رفراندوم ترکیه و «نه» کوچکی که اردوغان گرفت
✍صلاح‌الدین خدیو
سخنان دیشب اردوغان و توقّف ناگهانی روند اعلام نتایج در استانبول از نیمه‌شب گذشته نشان داد که در انتخابات اخیر اتّفاقی غیرمنتظره برای حزب حاکم افتاده است.
سخنرانی اردوغان فاقد لحن ستیزه‌جویانه‌ی معمول بود و با پذیرش ضمنی شکست در شهرهای آنکارا، ازمیر، آنتالیا و آدانا، آن را منطق طبیعی انتخابات دانست و همزمان وعده بازنگری و اصلاح در سیاست‌ها را داد.
اردوغان همزمان خاطرنشان کرد که این آخرین انتخابات ترکیه تا سال ۲۰۲۳ است. معنای تلویحی این سخن این است که حزب حاکم زیر بار درخواست احتمالی اپوزیسیون برای برگزاری زودهنگام انتخابات ریاست‌جمهوری و پارلمانی نمی‌رود.
برخی ناظران معتقدند که انتخابات شهرداریها که نخستین انتخابات پس از تغییر سیستم سیاسی در ترکیه است، به منزله رفراندومی برای سنجش محبوبیت رئیس‌جمهور ترکیه است و با شکست نسبی حزب حاکم به درخواست‌ها برای برگزاری انتخابات زودرس دامن خواهد زد.
امری که در شرایط کنونی که نشانه‌های بحران در معجزه‌ی اقتصادی ترکیه هویدا شده، مطلقاً به سود حزب حاکم نیست.
تقریباً همزمان با سخنرانی اردوغان اعلام نتایج لحظه‌ای در کلان شهر استانبول که حاکی از رقابتی تنگاتنگ میان نامزدهای حزب حاکم و حزب رقیب بود، متوقف شد و کوتاه زمانی بعد بن علی یلدریم اعلام پیروزی کرد. ادعایی که با تکذیب فوری نامزد حزب جمهوریخواه خلق مواجه شد.
این امر در کنار اشاره نکردن اردوغان به پیروزی در استانبول که از لحاظ حیثیتی تا حدّی تسلّی‌بخش شکست در آنکارا است، این گمانه را تقویت کرده که حزب حاکم انتخابات پایتخت اقتصادی کشور را با فاصله‌ای اندک باخته است.
این احتمال هم وجود دارد که مسئله‌ی انتخابات در این شهر به کانون مجادلات آتی تبدیل و با توجه به اتهاماتی که اردوغان قبل از انتخابات درباره فساد نامزدهای رقیب در شهرهایی مانند آنکارا زده، در نهایت با راه‌حلی مرضی‌الطرفین خاتمه یابد.
بدین معنی که در ازای کوتاه آمدن دولت بر سر واگذاری شهرداریهای آنکارا و استانبول، اپوزیسیون هم از مطالبه‌ی انتخابات زودرس دست بکشد.
اردوغان در بخش دیگری از نطقش به تمجید از «برادران کُرد» بدلیل ندادن اراده خود به احزاب تروریست پرداخت. احتمالاً منظور وی پیروزی حزب متبوعش در استانهای شرناخ و آگری است.
شکست حزب دموکراتیک خلقها در این دو استان البته با پیروزی پر سر و صدای آنها در ایغدیر که اهمیتی حیثیتی برای هر دو ائتلاف جمهور و ملت داشت، قابل جبران است.
مضاف بر آن حزب کردها توانست کماکان کرسی شهرداریهای شهرهای مهم کردستان ترکیه نظیر دیاربکر، وان و ماردین را بدست آورده و آنها را به مثابه قلعه‌های ناسیونالیسم کرد از کف ندهد.
در این دوره از انتخابات حزب دموکراتیک خلقها با خودداری از معرفی نامزد در شهرهای آنکارا و استانبول و ازمیر، عملاً در کنار بلوک مخالف حزب حاکم قرار گرفت. امری که عطف به فاصله نزدیک آرای دو بلوک در آنکارا و استانبول، اهمیتی انکارناپذیر در پیروزی اپوزیسیون در آنها دارد.
با وجود پیروزی نسبی عدالت و توسعه، ناکامی آن در بەدست آوردن پنجاه درصد آرا و از دست دادن کلان شهرهای مناطق غربی و ساحلی ترکیه، می‌تواند به نقطه عطفی در سیاست ترکیه منجر و نقطه عزیمت تحولات تازه‌ای شود.
کاهش اعتماد به نفس اردوغان در نتیجه افت محبوبیتش در کنار تداوم قابل پیش‌بینی مشکلات اقتصادی از بلند پروازیهای وی در سیاست داخلی و منطقه‌ای می‌کاهد و حتی ممکن است به پروسه‌ی عبور از اردوغان در داخل حزب با محوریت کسانی چون عبدالله گل تسریع ببخشد.
یک پیامد احتمالی دیگر این تحول می‌تواند به صورت انعطاف در سیاست سختگیرانه حاکم علیه کردها و بازگشت به دوره قبل از ۲۰۱٥ خود را نشان دهد. کوتاه سخن اینکه اردوغان از این به بعد نمی‌تواند در همه جبهه‌ها بجنگد و مانند تغییر راهبردی که در سیاست خارجی انجام داد، در داخل هم ناچار خواهد شد، بده بستان‌هایی تازه انجام دهد.
#اردوغان #انتخابات_ترکیه #صلاح‌الدین_خدیو
@islahweb
✍صلاح‌الدین خدیو
سخنان دیشب اردوغان و توقّف ناگهانی روند اعلام نتایج در استانبول از نیمه‌شب گذشته نشان داد که در انتخابات اخیر اتّفاقی غیرمنتظره برای حزب حاکم افتاده است.
سخنرانی اردوغان فاقد لحن ستیزه‌جویانه‌ی معمول بود و با پذیرش ضمنی شکست در شهرهای آنکارا، ازمیر، آنتالیا و آدانا، آن را منطق طبیعی انتخابات دانست و همزمان وعده بازنگری و اصلاح در سیاست‌ها را داد.
اردوغان همزمان خاطرنشان کرد که این آخرین انتخابات ترکیه تا سال ۲۰۲۳ است. معنای تلویحی این سخن این است که حزب حاکم زیر بار درخواست احتمالی اپوزیسیون برای برگزاری زودهنگام انتخابات ریاست‌جمهوری و پارلمانی نمی‌رود.
برخی ناظران معتقدند که انتخابات شهرداریها که نخستین انتخابات پس از تغییر سیستم سیاسی در ترکیه است، به منزله رفراندومی برای سنجش محبوبیت رئیس‌جمهور ترکیه است و با شکست نسبی حزب حاکم به درخواست‌ها برای برگزاری انتخابات زودرس دامن خواهد زد.
امری که در شرایط کنونی که نشانه‌های بحران در معجزه‌ی اقتصادی ترکیه هویدا شده، مطلقاً به سود حزب حاکم نیست.
تقریباً همزمان با سخنرانی اردوغان اعلام نتایج لحظه‌ای در کلان شهر استانبول که حاکی از رقابتی تنگاتنگ میان نامزدهای حزب حاکم و حزب رقیب بود، متوقف شد و کوتاه زمانی بعد بن علی یلدریم اعلام پیروزی کرد. ادعایی که با تکذیب فوری نامزد حزب جمهوریخواه خلق مواجه شد.
این امر در کنار اشاره نکردن اردوغان به پیروزی در استانبول که از لحاظ حیثیتی تا حدّی تسلّی‌بخش شکست در آنکارا است، این گمانه را تقویت کرده که حزب حاکم انتخابات پایتخت اقتصادی کشور را با فاصله‌ای اندک باخته است.
این احتمال هم وجود دارد که مسئله‌ی انتخابات در این شهر به کانون مجادلات آتی تبدیل و با توجه به اتهاماتی که اردوغان قبل از انتخابات درباره فساد نامزدهای رقیب در شهرهایی مانند آنکارا زده، در نهایت با راه‌حلی مرضی‌الطرفین خاتمه یابد.
بدین معنی که در ازای کوتاه آمدن دولت بر سر واگذاری شهرداریهای آنکارا و استانبول، اپوزیسیون هم از مطالبه‌ی انتخابات زودرس دست بکشد.
اردوغان در بخش دیگری از نطقش به تمجید از «برادران کُرد» بدلیل ندادن اراده خود به احزاب تروریست پرداخت. احتمالاً منظور وی پیروزی حزب متبوعش در استانهای شرناخ و آگری است.
شکست حزب دموکراتیک خلقها در این دو استان البته با پیروزی پر سر و صدای آنها در ایغدیر که اهمیتی حیثیتی برای هر دو ائتلاف جمهور و ملت داشت، قابل جبران است.
مضاف بر آن حزب کردها توانست کماکان کرسی شهرداریهای شهرهای مهم کردستان ترکیه نظیر دیاربکر، وان و ماردین را بدست آورده و آنها را به مثابه قلعه‌های ناسیونالیسم کرد از کف ندهد.
در این دوره از انتخابات حزب دموکراتیک خلقها با خودداری از معرفی نامزد در شهرهای آنکارا و استانبول و ازمیر، عملاً در کنار بلوک مخالف حزب حاکم قرار گرفت. امری که عطف به فاصله نزدیک آرای دو بلوک در آنکارا و استانبول، اهمیتی انکارناپذیر در پیروزی اپوزیسیون در آنها دارد.
با وجود پیروزی نسبی عدالت و توسعه، ناکامی آن در بەدست آوردن پنجاه درصد آرا و از دست دادن کلان شهرهای مناطق غربی و ساحلی ترکیه، می‌تواند به نقطه عطفی در سیاست ترکیه منجر و نقطه عزیمت تحولات تازه‌ای شود.
کاهش اعتماد به نفس اردوغان در نتیجه افت محبوبیتش در کنار تداوم قابل پیش‌بینی مشکلات اقتصادی از بلند پروازیهای وی در سیاست داخلی و منطقه‌ای می‌کاهد و حتی ممکن است به پروسه‌ی عبور از اردوغان در داخل حزب با محوریت کسانی چون عبدالله گل تسریع ببخشد.
یک پیامد احتمالی دیگر این تحول می‌تواند به صورت انعطاف در سیاست سختگیرانه حاکم علیه کردها و بازگشت به دوره قبل از ۲۰۱٥ خود را نشان دهد. کوتاه سخن اینکه اردوغان از این به بعد نمی‌تواند در همه جبهه‌ها بجنگد و مانند تغییر راهبردی که در سیاست خارجی انجام داد، در داخل هم ناچار خواهد شد، بده بستان‌هایی تازه انجام دهد.
#اردوغان #انتخابات_ترکیه #صلاح‌الدین_خدیو
@islahweb