🇹🇷 جمهوری ترکیه در کدام کشورها حضور نظامی دارد؟

ترکیه که نهمین ارتش نیرومند جهان را دارد (ببینید)، در سال‌های اخیر نیز با گسترش حضور نظامی خود در خارج از مرزهایش، به یکی از بازیگران فعال در تحولات منطقه‌ای تبدیل شده است. از جمهوری آذربایجان و عراق و سوریه تا شش کشور آفریقایی و سه کشور بالکان، نیروهای مسلح ترکیه با پایگاه‌های دائمی، مأموریت‌های آموزشی، عملیات دفاعی و همکاری‌های مشترک نظامی حضور دارند. این رویکرد، علاوه‌بر اهداف امنیتی و راهبردی، نشانگر تلاش آنکارا برای افزایش نفوذ ژئوپلیتیکی و ایفای نقش به‌عنوان قدرتی اثرگذار در معادلات منطقه‌ای است. ترکیه با اتکا به دستاوردهای پیشرفتۀ دفاعی و نظامی، تصویری از یک کشور با امکان حضور فعال در مناطق بحرانی ترسیم کرده که همواره واکنش‌های متفاوتی از سوی سایر بازیگران منطقه به‌دنبال داشته است.

🔻به کانال بزرگ نقشه‌ها بپیوندید!👇
🌍 @Jaynegareh | جاینگاره

🔹قلمرو پادشاهی کیف-روس شامل کدام کشورهای امروزی بود؟

پادشاهی کیف-روس یکی از نخستین دولت‌های مهم در شرق اروپا بود که در قرن نهم میلادی توسط اقوام وایکینگ‌تبار موسوم به «واریاگ‌ها» پایه‌گذاری شد و مرکز آن شهر کیف (در اوکراین امروزی) بود. این پادشاهی از اتحاد قبایل اسلاو شرقی با عناصر اسکاندیناویایی پدید آمد و به‌تدریج گستره‌ای وسیع از دریای بالتیک تا دریای سیاه را دربر گرفت. پادشاهان کیف، به‌ویژه ولادیمیر بزرگ (در قرن دهم)، نقش مهمی در تثبیت قدرت مرکزی، گسترش مسیحیت (ارتدوکس) و ایجاد ارتباط با امپراتوری بیزانس داشتند. نظام اقتصادی آن بر بازرگانی، به‌ویژه تجارت خز، عسل و برده با شرق و غرب، استوار بود. پادشاهی کیف‌روس از نظر فرهنگی و سیاسی، یکی از پایه‌های تمدن روس، اوکراین و بلاروس امروزی شمرده می‌شود. این پادشاهی در قرن سیزدهم با یورش مغولان فروپاشید.

👁‍🗨همچنین ببینید:
⚜️پادشاهی کیف-روس در زمان یاروسلاو اول
🔙 قلمرو خانات مغول اردوی زرین در زمان برکای

🔻به کانال بزرگ نقشه‌ها بپیوندید!👇
🌍 @Jaynegareh | جاینگاره

⚔️ قلمرو سلوکیان و اشکانیان مقارن نبرد اِکباتان

نبرد اکباتان در سال ۱۲۹ پیش‌ازمیلاد میان ارتش سلوکی به‌رهبری آنتیوخوس هفتم و ارتش اشکانی به‌فرماندهی فرهاد دوم روی داد و واپسین تلاش سلوکیان برای بازپس‌گیری سلطۀشان در شرق بود. آنتیوخوس با ۸۰ هزار سرباز مزدور یونانی به بین‌النهرین لشکر کشید و در ابتدا چند پیروزی به دست آورد، از جمله تصرف بابل و شوش، و سپس وارد ماد شد. پس از شکست‌های پی‌درپی، فرهاد دوم پیشنهاد صلح داد، اما آنتیوخوس خواستار واگذاری تمام سرزمین‌ها به‌جز پارت، پرداخت خراج سنگین، و بعلاوه آزادی برادرش دیمتریوس دوم شد. اشکانیان فقط با آزادی دیمتریوس موافقت کردند. در زمستان، نیروهای سلوکی منابع ماد را تهی کردند و باعث بروز شورش محلی شدند. در بهار، آنتیوخوس با نیرویی اندک برای کمک به یک پادگان شورشی حرکت کرد اما در اکباتان در کمین فرهاد افتاد و هنگام جنگ کشته شد. این شکست، پایان حضور سلوکیان در ایران و پایان دورۀ هلنیستی در شرق بود.

🔻به کانال بزرگ نقشه‌ها بپیوندید!👇
🌍 @Jaynegareh | جاینگاره

🔸قلمرو اشکانیان در زمان فرهاد سوم

فرهاد سوم (ح. ۶۹–۵۷ ق.م) پادشاه اشکانی و فرزند سیناتروک بود. او در دوره‌ای به سلطنت رسید که اشکانیان دیگر قدرت مسلط خاور نزدیک نبودند و ارمنستان تحت فرمان پادشاه ارامنه یعنی تیگران بزرگ و پادشاهی پونتوس با فرمانروایی مهرداد ششم بر منطقه چیره بودند. فرهاد با سیاستی محتاطانه تلاش کرد موازنه را به‌سود اشکانیان تغییر دهد. درحالی‌که هم رومی‌ها و هم متحدانشان می‌کوشیدند او را به‌سوی خود جلب کنند، فرهاد با هر دو طرف مذاکره کرد ولی بی‌طرف ماند تا از نتایج جنگ بهره گیرد. او با ازدواج سیاسی دخترش وارد منازعات ارمنستان شد، اما این اتحاد ناکام ماند و داماد او (تیگران جوان پسر تیگران بزرگ) به روم پیوست. فرهاد در سال ۶۵ ق.م برخی مناطق از جمله آدیابن و میان‌رودان شمالی را تصرف کرد، اما گوردیَن را به رومی‌ها باخت. در نهایت با پومپه و تیگران صلح کرد. او در حدود سال ۵۷ ق.م به‌دست دو پسرش اُرُد دوم و مهرداد چهارم مسموم شد. کمی بعد جنگ داخلی بین دو برادر پدرکش درگرفت که سرانجام با پیروزی ارد دوم به پایان رسید.

👁‍🗨 نیز نک: نبرد اکباتان

🔻به کانال بزرگ نقشه‌ها بپیوندید!👇
🌍 @Jaynegareh | جاینگاره

🔰 مقایسۀ قلمرو افشاریان و امپراتوری مقدس روم در ۱۷۴۴م.

👁‍🗨 همچنین بنگرید:
🔹قلمرو سلطان نادر شاه افشار

🔻به کانال بزرگ نقشه‌ها بپیوندید!👇
🌍 @Jaynegareh | جاینگاره

🇵🇱 زبان‌های رایج در جمهوری دوم لهستان (سرشماری ۱۹۳۱)

جمهوری دوم لهستان، که به‌طور رسمی «جمهوری لهستان» نام داشت، کشوری در اروپای مرکزی و شرقی بود که از ۷ اکتبر ۱۹۱۸ تا ۶ اکتبر ۱۹۳۹ وجود داشت. این کشور در اواخر جنگ جهانی اول تأسیس شد و در سال ۱۹۳۹ با حملۀ آلمان نازی، اتحاد جماهیر شوروی و جمهوری اسلواکی از بین رفت؛ این رویداد آغازگر جبهۀ اروپایی جنگ جهانی دوم بود. لهستان پس از چندین درگیری منطقه‌ای، از جمله پیروزی در جنگ با شوروی، مرزهای خود را در سال ۱۹۲۲ تثبیت کرد و با کشورهای متعددی هم‌مرز شد. جمعیت کشور از ۲۵.۷ میلیون نفر در ۱۹۲۱ به ۳۵.۱ میلیون نفر در ۱۹۳۹ رسید، که نزدیک به یک‌سوم آن را اقلیت‌هایی چون اوکراینی‌ها، یهودیان، بلاروس‌ها، آلمانی‌ها، چک‌ها و لیتوانی‌ها تشکیل می‌دادند.

👁 همچنین بنگرید:
🔸وضعیت قومی لهستان در سال ۱۹۳۴
🔹تحولات ارضی لهستان در قرن بیستم میلادی
🔸جمهوری دوم روی اراضی کدام کشورها شکل گرفت؟!

🔻به کانال بزرگ نقشه‌ها بپیوندید!👇
🌍 @Jaynegareh | جاینگاره

🔸قلمرو پادشاهی ارمنستان در زمان تیگران دوم

تیگران دوم، معروف به تیگران بزرگ، مدت چهل سال از ۹۵ تا ۵۵ پیش‌ازمیلاد پادشاه ارمنستان بود و در دوران حکومتش ارمنستان به اوج قدرت رسید. او که از خاندان آرتاشسیان بود، در آغاز به‌عنوان گروگان نزد مهرداد دوم اشکانی فرستاده شد، اما پس از رسیدن به سلطنت، ضمن اتحاد با مهرداد ششم پونتوس (از راه ازدواج با دختر او، کلئوپاترا) قلمرو خود را گسترش داد. امپراتوری تیگران از دریای خزر تا مدیترانه و از کوه‌های پونتوس تا بین‌النهرین کشیده شده بود. او با انتقال اجباری جمعیت به پایتخت تازه‌تأسیس تیگراناکرت و دعوت از اندیشمندان یونانی، فرهنگ هلنی را در دربار خود گسترش داد. اما پس از پناه دادن به مهرداد ششم، با روم وارد جنگ شد و در نبرد تیگراناکرت و آرتاشات شکست خورد و با حفظ بخشی از قلمروش به‌عنوان پادشاه وابسته به روم حکومت کرد.

🔻راهنمای نقشه:
نارنجی: ارمنستان قبل از فتوحات تیگران
قهوه‌ای: دولت‌های تابع تیگران
صورتی: متصرفات تیگران از ۹۵ تا ۶۶ ق.م
زرد: تابعیت کوتاه‌مدت از تیگران
بنفش: سایر پادشاهی‌های قفقازی

🔻به کانال بزرگ نقشه‌ها بپیوندید!👇
🌍 @Jaynegareh | جاینگاره

🇹🇷نقشۀ متحرک تاریخ کامل دولت‌های ترک

این نقشۀ متحرک، نمایی جامع و پیوسته از تاریخ دولت‌ها و قدرت‌های سیاسی ترک‌تبار و ترک‌زبان را از آغاز تا دوران معاصر ارائه می‌کند. اقوام ترک، که خاستگاه اصلی‌شان در آسیای میانه بوده، طی قرون مختلف با مهاجرت، فتوحات و تعامل با دیگر تمدن‌ها، نقش برجسته‌ای در تحولات سیاسی، فرهنگی و نظامی مناطق گسترده‌ای از اوراسیا ایفا کرده‌اند. این نقشه روند گسترش، افول، تجزیه و تحول حکومت‌ها و دولت‌های ترک را از امپراتوری‌های باستانی تا دوران معاصر به تصویر می‌کشد. این نقشه یک ابزار دیداری-تحلیلی بسیار ارزشمند برای علاقه‌مندان تاریخ ترکان و مطالعات ترک‌شناسی است.

🔻به کانال بزرگ نقشه‌ها بپیوندید!👇
🌍 @Jaynegareh | جاینگاره

💢تحلیلی از الجزیره دربارۀ وضعیت سویدا و دخالت رژیم اسرائیل (زیرنویس فارسی)

🔻به کانال بزرگ نقشه‌ها بپیوندید!👇
🌍 @Jaynegareh | جاینگاره

🔸پادشاهی ارمنستان در زمان سلسلۀ آرشاکونی (۱۵۰م)

دودمان اشکانی ارمنستان که در زبان ارمنی «آرشاکونی» نامیده می‌شود، از سال ۱۲ تا ۴۲۸ میلادی (با وقفه‌هایی) بر ارمنستان حکومت کرد. این دودمان شاخه‌ای از خاندان اشکانی حاکم بر ایران بود. پس از سقوط خاندان آرتاشی، شاهزادگان اشکانی با حمایت روم یا ایران به‌طور متناوب قدرت گرفتند، تا اینکه تیرداد اول در سال ۶۲ میلادی به‌عنوان پادشاه دست‌نشاندۀ روم بر تخت نشست. در نهایت، بلاش دوم موفق شد شاخه‌ای پایدار از اشکانیان را در ارمنستان بنیان نهد که تا براندازی آن توسط ساسانی‌ها تداوم یافت. دو رویداد مهم این دوره عبارتند از گرویدن ارمنستان به مسیحیت در اوایل قرن چهارم و ابداع الفبای ارمنی به‌دست مِسروپ ماشتوتس. جالب است بدانید که مسیحیت برای اولین بار در جهان توسط سلسلۀ آرشاکونی در ارمنستان دین رسمی شد. تا اواخر دورۀ اشکانی، دین غالب در ارمنستان زرتشتی بود، اما در اوایل قرن چهارم میلادی، گریگور روشنگر (بنیان‌گذار و نخستین پیشوای رسمی کلیسای حواری ارمنی) توانست تیرداد سوم اشکانی و درباریان او را مسیحی کند.

🔻به کانال بزرگ نقشه‌ها بپیوندید!👇
🌍 @Jaynegareh | جاینگاره

🔸گسترۀ قلمروهای خاندان ارمنی مامیکونیان

خاندان ارمنی مامیکونیان یک دودمان اشرافی برجسته در تاریخ ارمنستان بود. این خاندان پس از دودمان پادشاهی اشکانی ارمنستان، مهم‌ترین خاندان نجبا در دورۀ ارمنستان مسیحی اولیه به‌شمار می‌رفت و منصب‌های موروثی «اسپاربِد» (فرماندۀ کل ارتش) و «دایِک» (مربی سلطنتی) را در اختیار داشت، که آنان را به‌عنوان عاملان اصلی بر تخت نشاندن پادشاهان بعدی ارمنستان مطرح می‌کرد. دودمان مامیکونیان بر سرزمین‌هایی گسترده مانند تایْک، تارون، ساسون و باگرواند فرمان می‌راندند و اغلب از پشتیبانی رومیان علیه ساسانی‌ها برخوردار بودند. قدرت آن‌ها از پایان قرن ششم رو به افول گذاشت و سرانجام با سرکوب شورش آن‌ها علیه خلافت اسلامی عباسیان در سال ۷۷۴–۷۷۵ میلادی، ضربۀ نهایی را خوردند.

🚦راهنمای نقشه:
🟡 زرد: قلمروهای اصلی
🟠 نارنجی: الحاق تا سال ۴۳۹
🔴 قرمز: الحاق تا میانۀ قرن پنجم
🟢 سبز: الحاق در سال ۶۵۵ میلادی
🟣 بنفش: ملحوق تا سال ۱۱۸۹ یا ۱۱۹۰

👁‍🗨 همچنین بنگرید:
🔸ارمنستان در زمان تیگران دوم

🔻به کانال بزرگ نقشه‌ها بپیوندید!👇
🌍 @Jaynegareh | جاینگاره

🔰قلمرو امارت مختار ثقفی در نهایت وسعت

مختاربن ابی‌عبید ثقفی، از چهره‌های بحث‌برانگیز تاریخ اسلام است که در جریان فتنۀ دوم علیه خلافت اموی شورید و حدود هجده ماه بر بخش‌هایی از عراقین عرب و عجم حکومت داشت. او پس از رخداد کربلا، با اعلام محمدبن حنفیه (فرزند علی‌بن ابی‌طالب) به‌عنوان مهدی و امام، خواهان تأسیس خلافتی علوی شد و انتقام خون حسین‌بن علی را خواستار گردید. او با بهره‌گیری از حمایت موالی (مسلمانان غیرعرب)، زمینه‌ای برای ارتقای جایگاه اجتماعی و سیاسی آنان فراهم کرد که در تحولات بعدی از جمله انقلاب عباسی، تأثیرگذار بود. دیدگاه مورخان و مسلمانان دربارۀ او متفاوت و متضاد است. مختار پس از اخراج حاکم زبیری کوفه، کنترل شهر را به‌دست گرفت و سپس دستور اعدام قاتلانی که در واقعۀ کربلا شرکت داشتند را صادر کرد. وی توانست طی چند نبرد بر مخالفان خود در کوفه و سپس سپاه اموی چیره شود؛ اما در نهایت، روابط خصمانۀ مختار با خلافت اسلامی زبیریان باعث شکست و قتل او توسط مصعب‌بن زبیر پس از چهار ماه محاصره شد.

👁‍🗨نیز بنگرید:
🏳️ قلمرو امارت اموی حجاج ثقفی

🔻به کانال بزرگ نقشه‌ها بپیوندید!👇
🌍 @Jaynegareh | جاینگاره

🏳️ قلمرو امارت حجاج ثقفی در خلافت اسلامی امویان

ابومحمد حجاج‌بن یوسف ثقفی، والی قدرتمند و تأثیرگذار اموی در قرن اول هجری بود که ابتدا به‌عنوان والی حجاز منصوب شد و سپس در عمل به مقام نایب‌الخلیفه در عراق و مناطق شرقی خلافت رسید. حکومت عراق مهم‌ترین و حساس‌ترین مقام اداری در دولت اسلامی محسوب می‌شد، چراکه نه‌تنها عراق را شامل می‌شد، بلکه سرزمین‌های شرقی خلافت اسلامی یعنی از بین‌النهرین تا ماوراءالنهر و همچنین از آذربایجان تا سند را نیز در بر می‌گرفت که توسط سپاهیان ساکن دو شهر نظامی کوفه و بصره فتح شده بودند؛ بدین‌ترتیب، والی عراق مسئول قلمرو عظیمی بود که نیمی از خاک خلافت و متجاوز از نصف درآمد مالی آن را تشکیل می‌داد. حجاج تا هنگام درگذشت خود اصلاحات متعددی در نظام اداری و اقتصادی اجرا کرد و موفق شد اوضاع مناطق را بهبود بدهد. حجاج یک دولتمرد مدبر و مستعد و بی‌رحم بود. انضباط و استبداد از خصال شاخص او بود که توانست یک ثبات نسبی را برای شرق قلمرو دولت اسلامی فراهم کند.

👁‍🗨 همچنین بنگرید:
🔰قلمرو امارت مختار ثقفی در نهایت وسعت

🔻به کانال بزرگ نقشه‌ها بپیوندید!👇
🌍 @Jaynegareh | جاینگاره

♉️ قلمرو ساسانیان در قبل و بعد از نبرد هرات (۴۸۴م)

این جنگ میان سپاه بزرگی از ساسانیان به‌فرماندهی پیروز یکم و قوای کمتر هپتالیان به‌رهبری خوشنواز رخ داد. این نبرد با شکستی فاجعه‌بار برای ساسانیان پایان یافت؛ چنان‌که تقریباً تمام سپاه آنان نابود شد و شاهنشاه ساسانی در میدان نبرد کشته شد. پیروز با سپاهی عظیم سوی شمال شرق حرکت کرد و تا بلخ پیش رفت و اردو زد. او فرستادگان پادشاه هون را نپذیرفت و نیروهایش از هرات به بلخ پیشروی کردند. هون‌ها که از مسیر حرکت ارتش ساسانی آگاه شده بودند، در کمینی ازپیش‌تعیین‌شده آنان را به دام انداختند. در نبردی که در نزدیکی بلخ رخ داد، سپاه ساسانی به‌کلی نابود شد و پیروز نیز کشته شد و پیکرش هرگز پیدا نشد. علی‌رغم تردید بعضی از محققان معاصر که گودال مرگبار را جعل یا اغراق ساسانیان برای توجیه شکست سنگین و حفظ اعتبار نظامی خود دانسته‌اند، معروف است که هپتالیان از خندقی عمیق و پنهان و طویل با استتار قوی برای شکست سهمگین ساسانیان استفاده کردند.

🔻به کانال بزرگ نقشه‌ها بپیوندید!👇
🌍 @Jaynegareh | جاینگاره

🏴 قلمرو حکومت اسلامی مرابطون (۱۰۵۶–۱۱۴۷م)

دولت مُرابِطون یکی از دولت‌های مهم اسلامی در مغرب و اندلس بود که قریب یک قرن دوام داشت. بنیان‌گذار فکری این جنبش، عبدالله‌بن یاسین، عالم مسلمان مالکی‌مذهب بود که با حمایت قبایل صنهاجه جنبش مرابطی را پایه‌گذاری کرد. اما اوج قدرت و گسترش این دولت در دوران فرمانروایی امیرالمسلمین یوسف‌بن تاشَفین بود؛ فرمانده‌ای خردمند و دولتمردی زاهد که نه‌تنها مغرب را متحد کرد، بلکه با عبور از تنگۀ جبل‌الطارق وارد اندلس شد و در سال ۱۰۸۶ میلادی طی نبرد مشهور زلاقه، در نبرد سختی شکست سنگینی بر نیروهای مسیحی تحمیل کرد. ابن‌تاشفین پس از آن به‌عنوان امیر مسلمانان اندلس نیز شناخته شد که البته ضمن بیعت با خلیفۀ عباسی مسلمانان (امام المستظهر بالله) او را به‌عنوان امیرالمؤمنین به رسمیت شناخت. وی با تکیه بر شریعت اسلامی و تقویت نظام اداری و نظامی، بنیان دولت مرابطون را مستحکم ساخت. با وفات ایشان در سن صد سالگی، اقتدار دولت مرابطون رفته‌رفته کاهش یافت تا اینکه سرانجام به‌دست موحدون برافتاد.

👁‍🗨همچنین بنگرید:
🇲🇦 پادشاهی علویان مراکش

🔻به کانال بزرگ نقشه‌ها بپیوندید!👇
🌍 @Jaynegareh | جاینگاره

🦁☀️ اوج قلمرو حکومت ایرانی صفاریان (۸۶۱–۱۰۰۲م) در زمان یعقوب لیث

در نیمه‌ی سده‌ی سوم هجری، یعقوب لیث صفاری از سیستان برخاست و با اراده‌ای استوار، یکی از نخستین دولت‌های مستقل ایرانی پس از اسلام را بنیان نهاد. قلمرو صفاریان در اوج، از سند تا فارس و از کرمان تا خراسان گسترده بود.

یعقوب قدرت خود را نه بر خلیفه اسلام، بلکه بر مردم و هویت ایرانی استوار کرد. او زبان پارسی را احیا نمود و در برابر سلطه‌ی فرهنگی اعراب مسلمان ایستاد. مشروعیتش را از دین یا خلیفه نمی‌گرفت، بلکه بر استقلال‌ملی تکیه داشت.

در سال ۲۶۳ هجری، به سوی بغداد تاخت و در نبرد دیرالعاقول، اگرچه شکست خورد، اما نخستین سردار ایرانی شد که مستقیم با خلافت جنگید. یعقوب لیث صفاری، نه فقط یک فاتح، بلکه احیاگر فرهنگ و استقلال ایران بود و راهی گشود که نسل‌های بعد ادامه دادند.

🔻به کانال بزرگ نقشه‌ها بپیوندید!👇
🌍 @Jaynegareh | جاینگاره

🏴 امارت اسلامی سامانیان در زمان امیر نوح یکم

بنیان حکومت اسلامی سامانی توسط چهار برادر از نسل دهقانی به‌نام سامان‌خدای نهاده شد که از جانب خلیفۀ مسلمانان (امام عبدالله المأمون) بر سرزمین‌های ولایت اسلامی خراسان حکومت می‌کردند و مقابل تهاجمات خارجی از مرزهای دولت اسلامی دفاع می‌کردند. این چهار برادر، نوح و احمد و یحیی و الیاس نام داشتند و پسران اسد بودند. سرانجام امیر اسماعیل سامانی (پسر احمد) در حمایت از خلافت اسلامی عباسیان علیه صفاریان برخاست که علی‌رغم فتح اسلامی سرزمین‌های شرقی مهمی چون کابلستان، از اطاعت خلافت خارج شده بودند. او توانست صفاریان را شکست دهد و عمروبن لیث را اسیر کند و نزد خلیفه به بغداد بفرستد. بنابراین امیر اسماعیل سامانی با تأیید خلیفه (امام المعتضد بالله) و تابعیت از خلافت اسلامی عباسیان توانست مشرق دولت اسلامی (عمدتاً خراسان و ماوراءالنهر) را تحت تسلط امارت سامانی درآورد، که سرآغاز دورانی از شکوه فرهنگی و علمی تمدن اسلامی در شرق بود.

🔻به کانال بزرگ نقشه‌ها بپیوندید!👇
🌍 @Jaynegareh | جاینگاره

‍ 🏴 قلمرو حکومت یعقوب لیث صفاری (فاتح مسلمان و مروج اسلام در شرق)

برخلاف اکاذیب و دل‌نوشته‌های شبه‌تاریخی و غیرعلمی عده‌ای که سعی در معرفی چهره‌ای کاملاً ایرانی و ضداسلامی از پادشاه مسلمان صفاری یعنی یعقوب لیث دارند، شواهد و مستندات معتبر تاریخی حاکی از اعتقاد راسخ او و اخلافش به دین مبین اسلام است. دکتر منوچهر پزشک در فصل اختصاصی «صفاریان» از مجموعۀ تاریخ جامع ایران با استناد به منابع تاریخی دراین‌باره نوشته است: «یعقوب لیث صفاری شخصاً در دین خود بسیار استوار بود و نماز بسیار می‌خوانْد. در جنگ با خداپرستان احتیاط بسیار می‌کرد و دست به شمشیر نمی‌برد، مگر پیش از آن همۀ راه‌ها را می‌آزمود و به نتیجه نمی‌رسید. همچنین در جنگ با کافران، نخست اسلام عرضه می‌کرد و در صورت پذیرفته شدن، نه‌تنها از گرفتن مال و اسیر خودداری می‌کرد، بلکه پاداش نیز می‌داد. این‌گونه بود که سال‌ها پیش از حملات غزنویان به هند، مردم بسیاری در میانۀ سیستان و هند به‌دست او مسلمان شده بودند. درحالی‌که یعقوب نسبت به خلفای عباسی زمان خود سخت بدبین شده بود، ولی هرگز حاضر نشد با خوارج و زنگیان بر ضد آن‌ها متحد شود.»

مأخذ: پزشک، منوچهر. ۱۳۹۳. صفاریان. در تاریخ جامع ایران، جلد ششم: از سقوط ساسانیان تا حکومت‌های محلی شرق ایران. چاپ نخست. تهران: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. ص ۴۰۲.

همچنین بدانید که علی‌رغم استقلال عمل سیاسی، پرچم‌ها و سکه‌های یعقوب لیث منقوش به شعائر اسلامی مثل شهادتین و آیات قرآن بود و حتی تاریخ ضرب مسکوکات نیز به عربی نوشته شده و اثری از زبان فارسی در آن‌ها نیست. در کتاب تاریخ سیستان به‌روشنی آمده که یعقوب لیث برای عبادت با برگزاری نماز جمعه در صف اول به نماز می‌ایستاد. وقتی یعقوب موفق به فتح اسلامی کابلستان شده بود، پنجاه بت طلایی و نقره‌ای معابد مشرکان را برای خلیفۀ عباسی (امام المعتمد علی الله) فرستاد و از او خواست تا آن‌ها را به مکۀ مکرمه بفرستد تا مسلمانان بتوانند خواری و زاری کافران را ببینند و خلیفه از این بابت بسیار شاد شد. (نک: تاریخ سیستان، تصحیح بهار، ص ۲۱۶ و ۲۷۹). بماند که طبعاً صفاریان که مسلمان بودند از اهل ذمه (خاصه زرتشتیان) جزیه می‌گرفتند.

🔻به کانال بزرگ نقشه‌ها بپیوندید!👇
🌍 @Jaynegareh | جاینگاره

‍ 🏳️ نقشۀ دیگری از اوج قلمرو یعقوب لیث صفاری

🤔 آیا یعقوب لیث احیاگر زبان فارسی بود؟!
اصولاً زبان فارسی با ورود اسلام از میان نرفته بود یا حتی در آستانۀ نابودی نبود که یعقوب متوجه تهدید شود و حیات آن را در خطر ببیند و بخواهد آن را احیا کند و زنده سازد! این ادعا معمولاً با تأکید بر سرایش نخستین شعر فارسی در زمان صفاریان بیان می‌شود، غافل از اینکه شواهد تاریخی دال بر بطلان این مدعاست. احسان یارشاطر (ایران‌شناس شهیر) دراین‌باره می‌نویسد: «این نظریه که نخستین شعر فارسی در زمان صفاریان سروده شده باشد، البته که درست نیست. شواهد و حتی نمونه‌هایی از اشعار فارسی که در زمان طاهریان سروده شده در دست است. مثلاً شامل دو قطعه از حنظلۀ بادغیسی و می‌توان به آسانی تصور نمود که زودتر از آن هم کوشش‌هایی برای سرودن شعر به اوزان محلی و یا در قالب شعر عربی به‌طور پراکنده اینجا و آنجا صورت گرفته باشد، اما از آن‌ها چیزی به دست ما نرسیده است.» یارشاطر معتقد است که سامانیان (امیران خلافت اسلامی عباسیان) پیشروان راستین رستاخیز ادبی ایران بودند و یعقوب لیث محرکی برای سرودن شعر فارسی بود (رک: یارشاطر، احسان. ۱۳۸۰. «رستاخیز ایران و ظهور زبان و ادبیات ملی.» ترجمۀ فریدون وهمن. مجلۀ ایران‌شناسی ۱۳(۲): ۲۸۸-۲۷۳. ص ۲۸۱).

بعلاوه باید دانست که برخلاف تصورات رایج، به‌طور کلی صفاریان از زبان عربی روی‌گردان نبودند. از طرفی دربار و دیوان یعقوب لیث و اخلاف وی میزبان شمار زیادی از کاتبان و دبیران عربی‌زبان و عربی‌دان و عربی‌نویس بود. حتی جانشینان او به شاعرانی که آنان را به‌زبان عربی مدح می‌کردند صله می‌دادند و برخلاف رویکرد سامانیان، علاقۀ فراوانی به زبان عربی داشتند (نک: غلامعلی‌زاد، جواد، و فائزه یوسف‌آبادی. ۱۳۹۸. «جایگاه زبان و ادبیات فارسی و عربی در دربار یعقوب لیث و جانشینان او.» مجلۀ تاریخ ادبیات ۱۵(۲): ۱۴۰-۱۲۷).

💢 همچنین بنگرید:
🏴 یعقوب لیث صفاری؛ فاتح مسلمان و مروج اسلام در شرق

🔻به کانال بزرگ نقشه‌ها بپیوندید!👇
🌍 @Jaynegareh | جاینگاره

🌍 اعطای تابعیت در کدام کشورها با تولد است؟

🔵 قانون خاک: اگر فرزند در کشورهای آبی‌رنگ نقشه متولد شود، بدون توجه به تابعیت والدین، تابعیت آن کشور را دارد.
🔴 قانون خون: اما اگر فرزند در کشورهای قرمزرنگ نقشه متولد شود، وضعیت تابعیت او به تابعیت والدین بستگی دارد.

👁همچنین بنگرید:
🗺 اعطای تابعیت بر اساس خاک

🔻به کانال بزرگ نقشه‌ها بپیوندید!👇
🌍 @Jaynegareh | جاینگاره