🌱🌷 سیزده بدر در روزگار قاجار
برخی بر این باورند که ریشه‌ی مِهادین (اصلی) سیزده به‌در به این روزگار قاجار برمی‌گردد. به گفته‌ی آنان پیش از قاجار در هیچ بازخنی (منبعی) به برگزاری روزی با این نام به روش ویژه‌ای نُمارش (اشاره) نشده است. اکنون درباره‌ی درستی یا نادرستی دیدگاه آنان داوری نمی‌کنیم.
در زمان قاجار، آن‌گونه که #مهرداد_بهار در نَبیک «از استوره تا تاریخ» می‌گوید، مردم در جاهای همگانی به جشن و پایکوبی می‌پرداختند و بانوان بی روبنده در خیابان‌ها دیده می‌شدند.
در نَسکی(کتابی) دیگر با نام «شرح زندگانی من»، #عبدالله_مستوفی با ریزپردازی، چگونگی انجام این آیین‌ها را در دوره‌ی قاجار بازگفته است. بر پایه‌ی روشن‌سازی او، در روز #سیزده_بدر یا شب پیش از آن، هر خانواده‌ای با دستمال‌های خوراکی و سماورهای کوچک خود به بیرون شهر می‌رفت. این خوراکی‌ها کاهو با سرکه یا سکنجبین با سرکه شیره بوده است. خانواده‌ی داراتر ابزارهای پخت آش رشته را نیز به همراه کشک و دوغ می‌برد تا در کنار خوراک مهادین، آش هم بخورند.
آیینی که هنوز پابرجاست این است که جوانان دم‌بخت در پایان روز برای پیدا کردن همسر تا پیش از سیزده به‌در سال آینده، سبزه گره می‌زدند.
آیین‌های در پیوند با روز سیزده به‌در
در گذشته همتازی اسب دوانی که یادآور جنگ ایزد باران و دیو خشک‌سالی است، انجام می‌شد و در کنار این هماوردی‌ها، بازی‌های گوناگون و پایکوبی‌های گروهی، آب‌پاشی و آب‌بازی در این روز به پاسداشت پیروزی و برتری ایزد باران و از میان رفتن نیروهای بد و پلیدی‌ها انجام می‌شد.
در روزگار کنونی در این روز همه به پاس پایان نوروز به دل زیستگاه می‌روند و کشاورزان نیز کشت و کار خود را آغاز می‌کنند. در خراسان، کشاورزان جشن کاشت یا شیشک نخست می‌گیرند.
در این روز زرتشتیان ایران برای بجا آوردن آیین‌ها و نیایش در پیرسبز و پیر نارکی در یزد گرد هم می‌آیند که فزون بر نیایش، بزنگاه پسندیده‌ای برای دیدار همدیگر است.
فزون بر ایران در کشورهای آذربایجان، افغانستان و تاجیکستان نیز آیین سیزده به‌در برگزار می‌شود.
✍ فرستنده #بزرگمهر_صالحی
🌷 @AdabSar 🌱
برخی بر این باورند که ریشه‌ی مِهادین (اصلی) سیزده به‌در به این روزگار قاجار برمی‌گردد. به گفته‌ی آنان پیش از قاجار در هیچ بازخنی (منبعی) به برگزاری روزی با این نام به روش ویژه‌ای نُمارش (اشاره) نشده است. اکنون درباره‌ی درستی یا نادرستی دیدگاه آنان داوری نمی‌کنیم.
در زمان قاجار، آن‌گونه که #مهرداد_بهار در نَبیک «از استوره تا تاریخ» می‌گوید، مردم در جاهای همگانی به جشن و پایکوبی می‌پرداختند و بانوان بی روبنده در خیابان‌ها دیده می‌شدند.
در نَسکی(کتابی) دیگر با نام «شرح زندگانی من»، #عبدالله_مستوفی با ریزپردازی، چگونگی انجام این آیین‌ها را در دوره‌ی قاجار بازگفته است. بر پایه‌ی روشن‌سازی او، در روز #سیزده_بدر یا شب پیش از آن، هر خانواده‌ای با دستمال‌های خوراکی و سماورهای کوچک خود به بیرون شهر می‌رفت. این خوراکی‌ها کاهو با سرکه یا سکنجبین با سرکه شیره بوده است. خانواده‌ی داراتر ابزارهای پخت آش رشته را نیز به همراه کشک و دوغ می‌برد تا در کنار خوراک مهادین، آش هم بخورند.
آیینی که هنوز پابرجاست این است که جوانان دم‌بخت در پایان روز برای پیدا کردن همسر تا پیش از سیزده به‌در سال آینده، سبزه گره می‌زدند.
آیین‌های در پیوند با روز سیزده به‌در
در گذشته همتازی اسب دوانی که یادآور جنگ ایزد باران و دیو خشک‌سالی است، انجام می‌شد و در کنار این هماوردی‌ها، بازی‌های گوناگون و پایکوبی‌های گروهی، آب‌پاشی و آب‌بازی در این روز به پاسداشت پیروزی و برتری ایزد باران و از میان رفتن نیروهای بد و پلیدی‌ها انجام می‌شد.
در روزگار کنونی در این روز همه به پاس پایان نوروز به دل زیستگاه می‌روند و کشاورزان نیز کشت و کار خود را آغاز می‌کنند. در خراسان، کشاورزان جشن کاشت یا شیشک نخست می‌گیرند.
در این روز زرتشتیان ایران برای بجا آوردن آیین‌ها و نیایش در پیرسبز و پیر نارکی در یزد گرد هم می‌آیند که فزون بر نیایش، بزنگاه پسندیده‌ای برای دیدار همدیگر است.
فزون بر ایران در کشورهای آذربایجان، افغانستان و تاجیکستان نیز آیین سیزده به‌در برگزار می‌شود.
✍ فرستنده #بزرگمهر_صالحی
🌷 @AdabSar 🌱