🔆 به نام ایزد یکتا

درجلسه‌ای نشسته بودم. حاضران بارها درصحبت‌های خود چندین واژه بیگانه را به کار بردند که برای همه آنها برابرهای فارسی وجود دارد:
تایم 👈 زمان
سرچ 👈 جست و جو
تکنولوژی 👈 فناوری
اکیپ 👈 گروه
ممبر 👈 عضو
توریست 👈 گردشگر
اس ام اس 👈 پیامک
فستیوال 👈 جشنواره
لیست 👈 فهرست
کلیپ 👈نماهنگ
تیراژ 👈 شمارگان


〰️〰️〰️〰️〰️〰️
🖊 پارسی سخن بگوییم، زیبا بنویسیم.
https://t.me/PARSIDO
🌷🌷🌺🌺🌷🌷

🔆 به نام ایزد یکتا

🔸هفت‌خان/ هفت‌خوان

یکی از معانی «خان»، «مرحله و منزل» است و مراد از «هفت‌خان» هفت مرحله دشواری است که در برخی داستان‌های اساطیری، پهلوانانی مانند رستم و اسفندیار گذرانده‌اند و به مجاز در معنی «مراحل متعدد و دشوار برای رسیدن به چیزی یا انجام گرفتن کاری» به کار می‌رود. بنابراین، نوشتن آن به‌صورت «هفت‌خوان» جایزنیست. کتاب «فرهنگ املایی» فرهنگستان زبان و ادب فارسی هم اولویت را به «هفت‌خان» داده است.

〰️〰️〰️〰️〰️〰️
🖊 پارسی سخن بگوییم، زیبا بنویسیم.
https://t.me/PARSIDO
🌷🌷🌺🌺🌷🌷

🔆 به نام ایزد یکتا

🔸ریشه واژه شاقول

تحریف «شاگون» به معنای حکم‌کننده مانند شاه است. به تیغه بالای ترازو که نوسانات ترازوهای کفه‌ای قدیمی را نشان می‌داد هم شاهین ترازو می‌گویند.

〰️〰️〰️〰️〰️〰️
🖊 پارسی سخن بگوییم، زیبا بنویسیم.
https://t.me/PARSIDO
🌷🌷🌺🌺🌷🌷

🔆 به نام ایزد یکتا

🔸ریشه واژه خزنده

خَز یا کِز در زبان فارسی به معنای جمع کردن بوده و خزنده نیز به معنای جمع‌کننده بدن است. همچنین کلمه خزان به معنای فصل جمع کردن و به دست آوردن محصولات بوده و با کلمه کازان ترکی به معنای به‌دست آوردن و کلمه قازان یا قَزقون ترکی قشقایی به معنای دیگ یا به مفهوم قدیم خود «منبع» از یک ریشه است.

〰️〰️〰️〰️〰️〰️
🖊 پارسی سخن بگوییم، زیبا بنویسیم.
https://t.me/PARSIDO
🌷🌷🌺🌺🌷🌷

🔆 به نام ایزد یکتا

سخن بزرگان
اگر خواهی که کم دوست و کم یار نباشی، کینه مدار.
در آب مردن بهتر از آن است که از قورباغه کمک خواستن.
چرا دوست خوانی کسی را که دشمن دوستان تو باشد؟
اگر خواهی که از زیرکان باشی، روی خویش در آینه دیگران ببین.

📚برگرفته از «قابوس نامه» عنصرالمعالی

〰️〰️〰️〰️〰️〰️
🖊 پارسی سخن بگوییم، زیبا بنویسیم.
https://t.me/PARSIDO
🌷🌷🌺🌺🌷🌷

🔆 به نام ایزد یکتا

🔸سفرنامه
طلسم عقرب

و دیگر روز چون شش فرسنگ شدیم به شهر سرمین رسیدیم، بارو نداشت. شش فرسنگ دیگر شدیم، معرة النعمان بود، باره‌ای سنگین داشت، شهری آبادان و بر در شهر استوانه‌ای سنگین دیدم، چیزی بر آن نوشته بود به خطی دیگر از تازی. از یکی پرسیدم که این چه چیز است؟ گفت طلسم کژدمی‌است، که هرگز عقرب در این شهر نباشد و نیاید و اگر از بیرون آورند و رها کنند، بگریزد و در شهر نماند. بالای آن ستون ده ارش قیاس کردم، و بازارهای او بسیار معمور دیدم و مسجد آدینه شهر بر بلندی نهاده است، در میان شهر، که از هر جانب که خواهند به مسجد در شوند سیزده درجه بر بالا باید شد. و کشاورزی ایشان همه گندم‌ است و بسیار است و درخت انجیر و زیتون و پسته و بادام و انگور فراوان‌ است، و آب شهر از باران و چاه باشد.
سفرنامه ناصرخسرو
〰️〰️〰️〰️〰️〰️
🖊 پارسی سخن بگوییم، زیبا بنویسیم.
https://t.me/PARSIDO
🌷🌷🌺🌺🌷🌷

🔆 به نام ایزد یکتا

🔸واژه شناسی نیشگون

نیش به معنای گزش است و گون نیز پسوند کلمه نیشگون، یعنی مانند گزش. به‎جز پسوند گون در زبان فارسی پسوندهای سا، سان، سانه، مان، مانه، مونک، گونه، گانه، وار، واره، دیس، دیز و... بر شباهت دلالت دارند.

〰️〰️〰️〰️〰️〰️
🖊 پارسی سخن بگوییم، زیبا بنویسیم.
https://t.me/PARSIDO
🌷🌷🌺🌺🌷🌷

🔆 به نام ایزد یکتا

اشیا/ اشیاع
اشیا جمعِ «شیء» به معنی «چیزها» است.
اشیاع جمع «شیعه» به معنی «پیروان» است.

ارضا/ ارضاع
ارضا اسم مصدر به معنی «خشنود کردن، راضی کردن»است.
ارضاع اسم مصدر به معنی «شیر دادن» است.
برگرفته از کتاب «فرهنگ درست نویسی سخن»،تالیف استاد حسن انوری

〰️〰️〰️〰️〰️〰️
🖊 پارسی سخن بگوییم، زیبا بنویسیم.
https://t.me/PARSIDO
🌷🌷🌺🌺🌷🌷

🔆 به نام ایزد یکتا

🔸حکایت
فرصت را غنیمت شمار

مردم‌آزاری را حکایت کنند که سنگی بر سر صالحی زد. درویش را مجال انتقام نبود. سنگ را نگاه همی‌داشت تا زمانی که پادشاه را بر آن مردم‌آزار خشم آمد و او را در چاه کرد. درویش اندر آمد و سنگ در سرش کوفت. مرد گفتا: تو کیستی و مرا این سنگ چرا زدی؟ گفت: من فلانم و این همان سنگ است که در فلان تاریخ بر سر من زدی. مرد گفت: چندین روزگار کجا بودی؟ درویش گفت: از جاه و مقامت می‌ترسیدم، اکنون که در چاهت دیدم فرصت غنیمت دانستم.
هر که با پولاد بازو پنجه کرد
ساعد سیمین خود را رنجه کرد
باش تا دستش ببندد روزگار
پس به کام دوستان مغزش بر آر
برگرفته از گلستان سعدی
〰️〰️〰️〰️〰️〰️
🖊 پارسی سخن بگوییم، زیبا بنویسیم.
https://t.me/PARSIDO
🌷🌷🌺🌺🌷🌷

🔆 به نام ایزد یکتا

🔸ریشه واژه آب
تحریف کلمه «اُسومای» سوریانی باستان این کلمه در لری و کردی و فارسی قدیم «اُ»، در فرانسوی «اِاَو»، در زبان اشکانی «آب»، در زبان ترکی «سو»، در زبان چینی «شو»، در زبان عربی «ماء» و در زبان قبطی «مو» شده است. موسی در زبان قبطی به معنای از آب گرفته است.

〰️〰️〰️〰️〰️〰️
🖊 پارسی سخن بگوییم، زیبا بنویسیم.
https://t.me/PARSIDO
🌷🌷🌺🌺🌷🌷

🔆 به نام ایزد یکتا

🔸چند جایگزینِ فارسی

● مهمل ☜ پوچ، بیهوده
● مهیج ☜ برانگیزاننده، شورانگیز
● مهمات ☜ جنگ‌افزار
● مهجور ☜ جداشده، دورافتاده
● مهاجرت ☜ کوچ

〰️〰️〰️〰️〰️〰️
🖊 پارسی سخن بگوییم، زیبا بنویسیم.
https://t.me/PARSIDO
🌷🌷🌺🌺🌷🌷

🔆 به نام ایزد یکتا

پرسش👇

«خواستم بگم گذاشتن دو نقطه در همه جا جلو بعضی کلمات وواژه‌ها درسته؟
درست:
غلط:
بنویسیم:
ننویسیم:
بنده تصورم این است که باید در اینگونه جاها، نقطه ویرگول استفاده شود.»

پاسخ👇

همان دو نقطه درست است. یکی از کاربردهای دونقطه این است که شما پس از آن عبارتی توضیحی می‌آورید.

〰️〰️〰️〰️〰️〰️
🖊 پارسی سخن بگوییم، زیبا بنویسیم.
https://t.me/PARSIDO
🌷🌷🌺🌺🌷🌷

🔆 به نام ایزد یکتا

🔸ریشه واژه فنجان

این واژه در اصل تغییریافته‌ «پنگان» است. به مرور زمان حروف تبدیل شده‌اند. پنگان هم در واقع از پنگال آمده که به معنی «پنج انگشت» است. وجه تسمیه‌ این لغت این است که به ظرفی فنجان می‌گویند که در پنج انگشت دست جا می‌شود.

〰️〰️〰️〰️〰️〰️
🖊 پارسی سخن بگوییم، زیبا بنویسیم.
https://t.me/PARSIDO
🌷🌷🌺🌺🌷🌷

🔆 به نام ایزد یکتا

🔸چند جایگزینِ فارسی

● مینیاتور ⁩ ☜ نگارگر
● میمنت ☜ فرخندگی
● میلاد ☜ زادروز
● میسر ☜ آسان
● میزان ☜ ترازو، اندازه
● موهبت ☜ بخشش
● مونس ☜ همدم
● موقع ⁩ ☜ هنگام
● موقت ☜ گذرا
● موعظه ☜ پند و اندرز

〰️〰️〰️〰️〰️〰️
🖊 پارسی سخن بگوییم، زیبا بنویسیم.
https://t.me/PARSIDO
🌷🌷🌺🌺🌷🌷

🔆 به نام ایزد یکتا

🔸چند جایگزینِ فارسی

● مینیاتور ⁩ ☜ نگارگر
● میمنت ☜ فرخندگی
● میلاد ☜ زادروز
● میسر ☜ آسان
● میزان ☜ ترازو، اندازه
● موهبت ☜ بخشش
● مونس ☜ همدم
● موقع ⁩ ☜ هنگام
● موقت ☜ گذرا
● موعظه ☜ پند و اندرز

〰️〰️〰️〰️〰️〰️
🖊 پارسی سخن بگوییم، زیبا بنویسیم.
https://t.me/PARSIDO
🌷🌷🌺🌺🌷🌷

🔆 به نام ایزد یکتا

🔸حکایت پرواز در آسمان‌ها

مردی که خیال می‌کرد دانشمند است و در نجوم تبحر دارد، یک روز رو به بهلول کرد و گفت: «خجالت نمی‌کشی خود را مسخره مردم کرده‌ای و همه تو را دست می‌اندازند؟ در صورتی که من دانشمند هستم و هر شب در آفاق و انفس سیر می‌کنم!» بهلول گفت: «آیا در این سفرها چیز نرمی به صورتت نخورده است؟» دانشمند تقلبی گفت: «اتفاقا چرا! چطور مگه؟» بهلول با تمسخر پاسخ داد: «پس حواست باشد که پشت سر چه کسی سیر می‌کنی، آن تارهای دم اسب من است!»

〰️〰️〰️〰️〰️〰️
🖊 پارسی سخن بگوییم، زیبا بنویسیم.
https://t.me/PARSIDO
🌷🌷🌺🌺🌷🌷

🔆 به نام ایزد یکتا

🔸ریشه واژه پویش

این کلمه از دو بخش تشکیل شده. بخش نخستین این کلمه «پو» است که این کلمه تحریف واژه «پای» بوده و در فارسی آن را «پِی» هم گفته‌اند. بخش دیگر پسوند این کلمه است و درمجموع پویش به معنای پیمودن راه توسط پا بوده است.
〰️〰️〰️〰️〰️〰️
🖊 پارسی سخن بگوییم، زیبا بنویسیم.
https://t.me/PARSIDO
🌷🌷🌺🌺🌷🌷

🔆 به نام ایزد یکتا

🔸ریشه ضرب المثل مرده‌شوی ترکیبش را ببرد

درویشی، معدودی کلمات حکمت و عرفان را بدون این‌که بین آن‌ها ربطی باشد، بیان می‌کرد و شنونده تا زمانی دراز گمان می‌برد که واقعا او درست می‌گوید و این شنونده است که از درک آن مطالب عاجز است. تا این که روزی درویش مذکور در حلقه‌ درس میرزا ابوالحسن جلوه، حکیم معروف، حاضر شد و در میان مباحثه، همان الفاظ را تند و پشت سر هم بیان کرد. حکیم مدتی به او نگریست. سپس به فراست، هزل بودن آن را دریافت و گفت: «مفرداتش خوب است، اما مرده‌شوی ترکیبش را ببرد!»ب
رگرفته از کتاب «هزار و یک لطیفه شیرین»

〰️〰️〰️〰️〰️〰️
🖊 پارسی سخن بگوییم، زیبا بنویسیم.
https://t.me/PARSIDO
🌷🌷🌺🌺🌷🌷

🔆 به نام ایزد یکتا

🔸ریشه واژه نوسان

واژه «سان» پیش از آن که به یک پسوند فارسی تبدیل شود، به معنای هماهنگی و نظم بوده است. چنان که در ارتش «سان دیدن» به معنای نظم و ترتیب است. همچنین خود کلمه «نوسان» تحریف «نَبِسان» یا «به سان نبودن» است.

〰️〰️〰️〰️〰️〰️
🖊 پارسی سخن بگوییم، زیبا بنویسیم.
https://t.me/PARSIDO
🌷🌷🌺🌺🌷🌷

اندکی صبر

در جهانی که پر از بی‌مهری‌ است
تو به آن عشق بده
لذت شادی را
به کسی تلخ نکن
که نیرزد دنیا، به دلی آزردن
ندا پویان مهر

〰️〰️〰️〰️〰️〰️
🖊 پارسی سخن بگوییم، زیبا بنویسیم.
https://t.me/PARSIDO
🌷🌷🌺🌺🌷🌷