🗯 رابرت هولاب (مورخ اندیشه، اهل آمریکا) کتابی داره به اسم «یورگن هابرماس: نقد در حوزۀ عمومی». این کتاب تو سال 1991 میلادی و ترجمۀ فارسی اون به قلم حسین بشیریه (استاد علوم سیاسی، دانشگاه سیراکیوز) در سال 1375 شمسی منتشر شده. تو این کتاب سعی شده افکار هابرماس رو از طریق مباحثاتی که در اونها شرکت کرده، معرفی کنه. مثلاً در سال 1960 کتابی از گادامر منتشر میشه به اسم «حقیقت و روش». هفت سال بعد (1967) هابرماس کتابی می‌نویسه با عنوان «در باب منطق علوم اجتماعی». طبق توضیحات هولاب، هابرماس تو این کتاب علی‌رغم این‌که خیلی جاها با گادامر موافقه؛ از جمله این‌که "هابرماس و گادامر در مخالفت با سلطه و غلبۀ روش بر حقیقت متحد هستند"، ولی نقدهایی هم به کتاب گادامر وارد کرد.

🗯 همون سال (1967) مقاله‌ای از گادامر منتشر میشه به نام «لفظ، هرمنوتیک معنی و نقد ایدئولوژی» که سعی می‌کنه به انتقادات هابرماس پاسخ بده؛ و این بحث به همین شکل ادامه پیدا کرد و حتی نویسنده‌های دیگه‌ای هم سعی کردن در مورد مباحثۀ بین گادامر و هابرماس مطلب بنویسن.
قصدم این نیست که توی این یادداشت به محتوای بحث‌های هابرماس (و همین‌طور بحث بین هابرماس و گادامر که چندان هم از این موضوع چیزی بلد نیستم) بپردازم. اون چیزی که توی این کتاب برای من خیلی جذاب بود، این بود که ببینم هابرماس به عنوان یه روشنفکر تو چه بحث‌هایی خودش رو وارد می‌کنه و چه مواضعی می‌گیره.

🗯 به نظرم دوتا آفت مهم می‌تونه متوجه یه روشنفکر بشه: دو آفت که در جهت متضاد هم هستن. آفت اول اینه که روشنفکر خودش رو خیلی درگیر اتفاقات و حوادث روزمرۀ جامعه بکنه و مدام در مورد اتفاقاتی تمرکز و اظهارنظر کنه که جامعه امروز روی اونها حساسه، ولی ممکنه فردا، هفتۀ بعد، سال بعد یا کمی دیرتر فراموش بشه. البته چنین روشنفکرهایی شهرت زیادی کسب می‌کنن و احتمالاً به وادی "ارتباطات استاد و شاگردی" می‌افتن و مرید و پیرو پیدا می‌کنن؛ اما تاریخ موندگاری‌شون چندان بالا نیست. حرف‌ها و افکارشون به سرعت کهنه میشه. چون به مُدها توجه کردن، پس به راحتی با عوض شدن مُد، حرف‌هاشون هم "دِمُده" میشه. به نظرم هابرماس تونست تا حدود خوبی خودش رو از این آفت دور کنه و به همین دلیل هم تونست در مورد مسائل‌ نظری‌تر و تئوریک‌تر بنویسه و فکر کنه. یکی از این مسائل تئوریک، به مباحثۀ بین هابرماس و گادامر منجر شد.

🗯 آفت دوم دقیقاً خلاف جهت آفت اوله: این که روشنفکر این‌قدر از جامعۀ خودش فاصله بگیره که صرفاً محدود بشه به اتاق خودش. هیچ اثری از جامعه و تاریخ زندگی اون روشنفکر توی نوشته‌هاش نیست و اصلاً معلوم نیست این فرد تو چه دوره‌ای از تاریخ زیست می‌کنه.
هابرماس این وجه از روشنفکری رو هم به نظرم به خوبی ایفا کرد. مثلاً سال 1968، سالی بوده که تو بعضی کشورهای اروپایی جنبش‌های اعتراضی‌ای از سوی دانشجوها و برخی اقشار دیگه به وجود اومد. آلمان هم یکی از این کشورها بوده. دانشجوها حتی دانشگاه فرانکفورت رو اشغال کردن و اسم دانشگاه رو به "دانشگاه کارل مارکس" تغییر دادن.
هابرماس سعی می‌کنه در مورد این جنبش دانشجویی مطلب بنویسه و سخنرانی کنه و حتی جنبش رو نقد کنه. بابت نقدش هم در نهایت برچسب‌هایی مثل "فاشیست چپ‌گرا" بهش چسبوندن.

📢 از این جهت به نظرم هابرماس (فارغ از اندیشه‌هاش در مورد مدرنیته، علم مدرن، هرمنوتیک و ...) یکی از نمونه‌های خوب روشنفکری میتونه در نظر گرفته بشه که هم به مسائل عمیق‌تر توجه کرده و هم زمان‌هایی که حس کرده اتفاق مهمی توی جامعه در حال رخ دادنه، وارد میدون شده و به نقد و بررسی پرداخته.

✅ نقد و نظر: @Ali_soltanzadeh

@philosophycafe

«فلسفه‌خوانی مجازی در پاییز»

❇️ گروه #فلسفه_علم دانشگاه معرفی برخی از دروس ارائه‌شده از سوی این مرکز در ترم پاییز را در کانال خود قرار داده است.

▫️ماهیت مدرنیته/ آرش اباذری
▫️فلسفه تحلیلی(فرگه و سرمنشأهای فلسفه‌ی تحلیلی)/ ساجد طیبی
▫️مقولات ویژه در اخلاق/ ابراهیم آزادگان
▫️مقولات ویژه در فلسفه(فلسفه‌ی علم و تکنولوژی از نگاه زنانه/ فلسفه‌ی دین از نگاه زنانه)/ ابراهیم آزادگان
▫️معنای زندگی/ مسعود طوسی
▫️فلسفه غرب ۱/ آرش اباذری
▫️مقولات ویژه در فلسفه دین/ سید حسن حسینی
▫️علم و الهیات/ سید حسن حسینی، جواد درویش، حسن مرصعی، نیما نریمانی

🔸 دانشجوهای کارشناسی دروس مرکز فلسفه علم را به عنوان درس اختیاری می‌توانند بگذرانند. البته معمولا بچه‌های لیسانس سراغ درس «مقدمه‌ای بر فلسفه علم» می‌روند ولی برداشتن سایر دروس هم مانعی ندارد. درس «معنای زندگی» نیز به صورت اختصاصی برای بچه‌های کارشناسی ارائه شده است.

🔸 همچنین دانشجوهای کارشناسی با پاس کردن ۵ درس از مرکز فلسفه علم دانشگاه می‌توانند مدرک فلسفه علم را به عنوان رشته فرعی بگیرند.

@sharifdaily

#سخنرانی_آنلاین #پاییز99

🔹 برنامه‌ی سخنرانی‌های مجازی گروه فلسفه‌ی علم
————————
❇️: @philsharif

#تسلیت

◾️انا لله و انا الیه راجعون◾️

◾️ درگذشت پدر بزرگوار آقاي دكتر ابراهیم آزادگان، مرحوم حاج علی محمد آزادگان، استاد بازنشسته دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی را حضور ايشان و خانواده محترم تسليت عرض كرده و براي آن مرحوم غفران الهي و براي بازماندگان آرزوي صبر داريم.

————————
❇️: @philsharif

«همایش سهروردی و احیای حکمت فهلوی» در تاریخ 25 شهریور ماه 1399 به صورت مجازی و با ارائه ی متخصصان و پژوهشگران برجسته برگزار خواهد.
علاقه‌مندان می‌توانند به صورت مجازی در این همایش شرکت نمایید. لینک ورود به این همایش متعاقبا در وب‌سایت همایش اعلام خواهد شد. در این همایش پژوهشگران زیر ارائه خواهند داشت:
دکتر سیدرضا فیض
دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی
دکتر نصرالله پورجوادی
دکتر غلامرضا اعوانی
دکتر اصغر دادبه
استاد منوچهر صدوقی سها
دکتر نجفقلی حبیبی
دکتر حسن بلخاری
دکتر سعید بینای مطلق
دکتر بابک عالیخانی
دکتر شهین اعوانی
دکتر سعید انواری
دکتر رضا کورنگ بهشتی
دکتر اسماعیل رادپور
دکتر طاهره کمالی زاده
دکتر سید احمدرضا قائم‌مقامی
دکتر کلثوم غضنفری و زهرا ثبوت
دکتر سیماسادات نوربخش
دکتر زهرا زارع

جهت اطلاع بیشتر لطفا به آدرس زیر مراجعه فرمایید:
http://fahlavi2020.irip.ir/

fahlavi2020.irip.ir
همایش ملی «سهروردی و احیاء حکمت فهلوی»
همایش سهروردی و احیاء حکمت فهلوی، موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران

🌱 شمارهٔ نخست نشریهٔ حقوق‌‌بشری «دگر»

⚖ «چوب الف بر سر ما»

📆 شهریور ۹۹

🆔 @DegarSUT

#ویدیو

🔹 در حال آماده‌سازی ویدیو‌ی سخنرانی‌های "مدرسه‌ی بین‌المللی فلسفه و علوم شناختی: رویکرد‌های 4E(بدنمندانه)"
❗️ تنها 10 نفر از ظرفیت مدرسه باقی مانده است. پس از پایان ظرفیت، ثبت‌نام در لیست ذخیره ممکن خواهد بود.

🖊 ثبت نام در مدرسه:
🌐 b2n.ir/4eCog

🔺 جهت ارتباط با دبیر علمی مدرسه(ابوطالب صفدری) به آیدی زیر مراجعه بفرمایید:
🆔: @AbootalebSaf

🔺 جهت اطلاع از تخفیفات دانشجویی به آیدی دبیر اجرایی مدرسه(بهزاد خداقلیزاده) به آدرس زیر مراجعه بفرمایید:
🆔: @Behzadface

————————
❇️: @philsharif

🔴 درس علم و الهیات

https://t.me/philsharif/1677

🔸 درس علم و الهیات در گروه فلسفه علم سابقه ارائه دارد. اما ویژگی‌های متمایز درسی که این ترم ارائه شده این است که اولا سرفصل های آن بعد از بررسی حدود 20 عنوان از دروسی که در بیست سال اخیر به عنوان سیلابسهای ممتاز جهانی در مرکز الهیات و علوم طبیعی برکلی (اینجا) معرفی شده، تدوین شده است. در فایل زیر این سرفصل ها قابل مشاهده است.

🔹 ثانیا، غالب مباحث علم و دین در ایران، صرفا مشتمل بر مباحث فلسفی مثل نسبت قلمرو علم با قلمرو دین و زبان علم با زبان دین است. اما درس حاضر متناسب با رویکردهای جدیدتر، غالبا شامل مسائل مرزی در علوم طبیعی (بطور خاص فیزیک، زیست شناسی و عصب شناسی و علوم شناختی) است.

🔸 ثالثا، به دلیل ویژگی فوق و عمیق شدن و تخصصی شدن مباحث، این درس توسط چند استاد ارائه میشود که هرکدام لااقل در یکی از موضوعات علوم طبیعی و دلالت‌های متافیزیکی و الهیاتی آنها چندین سال متمرکز بوده‌اند.

🔹 درس برای دانشجویان ارشد فلسفه علم دانشگاه شریف ارائه شده ولی دانشجویان کارشناسی نیز می‌توانند به عنوان درس اختیاری آن را بردارند. تکالیف درس و همچنین ارزیابی نهایی برای دانشجویان کارشناسی سبک تر از دانشجویان ارشد فلسفه علم خواهد بود که در اولین جلسه جزییات آن بیان میشود.

🔸 کلاس بصورت مجازی در اتاق اسکای روم به آدرس زیر برگزار میشود:
https://vclass.ecourse.sharif.edu/ch/hoseinih

🔹حضور افراد علاقمند بصورت مستمع آزاد بلامانع است.
اگر سوال یا نظری در مورد این کلاس وجود دارد، از طریق آدرس ایمیل زیر بیان فرمایید.
Javad.Darvish@gmail.com

———————
🆔 :@philsharif

#معرفی_درس #پاییز99

🔸 نام درس: مقدمه‌ای بر فلسفه علم
🔹نام استاد: مصطفی تقوی

—————————-
🆔: @philsharif

🗯 زیگموند فروید کتابی داره به اسم «موسی و یکتاپرستی» که سال 1939 منتشر شده. فروید توی این کتاب قصد داره نکاتی رو به کمک داده‌های بعضی از مورخین، روانکاوی فرویدی و متن کتاب مقدس در مورد موسی و هم‌چنین به وجود اومدن یکتاپرستی (باور به خدای نادیدنیِ واحد) توضیح بده. فروید حرف‌هایی توی این کتاب زده که گویا باعث اعتراض خیلی از مورخین شده. اعتراض این بوده که خیلی از حرف‌های فروید در این کتاب، سند نداره.
من فکر می‌کنم تا حدودی این اعتراض درسته، اما خود فروید موقع نوشتن این کتاب، چنین اعتراضاتی رو پیش‌بینی کرده بود. به خاطر همین چندین بار تو کتاب تذکر میده که صرفاً داره ملاحظاتی رو ارائه میده که ممکنه به مورخین آینده کمک کنه.

🗯 به نظرم جدا از این اعتراض مورخین، یه سری از نکات و مسائلی که فروید توی این کتاب مطرح می‌کنه جالبه و «حداقل» میشه به این مطالب به عنوان یه سؤال یا معما نگاه کرد؛ معمایی که شاید ما رو به توجه و مطالعۀ بیشتر در مورد این موضوعات دعوت کنه. یکی از نکاتی که فروید می‌خواد توجه مخاطب رو بهش جلب کنه، اسم «موسی‌»ست. توی تورات این‌طور ذکر شده که وقتی دختر فرعون موسی رو موقع کودکی از آب نیل نجات داد (طبق متن تورات، دختر فرعون صندوقچۀ حاوی کودک رو توی رود نیل می‌بینه، نه همسر فرعون) نام «موسی» رو برای کودک انتخاب می‌کنه. تورات این‌طور توضیح می‌ده که «موسی» از ریشۀ نام عبری «موشه» به معنای «نجات‌داده شده» گرفته شده. فروید با چنین توضیحی مخالفه.

🗯 توی کتاب ارجاع داده میشه به یه عبری‌شناس و گفته می‌شه که در بهترین حالت، موشه به معنای «نجات‌دهنده» می‌تونه باشه و نه «نجات‌داده شده». از طرف دیگه فروید می‌پرسه اصلاً چه دلیلی داره که یه شاهزادۀ مصری، با زبان عبری آشنا باشه که نام یه کودک رو بخواد از زبان عبری انتخاب کنه؟ بلد بودن زبان عبری توسط یه شاهزادۀ مصری وقتی عجیب‌تر میشه که به این نکته توجه داشته باشیم یهودیان قومی بَرده بودن توی مصر و از احترام اجتماعی پایینی برخوردار بودن. پس اسم موسی از کجا میاد؟ فروید به یه مورخ به نام «برستد» ارجاع میده که نام موس (به معنای کودک) در فرهنگ مصری وجود داشته. منتها اسم بچه‌ها رو این‌طور انتخاب می‌کردن که قبل از کلمۀ موس، اسم یکی از خدایان هم ذکر می‌شده؛ مثلاً «آمون‌-موس»، به معنای فرزند آمون (منظور مصری‌ها از این اسم، این بوده که آمون، مهم‌ترین خدای مصر باستان، این کودک رو به این خانواده بخشیده).

🗯 پس اسم موسی به راحتی می‌تونه یه اسم مصری در نظر گرفته بشه. اما آیا این، نتیجه‌گیری عجیبیه؟ موسی تو یه خانوادۀ سلطنتی مصری بزرگ شده و طبیعیه که نام مصری براش انتخاب شده باشه. فروید کمی بحث رو جلوتر می‌بره و می‌پرسه: مفهوم خدای نادیدنی از کجا وارد فرهنگ یهودیت شد؟ به ادعای فروید، خیلی مورخین معتقدن که خروج یهودیان از مصر، قرن سیزدهم قبل از میلاد رخ داده. اما تو قرن چهاردهم قبل از میلاد اتفاق عجیبی توی مصر رخ داده بود: یکی از فراعنۀ مصر، با تمام خدایان موجود در مصر مخالفت می‌کنه و پرستش همۀ خدایان رو ممنوع اعلام می‌کنه؛ به جز یک خدا! خدایی به نام «آتُن» که بر خلاف بقیۀ خدایان مصری، هیچ نقاشی یا مجسمه‌ای ازش ساخته نشد؛ به عبارت دیگه، آتُن، «خدای واحد نادیدنی» بود.
اما پس از مرگ اون فرعون، دوباره خدایان مصر قدرت می‌گیرن و پرستش «آتُن» ممنوع اعلام میشه.

📢 اما شاید این نتیجه‌گیری هم که پرستش خدای واحد نادیدنی پیش از مهاجرت یهودیان از مصر، توی مصر سابقه‌ای داشته، حرف عجیبی در بر نداشته باشه. فروید همین‌طور بحث رو جلوتر می‌بره: توی مصر، رسم ختنه رایج بوده. ختنه جزو رسوم خاصی در تاریخ ادیان محسوب میشه. ملت‌هایی که رسم ختنه رو انجام می‌دادن (مثل مصری‌ها)، خودشون رو سربلند و بقیۀ ملت‌هایی که این رسم رو نداشتن، ناپاک می‌دونستن. از طرف دیگه ملت‌هایی که این رسم رو اجرا نمی‌کردن، ختنه رو رسمی عجیب و وحشتناک می‌دونستن. ختنه وارد فرهنگ یهودیت هم شد. در تورات این‌طور ذکر شده که ختنه، نشانۀ عهدی‌ست که خدا با ابراهیم بست. چرا مقام ختنه تا این حد بالا میره؟ و چرا نشانۀ عهد خدا با ابراهیم، یکی از رسومیه که صدها سال تو یه ملت دیگه رواج داشته؟

✅ نقد و نظر: @Ali_soltanzadeh

@philosophycafe

📌 دسترسی به لینک سلسله ارائه های برنامه شبانه شریف کرونا در کانال معاونت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه صنعتی شریف با لینک:
@Sharifculture

https://t.me/Sharifculture/5

🔰🔰🔰

❇️ «معاونت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه صنعتی شریف» برگزار می کند:

🔹 با هم و در کنار هم با شریف تی وی

📅 از 5 مهرماه 1399

⏳ از ساعت 🕠 8 صبح تا 🕖 19

🔴کسب اطلاعات بیشتر در کانال معاونت فرهنگی شریف با لینک:

🆔 @Sharifculture