🎋🎋🎋🎋
@AdabSar

⚱ آشنایی با جشن‌های ایرانی
⚱ جشن تیرگان - آیین ایرانیان

🚿🚿 آیین‌های جشن تیرگان از تیر روز تا بادروز (۱۰روز) دنباله داشت. به آن "تیرو جشن"، "تیر و تشتر"، "آبریزی" و "آب‌بازی" می‌گفتند.(میترا مرادپور)
ایرانیان یک روز پیش از جشن تیرگان خانه‌ی خود را پاکیزه می‌کردند و در این روز سر و تن خود را می‌شستند، پوشاک تازه می‌پوشیدند و به شادمانی می‌پرداختند. (کورش نیکنام)

🌬🌬 در این روز "خورشید نیایش" یا "مهر نیایش"می‌خواندند. پیر و جوان نخ ابریشمی هفت‌رنگ و نازکی به‌نام "تیر و باد" به مچ دست خود می‌بندند و در روز باد (۱۰روز پس از آن)، بند را باز می‌کنند و به دست باد می‌سپارند تا گذر تیر آرش و همراهی ایزد باد را یادآوری کنند. هم‌زمان این ترانه را می‌خوانند(نیکنام):
تیر برو باد بیا
غم برو شادی بیا
رنج برو روزی بیا
خوشه‌ی مرواری بیا

💦💦 آب‌بازی کنار رودها و آب‌ها، یکی از برنامه‌های شادی‌آور آیین تیرگان بود. هنگام آب‌بازی هم آواز می‌خواندند:
تور ماهیَه، وَچه ماهیَه
(ماه تیر است، ماه کودکان است)
@AdabSar
🌾🌾 از دیگر آیین‌های این روز پختن و خوردن گندم و خوردن میوه بود. به این بهانه که در جنگ هفت ساله‌ی منوچهر و افراسیاب، ایرانیان دربند نمی‌توانستند برای نان آرد درست کنند و ناچار گندم می‌خوردند. برای سر شستن هم می‌گفتند کیخسرو هنگام بازگشت از نبرد با افراسیاب، کنار چشمه خفت و بیژن روی سر او آب ریخت تا بیدارش کند.(گردیزی)

⚱⚱ در بامداد این روز، کوزه‌ای را زیر سایه‌ی درخت سبزی می‌گذاشتند و سپس هرکس در دل آرزویی می‌کرد و ابزار کوچکی همچون انگشتر درون کوزه می‌انداخت؛ سپس روی کوزه پارچه‌ی سبز می‌انداختند. هنگام پسین(بعد از ظهر) هر یک از زنان و مردان در کنار کوزه چکامه و آواز می‌خواندند و هم‌زمان، دختر کوچکی از درون کوزه چیزها را بیرون می‌آورد و آرزومندان سروده‌ای را که هم‌زمان با بیرون آمدن ابزارشان خوانده می‌شد، گونه‌ای پیشگویی بخت می‌شمردند و با نگر(توجه) به آرزویشان، برداشتی از آن سروده داشتند. این آیین در جشن چلمو نیز انجام می‌شد.

💃🏻💃🏻 امروز در استان‌ها و شهرهایی چون مازندران، سنگسر در سمنان، فراهان، آمل و در کنار دماوند جشن تیرگان و جشن روز دماوند به شیوه‌های گوناگون برگزار می‌شود.

#پریسا_امام_وردی
____________
#فرهنگ_ایران #تیرگان #آبریزگان #جشن_تیرگان #آرش_کمانگیر

@AdabSar
🎋🎋🎋🎋

🏹🏔🌏🗺
@AdabSar

🏹 آشنایی با جشن‌های ایرانی
🏹 جشن تیرگان - آرش کمانگیر


آری آری، جان خود در تیر کرد آرش؛
کار سد[صد]ها سد هزاران تیغه‌ی شمشیر کرد آرش!
#سیاوش_کسرایی

🗺🏹 "جشن تیرگان" در روز سیزدهم تیر، تیر روز از تیرماه، یکی از بزرگ‌ترین و فرازمندترین جشن‌های کهن ایران است.
"جشن تیرگان" نماد پاسداری از خاک و یکپارچگی میهنی(تمامیت ارضی) است.

🗺🏹 ابوریحان بیرونی نوشته است در ایران باستان جنگ منوچهر، پادشاه پیشدادی با افراسیاب تورانی سال‌ها به درازا کشید و ایرانیان بسیاری جان سپردند. تورانیان تا نزدیکی تپورستان(مازندران) پیشروی کرده بودند و مردم در بند بودند. منوچهر از افراسیاب خواست که به اندازه‌ی پرتاب تیری مرزهای کشور را گسترش دهد و افراسیاب پذیرفت. آن‌ها پیمان‌نامه‌ای نوشتند و سپس تیر و کمانی در اندازه‌ی که فرشته‌ی اسپندارمذ خواسته بود، ساختند و برای پرتاب تیر، "آرش" را که پهلوانی راستین، تندرست و میهن‌دوست بود برگزیدند تا تیر را پرتاب کند.
او به پادشاه و مردم گفت من کسی با توان بالای تن و بی هیچ کژی هستم و می‌دانم که با پرتاب این تیر پاره پاره خواهم شد؛ ولی جان خود را در راه آزادی می‌سپارم.

🗺🏹 "آرش"، این دردانه‌ی افسانه‌های ایران، نیروی جان بر تیر گذاشت و کمان کشید...
خداوند به باد دستور داد که تیر را از کوه رویان بردارد و به دورترین جای خراسان پرتاب کند.
"آرش" جان سپرد و تیرش با یاری ایزد باد یک نیمروز از تپورستان تا آنسوی تخارستان به تندی راه پیمود و سپس بر درخت گردویی فرود آمد. درختی که در بزرگی در جهان بی‌مانند بود.(التفهیم و آثارالباقیه)

🗺🏹 در نامه‌های اوستا و پهلوی از اَرَخش(آرش) بسیار یاد شده و او را مایه‌ی پیروزی ایران بر توران دانسته‌اند. در مجمل‌التوایخ نیز نام او را "شیواتیر" از خاندان "آرش" دانسته‌اند. همچنین برنام(لقب) کمانگیر را نخستین‌بار فخرالدین گرگانی در سروده ویس و رامین برای آرش نهاده است.

🗺🏹 در تاریخ تبری نوشته که منوچهر و افراسیاب پیمان‌نامه‌ای نوشتند. آرش بر کوهی شد که از آن بلندتر نیست و تیری بینداخت که در کنار آمودریا(جیحون) فرود آمد.

🗺🏹 در "تیریَشت" درباره پرواز تیر آرش آمده: "ستاره درخشان و شکوهمند تشتر را می‌ستایم که تند به سوی دریای فَراخکَرت تازد که گویی تیری است که آرش، بهترین تیرانداز آریایی، در هوا به پرواز درآورد..."

🗺🏹 یکی از گمانزدها درباره‌ی تیرگان این است که پرتاب تیر آرش در تیرروز از تیرماه(تیرگان کوچک) رخ داد و روز چهاردهم(تیرگان بزرگ) روزی است که پیام‌آوران، پیام فرود تیر در کنار آمودریا را آوردند و مردم برای رهایی از بند افراسیاب تورانی و پایان جنگ، جشن گرفتند.

🕯🕯 از گذشته‌های دور تاکنون در چنین روزی، زرتشتیان آیین بزرگداشتی را برای شادی روان پاک جانسپاران میهن و به یاد کشته‌شدگان فراوان جنگ هفت ساله‌ی منوچهر و افراسیاب برگزار می‌کردند که به نام "روز جانبازی" نیز شناخته می‌شود.(پیک موبدان تهران)

🌸🌸 گل بنفشه ایرانی نماد گیاهی جشن تیرگان است.(کانال جشن‌های ایرانی) goo.gl/F4aMUY

✍🏻 گردآوری و نگارش: #پریسا_امام_وردی
__________________
📚 برگرفته از:
۱- هفته نامه‌ی "امرداد"
۲- آیین برگزاری جشن‌های ایران باستان #اردشیر_آذرگشسب
۳- یشت‌ها نویسنده: #ابراهیم_پورداوود به کوشش #بهرام_فره‌وشی
۴- "جشن تیرگان"؛ از پیک کنکاش موبدان تهران
۵- تیرگان روز صلح و آشتی در ایران باستان #میترا_مرادپور
______________
#فرهنگ_ایران #تیرگان #آبریزگان #جشن_تیرگان #آرش_کمانگیر

@AdabSar
🏹🏔🌏🗺