انتشارات ققنوس

‍ نگاهی به رمانِ «از شیطان آموخت و سوزاند»
ایبنا

تاریخ انتشار : جمعه ۲ آذر ۱۳۹۷ ساعت ۱۰:۰۰

رمان «از شیطان آموخت و سوزاند» اولین‌بار در سال 93 منتشر شد. به بهانه چاپ چهارم آن نگاهی داشته‌ایم به این اثر فرخنده آقایی.
نگاهی به رمانِ «از شیطان آموخت و سوزاند»

خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)-مجتبا نریمان: «مدتی که آن‌جا بودم، نتوانسته بود بهانه‌ای از من بگیرد. یک بار که همه در صف صابون و شامپو و پودر لباسشویی ایستاده بودند، از من پرسید: «چرا تو در صف نمی‌ایستی؟» گفتم: «بعد از همه می‌روم. نمی‌خواهم در صف باشم.» ناگهان موهایم را کشید و مراکشان‌کشان از اتاق به سالن آورد. صورتم را به زمین کوبید و گفت: «تو که با دیگران فرقی نداری.» فحش‌های رکیک می‌داد. من بالاخره خودم را به بخش مددکاری رساندم و از مددکاران کمک خواستم، ولی برای آن‌ها عادی بود. تا مدت‌ها پشت سرم بی‌حس شده بود و وقتی غذا می‌خوردم، ترشح خون آلود در دهانم جمع می‌شد. شفق زندان بود، ولی من جرمی نداشتم، بجز لامکان بودن و نمی‌دانم چرا آن‌جا بودم. برای حمایت از مردان معتاد، مددجویانِ داوطلب را برای ازدواج نزد مردان معتادی که ترک اعتیاد کرده بودند می‌بردند.» از متن کتاب

«از شیطان آموخت و سوزاند» نوشته فرخنده آقایی، رمان «بازگشت» از مجموعۀ دیدار، نوشتۀ احمد محمود را به یادم آورد. منتقدان آثار احمد محمود معتقدند بازگشت را چه از لحاظ فرم و تکنیک و چه از لحاظ مضمون می‌توان شاهکار محمود دانست. احمد محمود در رمان بازگشت، قدم به قدم دیوانه شدن شخصیت اصلی را به رشتۀ تحریر در می‌آورد و جای آن‌که یکباره بنویسد شاسب دیوانه است یا علائم دیوانگی را به مخاطب بفهماند، در ابتدای رمان تو را با مردی سالم که از زندان آزاد شده و دارد به شهر خود برمی‌گردد مواجه می‌کند و در اواخر رمان به خودت می‌گویی انگاری شاسب دارد دیوانه می‌شود. همین حس و حال را راوی رمان فرخنده آقایی به مخاطب می‌دهد. با این تفاوت که در پایان رمان تو با قاطعیت نمی‌دانی راوی دیوانه بود یا نه؟

درست به همین علت، راوی رمان «از شیطان آموخت و سوزاند» راوی غیر موثق و غیر قابل اطمینان است. گاهی نمی‌دانی حرف‌هایش را باور کنی یا نه؟ نمی‌دانی آیا در کلیسا به او تجاوز شد یا توهمی بود که او بدان دچار شده بود؟ پزشکی قانونی درست می‌گوید یا راوی و اقوام و اهل کلیسا؟

در ابتدای رمان خواننده گمان می‌کند راوی دختری کم‌سن و بی سرپناه و فقیر است اما هرچه جلوتر می‌رود زوایای پنهان داستان آشکار می‌شود و سوالاتی که در ذهن خواننده به وجود می‌آید صفحه به صفحه بیشتر می‌شود. زنی مسیحی که با مردی مسلمان ازدواج می‌کند و مسیحیان او را طرد می‌کنند و بعد از طلاق پسر پا به سن بلوغ گذاشته‌اش را به پدر مسلمانش می‌دهند. تمام رمان به صورت روزنوشت‌های یک دفترچه یادداشت نوشته شده است. چهارشنبه 21 مرداد 1377 تا دوشنبه 12 دی 1379

گاهی چند روز بدون یادداشت می‌ماند و می‌پرد و ذهن خواننده می‌تواند به صد مکان و اتفاق پا بگذارد که در این روزها که یادداشتی نوشته نشده است بر راوی چه گذشته؟ برای راوی باید چه اتفاقی افتاده باشد تا نتواند قبل از خواب چند خطی بنویسد و آرام بخوابد؟ نگرانش می‌شوی و وقتی راوی روی صندلی‌های کتابخانه می‌خوابد به تخت‌خوابت نگاه می‌کنی که گرم است و نرم.

تعداد کلمات بعضی روزها چند صفحه و بعضی روزها از دو خط پیشی نمی‌گیرد. لحن راوی و استفاده از کلمات کاملا به صورت یادداشت‌های خصوصی است و آقایی گاهی در یادداشت‌ها محاوره‌نویسی می‌کند. درست به همین خاطر، گاهی شخصیت‌های بدون پیشینه...

ادامه مطلب در لينك زير

http://yon.ir/ybVyq
@qoqnoospub

attach 📎

1.38K views08:58