✳️ از تجربه‌های کاری

🔻 ناشر پیام داد که به فایل کتابی از آقای علی‌اکبر فیاض نیاز دارد. باید فایل کتاب را پیدا می‌کردم. یازده سال پیش چاپ شده بود. کلمهٔ Fayaz را جستجو کردم و هر آنچه از این کتاب و دیگر کسانی که فیاض نام دارند در کامپیوتر من وجود داشت پیدا شد. در کمتر از پنج دقیقه. و حالا چند نکته از باب تجربه.

🔻 همه کارهایی را که حتی در سال‌ها دور انجام داده‌ایم، حفظ کنیم و به ذخیره کردن در یک جای هم بسنده نکنیم. در دو سه جای مستقل ذخیره شود. من این کتاب را از روی هارد سیستم خود برداشتم ولی این کافی نیست. ممکن است هارد بسوزد یا پاک شود.

🔻 فایل‌ها را از همان ابتدا با اسم واضحی ذخیره کنیم که بعد قابل یافتن باشد. اسم‌هایی مثل aa و bb و New Folder و امثال این‌ها نگذاریم. من اسم‌ کتاب‌ها را به دلایلی با حروف لاتین می‌گذارم. ولی در هر حال اسم فایل خیلی مهم است.

🔻 محل ذخیره‌سازی هم خیلی مهم است. من کارهای ویرایش و صفحه‌آرایی را در یک جای ذخیره می‌کنم، تصویرها و عکس‌ها را در یک جای، موسیقی‌ها در یک جای، فیلم‌ها در یک جای، بازی‌ها و نرم‌افزارهای دیگر در یک جای.

@asarkazemi

✳️ حل یک مشکل در این‌دیزاین، در سه گام
مسئله این است که من برای کتابی نمایه استخراج کرده‌ام. ولی باید بعضی اسم‌ها در نمایه با «الـ» تعریف عربی بیایند مثل این تصویر. ولی در عین حال در همین محل باقی بمانند و به حرف «الف» نروند.
اگر این‌ها را به صورت «العلوی» و «الغزالی» و «القمی» نمایه کنم، به حرف الف خواهند رفت. پس چه باید کرد؟ طبیعتاً این‌ها را باید به صورت «علوی»، «غزالی» و «قمی» نمایه کنیم تا در کنار فرفوریوس و فیثاغورس باقی بمانند. آنگاه بعد از استخراج نمایه آن «ال» را به آن‌ها بیفزاییم. حالا این افزودن «ال» بعد از استخراج، کاری وقت‌گیر است. آیا روش سریعی هم دارد؟ بله.

🔻 گام اول حل مشکل
من نام‌ها را به این صورت نمایه می‌کنم. یعنی «- ال» را به انتهای نام‌ها می‌افزایم. در این صورت هر کدام در جای خودشان می‌آیند. نمایه را استخراج می‌کنم و حاصل این می‌شود.

🔻 گام دوم حل مشکل
بعد از استخراج نمایه یک جستج و جایگزینی با گرپ انجام می‌دهم. می‌گویم هر عبارتی را که انتهایش «- ال» دارد پیدا کند و «ال» را در ابتدایش درج کند. دیگر برای همه این موارد یک جستجو و جایگزینی کافی است. «غزالی، ابوحامد - ال» پیدا شده و به «الغزالی، ابوحامد» تبدیل می‌شود. همچنان که در مورد «العلوی» این کار انجام شده است.
بعد از استخراج نمایه کافی است فقط یک بار این جستجو و جایگزینی در قسمت نمایه‌ها انجام شود.

🔻 گام سوم حل مشکل برای موارد بعد
خوب حالا این کدهای جستجو و جایگزینی را هر بار باید دوباره از نو بنویسم؟ نه می‌شود این‌ها را ذخیره کرد تا در این‌دیزاین ما باشد برای موارد بعدی در این کتاب یا حتی کتاب‌های دیگر.
با کلیک‌کردن در آن قسمتی که با خط قرمز مشخص کرده‌ام پنجره‌ای باز می‌شود که می‌شود این جستجو و جایگزینی را ذخیره کرد و آنگاه در آن نوار زردرنگ برای همیشه وجود خواهد داشت. یک اسم مناسب برایش می‌دهم و ذخیره می‌کنم. دیگر هر بار دیگر که بخواهم این جستجو و جایگزینی را اجرا کنم از همان قسمت زردرنگ قابل انتخاب است.
تا وقتی این‌دیزاین من روی سیستم نصب است این‌ها هم محفوظ است برای همه کتاب‌های بعد. و البته اگر بخواهم می‌شود لیست این جستجو و جایگزینی‌ها را در فولدر این‌دیزاین پیدا کنم و برای خودم نگه دارم برای انتقال به یک سیستم دیگر یا زمانی که این‌دیزاین را دوباره نصب کردم.
حتی می‌شود این‌ کدهای جستجو و جایگزینی را که ذخیره شده است، به کسی دیگر هم فرستاد.

شرط می‌بندم که این قسمت دیگر برای بسیاری از دوستان تازگی داشت. من خودم که وقتی آن را دانستم خیلی کیف کردم.

#آموزشی_کاظمی
#این_دیزاین
#گرپ
@asarkazemi

حالا این کدهای گرپ روی سیستم ما کجا ذخیره شده‌اند که بتوانیم از آنجا کپی کنیم و در جایی نگه داریم؟
این را هم بگویم و بروم. در این‌دیزاین ۱۱ در این مسیر هستند. می‌بینید که چقدر گرپ‌های مفید ساخته‌ام و اینجا ذخیره شده‌ام.

✳️ شاید بگویید حالا این قدر زحمت نمی‌کشیم و در همان موارد در نمایه «ال» اضافه می‌کنیم. باز اگر دوباره لازم شد «ال» اضافه می‌کنیم و در نهایت زمانی را که صرف شده است برای مشتری حساب می‌کنیم.
بله این هم می‌شود. ولی یک تفاوت اینجا هست، این که آدم از کارش لذت ببرد یا رنج. گاهی با تبدیل یک مسئلهٔ کاری به یک معما و سپس حل کردن آن، آدم لذتی از کار می‌برد که به او انرژی و حوصلهٔ کار می‌دهد. و برعکس یکسره انجام دادن بعضی امور به صورت دستی ممکن است ما را از کار خسته و بیزار کند، هرچند از نظر زمانی یا پولی ضرر نکنیم و حتی فایده ببریم. این خیلی مهم است که طوری کار کنی که از کارت لذت ببری، مثل لذتی که از حل معما می‌بری.

✳️ کمی هم از فونت بگوییم. یکی از چیزهایی که باعث می‌شود آدم از کار صفحه‌آرایی لذت ببرد، فونت زیبا و چشم‌نواز است. ببینید کلمهٔ «الارصاد» چقدر با فونت قلم برتر خوش‌ترکیب درآمده است و از آن بهتر، «الشهرزوری» با تورفتگی حروف در دل همدیگر.
فونت‌های قلم برتر را باید بخریم. خوب بله، ما کفش و کلاه و نان و مرغ را هم می‌خریم و رایگان دانلود نمی‌کنیم. ابزار کار ماست.
حالا محض ریا عرض کنم که خود فونت‌های اصلی قلم برتر که هیچ، من بعضی فونت‌های ویژه‌ٔ آن را هم پول داده‌ام و خریده‌ام. مثلاً همین دو سطر پایین با قلم «آرامش» کار شده است و من آن را به ۱۲۰ هزار تومان وجه رایج مملکت خریده‌ام. شاید حدود یک میلیون تومان برای این قلم‌های ویژه و فوق‌العاده پرداخته‌ام.

🔻 می‌گویید مشتری گاهی درک نمی‌کند و پول نمی‌دهد و برای ما صرف نمی‌کند؟ بله گاهی همین طور است. ولی گاهی هم شخص مشتری دایمی می‌شود و به دیگران هم معرفی می‌کند.
بالاخره در این بازار رقابتی و در عین حال کم‌درآمد، باید وقت بگذاری، سلیقه به خرج دهی، دقت و حوصله داشته باشی و هزینه کنی. تا کارت برند شود و مهم‌تر این که از کارت لذت ببری. برای من این قسمت آخر بیشتر مهم است.

حالا این «الشهرزوری» را با قلم «لوتوس بی» (بالا) و «آرامش قلم برتر» (پایین) مقایسه کنید تا تفاوت قلم بیشتر محسوس باشد. نمی‌ارزد که تهیه کنیم و حتی برایش پول بدهیم؟ به نظر من می‌ارزد.

#آموزشی_کاظمی
#فونت
#قلم_برتر
@asarkazemi

✳️ مزرع خشخاش
شعری تازه در پیوند با وقایع روز کشور
🔹 محمدکاظم کاظمی

این سال بلاخیز، چه پر زلزله طی شد
طوفان حمل بند نشد، بهمن و دی شد

هر لقمه که بلعیده شد از سمت چپ و راست
در کاسۀ این ملت حرمان‌زده قی شد

تا خوشۀ گندم به کلاهی بنشیند
بسیار سر از پیر و جوان بر سر نی شد

تا بوتۀ خشخاشِ جنوبی بشود سبز
صد تاک شمالی همگی بی رد و پی شد

رودی که به بلخاب روان شد همه خون بود
رودی که سرازیر اتک شد همه می شد

چندی است که شاهان همگی شاه شجاع اند
این قوم، ملالَی نشد امروز و تَنَی شد

از مزرع خشخاش که ما خیر ندیدیم
حقابۀ هلمند ولی گندم ری شد
مشهد، ۹ تیر ۱۴۰۱

🔻 تصویر: نقاشی‌ای از صحنهٔ نصب خوشهٔ گندم به نشان پادشاهی، بر دستار احمدشاه درانی، به وسیلهٔ شخصی به نام درویش صابر.

✳️ نمونه‌ای از استایل‌بندی یک مجموعه شعر به کمک ماکرو در ورد.
🔻 قرار است که شمارهٔ هر شعر، مطلع آن و همین طور همه مصراع‌های آن یک در میان، استایل بگیرد تا برای صفحه‌آرایی در این‌دیزاین آماده شود. وقتی این کار را کرده باشیم دیگر صفحه‌آرایی‌اش مثل آب خوردن است.
🔻 به کمک ماکرو در ورد می‌توان با این سرعت یک مجموعه شعر را استایل‌بندی کرد.
🔻 من دربارهٔ ماکرو مطالب و فیلم‌های آموزشی در همین کانال دارم. با هشتگ #ماکرو می‌توانید آن‌ها را بیابید. در این پست در یک فیلم بی‌صدا، ساختن ماکرو را آموزش داده‌ام. ولی فیلم کامل‌تر آن با صدا، در مجموعه فیلم‌های آموزشی ورد در سایت من هست.

#ورد
#استایل_بندی
#ماکرو
@asarkazemi

✳️ نمونه‌ای دیگر از کار با ماکرو برای استایل‌بندی شعر
پیوسته به پست گذشته، این هم یک نمونهٔ دیگر از استایل‌بندی در ورد به کمک ماکرو. اینجا به قسمت مخمس‌ها رسیده‌ایم و من یک ماکروی دیگر ساخته‌ام که چهار مصراع را به یک استایل در می‌آورد و یک مصراع را به استایلی دیگر.
این که استایل‌ها را به رنگ آبی و سبز درآورده‌ام برای این است که موقع کار سریع متوجه شوم. در واقع این مقدمهٔ صفحه‌آرایی است. وقتی این کار را انجام دادیم دیگر متن را به این‌دیزاین می‌بریم و آنجا کار خیلی سریع انجام می‌شود. هر چه کار در ورد پخته‌تر باشد و استایل‌ها آماده‌تر، در این‌دیزاین سرعت ما بیشتر خواهد بود. و حالا که در ورد هم روش‌های سریع داریم چه بهتر.
در این زمانه که هم فرصت‌ها اندک است، هم مشغله‌ها بسیار و هم اوضاع اقتصاد نشر نابسامان است و رقابت کاری هم بسیار، فقط وقتی می‌شود گلیم خود را از آب کشید که بتوانیم سریع کار کنیم. نمی‌شود برای یک کتاب دویست صفحه‌ای دو روز معطل باشیم. کتاب دویست‌صفحه‌ای باید در یک نشست تمام شود.

#آموزشی_کاظمی
#ماکرو
#صفحه_آرایی

@asarkazemi

✳️ این هم یک نمونه از سرعت‌بخشی کار در این‌دیزاین.
🔻 قرار است که آن تصویر در کنار همهٔ این شماره‌ها درج شود. در حالت عادی ممکن است شخص به تک تک صفحات برود و یکی یکی تصویرها را در کنار عددها درج کند و تازه مراقب باشد که محل و موقعیت ثابتی داشته باشند.
ولی اگر با امکانات جستجو و جایگزینی این‌دیزاین به خوبی آشنا باشیم، این کار را با سرعت و با کمک جستجو و جایگزینی انجام می‌دهیم.
🔻 شاید با خود بگویید «جستجو و جایگزینی که برای متن است. تصویر را چطور جایگزین می‌کنی؟»
خوب این‌دیزاین برای این قضیه هم امکاناتی دارد که باید بلد باشید. من در فیلم جستجو و جایگزینی پیشرفته از فیلم‌های آموزشی خودم که در سایت من هست، این روش را مفصل توضیح داده‌ام.
🔻 همان‌طور که در پست‌های قبلی عرض کردم باید فقط در پی این باشیم که راه‌های سریع انجام عملیات را پیدا کنیم. وگرنه با سرعت کم و لاک‌پشتی هر کسی می‌تواند کار کند.

#آموزشی_کاظمی
#این_دیزاین
@asarkazemi

✳️ ترتیب الفبایی شعرها
ما مسئله‌ای داریم. تعدادی بیت شعر داریم و می‌خواهیم آن‌ها را بر اساس حروف الفبا مرتب کنیم، ولی بر اساس حروف آخر مصراع، یعنی ردیف و قافیه.
ورد امکان این را دارد که لیستی را بر اساس حروف اول مرتب کند. ولی حالا برای حروف آخر چه بایدکرد؟
اینجا هم ماکرو به داد ما می‌رسد. من گام به گام این مسئله را بیان می‌کنم.
البته اولین گام همین است که هر بیت در یک سطر یعنی در یک پاراگراف باشد. میان دو مصراع یک علامت × گذاشته‌ام تا تفکیک شوند. در ابتدای سطرها هم یک علامت + داریم که بعداً به ما کمک خواهد کرد. این‌ها هم به کمک ماکرو و جستجو و جایگزینی گذاشته شده‌اند.

✳️ ترتیب الفبایی شعرها
🔻 گام دوم. حالا ما یک ترفند می‌زنیم. حروف انتهای سطر را در ابتدای سطر کپی می‌کنیم، ولی از آخر به اول. یعنی با کلید End به آخر سطر می‌رویم و آخرین حرف را کپی می‌کنیم. که برای اولین بیت، حرف «ن» است. بعد با کلید Home به ابتدای سطر برمی‌گردیم و آن حرف را در آنجا می‌گذاریم. دوباره به آخر می‌رویم و این‌بار با کلید جهت به اندازهٔ یک حرف به سمت راست می‌آییم و حرف دوم (ت) را کپی می‌کنیم. بعد باز به اول سطر می‌آییم و با یک جهت چپ، از حرف «ن» که قبلاً بود عبور می‌کنیم و «ت» را پیست می‌کنیم. تا اینجا ما یک «نت» در ابتدای سطر داریم. به همین صورت تا حدود ده پانزده حرف را به ابتدا می‌آوریم.
حاصل کار را به رنگ سبز برای چند سطر نشان داده‌ام. این‌ها همان حروف قافیه و ردیف است، ولی به صورت برعکس.
🔻 شاید بگویید «این که خیلی کار داشت» ولی نه، من همه این عملیات کپی و پیست را به صورت یک ماکرو ذخیره کرده‌ام. یعنی در ابتدای کار روی هر بیت ماکرو را روشن کرده‌ام که عملیات را ضبط کند و در پایان کار، آن را خاموش می‌کنم.
برای این ماکرو کلید فوری تعریف کرده‌ام، پس با فشردن هر بار این کلید، یک سطر درست می‌شود.

🔻 گام سوم
حالا متن را انتخاب می‌کنیم و با دستور مرتب‌سازی ورد را مرتب می‌کنیم.
بعد از آن با یک ماکروی دیگر یا با جستجو و جایگزینی آن حروفی را که به اول آورده بودیم حذف می‌کنیم.
آن علامت + که در اول هر سطر بود برای ماکروی این قسمت به کارمان می‌آید. می‌گوییم علامت + را پیدا کن بعد از آنجا تا اول سطر را انتخاب کن و حذف کن.

✳️ یک نمونه از کاربرد جستجو و جایگزینی با گرپ

🔻ارجاعات لاتین این کتاب می‌باید استایل خاصی می‌داشتند و ندارند. درواقع باید این ارجاعی که در زمینهٔ سیاه آمده و به هم ریخته هست، مثل آن قرمزرنگ با یک استایل انگلیسی بیاید تا درست شود. و این‌ها در کتاب بسیار هم هست.
🔻 حالا من چه می‌کنم؟ از جستجو و جایگزینی گرپ استفاده می‌کنم به نوعی که با یک کد همه این‌ها پیدا شوند و عوض شوند.
🔻 آن کد که در قسمت زردرنگ نوشته شده، در واقع همه متن‌هایی که این ساختار را دارد پیدا می‌کند. بله می‌پذیرم که کد آن قدری طولانی و ترسناک به نظر می‌رسد ولی خیلی آسان نوشته شد. از یک سمت جلو رویم و همه اجزای آن ارجاع را وارد می‌کنیم.
🔻 گرپ در ابتدا سخت به نظر می‌رسد، ولی برعکس هم آسان است و هم بسیار کارآمد. در یک روایت جعلی آمده که هر کس کاری را که با گرپ انجام می‌شود با دست انجام دهد، شب مارمولک به خواب خواهد دید و هر کس از کد گرپ بترسد سوسک هم به آن اضافه می‌شود.
#آموزشی_کاظمی
#این_دیزاین
#گرپ
@asarkazemi

✳️ فایدهٔ بایگانی کردن فایل‌های قدیمی
من یک بار نوشتم که من کارهایم را مرتب با شماره‌های جدید و فایل‌های جدید ذخیره می‌کنم و فایل‌های قدیمی را هم نگه می‌دارم که شاید لازم شود.
🔻 امروز دقیقاً به فایل‌های قدیمی یک کتاب نیاز دارم. یک سلسله از اصلاحاتی که مؤلف انجام داده بوده، در نسخهٔ جدید کتاب او نیست و من باید ببینم که آن اصلاحات در فایل‌های قدیمی انجام شده یا از قلم افتاده است. یعنی باید قضیه را ردیابی کنم و این فایل‌ها به درد می‌خورند.
🔻 فایل‌های قدیمی همین کتاب به‌تنهایی حدود ۱٫۵ گیگابایت است. چاره نبود. خرج کردم و هارد اکسترنال برای این بایگانی‌ها خریدم. نه یکی، بلکه به مرور زمان چند تا هارد شده است.
🔻 خرج دارد. بله خوب هر شغلی خرج دارد. راننده هم که باشی باید خرج ماشین کنی. سوپر هم داشته باشی باید خرج یخچال و قفسه‌ها کنی. این را باید یک خرج طبیعی دانست و به آن تن داد، تا در چنین مواردی دست آدم را بگیرد.

#آموزشی_کاظمی
#ذخیره_اطلاعات
@asarkazemi

و معلوم شد که من در یک مرحله، فایل اصلاح‌نشدهٔ قدیمی را به جای فایل اصلاح‌شده استفاده کرده‌ام. و خوشبختانه فایل اصلاح‌شده هم موجود است.
می‌ارزید که این‌همه فایل را نگه دارم. چون این اصلاحات نصف روز وقت می‌گرفت آن هم در این اوضاع پرمشغلهٔ من.
تنها مسئلهٔ وقت هم نیست. برای من خیلی سخت است که کاری را که یک بار انجام داده‌ام دوباره انجام دهم. دوباره‌کاری روح و ذهنم را می‌فرساید.

✳️ بازسازی یک طرح با ایلوستراتور
این طرح را می‌خواهیم بازسازی کنیم با کیفیت بالا. بهتر این است که آن را با کورل یا ایلوستراتور کار کنیم. من سال‌ها پیش با کورل خیلی کار کرده بود و عادت داشتم. ولی فعلاً ایلوستراتور دارم و کمابیش هم با آن کار کرده‌ام.
خوب بسم‌الله.