کشف گوری عجیب در بزرگترین #قبرستان #ایران‌باستان

پس از ١١٠٠ گورِ کاوش شده در بزرگترین قبرستان پیش از اسلام در ایران، باستان‌شناسان رکورد کاوش‌های خود را با کشف جسد زنی متمول به همراه ١١٢ شیء به قدمت ٤٦٠٠ سال ثبت کردند.

در تاریخ کاوش‌های #گورستان شهر سوخته در شرق ایران، این دومین‌بار است که گوری با ١١٢ شیء کشف می‌شود. در سال ١٣٧٦ کاوشگران به قبر اسکلت مردی حدودا ٣٢ ساله به همراه فرزند ١٠ ساله‌اش می‌رسند که در کنارشان ١١٢ شیء دفن شده است، جز این اطلاعات علمی دیگری از آن گور در دسترس نیست، DNA این اسکلت‌ها برای تحقیقات بیشتر گرفته شده است.

اکنون یک‌بار دیگر در پایان فصل پانزدهم کاوش‌های شهر سوخته گوری با همین تعداد اثر کشف شد که تنوع آنها باعث شده باستان‌شناسان آن را رکوردی تازه و کشفی عجیب بنامند.

گور یافته شده از نوع سردابه‌ای است که به افرادی ثروتمند در ۵۰۰۰ سال پیش تعلق داشته است.

گور پس از کاوش در اختیار باستان‌شناسان و پزشک ژنتیک برای نمونه‌برداری، تهیه نقشه و عکس قرار می‌گیرد، محل قرارگیری اشیاء باید به دقت در نقشه مشخص شود، چرا که ارتباط آن‌ها با یکدیگر برای تفسیر و تعبیرهای بعدی مهم است.

نابر گمانه‌های اولیه پزشک ژنتیک که بر سر گور حاضر شده، اسکلت مربوط به زنی حدودا 40 ساله با 155 سانتی‌متر قد است که البته برای یقین بیشتر از لگن آن نمونه‌برداری می‌کند. در کنار اسکلت ظرفی شبیه سرمه‌دان، خمره‌های رنگین و تکه‌هایی شبیه پارچه پیدا شده است.

ماندگاری پارچه از 5 هزار سال پیش تاکنون #شگفت‌انگیز است که سیدسجادی علت آن را وجود نمک و املاح زیاد در خاک محوطه شهر سوخته می‌داند. می‌گوید: اطلاعات ما از کاوش‌های این منطقه نشان می‌دهد در آن دوره تعدادی از اجساد را عریان، برخی را با کفن و تعداد دیگری را با لباس دفن کرده‌اند. آن‌ها چند سال پیش اسکلت زنی را در همین گورستان شهر سوخته یافته‌اند که لباسی منجوق‌دوزی شده به تن داشته است.

پیش از استقرار کاوشگران ایرانی، ۲۲۰ قبر توسط تیم ایتالیایی کشف شده است، گروه ایرانی نیز حدود ۹۰۰ قبر را کاوش کرده‌اند که سیدسجادی می‌گوید: «از میان حدود ۱۱۰۰ گور کشف شده بیش از ۷۰ درصد اجساد کفن داشته‌اند». این کشفی مهم محسوب می‌شود، آن‌هم در شرایطی که گفته می‌شود دفن اجساد با کفن صرفا بعد از اسلام اتفاق افتاده است.

نشانه متمول بودن اسکلت بانوی کشف شده فقط منحصر به تعداد اشیاء همراه آن نیست، بلکه وجود اشیاء عجیبی است که از سرزمین‌های دور آمده. همراه بانوی ۴۶۰۰ ساله جام‌هایی سفالین از تمدنی در جنوب قندهار و ابتدای رود هیرمند در افغانستان و همچنین گلدانی با نقش برجسته که به احتمال زیاد از منطقه «بمپور» در جنوب #سیستان و #بلوچستان آمده، دفن شده است.

گورستان #شهرسوخته با ۲۵ هکتار که تخمین زده شده دارای ۳۵ تا ۴۰ هزار قبر با ۶۰ هزار اسکلت باشد، به اعتقاد سیدسجادی، بزرگترین گورستان تاریخ پیش از اسلام در ایران باستان به شمار می‌آید.

منبع ایسنا
بیش‌تر بخوانید

https://goo.gl/ZvwZVG

اگر می‌خواهید از شهر سوخته بیش‌تر بدانید مطلب زیر خواندنی است:

«شهر سوخته»، شهرمتمدن ِ چندهزار ساله
https://goo.gl/VcLOA1

#توانا


@Tavaana_TavaanaTech

مادر بهکیش؛ مادری که 5 فرزند و یک دامادش توسط جمهوری اسلامی #کشته شدند، درگذشت.
منصوره #به‌کیش؛ که خود چند سال پیش به دلیل حضور بر مزار عزیزان بازداشت و #زندانی شد، ضمن اعلام خبر درگذشت مادرش از تشییع جنازه وی در صبح دوشنبه 14 دی ماه در بهشت زهرا خبر داد.

قسمتی از مصاحبه با مادر به کیش:
"......همسرم، سه سال آخر عمرش دیوانه شده بود . او بچه ها، بخصوص زهرا و محمود را خیلی دوست داشت . دم خونه قالیچه می انداخت و می نشست و می گفت : "مواظبم نیان ما رو ببرن سر چهار راه داربزنن" ». می گفتم : « مگه ما چیکار کردیم که ما رو بکشن؟ » می گفت» : "هیچی، مگه بچه های ما چیکار کرده بودند ".
چی بگم، بی رحم ها، محمد رو اسفند سال شصت ، سیامک رو مهر ماه ۶٠، زهرا رو شهریور ۶۲ ، محسن رو اردیبهشت ۶٤ و محمود و علی رو شهریور ۶٧ کشتن . من بیشتر عمرم رو جلوی در زندان ها، برای گرفتن #ملاقات و در #گورستان ها گذروندم ..."
#جنازه و #وصیت نامه فرزندانش را به او تحویل ندادند و او و خانواده اش بعد از جستجوی فراوان فهمیدند آنها در خاوران دفن شده اند.
در اینجا بیشتر بخوانید:

http://goo.gl/pwgzEH

محمد نوریزاد چند سال پیش به دیدار این مادر رفته بود و فیلمی از #ضجه های او را در سایت خود گذاشته و اینطور نوشته بود: "ما شش فرزند او را کشته ایم و یک دخترش را به زندان انداخته ایم. شش فرزند. شش فرزند. شش فرزند. آری: شش فرزند. من کاری به این ندارم که فرزندان این پیرزن چه جرمی مرتکب شده اند و با چه احکامی و چگونه از پا درآمده اند. که اگر می دانستم نیز تفاوت چندانی با ندانستنم نداشت. در این سالها من تا حدودی به ذات پستوهای وزارت اطلاعات و دخمه های سپاه پی برده ام. تنها خواستم این را بگویم که #مغولان نیز اینگونه تیغ در میان مردم نمی نهادند. و حتماً برای دلِ زخمینِ پیرانِ بازمانده، تمهید مختصری می اندیشیدند.
وای بر ما، که #ستمدیدگان از ما رو گردانده اند و برای انتشار ضجه های خود دست به دامان تشکیلاتی مثل سازمان ملل شده اند."
http://www.nurizad.info/blog/21353
#دهه_شصت#اعدام#کشتار#سرکوب#خاوران#آزادی#زندان#مادران#مادر#مادران_عزادار

#گورستان #بهاییان
http://bit.ly/1SkMTkC

از ابتدای انقلاب آزار و اذیت بهاییان آغاز شد. آنها به سبب باور و عقیده خود زیر فشار قرار گرفتند. حتی پس از مرگ نیز این فشار با تخریب مقبره بهاییان در شیراز، ارومیه، سنندج، تبریز و یزد ادامه یافت. این در حالی است که بهاییان هم #شهروندان ایران هستند و در این آب و خاک ریشه دارند.

@Tavaana_TavaanaTech
👇👇👇👇👇👇👇👇👇

کمتر از یک ساعتی جنوب غربی تهران هستند مردمانی که در گورستان زندگی میکنند. در طول روز عموماً ضایعات جمع میکنند و پلاستیک اما هرکجا که باشند شبها به گورهای خود بازمیگردند.

گزارش ویژه «شهروند» از گورخواب‌های نصیرآباد
زندگی در گور
goo.gl/uzw3Xs

٥٠ زن، مرد و کودک، شب‌ها در گور می‌خوابند در هر گور یک تا ٤ نفر زندگی می‌کنند
مریم روستایی| گورخواب‌ها برگشته‌اند. هر کدام به داخل یک قبر سر می‌خورند. در تاریکی یا مشغول مواد می‌شوند یا به چه فکر می‌کنند، نمی‌دانیم. سکوت گورستان سنگین و هوا سرد است. یکی‌یکی، بنرهای پاره، تکه پتو‌های مندرس و تخته‌ چوب‌های نیمه‌ سوخته روی گورها کشیده می‌شود. آنها مرگ را زندگی می‌کنند.
خیلی که هوا سرد می‌شود، دنبال چوب می‌گردند برای درست‌کردن آتش و گرم‌شدن در گور‌هایی که پایان زندگیست برای همه، اما برای اینها شده سرآغاز و سرپناه. زن، مرد و کودک؛ کارتن‌خواب‌هایی که در قبر نشسته می‌خوابند.
«دیگه اینجا چوب هم برای آتیش‌زدن، پیدا نمی‌شه» این را یکی از ميهمان‌های ناخوانده این اتاق‌های تاریک و باریک می‌گوید.
یک ماهی می‌شود که سرما کارتن‌خواب‌ها را راهی کرده تا اطراف و درون گورستان بزرگ نصیرآباد باغستان در حومه شهریار ساکن شوند. عده‌ای درون گورستان و در قبرهای از پیش آماده شده و چندین خانواده در اطراف گورستان، در منطقه بلوک‌زنی و زیر کانال در چادر زندگی می‌کنند. در درون گورستان، ٣٠٠ گور از پیش آماده وجود دارد که ٥٠‌ کارتن‌خواب دست کم ٢٠ گور را اشغال کرده‌اند. در هر گور یک نفر و گاهی هم سه تا چهار نفر زندگی می‌کنند.
این گورها عموما برای خواب مورد استفاده قرار ‌می‌گیرند و در طول روز و زمانی که افراد برای تهیه پول مواد و غذا ضایعات جمع می‌کنند یا گدایی می‌کنند، خالی هستند؛ اما باید حواسشان به گورشان باشد چرا که از طرف دیگر کارتن‌خواب‌ها مورد سرقت قرار می‌گیرند. به پتوهای پاره و لباس‌های کهنه هم رحم نمی‌کنند.
هیزم‌های سوخته، ظرف‌های یک بار مصرف غذا، پلاستیک و تکه پارچه‌های موجود در بعضی از گورهایی که الان سقف ندارند، نشان‌ می‌دهد که قبلا مورد استفاده یک گروه دیگر بوده است.
گورهای از پیش آماده شده در سمت چپ گورستان، روبه‌روی قبرهایی که در آن تدفین انجام شده و با فاصله کمی از مسیر رفت‌و‌آمد مردم قرار دارند.
.
یک نفر از سر کنجکاوی گوشه‌ای از پتوی کشیده‌شده روی یکی از گورها را کنار می‌زند تا ببیند درون آن چه خبر است؛ ناگهان با هجوم کارتن‌خواب هایی که در گور خوابند مواجه می‌شود. حسن ناراحت از این‌که چرا خواب بعدازظهرش را بر هم زده‌اند، سرش را از قبر بیرون می‌آورد و با اشاره دست سعی ‌می‌کند فرد کنجکاو را دور کند. آرمان‌ کارتن‌خواب دیگریست که همان نزدیکی در حال قدم‌زدن است و با دیدن این صحنه به‌سرعت به سمت گورها برمی‌گردد. می‌آید تا آن غریبه را از محل زندگی‌شان دور کند. جنگ لفظی که بینشان پیش می‌آید، توجه تعداد بیشتری از مردمی که برای خواندن فاتحه به گورستان آمده‌اند را به این سمت جلب می‌کند. دعوای‌شان بالا می‌گیرد، چند نفر گوشی به دست مشغول عکس گرفتن می‌شوند. آرمان: «عکس نگیر آقا، عکس نگیر. مگه بدبختی هم عکس گرفتن داره؟»
بیشتر بخوانید:
goo.gl/WIiGW0

مرتبط:
میلیون‌ها فقیر ایرانی و هیولای گرسنگی
http://bit.ly/2dglOa8

کارتن‌خواب ها و آغاز فصل سرد
http://goo.gl/ZfcpsC

زنان کارتن‌خواب؛ جنگی تمام عیار برای زنده ماندن
http://bit.ly/1XJYAd3

https://telegram.me/joinchat/B5XELjvByQFyPHYQMdMTiQ

«الان همین گور را برای خوابیدن نداریم»
گزارش «قانون» از آخرین وضعیت گورخواب‌ها در نصیرآباد
goo.gl/mz6axD

پس از انتشار گزارش گورخواب‌ها در روزنامه شهروند، مسئولان این شهر صبح امروز با ضرب و شتم، کارتن‌خواب‌ها را از گورستان بیرون راندند.

بازهم به‌جای حل مسئله صورت مسئله را پاک کردند، پس از انتشار گزارشی در روزنامه شهروند درباره گورخواب‌های شهرنصیرآباد شهرستان شهریار، مسئولان این شهرستان دریک طرح ضربتی صبح امروز با ضرب و شتم این کارتن‌خواب‌ها اقدام به بیرون راندن آنها از این گورستان کردند. نکته جالب توجه اینجاست شهر باغستان که گورستان نصیرآباد در آن واقع شده است؛ دارای بیشترین کمپ‌های ترک اعتیاد در استان تهران است.

به‌گزارش خبرنگار قانون، صبح امروز بسیاری از خبرنگاران و انجمن‌های خیریه برای رسیدگی به‌وضعیت این کارتن‌خواب‌ها به گورستان نصیرآباد مراجعه کردند که با گورستانی خالی مواجه شدند. پس از جست‌وجوهای فراوان تنها یکی از این کارتن‌خواب‌ها را پیدا کردند که او نیز با ترس و دلهره به خبرنگاران و انجمن‌های خیریه گفت:«تنهایمان بگذارید صبح زود یکسری از مسئولان آمدند و ما را با کتک بیرون کردند، الان همین گور را برای خوابیدن نداریم.»

این کارتن‌خواب‌ها پس بیرون رانده شدن از گورستان به خانه نیمه‌کاره‌ای در همان حوالی پناه برده‌اند.

گزارش را در قانون بخوانید:
http://bit.ly/2iB28Mo

مطلب مرتبط:
مسئولیت شهروندی در دموکراسی
http://bit.ly/2cuJk0O
حقوق و مسئولیت‌های شهروندان دموکراتیک
http://bit.ly/1zUZf9R
چرا باید هوای هم را داشته باشیم؟
http://bit.ly/SJKqJ2
میلیون‌ها فقیر ایرانی و هیولای گرسنگی
http://bit.ly/2dglOa8
کارتن‌خواب ها و آغاز فصل سرد
http://goo.gl/ZfcpsC
زنان کارتن‌خواب؛ جنگی تمام عیار برای زنده ماندن
http://bit.ly/1XJYAd3

https://telegram.me/joinchat/B5XELjvByQFyPHYQMdMTiQ

گورستان تاریخی خالد نبی به آتش کشیده شد

رئیس هیات امنای مجموعه زیارتی و گردشگری خالد نبی کلاله در شرق استان گلستان به ایرنا اعلام کرد: فرد یا افرادی ناشناس، محوطه گورستان باستانی این مجموعه زیارتی و گردشگری را به آتش کشیده وتعدادی از سنگ مزارهای استوانه‌ای چلیپای این گورستان را شکسته‌اند.

امان محمد حمیدزاده گفت: با اطلاع از وقوع آتش سوزی که پنجشنبه شب به وقوع پیوست و به علت خشکی علفزارها هر لحظه وسعت آن گسترش می یافت، با تلاش خادمین زیارتگاه و اهالی روستاهای منطقه، این حریق در کمترین زمان ممکن کنترل و اطفا شد. این اقدام احتمالا به وسیله فرد و یا افرادی ناآگاه که با توسعه همه جانبه مجموعه زیارتی و گردشگری خالد نبی به خصوص توسعه و رونق اقتصادی اهالی روستاهای همجوار با زیارتگاه، منافع و سودهای خود را از دست داده‌اند، انجام شده است.

قبرستان باستانی مجموعه زیارتی و گردشگری خالد نبی را یکی از اسرار آمیزترین مناطق گردشگری کشور می‌دانند به این دلیل که هنوز در خصوص زمان و چگونگی پیدایش آن ابهامات فراوانی وجود دارد و در گذشته در محوطه آن بیش از ۷۰۰ قطعه از سنگ های استوانه ای چلیپا شمارش شده است.

گفته می‌شود که حدود ۶۰۰ سنگ قبر در این گورستان وجود دارد که شکل برخی از آنها شبیه آلت جنسی است.

سالانه بیش از ۱۰۰ هزار گردشگر ایرانی و خارجی از گورستان باستانی خالد نبی و مناظر و چشم‌اندازهای طبیعی اطراف آن بازدید می‌کنند.
goo.gl/wjUYh2

مطلب مرتبط:
حمله خاموش جمهوری اسلامی به آثار تمدنی ایران باستان
https://goo.gl/HFydfx


واکنش برخی کاربران توییتر:

Mahyaa E N:
اون قبرستونی که خیلی باحال بود تو استان گلستان، خالد نبی؟ سوخت آقا سوخت
.
ЮДмФФИ:
گورستان خالد نبی کاملا از بین رفته😔😔😔
اول با تبر و اره برقی افتادن به جون نماد ها و بعد به اتیش کشیدن محوطه رو
.
LiLi maneli:
گورستان خالدنبی که یکی از جاذبه های گردشگری بی‌نظیر ایرانه رو آتیش زدن و ستون های سنگی رو شکوندن.
داعش‌طور
.
سیحر:
این قبرسون خالد نبی رو به خاطر اینکه شبیه آلت بود آتیش زدن دیگه؟آفرین طالبان جونیا آفرین
.
ح سن:
گورستان باستانی خالد نبی
قبر های وجود دارد که بالای قبر ها به میزان سن جنازه آلت های تناسلی بزرگ و کوچیکی با سنگ درست میکردن
.
ЮДмФФИ:
اینجا یکی ازعجایب و ناشناخته تمدن ایران از دوران نوسنگیست.
لعنت بر سازمان میراث فرهنگی که هیچ وقت هیچ قدمی در راستای حفظ و کشف اینجا نکرد
.
رضا مثقالی:
گورستان#خالدنبی تخریب شد.
وقتی استعداد #شجریان از نظر #علم‌الهدی هرز رفته باشد، بلا شک این گورستان هم نماد هرز بودن تاریخ ایران است.
.
مُ:
چند سال بود، از هیچ خبری این قدر جا نخورده بودم.
.
Mehdi Shahdoost:
این چتد وقته خیلی ها رفتن اونجا و توی اینستاگرام بود عکس هاش. برای همین...
.
min00t:
هی می‌رین گورستان خالد نبی عکس می‌گیرین می‌خندین، آتش به اختیارا بهشون برخورد رفتن نابودش کردن. خوب شد؟

منبع واکنش های کاربران توییتر:
کانال تلگرام وحیدآنلاین

@Tavaana_TavaanaTech

صادق هدایت در طول زندگی‌اش از توانگری و نفوذ اجتماعی خانواده‌ خود چشم پوشید و نگارنده زندگی مردم متروک شد. قهرمانان داستان‌های‌اش طبقه بدحال و فقیر جامعه بودند. دلبستگی فراوانی به ایران باستان و یادگارهای به جا مانده از آن داشت، شرایط قی‌آور فکری و فرهنگی و اقتصادی ایران، او را همچون زادبوم مصیبت زده‌اش ویران کرد. جامعه با پشتکاری لاابالیانه، جهادی و وقیح، او را پس می‌زد تا سرانجام در سال ۱۳۲۹ به بار گران هجرت از میهن تن داد.

فروردین‌ماه سال 1330 در محله فقیرنشین پاریس، کوچه شامپیونه، آپارتمان شماره 37 را اجاره کرد، از همه جاهایی که در دوران جوانی‌اش خاطره داشت بازدید کرد، به پل کنار گورستان کشان، همان جایی که وعده‌گاه دیدار با عشق نافرجام دوران جوانی‌اش ترِز بود، سر زد.

در واپسین روزهای زندگی‌ات همه آثار چاپ‌نشده‌ات را یکی‌یکی پاره کردی، مگر تصمیم‌ات را گرفته بودی؟
امروز 18 فروردین 1330 واپسین روز زندگی صادق هدایت است، صورت‌اش را اصلاح می‌کند، پیراهن سفید می‌پوشد، موهای سرش را شانه می‌کند، با ظاهری آراسته و مرتب می‌خواهد برود.
لابد می خواهی به نابودی جاودان برسی؟؟
درز همه پنجره‌ها را با پنبه می‌پوشاند، دوست‌اش را برای فردا به مهمانی دعوت می‌کند، ملحفه‌ای کف آشپزخانه پهن می‌کند، شیر گاز را باز می‌کند و کف اشپزخانه می آرامد.
لحظات آخر به یاد عشق‌ات ترِز هم بودی؟
عاقبت چراغ امید و زندگی‌اش بی فروغ گشت و روح آزرده و تن رنجورش را به سردی خاک سپرد.
چشمانش را بست، روشنایی روز را به تاریکی بخشید و در همان شب تاریک و جاودانی که سرتاسر زندگیش را فرا گرفته بود فرو رفت.
حال در مغاکی تاریک در گوشه فراموشی آرمیده است. ای بسا در جهان سایه‌های سرگردان روح سوگوار و مهجورش را آغوش مهربان‌تری پذیرا باشد.


هوا ابری و نمناک است، آمبولانس دم در ایستاده، دوستی که به مهمانی دعوت کرده بودی با پیکر بی‌جانت در کف آشپزخانه مواجه شده، دو نفر نعش‌کش پیکر از رمق‌افتاده‌ات را درون تابوت قرار می‌دهند و از راهروهای تنگ و تاریک آپارتمان محقر37 پایین می‌آیی، انگار پایین آمدنت و صدای برخورد لبه‌های تابوت به راهروهای تنگ، شیب سقوط تاریخی وطن‌ام ایران را در لجن‌زار سیاهی و نابودی تسریع می‌بخشد.


هشت روز بعد، در غروبی غمگین با هوای نمناک و خفه روز تشییع پیکرت است، «زرین کلاه»، «داش آکل»، «داوود گوژپشت»، «لاله» و ... هم آمده‌اند، «حاجی ابوتراب» هم آمده، خودش دارد زحمت کندن گورت را می‌کشد، پیرمردی که سرش را با شالی بسته و عبای قهوه‌ای داشت به او کمک می‌کند، درست در کنار گورت «سگ ولگرد» خوابیده و دیگر بیدار نمی‌شود، «پروین دختر ساسانی» برایت چنگ می‌نوازد.
«داش آکل»یک بطری عرق دو آتیشه سر می‌کشد، قمه را به خاک قبرستان فرو می‌برد، به روی زانو می‌نشیند و با صدای محزون و چشمانی اشک‌بار می‌گوید: «به پوریای ولی قسم اگر یک نفر مرد بود صادق‌خان بود.»

کارگر #گورستان_پرلاشز پاریس می گوید:
«اگر این مراسم تدفین مرد بزرگی است پس چرا اینقدر کم امده اند؟»

در نسیمی ملایم، شفق، ناامید و رنگ‌پریده خودش را به کاروان شب سپرد، مهتاب، فروغ خویش را بر گورستان تاباند، در این لحظات محزون نویسنده‌ای زندگی پر مرارت و محنت‌خیزش را پشت سر گذاشت ودر قعر گور آرام گرفت.


می‌دانم می‌دانم از دنیای رجاله‌ها و لکاته‌ها خسته شده بودی و می‌گفتی «حس می‌کردم که این دنیا برای من نبود، برای یک دسته آدم‌های بی‌حیا، پررو، گدامنش، معلومات فروش، چاروادار و چشم و دل گرسنه بود. برای کسانی که به فراخور دنیا آفریده شده بودند و از زورمندان زمین و آسمان، مثل سگ گرسنه جلوی دکان قصابی که برای یک تکه لثه دُم می جنبانید گدایی می‌کردند و تملق می‌گفتند.»

هر گاه پی انسانیت و ازادگی را گم کردیم، رد آن را در اثار گرانبهایش جستجو نماییم.

متن فوق را یکی از مخاطبان توانا ارسال کرده است. از ایشان سپاسگزاریم.

درباره صادق هدایت بیشتر بخوانید:
http://goo.gl/2FtTVr

@Tavaana_TavaanaTech

تصاویر ماهواره‌ای بهشت معصومه

شرکت فضایی Maxar با مقایسه زمان‌بندی تصاویر ماهواره‌ای گورستان بهشت معصومۀ قم، و سایر تصاویر در شبکه‌های اجتماعی اعلام کرده است تعداد کشته‌شدگان بیماری کرونا در قم بسیار بیشتر از تعدادی است که جمهوری اسلامی منتشر کرده است.
.
گفته شده تپه‌ای که در سمت راست تصویر مشخص است احتمالا آهک است که برای کنترل فساد و بوی اجساد هنگام دفن دسته‌جمعی استفاده می‌شود.
.
.
#کرونا #قم #ماهواره #گورستان

@tavaanatech