البته خیلی هم مهم نیست...

🔻هفده مرداد ۱۳۷۷، ۱۰ نفر از اعضای کنسولگری ایران در شهر مزارشریف افغانستان، هدف گلوله‌های افرادی قرار می‌گیرند که گفته می‌شود، نیروهای طالبان بوده‌اند. از آن میان، به‌نام «اسدالله شاهسون» بعد از مدت‌ها و با پای زخمی، خود را به ایران می‌رساند. اما ۹ نفر دیگر شهید می‌شوند و در این سال‌ها کمتر از این شهدا یاد می‌شود:

🔻«حیدرعلی باقری»، «رشید پاریاوفلاح»، «کریم حیدریان»، «ناصر ریگی»، «محمدعلی قیاسی»، «محمدناصر ناصری»، «نورالله نوروزی»، «محمود صارمی» و «مجید نوری نیارکی». از میان این 9 نفر، شهید صارمی، معروف‌ترینِ آنهاست و همه مسأله نیز در همین‌جاست. 

🔻مسأله این یادداشت، بر سر اتفاقی است که برای ما اهالی رسانه، حکم حق‌السکوت را یافته است؛ حق‌السکوت از جانب مسوولانی که به تقصیرشان در این ماجرا توجهی نشد. در آن روز شوم، تمام کشورهایی که در مزارشریف نمایندگی داشتند، نیروهای خود را منتقل کردند، به جز دو کشور: پاکستان و ایران. پاکستان، با طالبان پیوندی جدی داشت و نیازی به تخلیه نداشت. بعدها بسیاری از کارشناسان به این نتیجه رسیدند که احتمالاً کشتار نیروهای ما، نه توسط طالبان، که به‌دست پاکستان انجام شده است تا نزدیکی احتمالی ایران به طالبان، باعث تعدیل طالبان و تهدید منافع پاکستان و آمریکا نشود؛ غافل از آنکه این نتیجه، خیلی زودتر از این حرف‌ها و حتی پیش از این اتفاق، به‌طور غیررسمی توسط یکی از نیروهای سازمان اطلاعات ارتش پاکستان (ISI)، به سفارتخانه ما در پاکستان رسیده بود اما توجهی به آن نشده بود. البته این بی‌توجهی هم حکایتی دارد...

🔻اکثر این شهدای عزیز حادثه مزارشریف، دیپلمات بودند و یک نفر از آن‌ها خبرنگار. اما این روز به‌نام #خبرنگار رقم می‌خورد و انگار نام‌گذاری این روز، شده است حق‌السکوت ما تا از آن اتفاق حرفی نزنیم و ساده از کنارش بگذریم.

🔻این، ماجرایی است که به شکل دیگری در جشن‌ها و هدیه‌های هرساله‌ای که #روابط‌عمومی‌های نهادها و مؤسسه‌های مختلف برای خبرنگاران و رسانه‌ها تدارک می‌بینند، تکرار می‌شود. ماجرایی که فراگیر نیست، اما کم هم نیست و نتیجه‌اش، #سکوت است در آنجا که باید فریاد زد. گاهی با خودم می‌گویم کاش ما اهالی رسانه، به اندازه یک کودک و همان چند سؤال مختصر در کودکی، کنجکاو بودیم؛ شاید به اندازه همان چند سؤال ساده اما سخت، ماجرا به گونه دیگری رقم می‌خورد.

محمدجوادکربلایی/انتشار در سال ۹۶ با کمی ویرایش

@CINEMAENGHELAB