▪️در جست‌وجوی امر نو؛

کلامی در قبال رویدادهای جاری برای دانشجویان مطالعات معماری و دیگران

🖋 سعید خاقانی| استادیار گروه مرمت و مطالعات معماری دانشگاه تهران

قرار نیست ببینند و بفهمند و در بر همان پاشنه می‌چرخد. عصبانیتی که آشکارا تجمع عقده‌های انباشت‌شده‌ی نسلی بود و ماحصل بارِ سنگین بی‌عدالتی، آن هم نوعی رانت کثیف در همراهی سياست و اقتصاد، باز هم منسوب به بدخواهان بیرونی شد و با خشونتی عریان پاسخ داده شد، آن‌قدر سرد که انگار اتفاقی معمولی است که دانشگاه مورد تاخت قرار گيرد و انسان‌ها از هر قشري جان خود را از دست بدهند. آن‌قدر سرد و ساده عبور مي كنند که انگار نه خانی آمده و نه خانی رفته. مثل همیشه به‌دروغ گفته شد که «هیچ‌جای دنیا کسی با بی‌نظمی مدارا نمی‌کند»، توجیهی توخالی و تبختر و حماقتی در نپذیرفتن اینکه چیزی جدی در میان است. و همه‌ی آنچه که نیرویی گیرافتاده در بن‌بست تغییر بود و در عصبانیت ریخته شد، به کجی و عدم درک و لایق گوشمالی تفسیر شد.

⭕️ ادامۀ مطلب را می‌توانید در Instant View یا در وب‌سایت کوبه به نشانی زیر بخوانید:

https://telegra.ph/Kh21-10-08
https://koubeh.com/kh21

@koubeh

▪️خواسته‌ی صریح: بازگشت «شادی» به طرح جامع

🖋 محمدفرید مصلح | دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات معماری

حدود هفتاد روز است که ریتم زندگی ایرانیان تغییر کرده و انگار که قرار نیست مثل گذشته شود. بهتر است که از گذشته بنویسیم و بپرسیم که چرا اکنون در این نقطه ایستاده‌ایم.

اردیبهشت‌ماه امسال به سرم زده بود که از سرخوردگی هم‌سالانم بنویسم. اما علل سیاسی و اقتصادی و بین‌المللی آن‌قدر بزرگ بود که در برابرشان احساس ناتوانی می‌کردم. پس تمام این حوزه‌ها را با آن ادبیات قلبمه‌سلبمه‌شان کنار گذاشتم و از خودم پرسیدم که چگونه می‌توان هنوز زندگی کرد و خوش بود. پس در پیمایشی مجازی از مخاطبان اینستاگرامي‌ام خواستم که بگویند چگونه در این روزگار و در ایران هنوز هم «خوش» می‌گذرانند...

⭕️ ادامۀ مطلب را می‌توانید در Instant View یا در وب‌سایت کوبه به نشانی زیر بخوانید:

https://telegra.ph/fm14-12-03
https://koubeh.com/fm14

@koubeh

▪️ چرا مکان مهم است؟

🖋 فربُد افشار بکشلو| دانشجوی دکترای معماری دانشگاه یو سی ال (UCL) انگلستان

📑 [بازنشر از روزنامه‌ اعتماد]

ارتباط بین مکان وقوع یک اعتراض و اقبال عمومی از آن موضوعی است که کمتر در علوم اجتماعی و مطالعات شهری به آن پرداخته شده است. عدم توجه به این موضوع باعث خطای تحلیلی در شناسایی میزان اقبال جامعه به اعتراضات روی داده در ایران شده است. این یادداشت در صدد است با استفاده از نظریه‌ی چیدمان فضا به این موضوع بحث برانگیز در رابطه با جنبش اجتماعی «زن، زندگی، آزادی» بپردازد و نشان دهد که مکان اعتراض چگونه می تواند بیانگر اقبال یک جامعه به آن باشد. مکان، یکی از بحث برانگیزترین موضوعات در رابطه ی با وقوع یک رفتار اجتماعی یا فعالیت اقتصادی در شهر است.

⭕️ ادامۀ مطلب را می‌توانید در Instant View یا در وب‌سایت کوبه به نشانی زیر بخوانید:

https://telegra.ph/fa1-12-23
https://koubeh.com/fa1-12-23/

@koubeh

▪️زخمِ زیرپوستی!

🖋 سیدهادی حسینی| دانشجوی دکترای شهرسازی دانشگاه تهران


هر زمان که گذرم به چهارراه ولیعصر می‌رسد، غصه‌ام می‌گیرد. دوباره مجبورم هیاهوی زیبای خیابان انقلاب را رها کنم و از سر ناچاری، با پله‌های برقیِ تنگ و باریک به زیرِ زمین بروم. چرا؟ چون قصد کردم از این سو به آن سوی خیابان گذر کنم. هربار با خود می‌اندیشم که جرمم چیست که این‌گونه از فضای شهری محروم و محکوم به زندان‌های زیرزمینی‌ام؟ چه کسی و با چه اختیاری چنین تصمیم گرفته و این مشقت را بر من و هزاران شهروند دیگر تحمیل کرده است؟
زیرگذر چهارراه ولیعصر، اکنون بیش از یک دهه است که همانند زخمی کهنه در زیر پوست شهر ایجاد شده و التیام نمی‌یابد و هرچند وقت یک‌بار، از گوشه‌ای سر باز می‌کند.


⭕️ ادامۀ مطلب را می‌توانید در Instant View یا در وب‌سایت کوبه به نشانی زیر بخوانید:

https://telegra.ph/ha1-12-30
https://koubeh.com/s_ha1/

@koubeh

▪️برای زنده‌یاد دکتر ایرج اعتصام؛
مصاحبه‌ای منتشرنشده درباره‌ی بافت شیراز

مصاحبه‌کنندگان:
🖋 امیرمهدی بصیری خردمند طهرانی| دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات معماری ایران
🖋 محمدفرید مصلح| دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات معماری ایران

دقیقاً ۹۲ سال پیش در چنین روزی ایرج اعتصام چشم به جهان گشود. شخصیتی که در ساحت دانشگاهی به‌عنوان استاد و در ساحت کاری به‌عنوان معمار، الهام‌بخش دیگران بود. به‌مناسبت نودمین سالگرد تولد ایشان در شهریورماه ۱۳۹۹، تحریریه‌ی کوبه مصاحبه‌ای در خانه‌ی دکتر اعتصام در برج‌های «آ اس پ» انجام داد که متأسفانه امکان انتشار این مصاحبه در آن زمان میسر نشد. اما غم فقدان این چهره‌ی پیشکسوت در این روزها و همین‌طور بیان بعضی از نکات قابل‌توجه در این مصاحبه، کوبه را وا بر آن داشت تا برای یادبود و بزرگداشت این معمار و پژوهشگر معماری مصاحبه را در هر صورت منتشر کند. در این مصاحبه، باب بحث را با کتاب‌های جدید و در حال تدوین ایشان گشودیم و با توجه به تجربه‌ی کاری او در طرح جامع و بافت تاریخی شیراز، سؤالاتی درباره‌ی وضعیت تاریخی شکل‌گیری شاهچراغ و چرایی تخریب بافت شیراز در این روزها پرسیدیم.

⭕️ ادامۀ مطلب را می‌توانید در Instant View یا در وب‌سایت کوبه به نشانی زیر بخوانید:

https://telegra.ph/ab2-01-20
https://koubeh.com/ab2

@koubeh

📕جلسه دفاع از پایان‌نامه کارشناسی ارشد مطالعات معماری ایران:

«نسبت معماری و سیاست در شکل‌گیری اراضی عباس‌آباد تهران»

محمدفرید مصلح

استاد راهنما:
دکتر سعید خاقانی

استاد مشاور:
دکتر آرش حیدری

داوران:
دکتر پیروز حناچی
دکتر محمدجواد عبداللهی

دانشگاه تهران، پردیس هنرهای زیبا
ساختمان تحصیلات تکمیلی، طبقه دوم

یکشنبه ۳۰ بهمن‌ماه ۱۴۰۱، ساعت ۱۰

@koubeh

📕جلسه دفاع از پایان‌نامه کارشناسی ارشد مطالعات معماری ایران

«الگوشناسی کاروانسراهای مسیر تاریخی جرجان به نیشابور با استفاده از نحو فضا و فوتوگرامتری برد کوتاه»

پردیس زنجیریان

استاد راهنما:
دکتر الهام اندرودی

استاد مشاور:
دکتر محمدحسن طالبیان

داوران:
دکتر پیروز حناچی
دکتر سعید خاقانی

دانشگاه تهران، پردیس هنرهای زیبا
ساختمان تحصیلات تکمیلی، طبقه دوم

یکشنبه ۳۰ بهمن‌ماه ۱۴۰۱، ساعت ۱۱

@koubeh

📕جلسه دفاع از پایان‌نامه کارشناسی ارشد مطالعات معماری ایران

«مساجد سلطانی قاجار از آغاز تا ۱۲۶۴ق.؛ شکل‌گیری، فضا و کالبد (با استفاده از نحو فضا)»

محمدمعین فداکاری

استاد راهنما:
دکتر الهام اندرودی

استاد مشاور:
دکتر زهرا حاتمی

داوران:
دکتر محمدحسن طالبیان
دکتر سعید خاقانی

دانشگاه تهران، پردیس هنرهای زیبا
ساختمان تحصیلات تکمیلی، طبقه دوم

یکشنبه ۳۰ بهمن‌ماه ۱۴۰۱، ساعت ۱۲

@koubeh

🔴 گفتار پنجم: «بازنمایی زنان در آشپزخانه‌های ایرانی»
🖋 فائزه خطیب‌زاده | کارشناس ارشد مطالعات معماری

درباره‌ی گفتار: محققان امروزه برای گسترش چشم‌اندازشان به پژوهش‌هایی روی آورده‌اند که امکان پرسش‌گری میان‌رشته‌ای را فراهم کند. در این میان، پژوهش‌های فضامحور را می‌توان در بستری از چارچوب‌های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی در بوته‌ی آزمایش گذاشت. «بازنمایی زنان در آشپزخانه‌های ایرانی» کوششی است برای ورود به فضایی که عموماً زنانه شناخته می‌شود. در این نشست، ساختار فرهنگی این فضا و بازنمایی‌هایش از طریق رمان‌ها و فیلم‌های ایرانی پس از انقلاب۱۳۵۷ زیر ذره‌بین گذاشته می‌شود تا به این پرسش پاسخ بدهد که آیا فضای آشپزخانه‌های ایرانی در بازداشتن زنان از حضور در جامعه نقش دارد.

📆 یکشنبه، ۳۰ بهمن، ساعت ۱۷
🏛 خیابان انقلاب، خیابان وصال شیرازی، کوچه نایبی، پلاک ۲۳، شبستان باشگاه اندیشه

🔺 ورود برای عموم آزاد است.
🔺 همچنین این گفتار به‌صورت لایو از صفحه‌ی  اینستاگرامی باشگاه اندیشه پخش خواهد شد.

@bashgahandishe
@koubeh

🔴 گفتارهای کوبه در ایستگاه پنجم

گفتار کوبه رویدادی است برای ارائه‌ی پژوهش‌هایی درباره‌ی معماری، شهر و فضا؛ بستری برای شنیدن پژوهش‌های کمتر شنیده‌شده و زمینه‌ساز گفت‌وگوهای دوسویه.

در روزهای دورِ پیش از پاندمی کرونا چهار رویداد از گفتارهای کوبه با همکاری خانه‌ی گفتمان شهر در خانه‌ی وارطان برگزار شد و به علل مختلفی این همکاری به درازا نینجامید.

پس از چهارسال وقفه، تحریریه‌ی کوبه تصمیم بر آن دارد تا سلسله‌ گفتارها را در فضایی خارج از دانشگاه و با همکاری مؤسسه‌ی مستقل «باشگاه اندیشه» از سر بگیرد. از همراهان و مخاطبان دعوت می‌شود در صورت تمایل در این رویدادهای عمومی شرکت نمایید.

همچنین از مخاطبان این صفحه دعوت می‌شود تا انتقادات و پیشنهادهای خود را درباره‌ی گفتارها و نطرات خود را درباره‌ی گفتارهای آتی و موضوعات آن، با آی‌دی تلگرامی تحریریه‌ی کوبه به نشانی @koubehmedia_admin به اشتراک بگذارید.

@koubeh

🔴 گفتار پنجم؛ معرفی سخنران

فائزه خطیب‌زاده فارغ‌التحصیل رشته‌ی مطالعات معماری ایران از دانشگاه تهران است که در سال ۱۳۹۹ از پایان‌نامه‌ی خود با موضوع «آشپزخانه؛ جنسیت و فضای خانگی در مسکن معاصر ایران» دفاع کرده است.

او پس از دفاع از پایان‌نامه‌ی خود همچنان به پژوهش در حیطه‌ی مطالعات فضا و جنسیت در معماری، به‌طور خاص عدالت فضایی (Spatial Justice) و مفهوم فضاهای جنسیتی (Gendered Spaces) با تمرکز بر جامعه‌ی مخاطب زنان ایران و مسلمان ادامه داده است. در حال حاضر او در حال تدوین مقاله‌ای در باب تاریخچه‌ی آشپزخانه‌ی معاصر در ایران و ترجمه‌ی کتابی درباره‌ی تاریخچه‌ی خانه‌های مدرن و زنان است.

@koubeh

🔴 گفتار پنجم: «بازنمایی زنان در آشپزخانه‌های ایرانی»

🔲 چارچوب ارائه:

- پژوهش‌های میان‌رشته‌ای در معماری:
> مطالعات فرهنگی
> تئوری فمنیسم

- بازنمایی زنان در آشپزخانه‌ی ایرانی:
> گفتمان اول: دوگانه‌ی سنت و مدرنیته
> گفتمان دوم: دوگانه‌ی درون و بیرون
> گفتمان سوم: دوگانه‌ی حضور و غیاب

- پس از دوسال:
> محدودیت‌ها و ایرادهای پژوهش
> پیشنهادهایی برای پژوهش‌های آینده

🎙 سخنران: فائزه خطیب‌زاده | کارشناس ارشد مطالعات معماری
📆 یکشنبه، ۳۰ بهمن، ساعت ۱۷
🏛 خیابان انقلاب، خیابان وصال شیرازی، کوچه نایبی، پلاک ۲۳، شبستان باشگاه اندیشه

@bashgahandishe
@koubeh

نشست «بازنمایی زنان در آشپزخانه‌های ایرانی»

@koubeh
@bashgahandishe

🔴 گفتار ششم: «کنشگری برای حفظ بافت تاریخی؛ بازخوانی تجربه‌ی سمن «همبود نصف‌جهان»
🎙 محدثه انصاری و متین شریفی | اعضای هیئت مؤسس سمن همبود نصف‌جهان

درباره‌ی گفتار: امروزه نگرانی‌های جدی برای جلوگیری از تخریب بافت تاریخی شهرهای ایران وجود دارد و صورت‌های مختلفی از کنشگری برای حفظ بافت تاریخی در جریان است. یکی از صورت‌های کنشگری جمعی در قالب سمن‌ها تحقق می‌يابد. در این نشست قرار است که با تجارب «همبود نصف‌جهان» در شهر اصفهان بازخوانی شود و فعالیت‌ها، تجارب و تأثیر حضور این سمن تحلیل شود.

📆 سه‌شنبه ۹ اسفند، ساعت ۱۸
🏛 خیابان انقلاب، خیابان وصال شیرازی، کوچه نایبی، پلاک ۲۳، شبستان باشگاه اندیشه

🔺 ورود برای عموم آزاد است.
🔺 همچنین این گفتار به‌صورت لایو از صفحه‌ی اینستاگرامی باشگاه اندیشه پخش خواهد شد.

@bashgahandishe
@koubeh

🔴 گفتار ششم؛ معرفی سخنران

سخنرانان و ارائه‌دهندگان گفتار ششم کوبه، محدثه انصاری و متین شریفی، دانشجویان کارشناسی‌ارشد معماری و مرمت و اعضای هیئت‌موسس سازمان مردم‌نهاد «همبود» نصف جهان هستند. سازمان مردم‌نهاد «همبود نصف‌جهان»، که در فضای تخصصی و رسانه‌ای با عنوان سمن «همبود» شناخته می‌شود، سازمانی است که از سال ۱۳۹۸ ه.ش به همت گروهی از دانشجویان دغدغه‌مند و کنش‌گر معماری، مرمت و شهرسازی، با هدف شناخت بیشتر بستر اصلی فعالیت سازمان، یعنی محدودۀ پیرامون مسجد جامع اصفهان و بافت تاریخی آن، به صورت مستقل فعالیت آن آغاز شد و بعدها، به جهت اثرگذاری بیشتر و امکان کنش‌گری جدی‌تر در سیستم اداری کشور و جامعه، با ثبت سمن، سازمان مردم‌نهاد زیرنظر وزارت ورزش و جوانان، به حیات خود ادامه می‌دهد.
اکنون این سازمان با برخورداری از ۱۵ عضو کنش‌گر در حوزه‌های مختلف و عمدتاً دانشجو از دانشگاه‌ها و رشته‌های گوناگون فعالیت‌های خود را با هدف صیانت از ارزش‌های بافت تاریخی و فرهنگ‌سازی در جامعه و غالباً در بافت شهری اصفهان جلو می‌برد.
یکی از مهم‌ترین پروژه‌های این سمن، جلوگیری از تخریب بافت تاریخی پیرامون مسجد جامع اصفهان و به طور خاص هشت خانۀ تاریخی در حریم ثبت جهانی این اثر، علی‌رغم مقاومت‌ها از سوی برخی افراد و نهادها برای تخریب و تعریف کاربری‌های غیراصولی، با استفاده از تعریف پروژه‌های مطالعاتی، پایش‌ها و برداشت‌های میدانی و کنش‌گری رسانه‌ای در فضای مطبوعاتی و رسانه‌های مجازی بوده است.

برای آشنایی بیشتر با فعالیت‌های «همبود» و اعضای آن و ارتباط با این سمن، می‌توانید از طریق لینک زیر به صفحۀ اینستاگرام آن مراجعه کنید.
- https://instagram.com/hambood_?igshid=YmMyMTA2M2Y=

@koubeh

▪️«موقت‌»هایی که «دائمی» می‌شوند؛
بررسی یک الگوی پیچیده‌ی تصاحب فضا در دانشگاه تهران

🖋 محمدفرید مصلح | کارشناسی ارشد مطالعات معماری دانشگاه تهران

فضا همیشه به یک روش اشغال نمی‌شود. در این یادداشت توضیح می‌دهم که یکی از روش‌های تصاحبِ «دائمی» فضا، استفاده از سازه‌های «موقت» است. این سازه‌های موقت معمولاً فرمی منعطف و سبُک دارند و برخلاف ظاهرشان، همچون سازه‌های بتنی رفتار می‌کنند و فضا را برای همیشه به اشغال خود در می‌آورند. اساساً در این روش از تصاحب فضا، ذهن ما دچار یک تناقض می‌شود و باور نمی‌کند که اشغالِ دائمی فضا با چنین سازه‌های موقتی و سبُکی امکان‌پذیر است. اما توضیح خواهم داد که این یک تناقض نیست، بلکه یک روش پیچیده از تصاحب فضاست که با منطقی پیچیده همراه است و مسیر اشغالگری را هموار کرده است.

⭕️ ادامۀ مطلب را می‌توانید در Instant View یا در وب‌سایت کوبه به نشانی زیر بخوانید:

https://telegra.ph/fm16-03-04
https://koubeh.com/fm16

@koubeh

🔴 میراث چیست؟ چرا تحت نامش بعضی چیزها حفظ می‌شوند و بعضی نمی‌شوند؟ کدام نیروها بر حفظش اصرار دارند و کدام به حذفش؟ رابطۀ میراثی که در تریبون‌های رسمی تبلیغ می‌شود با مقاومت‌ها و تقلاهای روزمرۀ آدم‌هایی که دوروبرمان می‌بینیم چیست؟ پس میدان تصاحب واژه می‌تواند خیلی گسترده‌تر از این‌ها باشد. ریشه‌های بنیادین واژه‌ای که این نیروها قصد تصاحبش را دارند ریشه‌هایی بسیار مسئله‌دارترند؛ درک ما از چیستی فرهنگ، اخلاق، امر سیاسی، هویت و غایت‌های مطلوبی که برای یک جامعۀ خوب می‌شناسیم، همه و همه در ساخت این واژه دخیل‌اند و هریک می‌توانند میدان نبردی تمام‌عیار باشند، نبردی که هرگونه پیش‌فرض دربارۀ مفهوم میراث و چیستی موجودیتش را شکل می‌دهد و درعین‌حال زیر سؤال می‌برد

🔴 بخشی از سرمقالۀ شمارۀ ۸۷-۸۸ مجلۀ آبادی با موضوع مطالعات انتقادی میراث‌فرهنگی و بافت‌های تاریخی.

🔴 دریافت مجله:
https://drive.google.com/file/d/1TLdU9Sxi1HPCuiQ9Qn4TvmVvhbSU-f9n/view?usp=share_link

@koubeh

🔴انتشار شمارهٔ ۸۷-۸۸ مجلهٔ آبادی با موضوع نگاهی انتقادی به میراث‌فرهنگی

🔺«در نبردی فرضی با ویرانی قرار گرفته‌ایم. ویرانی سرمایه‌هایی که به دستمان رسیده است. زور ویرانی زیاد است. نهادها و بازوهای اجرایی‌اش فراوان‌اند. سرمایه دارد و اشتباهی نخواهد کرد. آیا به خودویرانگری‌اش ایمان داریم؟ این فقط یک احتمال است و نتیجه‌اش هم چندان دل‌خواسته نیست. از سوی دیگر تلاش‌های ما برای بهبود وضعیت و رهایی از اکراه، گاه به برتری‌های جزئی منجر شده است، اما در وضع کلی توفیری ایجاد نکرده است. ما در وضعیت اکراهی قرار گرفته‌ایم و چاره‌ای جز پذیرش شکست نداریم. اما به‌جای اینکه اینقدر زود تسلیم شویم، بیایید برگردیم به عقب‌تر و به تعریف وضعیتی که در آن گرفتاریم نگاه کنیم: وضعیت اکراهی زمانی ایجاد می‌شود که انبان حرکات تعریف‌شده در ساختار بازی ته بکشد. بخت با ماست که وضعیتی که در آن هستیم بازی نیست و حرکات کشف‌نشده‌اش بی‌انتهاست. اینکه آن را محدود تصور می‌کنیم، نشان از آن دارد که در یک چیدمان کاذب گرفتار آمده‌ایم که حریف نمی‌گذارد از آن فراتر برویم. او علاوه بر حفظ تسوگ‌تسوانگ، به ما می‌گوید زمین بازی همین است و خارج از آن چیز دیگری نیست. ولی ما باید بدانیم که نبرد با ویرانی فقط از طریق تخیل‌کردن امکان‌های تازه ممکن است.»

🔺برگرفته از مؤخرهٔ شمارهٔ ۸۷-۸۸ مجلهٔ آبادی با عنوان «بافتارهای میراثی». در این شماره به سراغ مطالعات انتقادی بافت‌های تاریخی و میراث‌فرهنگی رفته‌ایم. هر وقت از میراث سخن رفته است، شبیه به یک موجود بدیهی و مسلم فرض شده که تخریب و ویرانی‌اش به چند بی‌کفایتی و ضعف مدیریتی تقلیل داده می‌شود. در این شماره اما نگاه به آن فرق می‌کند. نیروهای تولید، تخریب، بهره‌کشی، برساختن و کنارگذاشتنش جلوی دید می‌آیند. نقد میراث نه آب به آسیاب تخریبگرانش می‌ریزد، نه از سر بربریت و بی‌فرهنگی است؛ بلکه عنصری حیاتی است برای خارج‌کردن یک واژۀ تأثیرگذار از دست کسانی که به‌شکلی کالبدی و معنایی هر روز مشغول تخریب یا استحالۀ آن‌اند. در زمانه‌ای که در بافت‌های تاریخی یا بیل‌های مکانیکی بالا و پایین می‌روند و یا جام‌های انواع شربت و خوراکی را در کافه‌ها و بوتیک‌هتل‌ها. خود مفهوم میراث است که سرگردان شده است؛ چیزی که می‌تواند هنگام مقاومت روزمره یاری‌مان دهد و یعنی ظرفیت کنشگرانه‌ای برای آینده داشته باشد. ما در این شماره برآنیم که این واژه را باید پس گرفت.

◽️دبیر تحریریه: فراز طهماسبی
◽️تحریریه: وحید پرهیزکاری، سیده شیرین حجازی، محیا دانش، نیلوفر رسولی، فراز طهماسبی، صدرا مرادی
زیر نظر شورای پژوهشی معاونت شهرسازی و معماری وزارت راه و شهرسازی
◽️همکاران این شماره: احمد افلاکیان، عادل امیری پوده، بهاره الله‌دادی، مونا تاجبخش، مسعود تقوی، پوریا جهانشاد، جواد خدایی، مینا دوراندیش، نعیمه رضایی، سپیده سالاروند، صدف سینمبری، شیما سقندلی، امیر شفیعی، کامیار صلواتی، سارا غلامیان، پگاه قانع، مژگان قادری‌نسب، چیستا گودرزی، میلاد محبی، علی مظفری، عاطفه موسوی.

@koubeh

▪️یادمانی برای جانوران؛ «گنبد باز» در استان اصفهان و «ذوالجناح» در استان مازندران

🖋 سجاد زُلِیـکانی| کارشناسی ارشد مطالعات معماری ایران دانشگاه تهران

آرامگاه‌سازی در فرهنگ ایران پیشینه‌ای کهن دارد. از گورخمره‌ها و گوردخمه‌ها تا تک‌بناهای پیش از اسلام و بناهای گنبددار دوران اسلامی، همه‌وهمه این چهارچوب فرهنگی را پدید آورده‌اند. روستا و شهری را نمی‌توان یافت که با آرامگاه‌ و آرامستان بیگانه باشند یا آرامگاه و آرامستانی در آن‌ها دیده نشوند. آرامگاه‌ها با باورهای مردم پیوندی ژرف دارند؛ باورهایی که یا سبب برپایی آرامگاه‌ها شده‌اند یا آن باورها، از رویدادهای گوناگونی در‌ آرامگاه‌ها برآمده‌اند. به هر روی، پشت برپایی هر آرامگاهی سخن‌ها و نکته‌های بسیاری نهفته‌اند.

در هرجا، با دیدن آرامگاه یا شنیدن نامش به این نکته می‌اندیشیم که چه کسی یا چه کسانی در آن آرمیده‌اند و سبب مرگشان چه بوده است. یافتن سبب‌های برپایی آرامگاه و نام‌ونشان آرمیدگان و چرایی مرگشان، بنیان‌های پژوهش‌های گوناگون بوده‌اند. در پژوهش دربار آرامگاه‌ها، هرکدام از این انگیزه‌ها‌ می‌توانند نشانی از باورهای مردمان و رویدادهای زمانه را برایمان بازگو کنند. از سویی دیگر، هستند آرامگاه‌هایی که نه برای کسان، بلکه برای جانوران ساخته شده‌اند. در روبه‌روشدن با آرامگاهی که ناشناخته مانده است و دانسته‌هایمان از آن ناچیز است، شاید پرسیدن این پرسش نیز برای پی‌بردن به ناشناخته‌ها و نادانسته‌هایمان بایسته باشد: چه جانوری در آن به خاک سپرده شده است و چرا آرامگاه را برایش ساخته‌اند؟

⭕️ ادامۀ مطلب را می‌توانید در Instant View یا در وب‌سایت کوبه به نشانی زیر بخوانید:

https://telegra.ph/sz4-04-17
https://koubeh.com/sz4

@koubeh

▪️روز معماری در ایران؛ یک مناقشه تاریخی

🖋 سیدهادی حسینی | دانشجوی دکتری شهرسازی دانشگاه تهران

سوم اردیبهشت‌ماه در ایران به عنوان روز معماری شناخته می‌شود. این روز مصادف با سالگرد تولد شیخ‌بهایی است.[1] انجمن مفاخر معماري ايران با پيشنهاد تعيين روزي در تقويم به‌منظور بزرگداشت معماري در ايران، زمینه‌ساز انتخاب این روز به عنوان روز معماری شد. البته از همان ابتدا در اينكه انجمن چه روزي را به عنوان روز معمار معرفی کند، اختلاف نظر وجود داشت.[2] عده‌ای از معماران و علاقه‌مندان به معماری معتقد بودند باید روز مناسب‌تری برای گرامیداشت مقام معمار و معماری در نظر گرفته شود و عده‌ای دیگر با توجه به سوابق درخشان شیخ بهایی، این انتخاب را به‌جا و موجه می‌دانستند. مهم‌ترین علت این اختلافات را باید در بحث‌های تاریخی پیرامون معمار بودن یا نبودن شیخ‌بهایی جستجو کرد.

...آنچه از مرور منابع مختلف دریافت می‌شود گویای این مطلب است که با برداشت امروزی از مفهوم معماری، شیخ‌بهایی را نمی‌توان در زمره‌ی معماران برشمرد و در قامت یک معمار تصور کرد و به نظر می‌رسد انتقادات موجود در زمینه‌ی وجه تسمیه نام‌گذاری این روز تا حد زیادی قابل پذیرش است؛ به عبارت دیگر، با توجه به فهم و معنایی که امروز از رشته و دانش معماری وجود دارد، نمی‌توان شیخ‌بهایی را معمار دانست و بنابراین انتخاب سالروز تولد شیخ به عنوان روز معماری، چندان موجه نخواهد بود. در عین حال اگر به نحو دیگری به این مسئله توجه شود و معانی مختلف و تطورات زبانی مد نظر قرار گیرد، نتیجه کمی متفاوت خواهد بود.

⭕️ ادامه‌ی مطلب را می‌توانید در Instant View یا در وب‌سایت کوبه به نشانی زیر بخوانید:

https://telegra.ph/s-ha2-04-23
https://koubeh.com/s_ha2/

@koubeh