.
امروز مصادف‌است‌ با سال‌مرگ حسن تقی‌زاده؛ از مشروطه‌خواهان برجسته که در آشنایی تجددگرایان و همفکرانش با اصول صحیح کشورداری، تاثیر بسیاری داشت.
.
تلاش‌های او در راه تصویب قانون اساسی مشروطه و اجرای صحیح آن و همچنین رعایت آداب و اصول نمایندگان مردم در مجلس، روشنگری و مدرنیزاسیون جامعه خرافات و مذهب زده ایران، در پیش و پس از رویداد انقلاب مشروطیت، بسیار راه‌گشا بوده است.
.
این شخصیت علمی تدریس را از مدرسه دارالفنون مظفری تبریز که شعبه دارالفنون تهران بود، آغاز کرد و پس از آن به کمک چند تن از دوستان تبریزی خود از جمله یوسف‌خان آشتیانی اعتصام‌الملک، محمدعلی تربیت و حسین عدالت مدرسه تربیت را دایر کرد که دومین مدرسه در تبریز بود که با اصول جدید و غیر مکتب‌خانه‌ای اداره و تدریس می‌شد.
.
مدتی بعد، تقی زاده به نمایندگی مردم تبریز در نخستین دورۀ مجلس شورای ملی رسید. وی در سه دوره نخست نماینده مردم تبریز در مجلس ملی بود. سپس سه دوره بعد از ناحیه تهران به نمایندگی مجلس شورای ملی برگزیده شد. در همین دوره بود که وی برای انقلاب مشروطیت تلاش های بسیار کرد.
.
تقی‌زاده پس از به توپ بسته‌شدن مجلس‌اول به آلمان رفت و در اوج جنگ‌جهانی اول، نشریه سیاسی، ادبی و اجتماعی «کاوه » را با حضور چهره‌هایی چون ابراهیم پورداوود، محمدعلی جمال‌زاده، محمدقزوینی و... بنیان گذاشت، که از مهم‌ترین مجلات تاریخ ایران به‌شمار می‌آید. این جمع علیه نفوذ انگلیس و روسیه در ایران تبلیغ می‌کردند و با چاپ مقاله و انواع سخنرانی‌ها توجه افکار عمومی را در غرب به جنایت‌های روسیه در ایران جلب می‌کردند.
.
تقی‌زاده در سرمقاله شماره اول دوره دوم کاوه چنین نوشت: «قصد مجله کاوه بیشتر از هر چیز ترویج تمدن اروپایی است در ایران، جهاد بر ضد تعصب، خدمت به حفظ ملیت و وحدت ملی ایران، مجاهدت در پاکیزگی و حفظ زبان و ادبیات فارسی... امروز چیزی که به حد اعلا برای ایران لازم است و همه وطن‌دوستان ایران با تمام قوا باید در راه آن بکوشند سه چیز است که هر چه درباره شدت لزوم آن‌ها مبالغه شود، کمتر از حقیقت گفته شده: نخست قبول و ترویج تمدن اروپا بلاشرط و قید و تسلیم مطلق شدن به اروپا و اخذ آداب، عادات، رسوم، ترتیب، علوم، صنایع، زندگی و کل اوضاع فرنگستان بدون هیچ استثنا (جز از زبان) و کنار گذاشتن هر نوع خودپسندی و ایرادات بی‌معنی که از معنی غلط وطن‌پرستی ناشی می‌شود و آن را وطن‌پرستی کاذب توان خواند. دوم اهتمام بلیغ در حفظ زبان، ادبیات فارسی، ترقی، توسعه و تعمیم آن، سوم نشر علوم فرنگ و اقبال عمومی به تأسیس مدارس... این است عقیده نگارنده این سطور در خط خدمت به ایران و همچنین برای آنان که به واسطه تجارت علمی و سیاسی زیاد با نویسنده هم‌عقیده‌اند که ایران باید ظاهراً، باطناً، جسماً و روحاً فرنگی‌مآب شود و بس.»
.
تقی‌زاده، مناصب مهم دولتی را در دوران رضا شاه و محمدرضا شاه پهلوی، از جمله والی خراسان، وزیر راه و وزیر مالیه و وزیر مختار و سفیر کبیر ایران در انگلیس را برعهده داشت. او تا دهه ۴۰ خورشیدی بارها به نمایندگی مجلس شورای ملی و مجلس سنا برگزیده یا از طرف محمدرضاشاه پهلوی منصوب شد.
.
سرانجام این شخصیت پیچیده سیاسی در هشتم بهمن ۱۳۴۸خورشیدی در حالی که ۹۱سال داشت دیده از جهان فرو بست و در قبرستان ظهیرالدوله به خاک سپرده شد.
.
یادش گرامی
https://ibb.co/nb7S0kx

#مشروطه #حسن_تقی‌زاده #تاریخ_معاصر
@IranHamAva