کتاب جنگنامه نادر( به زبان هورامی) اثری است منظوم که الماس خان کندوله‌ای آن را سروده است. در این کتاب، الماس خان اوضاع دوره نادرشاه به‌ویژه جنگ‌های نادر با عثمانی‌ها، هندی‌ها و ازبک‌ها را به تصویر می‌کشد. آنچه مشخص است این‌که الماس‌خان که برخی از وی به عنوان سردار سپاه نادرشاه نام برده‌اند، در این جنگ‌ها به‌ویژه جنگ با عثمانی‌ها حاضر بوده‌ است.

#جنگنامه_نادر
#الماس‌خان_کندوله‌ای
#ترجمه_مظهر_ادوای
#ققنوس

@qoqnoosp

وقایع مهم و اشخاص سرشناس

اولین واقعه بزرگی که در این نسخه به آن پرداخته شده است حمله افغان‌ها به ایران و پایتخت آن اصفهان است. شاعر در این میان همه اتفاقات پیرامون حمله، از آماده کردن سپاه از سوی اشرف تا قحطی و اسارت مردم ایران و غارت گنج، خزانه و اموال مردم‌، تجاوز به ناموس مردم به ویژه نارپروران حرمسرای شاه را بیان می‌کند. اولین نامی هم که در نسخه با آن برخورد می‌شود اشرف سردار سپاه افغان‌هاست و پس از او قندی‌خان از سرداران برجسته افغان‌ها که سه هزار سپاهی را رهبری می‌کرد. شاه‌صفی ( شاه صفوی) از دیگر اشخاصی است که از او نام برده می‌شود. به واقع پس از دوره وی بود که صفویان کم‌کم در سراشیبی سقوط افتادند. مرید ویس و محمودخان از دیگر اشخاصی هستند که از آن‌ها نام برده می‌شود، الماس‌خان آن‌ها را از فرماندهان سپاه اشرف دانسته است، اما این‌که آیا این دو نفر عمو و عموزاده اشرف افغان‌اند یا دو شخص جدا نامشخص است.شاه سلطان‌حسین، آخرین شاه سلسله صفوی، از دیگر افرادی است که از او در این نسخه نام برده می‌شود.

#جنگنامه_نادر
#الماس‌خان_کندوله‌ای
#ترجمه_مظهر_ادوای
#ققنوس

@qoqnoosp

الماس‌خان در نسخه جنگنامه از زبان قلعه‌ای خرابه( قلعه بنجول در کرمانشاه) داستان عصر حمله افغان‌ها به ایران، تصرف اصفهان، سقوط صفویان و برآمدن نادرشاه را به تصویر می‌کشد. الماس‌خان یک روز که به قصد گردش به صحرا رفته، ضمن همنشینی با قلعه از او سوالاتی می‌پرسد و به درد دل او گوش می‌دهد. قلعه از خرابی ایران پس از این حمله سخن می‌گوید و این‌که نادرشاه در پی پس گرفتن ایران از دست افغان‌ها برمی‌آید. سپس به هند حمله می‌کند و پس از آن وارد نبرد با عثمانی‌ها می‌شود. در نبرد با عثمانی‌ها پیروزی‌ها و شکست‌هایی متحمل می‌شود و سرانجام با آن‌ها صلحنامه‌ای امضا می‌کند. نادر علاوه بر این، در داغستان با لزگی‌ها درگیر می‌شود و آن‌ها را شکست می‌دهد. او حتی پس از حمله به هند در بازگشت از آن ناحیه با افغان‌ها و ازبک‌ها نبرد می‌کند و آن‌ها را شکست می‌دهد. پس از نبرد با عثمانی‌ها، نادر با شورش‌های داخلی مواجه می‌شود؛ ولی با موفقیت بسیاری از این شورش‌ها را سرکوب می‌کند. سرانجام، نادرشاه که با افغان‌ها برای قتل‌عام سرداران ایرانی سپاهش نقشه‌ای طرح‌ریزی کرده بود، شبانگاه به دست سرداران ایرانی سپاهش کشته می‌شود.

#جنگنامه_نادر
#الماس‌خان_کندوله‌ای
#مظهر_ادوای
#ققنوس

@qoqnoosp

الماس‌خان که خود یکی از سرداران سپاه نادر بود،در این نسخه مطالب و اطلاعاتی را بیان می‌کند که بدون تردید در هیچ‌یک از منابع این دوره ذکر نشده‌اند. از سویی، وی زمانی به نگارش این اثر می‌پردازد که نادر او را از سرداری سپاه خلع کرده و به روستای کندوله بازگشته بود و تحت تاثیر جو سیاسی و نظامی حکومت و دربار نادر قرار نداشت.
الماس‌خان در کتاب خود از جنگ‌های نادرشاه، سلاح‌های به کار رفته در این نبردها، رجزخوانی سرداران با هم در میدان نبرد و به‌خصوص رجزخوانی نادر با پاشاهای عثمانی، آمار و ارقام کشته‌ها، و سرداران و سرهنگان سپاه نادر سخن می‌گوید. وی نام سردارانی را ذکر می‌کند که در منابع این دوره نامی از آن‌ها برده نشده است. از توصیف‌های بسیار جالب در این نسخه، توصیف‌های الماس‌خان قبل از شروع هر جنگ از اسب‌هایی است که در میدان نبرد به تاخت‌وتاز می‌پردازند. این توصیف‌ها به گونه‌ای بیان می‌شوند که خواننده را ناخودآگاه به یاد داستان‌های حماسی شاهنامه می‌اندازند و او را به شگفتی وامی‌دارند. البته بهره بردن از مایه‌های حماسی و اسطوره‌ای در سراسر کتاب چندان عجیب نیست، زیرا الماس‌خان کندوله‌ای خود یکی از پیشروان شاهنامه‌سرایی هورامی بوده است.

#جنگنامه_نادر
#الماس‌خان_کندوله‌ای
#مظهر_ادوای
#ققنوس

@qoqnoosp

کتاب جنگنامه نادر ( به زبان هورامی) اثری است منظوم که الماس‌خان کندوله‌ای آن را سروده است.
زبان هورامی از زبان‌های ایرانی است که درباره‌اش نظریه‌های گوناگونی بیان شده است. در همین زمینه ای.ب.سن می‌گوید:« زبان اینان [ هورامی‌ها] که من سپس آن را فراگرفتم و پس از آن نسخه‌های خطی گوناگونی خواندم، بی‌شک زبان کردی نیست.»
این زبان را که در مناطق کرمانشاه و هورامان رایج است می‌توان به چهار دسته تقسیم کرد: هورامانی( در غرب سنندج، پاوه، ...) باجلانی ( در اطراف سرپل‌ذهاب، قصرشیرین، خانقین، کرکوک،موصل...) کندوله‌ای ( در شمال شرقی کرمانشاه) و گورانی ( در شمال کرمانشاه) . همچنین این زبان از سده‌های نخستین هجری تا به امروز ادبیاتی غنی و گسترده دارد که می‌توان به نمونه‌های زیر اشاره کرد: سروده ورمزگان( منسوب به سده نخست هجری) ، دوره بهلول ( سده‌های دوم و سوم هجری) ، دوره شاه‌خوشین ( سده پنجم هجری) ، دیوان گوره/ نامه سرانجام ( سده‌های هفتم و هشتم هجری) ، دیوان برزنجه ( سده‌های هفتم و هشتم هجری) ، هفت لشکر ( احتمالا مربوط به دوره صفویه) و بیژن و منیژه ( احتمالا سده دوازدهم هجری).

#جنگنامه_نادر
#الماس‌خان_کندوله‌ای
#مظهر_ادوای
#ققنوس

@qoqnoosp