قدمت #ساعت_آبی در ايران
=================
كاليستنس مورخ يونانی كه در لشكركشی اسكندر مقدونی به ايران همراه او بود و رويدادهای روز و مشاهداتش را منظما يادداشت مي كرد در يادداشتی كه بعدا با محاسبات تقويمی معلوم شده كه متعلق به سپتامبر 328 پيش از ميلاد است نوشته است: در اينجا (ايران)، در دهكده ها كه آب را برحسب نوبت به كشاورزان براي زراعت مي دهند، يك فرد از ميان آنان (كشاورزان) انتخاب مي شود تا بر زمان نوبت نظارت داشته باشد. اين فرد در كنار مجرای اصلي آب و محل انشعاب آن ميان كشاورزان، بر سكويی مي نشيند و ظرفی فلزی را كه سوراخ بسيار ريزی در آن تعبيه شده است در ظرفی بزرگتر و پر از آب قرار مي دهد كه پس از پر شدن ظرف كوچك (يك بار و يا چند بار) كه به آهستگی و طبق محاسبه قبلي ابعاد سوراخ آن صورت مي گيرد، آب را قطع و آن را به جوي كشاورز ديگر باز مي كند و اين كار دائمي است و اين وسيله (ساعت آبي) عدالت را برقرار كرده و از نزاع كشاورزان بر سر آب مانع مي شود و ....
اين مورخ در پايان اين يادداشت افزوده است كه اين وضعيت (نظم و نسق) را تاكنون در چندين نقطه اين سرزمين (ايران) ديده است كه انديشه و تدبير (ضابطه) خوبي است. در بيشتر نقاط اين سرزمين (ايران)، كشاورزان به تناسب توان خود مالك زمين زراعتی هستند (شمار فئودالها خيلي كم است). گرفتن ماليات از خرده مالك براي حكام آسانتر است.
اين يادداشت كاليستنس اين ترديد را به وجود آورده است كه ايرانيان نخستين مخترع ساعت آبی بوده اند يا يونانی ها. بسياری از مورخان اروپايی كارشناس قرون قديم نوشته اند كه ساعت آبی از دهه 380 پيش از ميلاد و از زمان افلاتون در يونان بكار رفته است. مورخان ديگر به اين نظر شك كرده و معتقدند كه با وسائل ارتباطی آن عهد، امكان انتقال اختراع (ابتكار) ساعت آبی از يونان به ايران در طول 50 سال (زمان مشاهدات كاليستنس) و توزيع اين اختراع ميان كشاورزان (كه دور از شهرها زندگی مي كنند) برای بهره برداري بعيد است. اين جر و بحث همچنان ادامه دارد كه بحث مناسبي است و ادامه آن جهانيان را بيش از پيش متوجه قدمت تمدن ايرانيان مي كند.
پاینده ایران.
رنسانس ایرانی
https://t.me/IIRCF/4124
=================
كاليستنس مورخ يونانی كه در لشكركشی اسكندر مقدونی به ايران همراه او بود و رويدادهای روز و مشاهداتش را منظما يادداشت مي كرد در يادداشتی كه بعدا با محاسبات تقويمی معلوم شده كه متعلق به سپتامبر 328 پيش از ميلاد است نوشته است: در اينجا (ايران)، در دهكده ها كه آب را برحسب نوبت به كشاورزان براي زراعت مي دهند، يك فرد از ميان آنان (كشاورزان) انتخاب مي شود تا بر زمان نوبت نظارت داشته باشد. اين فرد در كنار مجرای اصلي آب و محل انشعاب آن ميان كشاورزان، بر سكويی مي نشيند و ظرفی فلزی را كه سوراخ بسيار ريزی در آن تعبيه شده است در ظرفی بزرگتر و پر از آب قرار مي دهد كه پس از پر شدن ظرف كوچك (يك بار و يا چند بار) كه به آهستگی و طبق محاسبه قبلي ابعاد سوراخ آن صورت مي گيرد، آب را قطع و آن را به جوي كشاورز ديگر باز مي كند و اين كار دائمي است و اين وسيله (ساعت آبي) عدالت را برقرار كرده و از نزاع كشاورزان بر سر آب مانع مي شود و ....
اين مورخ در پايان اين يادداشت افزوده است كه اين وضعيت (نظم و نسق) را تاكنون در چندين نقطه اين سرزمين (ايران) ديده است كه انديشه و تدبير (ضابطه) خوبي است. در بيشتر نقاط اين سرزمين (ايران)، كشاورزان به تناسب توان خود مالك زمين زراعتی هستند (شمار فئودالها خيلي كم است). گرفتن ماليات از خرده مالك براي حكام آسانتر است.
اين يادداشت كاليستنس اين ترديد را به وجود آورده است كه ايرانيان نخستين مخترع ساعت آبی بوده اند يا يونانی ها. بسياری از مورخان اروپايی كارشناس قرون قديم نوشته اند كه ساعت آبی از دهه 380 پيش از ميلاد و از زمان افلاتون در يونان بكار رفته است. مورخان ديگر به اين نظر شك كرده و معتقدند كه با وسائل ارتباطی آن عهد، امكان انتقال اختراع (ابتكار) ساعت آبی از يونان به ايران در طول 50 سال (زمان مشاهدات كاليستنس) و توزيع اين اختراع ميان كشاورزان (كه دور از شهرها زندگی مي كنند) برای بهره برداري بعيد است. اين جر و بحث همچنان ادامه دارد كه بحث مناسبي است و ادامه آن جهانيان را بيش از پيش متوجه قدمت تمدن ايرانيان مي كند.
پاینده ایران.
رنسانس ایرانی
https://t.me/IIRCF/4124
Telegram
رنسانس ایرانی🌱IRCF
ساعت آبی در ایران باستان