Sitpor.org سیتپـــــور
2.11K subscribers
232 photos
87 videos
12 files
390 links
نشانی سایت سیتپور:
https://www.sitpor.org

صفحه اینستاگرام:
https://instagram.com/sitpor_media

پیچیدگی برای همه:
complexity.sitpor.org

یوتیوب:
youtube.com/@AbbasKRizi
~~~~~~~~~~~~~
@sitpor #سیتپـــــور
~~~~~~~~~~~~~
Download Telegram
جشن باستانی نوروز از لحظه تحویل سال (اعتدال بهاری) در نیم‌کره شمالی شروع می‌شود. اعتدال بهاری لحظه‌ای است که خورشید از دید ناظر زمینی از صفحه استوای سماوی می‌گذرد و حرکت خود به سمت شمال آسمان را در پیش می‌گیرد.

در سیتپور بیشتر بخوانید:
🔗 sitpor.org/2018/12/yalda

سال نو مبارک ☘️🌸🌼
----------------------------------------------
@sitpor | sitpor.org
instagram.com/sitpor_media
#سیتپـــــور به خاطر روایتگری در علم
دیوید گریفیث: آموزش و پژوهش در فیزیک

اکثر کسایی که دوره لیسانس فیزیک رو پشت سر گذاشتن قریب به یقین اسم گریفیث رو شنیدن. در خیلی از دانشگاه‌های دنیا کتاب‌های الکترومغناطیس و کوانتوم گریفیث رو برای دو ترم متوالی تدریس می‌کنند. همین‌طور کتاب آشنایی با ذرات بنیادی گریفیث نه تنها یکی از بهترین‌ منابع برای دانشجوی کارشناسیه که جزو اولین کتاب‌های آموزشیه که برای اون مخاطب نوشته شده. خلاصه که گریفیث شخص نام‌آشنایی هست در آموزش فیزیک.

دو سال پیش، پروژه تاریخ شفاهی امریکا مصاحبه‌ای با گریفیث کرد که مثل اکثر مصاحبه‌هاشون خیلی خوندنیه. برای من که همیشه برام آموزش مهم بوده و در دانشگاه‌های مختلف از تدریس بد آدم‌ها رنج بردم، دیدن نظرگاه کسی مثل گریفیث خیلی مهمه. بخش‌هایی که از این مصاحبه برام خیلی جالب بود رو اینجا می‌ذارم.

🔗 sitpor.org/2023/04/david-griffiths

----------------------------------------------
@sitpor | sitpor.org
instagram.com/sitpor_media
#سیتپـــــور به خاطر روایتگری در علم
رنگ، هوش مصنوعی، سینما و چند داستان دیگر

احتمالا هر کدوم از ما توی حلقه‌ی دوستان نزدیکمون کسانی رو می‌شناسیم که توی رشته‌های فنی تحصیل می‌کنند اما به ادبیات، علوم انسانی یا هنر علاقه‌ی زیادی دارند و خیلی وقت‌ها هم به تغییر رشته فکر می‌کنند اما اصطلاحا تمام عمرشون شنیدند: «این رو بخون اون رو هم کنارش ادامه بده!»

من، عرفان فرهادی، یکی از همون آدم‌ها هستم. سال ۹۵ وارد رشته‌ی مهندسی کامپیوتر دانشگاه شریف شدم، سال ۹۷ یه مستند به نام «خوش درخشید ولی» ساختم و الان هم ترم دوم ارشد سینما هستم. طی چند سال گذشته داشتم تلاش می‌کردم کارهایی انجام بدم تا وجوه مختلف خودم از مهندس کامپیوتر بودن تا علاقه‌ی به هنر رو به صورت متناسبی پرورش و بروز بدم. حدود سه هفته پیش توی دانشگاه شریف ارائه‌ای داشتم به نام «رنگ، هوش مصنوعی، سینما و چند داستان دیگر» که در ادامه گزارش خلاصه‌ای ازش رو این‌جا می‌نویسم.

🔗 sitpor.org/2023/05/color-ai-cinema

----------------------------------------------
@sitpor | sitpor.org
instagram.com/sitpor_media
#سیتپـــــور به خاطر روایتگری در علم
☄️ این شب‌ها آسمان شهاب‌باران است!

هر سال، ماه مرداد نویدبخش یکی از جذاب‌ترین بارش‌های شهابی سال، یعنی بارش شهابی برساوشی است. زمان اوج این بارش شهابی حوالی بامداد روز یکشنبه ٢٢ مرداد خواهد بود؛ هرچند دو-سه شب قبل و بعد از آن هم زمان مناسبی برای رصد این بارش است.

وقتی غبار یا سنگ‌های سرگردان در فضا وارد جو زمین می‌شوند، در اثر فشرده کردن مولکول‌های هوای جلوی خود، داغ می‌شوند و می‌سوزند. بنابراین رد درخشانی از خود برجای می‌گذارند که می‌توانیم آن‌ها را با عنوان «شهاب» در آسمان ببینیم. گاهی اوقات زمین در بعضی از بخش‌های مدارش به دور خورشید، از داخل تودۀ بزرگی از گرد و غبار و سنگریزه‌ها که غالباً از دنباله‌دارها در مدارشان باقی مانده‌اند، عبور می‌کند؛ درنتیجه شاهد تعداد بسیار بیشتری شهاب در آسمان هستیم که به آن بارش شهابی گفته می‌شود.

امسال به‌دلیل عدم حضور ماه در آسمان، شرایط رصدی برای بارش شهابی برساوشی مناسب است. تعداد میانگین شهاب‌هایی که در هر ساعت می‌توان دید، بسته به وضعیت هوا و آلودگی نوریِ منطقه‌ای که در آن قرار دارید می‌تواند متفاوت باشد. اما اگر در جایی به‌دور از آلودگی نوری شهری باشید و صبورانه به آسمان بالای سرتان نگاه کنید، احتمالاً بتوانید حدود ١۵ الی ٢٠ شهاب در هر ساعت ببینید. کانون بارش برساوشی در صورت فلکی برساوش در سمت شمال‌شرق افق، و بهترین زمان برای رصد شهاب‌ها از نیمه‌شب تا سحر خواهد بود.

🔗 sitpor.org/2016/08/perseids

----------------------------------------------
@sitpor | sitpor.org
instagram.com/sitpor_media
#سیتپـــــور به خاطر روایتگری در علم
بحران در فیزیک با شان کرول
دنیای این روزهای علم، قسمت ۳

شان کرول پادکست معروفی داره که معمولا با آدم‌های سرشناس حوزه‌های مختلف علم صحبت می‌کنه. به تازگی در یک قسمت نسبتا طولانی چهار ساعته بدون مهمان خاصی، راجع به بحران در فیزیک حرف زده. ممکنه این روزها ببینید یا بشنوید که بحرانی در فیزیک هست یا سرعت رشد فیزیک در حال کاهشه. خصوصا اگه اطراف فیزیکدونای انرژی بالا و ذراتی‌ها بوده باشین. قصد من از این نوشته این نیست که به این بپردازم که بحرانی که در موردش صحبت میشه دقیقا چیه و چرا این حرف زده میشه. چون با یک جست‌وجوی ساده می‌تونید ببینید مردم چرا این حرف رو می‌زنن. سوای این، شان کرول خودش ابتدای این قسمت از پادکستش این مسئله رو مطرح می‌کنه و به ابعاد مختلفش می‌پردازه و می‌گه که به چه دلایلی چه کسایی فکر می‌کنن که فیزیک در بحرانه. بعدش هم در چهار ساعت سعی می‌کنه که پاسخ معقولی به این پرسش بده که اصلا بحرانی داریم یا نه؟!

قصد من از این نوشته پرداختن به یک ساعت آخر حرفای کروله که به فضای حرفه‌ای علم می‌پردازه. به این که بالاخره علم توسط آدم‌ها انجام میشه و احساسات افراد و رقابت‌های شغلی در داوری‌هاشون اثر می‌ذاره و هر چیزی که تا به امروز انجام شده ماحصل همه ایده‌هاییه که زمانی معقول و زمانی نامعقول شمرده میشدن. در ادامه بخش‌هایی از حرفای کرول رو می‌ذارم و در مورد نکاتی که به نظرم مهمه که دانشجوهای دکتری و تازه واردها به پژوهش بدونن کمی می‌نویسم.

🔗 sitpor.org/2023/09/science-today-3-the-crisis-in-physics/

----------------------------------------------
@sitpor | sitpor.org
instagram.com/sitpor_media
#سیتپـــــور به خاطر روایتگری در علم
ماجرای کشف غول‌های یخیِ منظومۀ شمسی

در این نوشته، به‌ بهانهٔ سالروز کشف سیارهٔ نپتون در ۲۳ سپتامبر ۱۸۴۶، به ماجرای کشف جالب دو سیارۀ اورانوس و نپتون می‌پردازیم که امروزه آن‌ها را با عنوان غول‌های یخیِ منظومۀ شمسی می‌شناسیم.

🔗 https://www.sitpor.org/2023/09/discovery-of-the-solar-system-ice-giants

----------------------------------------------
@sitpor | sitpor.org
instagram.com/sitpor_media
#سیتپـــــور به خاطر روایتگری در علم
نوشته‌هایی برای تازه وارد‌ها به رشته فیزیک:

▫️پرسش‌های یک دانشجوی سال اول فیزیک!

▫️چهارسال فیزیک!

▫️معرفی کتاب برای:
سال اول، سال دوم، سال سوم

▫️چگونه یک فیزیکدان نظری خوب شویم؟!
----------------------------------------------
@sitpor | sitpor.org
instagram.com/sitpor_media
#سیتپـــــور به خاطر روایتگری در علم
ماجرای کشف غول‌های یخیِ منظومۀ شمسی

به‌ بهانهٔ سالروز کشف سیارهٔ نپتون در ۲۳ سپتامبر ۱۸۴۶، به ماجرای کشف جالب دو سیارۀ اورانوس و نپتون می‌پردازیم که امروزه آن‌ها را با عنوان غول‌های یخیِ منظومۀ شمسی می‌شناسیم.

🎧 فایل صوتی
🎬 ویدیو در یوتیوب
📱 ویدیو در اینستاگرام
🔗 توضیحات بیشتر در سیتپور

🗞 مقاله معرفی شده:
Inverse statistical problems: from the inverse Ising problem to data science
----------------------------------------------
@sitpor | sitpor.org
instagram.com/sitpor_media
#سیتپـــــور به خاطر روایتگری در علم
سورپرایزهای ریاضی در مکانیک کوانتومی:
در ستایش دقت ریاضی

📍 «دقت ریاضی بسیار زیاد در فیزیک استفاده چندانی ندارد. اما کسی نباید از ریاضی‌دان‌ها در این باره اشکالی بگیرد […] آن‌ها دارند کار خودشان را انجام می‌دهند.»
ریچارد فاینمن، ۱۹۵۶

📍 «دقت ریاضی پنجره‌ای را غبارروبی می‌کند که نور شهود از طریق آن به داخل می‌تابد.»
اِلیس کوپر

از دید بسیاری از فیزیکدان‌ها، دقت ریاضی در اکثر اوقات برای جامعه فیزیک غیر‌ضروری بوده و حتی با کند کردن سرعت پیشرفت فیزیک می‌تواند برای آن مضر نیز باشد. اما آیا این همه ماجراست؟!

🔗 sitpor.org/2022/04/mathematical_rigor_qm

----------------------------------------------
@sitpor | sitpor.org
instagram.com/sitpor_media
#سیتپـــــور به خاطر روایتگری در علم
سخنرانی‌های عمومی برخط دانشکده فیزیک بهشتی

🦠 علم شبکه و مدل‌سازی پخش بیماری‌ در حضور مداخله‌‌ها (۱۵:۰۰)
📼 قوس داستانی و خم‌های عاطفی در قصه‌ها (۱۶:۰۰)

چهارشنبه ۲ اسفند ۴۰۲ ساعت ۱۵:۰۰
عباس ریزی — دانشگاه آلتو، فنلاند

شرکت برای همه از طریق این پیوند آزاد و رایگان است:

🔗 meet.google.com/whe-obvb-ger

----------------------------------------------
@sitpor | sitpor.org
instagram.com/sitpor_media
#سیتپـــــور به خاطر روایتگری در علم
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
قوس داستانی و خم‌های عاطفی در قصه‌ها

کِرْت وانه‌گت، نویسنده فقید آمریکایی، معتقد بود که تمام داستان‌ها را می‌توان بر اساس شکل روایی و قوس داستانی آن‌ها به دسته‌های انگشت‌شماری طبقه‌بندی کرد. این ادعا سال‌ها بعد به صورت کمی راستی‌آزمایی شد. در این ارائه ابتدا ادبیات داستان‌پردازی محاسباتی را مرور می‌کنیم. سپس نشان می‌دهیم که سریال‌های ترکی در سال‌های گذشته عمدتا چه نوع قوس داستانی داشته‌اند و کم و کیف موفقیتشان در گیشه چگونه بوده است.

📃 اسلایدها
🎙فایل صوتی
🎞 ویدیو در یوتیوب

جزئیات بیشتر:
🔗 https://www.sitpor.org/2024/03/story_arcs_success_diffusion_turkish_tv_dramas/
----------------------------------------------
@sitpor | sitpor.org
instagram.com/sitpor_media
#سیتپـــــور به خاطر روایتگری در علم
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
علم شبکه و مدل‌سازی پخش بیماری‌ در حضور مداخله‌‌ها

در دو دهه گذشته، مدل‌سازی پخش بیماری‌های عفونی در جوامع به کمک ابزارهای فیزیک آماری و علم شبکه گسترش فراوانی داشته. در این ارائه، به اثرات ویژگی‌های شبکه‌‌های اجتماعی بر اثربخشی مداخله‌های دارویی و غیر دارویی همچون واکسیناسیون و رهگیری تماس می‌پردازیم. به طور خاص نشان می‌دهیم ویژگی‌هایی مانند ناهمگنی‌های ارتباطی، هوموفیلی رفتاری، اندازه گروه‌های اجتماعی و تحولات زمانی شبکه‌‌ها چگونه می‌توانند در بهبودبخشی اثرات مداخله‌ها نقش داشته باشند.

📃 اسلایدها
🎧 فایل صوتی
🎞 ویدیو در یوتیوب

🔗 جزئیات بیشتر:
https://www.sitpor.org/2024/03/spreading_epidemic_interventions/
----------------------------------------------
@sitpor | sitpor.org
instagram.com/sitpor_media
#سیتپـــــور به خاطر روایتگری در علم
چطور می‌توانید ثابت کنید که چیزی را نمی‌دانید؟
کیوان سامانی

واقعاً چطور می‌توانید ثابت کنید که چیزی را نمی‌دانید؟ این که بگویید نمی‌دانم کافی نیست. از کجا معلوم که راست بگویید یا قصد پنهان‌کاری نداشته باشید؟ ... این که شما مخاطبتان را قانع کنید که چیزی را می‌دانید یا نمی‌دانید با اثبات یک قضیه‌ ریاضی تفاوت دارد. یک قضیهٔ ریاضی که اثبات می‌شود، هر ریاضی‌دانی می‌تواند مراحل اثبات را بررسی کند و در نهایت درستی آن را بپذیرد. اما این که مخاطب شما بپذیرد که شما چیزی را می‌دانید یا نمی‌دانید، بیش از آن که نیاز به اثبات داشته باشد نیاز به نوعی توافق میان شما و مخاطب دارد. برای همین ممکن است یک مخاطب مجموعه‌ دلایل و شواهد شما را در تأیید دانستن یا ندانستن یک چیز قانع‌کننده بیابد ولی یک مخاطب دیگر استدلال شما را نپذیرد.

🔗 https://www.sitpor.org/2024/02/can-you-prove-you-dont-know-something

----------------------------------------------
@sitpor | sitpor.org
instagram.com/sitpor_media
#سیتپـــــور به خاطر روایتگری در علم
نقش شبکه‌های اجتماعی در همه‌گیری‌ها و اثربخشی مداخله‌ها

در دو دهه گذشته، مدل‌سازی پخش بیماری‌های عفونی در جوامع به کمک ابزارهای فیزیک آماری و علم شبکه گسترش فراوانی داشته. دوره دکتری من هم معطوف به مدل‌سازی پخش بیماری‌ها و همه‌گیری در جوامع بود. پژوهش اصلی من پیرامون این ایده بود که ارتباطات افراد مختلف در یک جامعه چه‌طور بر شدت و حدت شیوع یک بیماری اثر می‌گذارند و بعد از آن چگونه می‌شود اثربخشی مداخله‌هایی مانند واکسیناسیون یا رهگیری تماس را بهینه کرد.

پایان‌نامه دکتری من علاوه بر مقالات پژوهشی شامل سه فصل آموزشی پیرامون علم شبکه و همه‌گیرشناسی محاسباتی است. در این اثر، به اثرات ویژگی‌های شبکه‌‌های اجتماعی مانند ناهمگنی‌های ارتباطی، هوموفیلی رفتاری، اندازه گروه‌های اجتماعی و تحولات زمانی شبکه‌‌ها بر بهبودبخشی اثرات مداخله‌ها پرداخته شده.

🔗 نسخه الکتروینکی این اثر را در اینجا می‌توانید ببینید.

----------------------------------------------
@sitpor | sitpor.org
instagram.com/sitpor_media
#سیتپـــــور به خاطر روایتگری در علم
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
داستان پیچیدگی: چرا بیشتر، متفاوت است؟ عباس ک. ریزی

بازار بورس، مغز انسان، دسته پرنده‌ها و شبکه‌های اجتماعی چه چیز مشترکی دارند؟! آیا ایده‌های یکسان یا ریاضیات توصیف‌کننده‌ مشابهی در پس پرده وجود دارد؟! ریزی اعتقاد دارد نظریه پیچیدگی پیشنهادهایی در مورد این پرسش‌ها دارد!

🔖 اسلایدها
🎙فایل صوتی
🎞 ویدیو در یوتیوب

🔗 جزئیات بیشتر: complexity.sitpor.org
----------------------------------------------
@sitpor | sitpor.org
instagram.com/sitpor_media
#سیتپـــــور به خاطر روایتگری در علم
آیا برای ریاضی ورزیدن باید نابغه بود؟

نوشته زیر، ترجمه‌ای از توصیه تری تائو یکی از بزرگترین ریاضیدانان زمان ما است. نکاتی نابدیهی و در عین حال عمیق و راهگشا برای هر کس که دوست دارد وارد ریاضیات یا علوم نظری شود.

🔗 sitpor.org/2024/04/does-one-have-to-be-a-genius-to-do-maths

Terence Tao, Notices of the AMS, 71, 30-32 (Jan 2024)
----------------------------------------------
@sitpor | sitpor.org
instagram.com/sitpor_media
#سیتپـــــور به خاطر روایتگری در علم
Anatomy of a Post | Interview with Petter Holme about his blog petterhol.me/blog

Join us for an in-depth discussion with Petter Holme, renowned for his influential blog on complexity science. In this interview, Petter discusses his motivations and the sustained effort required to manage a sophisticated science blog. He reflects on the beginnings of his blogging journey, the evolution of his content, and the decision-making process behind choosing blog posts over formal research papers.

Throughout the conversation with Abbas Rizi, Petter shares insights into the feedback he receives from readers, the unintended academic uses of his blog posts, and his views on the future of science communication in an increasingly digital world.

This dialogue also covers practical aspects for academics considering starting their own blogs, including Petter's personal approach to writing and managing content and the tools and resources that have been indispensable to him. Whether you're an academic, a student, or simply interested in the convergence of science communication and Complexity Science, this interview provides a thoughtful perspective on the impact and challenges of blogging in the scientific community. Join Petter Holme as he shares his experiences and advice for integrating blogging into professional scientific communication.

🔗 https://youtu.be/Wtjo7eWE76E
🎞 Watch on Instagram
🎧 Audio File
----------------------------------------------
@sitpor | sitpor.org
instagram.com/sitpor_media
#سیتپـــــور به خاطر روایتگری در علم
Crafting Questions & Linking Thoughts:
Jari Saramäki on Network Science Research


🔗 youtu.be/HwdZS6Fy8X8

Join us for an insightful discussion with Jari Saramäki, a renowned expert in network science, where he shares his personal journey into the field. Jari talks about his motivation and research methods as well as how he selects interesting scientific questions. He emphasizes the importance of collaborative partnerships in driving his projects forward and discusses the essence of good scientific inquiry and how he navigates the process from initial curiosity to deep investigation. Additionally, Jari reflects on the importance of working with both seasoned and emerging researchers to cultivate a dynamic academic environment.

Throughout the conversation, Jari provides thoughtful advice for new scientists on how to make their mark in academia and discusses how his approach to research has matured over his career. This interview not only delves into the mechanics of network science but also offers a deeper look at the personal and professional philosophies that guide successful research.

If you are a new researcher or just curious about how science progresses behind the scenes, join us and gain valuable insights into the world of scientific research through the experiences of one of its most passionate practitioners.

🎧 Audio File
----------------------------------------------
@sitpor | sitpor.org
instagram.com/sitpor_media
#سیتپـــــور به خاطر روایتگری در علم