🕋 دین مبین اسلام در بخش‌های وسیعی از شمال و نیز بخش‌هایی از غرب و شرق آفریقا غالب است؛ کشورهایی همانند مصر، الجزایر، نیجریه و سومالی دارای اکثریت مسلمان هستند.

✝️ کیش مسیحیت در مرکز، جنوب و بخش‌های گسترده‌ای از شرق آفریقا دین رایج است؛ از جمله در کشورهایی اتیوپی، جمهوری دموکراتیک کنگو، آفریقای جنوبی و کنیا.

🕉 موریس تنها کشور هندو در آفریقاست که هندوئیسم کیش غالب آن است؛ وضعیتی که ناشی از مهاجرت تاریخی کارگران هندی به این جزیره در دوران استعمار است.

✅ اگرچه این نقشه اکثریت‌ها را نشان می‌دهد، اما باید به یاد داشت که در بیشتر کشورهای آفریقایی، اقلیت‌های دینی با جمعیت قابل‌توجهی حضور دارند که اغلب در کنار یکدیگر و در فضاهای فرهنگی مشترک زندگی می‌کنند.

🔻همچنین بخوانید:
🕌 گسترش اسلام در آفریقا پس از فتوحات اسلامی

در این نقشه می‌توانید رویدادهای روزبه‌روز سوریه در سال ۲۰۲۵ را ببینید که تحولات سیاسی، نظامی و اقتصادی را به‌صورت بصری و شفاف نمایش می‌دهد. این ویدئو بر مهم‌ترین تحولاتی تمرکز دارد که سوریه تاکنون پشت سر گذاشته است.

🦅 همچنین بنگرید:
🟢 انقلاب سوریه از آغاز تا پیروزی
⚫️ نقشۀ متحرک تاریخ معاصر سوریه

پس از جنگ جهانی دوم، رقابت ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی به ایجاد مرزهای ایدئولوژیک انجامید. آلمان به آلمان غربی و آلمان شرقیِ تحت نفوذ شوروی تجزیه شد؛ دیوار برلین نماد این جدایی بود و اتحاد آلمان در سال ۱۹۹۰ میلادی رخ داد. در آسیا، ویتنام به شمالِ کمونیست و جنوبِ مورد حمایت آمریکا تقسیم شد؛ پایان جنگ ویتنام در ۱۹۷۵ منجر به اتحاد این کشور شد. اما شبه‌جزیرهٔ کره همچنان میان کرهٔ شمالی و کرهٔ جنوبی تقسیم شده و منطقۀ غیرنظامی یا خلع‌سلاح‌شدۀ کره (مرز DMZ) نوار مرزبست دو کشور شناخته می‌شود. در اروپا نیز جدایی مولداوی از رومانی، میراث فشار شوروی بر شرق این کشور بود. در جنگ جهانی دوم، شرق رومانی توسط شوروی اشغال و بدل به یک جمهوری از آن شد. پس از فروپاشی شوروی در سال ۱۹۹۱، مولداوی به‌عنوان یک کشور مستقل به رسمیت شناخته شد.

زلزله‌ای به‌بزرگی ۶ ریشتر در ساعات پایانی شب یکشنبه ۹ شهریور، شرق افغانستان را لرزاند. بر اساس گزارش‌ها، بیشترین آسیب‌ها در دره مزار و ناحیۀ نورگل در ولایت کنر، هم‌مرز با پاکستان رخ داده است. ولایت کنر در روزهای اخیر به‌دلیل سیل و رانش زمین با مسدود شدن جاده‌ها نیز مواجه بوده و همین موضوع دسترسی زمینی به مناطق زلزله‌زده را دشوار کرده است. تلاش‌ها برای رساندن کمک‌های هوایی به این مناطق ادامه دارد. متأسفانه در زلزلۀ دیشب تاکنون بیش از ۸۰۰ نفر جان باخته و بیش از ۲۸۰۰ نفر زخمی شده‌اند.

امپراتوری مغول (به‌رنگ آبی) بزرگ‌ترین امپراتوری پیوستۀ خشکی در تاریخ بود که در قرن‌های سیزدهم و چهاردهم میلادی در سراسر آسیا و تا اروپا گسترش یافت. گسترش سریع آن تحت رهبری چنگیزخان و جانشینانش، شرق و غرب را به یکدیگر پیوند داد.

در مقابل، امپراتوری بریتانیا (به‌رنگ قرمز) بزرگترین امپراتوری جهانی بود که اوج قدرت خود را در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم تجربه کرد. این امپراتوری که حدود یک‌چهارم از خشکی‌ها و جمعیت جهان را در بر می‌گرفت، سرزمین‌هایی از همۀ قاره‌ها را تحت سیطره داشت و میراث استعماری خود را در زبان، سیاست و اقتصاد جهان بر جای گذاشت.

در کنار هم، این دو امپراتوری دو الگوی متفاوت از قدرت را نشان می‌دهند: یکی مسلط بر راه‌های زمینی و دیگری حاکم بر دریاها.

بر اساس برآوردهای مرکز پژوهشی «پیو»، در سال ۲۰۲۰ مسلمانان حدود ۲۶ درصد جمعیت جهان را تشکیل می‌داده‌اند که تقریباً معادل ۲ میلیارد نفر بوده و مسلماً در پنج سال گذشته از این عدد نیز فراتر رفته است. اندونزی پرجمعیت‌ترین کشور مسلمان است که ۱۲/۷ درصد از کل مسلمانان جهان در آن هستند. پس از آن پاکستان (۱۱ درصد)، بنگلادش (۹/۲ درصد)، نیجریه (۵/۳ درصد) و مصر (۴/۹ درصد) قرار دارند. حدود ۲۰ درصد مسلمانان دنیا در خاورمیانه و شمال آفریقا زندگی می‌کنند. هند با آنکه اکثریت مسلمان ندارد، اما ۱۰/۹ درصد از کل مسلمانان جهان را در خود جای داده است. از نظر قومی، عرب‌های مسلمان بزرگ‌ترین گروه مسلمان جهان را تشکیل می‌دهند و پس از آنان بنگالی‌ها و پنجابی‌ها قرار دارند. به‌ترتیب قاره‌ها، نسبت مسلمانان چنین است: در آفریقا ۴۵ درصد، در آسیا و اقیانوسیه در مجموع ۲۵ درصد، در اروپا ۶ درصد و در قاره‌های آمریکا حدود ۱ درصد. اللهم انصر الإسلام وأعز المسلمين في كل مكان.

این نقشه که بر اساس داده‌های سازمان بین‌المللی تولیدکنندگان وسایل نقلیۀ موتوری (OICA) تهیه شده، نشان می‌دهد که تولید خودرو چگونه در سطح جهان متمرکز شده است.

هند با تولید ۱۵۰ میلیون تن (۲۷.۷ درصد از تولید جهانی) در صدر قرار دارد و چین با ۱۴۵ میلیون تن (۲۶.۹ درصد) در جایگاه دوم است. این دو کشور روی‌هم‌رفته بیشتر از مجموع کل سایر کشورهای جهان برنج تولید می‌کنند. فراتر از این دو غول، قارۀ آسیا همچنان پیشتاز است: بنگلادش با ۶.۸ درصد، اندونزی با ۶.۳ درصد و ویتنام با ۵ درصد از تولیدکنندگان اصلی برنج هستند. تایلند با سهم ۳.۸ درصدی به‌ویژه به‌خاطر صادرات برنج شهرت دارد، درحالی‌که کشورهایی همانند فیلیپین، میانمار و پاکستان هرکدام حدود ۲ درصد به تولید جهانی اضافه می‌کنند. بیرون از آسیا، نقش برنج بسیار کمتر است: برزیل و ایالات متحده تنها ۱.۵ تا ۱.۳ درصد تولید دارند و در آفریقا نیز بزرگ‌ترین تولیدکننده، یعنی نیجریه، تنها ۱.۱ درصد از کل تولید برنج را به خود اختصاص می‌دهد. در مجموع، جهان در سال گذشته ۵۴۱ میلیون تن برنج تولید کرده است؛ مادۀ غذایی اصلی برای بیش از نیمی از جمعیت کرۀ زمین!

نواحی سفید نقشه توسط نیروهای نازی و نواحی صورتی توسط متفقین کنترل می‌شدند و نواحی قرمز نیز نشان‌دهندهٔ پیشروی‌های نیروهای متفقین از ۱۵ آوریل تا ۱ مهٔ ۱۹۴۵ میلادی هستند.

بر اساس جدیدترین تصویر ناسا از دریاچۀ ارومیه، نگین آبی شمال غرب ایران به‌طور کامل خشک شده و دیگر اثری از یک دریاچه در تصویر هوایی دیده نمی‌شود. البته این موضوع دور از ذهن نبود چرا که در ابتدای تابستان نیز مدیران کل محیط‌زیست دربارۀ خشکی کامل و صددرصدی دریاچۀ ارومیه تا پایان تابستان هشدار داده بودند.

🎯 این نقشه محبوب‌ترین ورزش در هر کشور جهان را نشان می‌دهد. فوتبال (Soccer) به‌وضوح برتری دارد و در بیشتر کشورهای اروپا، آفریقا، آمریکای جنوبی و بخش بزرگی از آسیا ورزش مورد علاقۀ مردم است. بااین‌حال، استثناهای جالبی هم وجود دارد. در ایالات متحده، فوتبال آمریکایی در صدر قرار دارد و فرهنگ ورزشی منحصربه‌فرد این کشور را برجسته می‌سازد. استرالیا با فوتبال استرالیایی متمایز است؛ ورزشی که تقریباً در هیچ جای دیگر دنیا رواج ندارد. در ایرلند، فوتبال گیلیک (Peil Ghaelach) محبوب‌ترین ورزش است؛ ورزشی سنتی که ریشۀ عمیقی در فرهنگ این کشور دارد. در همین حال، بوتان تنها کشوری است که تیراندازی با کمان شور و شوق مرذم آن شناخته می‌شود.

🎨راهنمای رنگ‌های نقشه:
سبز روشن: فوتبال
بنفش: بسکتبال
صورتی: کشتی
زرد: تیراندازی با کمان
نخودی: کریکت
نارنجی: بیسبال
آبی روشن: هاکی روی یخ
سبز تیره: فوتبال گیلیک
قهوه‌ای: فوتبال آمریکایی
سفید: فوتبال استرالیایی
طلایی: راگبی

جاینام چین از صورت فارسی-سنسکریت از چینیِ باستان 秦 (OC *zin) برگرفته شده است. این نام از زبان فارسی وارد زبان عربی و زبان‌های اروپایی شده است.

مروری بر تأثیر حملات ۱۱ سپتامبر بر نظم جدید جهان

پس از پایان جنگ سرد و به‌دنبال فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، ایالات متحدۀ آمریکا به ابرقدرت بلامنازع دنیا تبدیل شد. نظام پساشوروی، نظامی تک‌قطبی با محوریت آمریکا بود. ایالات متحده برخلاف شوروی صرفاً به قدرت نظامی متکی نبود؛ بلکه در اقتصاد، فناوری و همچنین عرصۀ فرهنگ که از مؤلفه‌های بسیار مهم جنگ نرم است، پیشگام بود.

واشنگتن درصدد بود تا با دکترین «جهانی‌سازی» کشورهای دنیا را زیر هیمنۀ خویش بکشد و تحت نظم خود دربیاورد. اما بعضی از دولت‌های معاصر مثل یوگسلاوی، صدام حسین در عراق و معمر قذافی در لیبی و نیز برخی کشورهای آمریکای لاتین از پذیرش «نظم آمریکایی» سر باز زدند، اما بیشترشان با حملۀ نظامی مستقیم آمریکا یا از طریق کودتاهای نظامی و انقلاب‌ها سرنگون شدند.

اما حادثۀ بهت‌انگیز و نامنتظرۀ ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ میلادی، آغازِ پایان هژمونی ایالات متحدۀ آمریکا و نظام تک‌قطبی آن بود که از سال ۱۹۹۱ بر جهان حاکم شده بود. امروز با گذشت ۲۴ سال از این واقعه، آمریکا و جهان همچنان متأثر از پیامدهای حمله‌ای هستند که اسامه بن لادن آن را رهبری و برنامه‌ریزی کرد.

پیش از حملات ۱۱ سپتامبر، ایالات متحده در ذهن بسیاری از مردم جهان به‌عنوان قدرتی شکست‌ناپذیر، امن و بی‌رقیب شناخته می‌شد؛ کشوری که نفوذ به خاک آن غیرممکن به‌نظر می‌رسید و مقاماتش نماد جسارت و اقتدار تلقی می‌شدند. اما رخداد آن روز ورق را برگرداند. چهار هواپیمای ربوده‌شده که دو فروندشان برج‌های دوقلوی نیویورک را فروریختند، این تصور جهانیان را محو کرد و نشان داد که حتی قلب «ابرقدرت قرن بیستم» نیز می‌تواند هدف چنین حملات مرگبار یا به‌اصطلاح غربی‌ها «تروریستی» قرار بگیرد.

هدف قرار دادن برج‌های تجارت جهانی به‌مثابۀ هدف‌گیری قلب تپندۀ اقتصاد جهانی بود که توسط آمریکا مدیریت می‌شد. این عملیات آمریکا را وارد یک سلسله‌جنگ‌هایی کرد که هنوز هم از عواقب و پیامدهای دشوار و پرشمار سیاسی و اقتصادی آن رها نشده است. حملۀ نظامی آمریکا به افغانستان با هدف سرنگونی دولت طالبان (امارت اسلامی افغانستان) از اولین پیامدهای یازده سپتامبر بود که مدت بیست سال دوام یافت و نهایتاً با ناکامی و شکست راهبردی آمریکا پایان یافت.

اما کمی پس از آغاز جنگ افغانستان، چیزی نگذشت که آمریکا جنگ جدیدی را این بار علیه رژیم بعث عراق در آوریل ۲۰۰۳ آغاز کرد و آتش جنگ در عراق با مقاومت شدید اهل‌سنت عراق شلعه‌ور شد. این امر باعث شد تا آمریکا بخشی از نیروهای خود را از افغانستان به عراق منتقل کند. این عقب‌نشینی نسبی فرصتی طلایی به طالبان با رهبری ملا محمد عمر داد و جنگ و درگیری گسترده علیه آمریکایی‌ها که توسط او سازمان‌دهی شده بود، بیش از پیش در افغانستان از سر گرفته شد.

بدین‌ترتیب، درگیری آمریکا در دو جنگ هم‌زمان و متحمل شدن هزینه‌های سیاسی و نظامی و اقتصادی بسیار چشمگیر، بستر را برای ظهور بازیگران بین‌المللی جدید فراهم کرد. در این برهه چین در شرق آسیا و روسیه در اوراسیای مرکزی، برزیل در آمریکای جنوبی، هند، مالزی، سنگاپور در شرق آسیا و... هریک به قطب‌های نوظهور اقتصادی تبدیل شدند. رشد و توسعۀ این کشورها، دامنۀ خواسته‌ها و منافع سیاسی آن‌ها را گسترش داد و این مسئله نظام تک‌قطبی آمریکا را بسیار به چالش کشید.

واشنگتن که به‌خوبی چالش‌های پیش‌روی نظام تک‌قطبی را درک کرده بود، در سال ۲۰۱۰ نیروهای خودش را از عراق خارج کرد و تمرکز خود را معطوف به دکترین «چرخش به شرق» با هدف مهار چین در شرق آسیا کرد. اما چیزی نگذشت که ناآرامی‌های بهار عربی در سال ۲۰۱۱ و خلأ قدرت ناشی از آن، این بار بستر را برای قدرت‌گیری داعش فراهم کرد. آمریکا این بار چاره‌ای جز آغاز جنگی تمام‌عیار علیه داعش نداشت.

بدین‌ترتیب، صرف تریلیون‌ها دلار هزینۀ سرسام‌آور موجب تضعیف هرچه‌بیشتر جایگاه آمریکا در نظم جهانی شد که بعد از سقوط شوروی، خودش معمار آن بود؛ جهانی که در آن چین، هند، آفریقای جنوبی و حتی قدرت‌های منطقه‌ای کوچک و بزرگ دیگر حرف‌شنوی از واشنگتن ندارند و دنبال شرکای جدید برای خود هستند. به دیگر سخن، خواب شیرین کدخدابازی آمریکا در دهکدۀ جهانی و خیال یکه‌تازی آن با بروز حملات ۱۱ سپتامبر برای همیشه به هم خورد و به بیان دیگر، هژمونی بی‌رقیب آمریکا پایان یافت و جهان سوی چندقطبی شدن گام برداشت.