📝اقتصاد ایران در تله سرمایه‌گذاری
🔶آیا چشم‌انداز رشد اقتصادی تا سال ۱۴۰۰ امیدوارکننده است؟
✍️سیدمهدی برکچیان، استادیار اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف، تجارت فردا
🔹بررسی روند رشد اقتصادی کشور و رشد موجودی کل سرمایه کشور در سه دهه اخیر نشان می‌دهد رشد تولید ناخالص داخلی کشور حول رشد موجودی کل سرمایه کشور نوسان داشته است. در طول ۲۰ سال ۱۳۷۱ تا ۱۳۹۰ متوسط رشد سالانه موجودی سرمایه معادل ۳.۸ درصد و رشد تولید ناخالص داخلی ۳.۹ درصد بوده است. یعنی در یک دوره بلندمدت این دو نرخ بسیار به هم نزدیک بوده‌اند که شاهدی تجربی بر ادعایی است که داشتیم: در اقتصاد ایران رشد موجودی سرمایه تعیین‌کننده رشد اقتصادی بوده است.
🔻رشد منفی سرمایه‌گذاری در دوره ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۵ باعث شده رشد موجودی سرمایه در این سال‌ها مستمراً کاهش پیدا کند و در سال ۱۳۹۵ رشد موجودی سرمایه کل کشور کاملاً به صفر نزدیک شده است. میزان سرمایه‌گذاری سالانه در سال‌های اخیر آنقدر کوچک شده که اگر حتی این رقم با رشد هم مواجه شود، کل موجودی سرمایه را نمی‌تواند چندان افزایش دهد.
🔹اکنون با لحاظ نرخ رشد سرمایه‌گذاری در دوره‌های گذشته اقتصاد ایران دو سناریو برای رشد اقتصادی در پنج سال آینده قابل برآورد است.
🔹۱- یک سناریو این است که اقتصاد ایران از رشد منفی سرمایه‌گذاری در دوره ۱۳۹۵-۱۳۹۱ ناگهان به شرایطی برسد که طی پنج سال ۱۴۰۰-۱۳۹۶ بالاترین نرخ رشد سرمایه‌گذاری در دوره‌های گذشته اقتصاد ایران یعنی متوسط رشد سالانه ۱۰ درصدی را تجربه کند. در صورت تحقق سناریوی اول اگر سرمایه‌گذاری در اقتصاد ایران متوسط سالانه ۱۰ درصد رشد کند، کل موجودی سرمایه در این دوره به طور متوسط سالانه ۳.۲ درصد رشد می‌کند و اقتصاد ایران به طور متوسط سالانه حدود ۳.۲ درصد رشد خواهد کرد.
🔹۲- سناریوی دوم این است که متوسط رشد سرمایه‌گذاری تا سال ۱۴۰۰ مساوی متوسط رشد سرمایه‌گذاری در نیمه دوم دهه ۸۰ یعنی معادل سالانه پنج درصد باشد یعنی از رشد منفی مستمر به رشد مستمر پنج درصدی در پنج سال آینده برسیم. بر اساس سناریوی دوم، اگر سرمایه‌گذاری سالانه پنج درصد رشد کند، کل موجودی سرمایه در اقتصاد ایران به طور متوسط سالانه ۱.۹ درصد رشد خواهد کرد و رشد اقتصادی هم در همین حدود خواهد بود.
🔸تحقق سناریوی اول بسیار بعید به نظر می‌رسد. حتی تحقق سناریوی دوم نیز با تردیدهایی مواجه است به‌خصوص با توجه به شرایطی که اکنون اقتصاد ما با آن مواجه است و نااطمینانی‌های قابل‌توجه خارجی که به ویژه با روی کار آمدن ترامپ شدیداً افزایش یافته و ریسک سرمایه‌گذاری را بالا برده و همچنین شرایط سرمایه‌گذاری دولت. اما حتی اگر سناریوی دوم محقق شود، موجودی سرمایه، کمتر از دو درصد به صورت سالانه رشد خواهد کرد. البته ممکن است رشد بهره‌وری سبب شود رشد اقتصادی اندکی بالاتر از رشد موجودی سرمایه قرار گیرد اما به هر حال بعید به نظر می‌رسد تحت سناریوی دوم، متوسط رشد اقتصادی به بالای سه درصد برسد.
🔹تجهیز سرمایه‌گذاری داخلی، جذب سرمایه‌گذاری خارجی و ارتقای بهره‌وری همگی مستلزم انجام اصلاحات گسترده و ساختاری است به نحوی که روابط اقتصادی پایدار و گسترده خارجی شکل گیرد و ایران از فرصت‌های اقتصاد جهانی بهره‌مند شود و شیوه مدیریت اقتصاد کشور نیز نسبت به سال‌های گذشته بهبود فاحشی پیدا کند. با تداوم شرایط موجود، این خطر هست که اقتصاد در چرخه معیوب رشد سرمایه‌گذاری اندک-رشد اقتصادی اندک گرفتار باقی بماند.
#سرمایه‌گذاری
#اقتصاد_ایران
@ecotabnak
🔶آیا چشم‌انداز رشد اقتصادی تا سال ۱۴۰۰ امیدوارکننده است؟
✍️سیدمهدی برکچیان، استادیار اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف، تجارت فردا
🔹بررسی روند رشد اقتصادی کشور و رشد موجودی کل سرمایه کشور در سه دهه اخیر نشان می‌دهد رشد تولید ناخالص داخلی کشور حول رشد موجودی کل سرمایه کشور نوسان داشته است. در طول ۲۰ سال ۱۳۷۱ تا ۱۳۹۰ متوسط رشد سالانه موجودی سرمایه معادل ۳.۸ درصد و رشد تولید ناخالص داخلی ۳.۹ درصد بوده است. یعنی در یک دوره بلندمدت این دو نرخ بسیار به هم نزدیک بوده‌اند که شاهدی تجربی بر ادعایی است که داشتیم: در اقتصاد ایران رشد موجودی سرمایه تعیین‌کننده رشد اقتصادی بوده است.
🔻رشد منفی سرمایه‌گذاری در دوره ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۵ باعث شده رشد موجودی سرمایه در این سال‌ها مستمراً کاهش پیدا کند و در سال ۱۳۹۵ رشد موجودی سرمایه کل کشور کاملاً به صفر نزدیک شده است. میزان سرمایه‌گذاری سالانه در سال‌های اخیر آنقدر کوچک شده که اگر حتی این رقم با رشد هم مواجه شود، کل موجودی سرمایه را نمی‌تواند چندان افزایش دهد.
🔹اکنون با لحاظ نرخ رشد سرمایه‌گذاری در دوره‌های گذشته اقتصاد ایران دو سناریو برای رشد اقتصادی در پنج سال آینده قابل برآورد است.
🔹۱- یک سناریو این است که اقتصاد ایران از رشد منفی سرمایه‌گذاری در دوره ۱۳۹۵-۱۳۹۱ ناگهان به شرایطی برسد که طی پنج سال ۱۴۰۰-۱۳۹۶ بالاترین نرخ رشد سرمایه‌گذاری در دوره‌های گذشته اقتصاد ایران یعنی متوسط رشد سالانه ۱۰ درصدی را تجربه کند. در صورت تحقق سناریوی اول اگر سرمایه‌گذاری در اقتصاد ایران متوسط سالانه ۱۰ درصد رشد کند، کل موجودی سرمایه در این دوره به طور متوسط سالانه ۳.۲ درصد رشد می‌کند و اقتصاد ایران به طور متوسط سالانه حدود ۳.۲ درصد رشد خواهد کرد.
🔹۲- سناریوی دوم این است که متوسط رشد سرمایه‌گذاری تا سال ۱۴۰۰ مساوی متوسط رشد سرمایه‌گذاری در نیمه دوم دهه ۸۰ یعنی معادل سالانه پنج درصد باشد یعنی از رشد منفی مستمر به رشد مستمر پنج درصدی در پنج سال آینده برسیم. بر اساس سناریوی دوم، اگر سرمایه‌گذاری سالانه پنج درصد رشد کند، کل موجودی سرمایه در اقتصاد ایران به طور متوسط سالانه ۱.۹ درصد رشد خواهد کرد و رشد اقتصادی هم در همین حدود خواهد بود.
🔸تحقق سناریوی اول بسیار بعید به نظر می‌رسد. حتی تحقق سناریوی دوم نیز با تردیدهایی مواجه است به‌خصوص با توجه به شرایطی که اکنون اقتصاد ما با آن مواجه است و نااطمینانی‌های قابل‌توجه خارجی که به ویژه با روی کار آمدن ترامپ شدیداً افزایش یافته و ریسک سرمایه‌گذاری را بالا برده و همچنین شرایط سرمایه‌گذاری دولت. اما حتی اگر سناریوی دوم محقق شود، موجودی سرمایه، کمتر از دو درصد به صورت سالانه رشد خواهد کرد. البته ممکن است رشد بهره‌وری سبب شود رشد اقتصادی اندکی بالاتر از رشد موجودی سرمایه قرار گیرد اما به هر حال بعید به نظر می‌رسد تحت سناریوی دوم، متوسط رشد اقتصادی به بالای سه درصد برسد.
🔹تجهیز سرمایه‌گذاری داخلی، جذب سرمایه‌گذاری خارجی و ارتقای بهره‌وری همگی مستلزم انجام اصلاحات گسترده و ساختاری است به نحوی که روابط اقتصادی پایدار و گسترده خارجی شکل گیرد و ایران از فرصت‌های اقتصاد جهانی بهره‌مند شود و شیوه مدیریت اقتصاد کشور نیز نسبت به سال‌های گذشته بهبود فاحشی پیدا کند. با تداوم شرایط موجود، این خطر هست که اقتصاد در چرخه معیوب رشد سرمایه‌گذاری اندک-رشد اقتصادی اندک گرفتار باقی بماند.
#سرمایه‌گذاری
#اقتصاد_ایران
@ecotabnak