اسباب‌بازی بزرگ‌ترها
حامد صفایی‌پور
دانشگاه اسباب‌بازی کودکانه‌ای است وقتی استاد علوم تربیتی و فلسفه تربیت‌اش، تعامل اثربخشی با آنچه به نام تربیت در جامعه‌اش رقم می‌خورد ندارد. برای مثال، وقتی در طول ده‌ها سال فعالیت دانشکده علوم تربیتی و دانشکده روان‌شناسی، حتی یک جلسه با موضوع بررسی نظریه و عمل مدارس شهر برگزار نمی‌شود تا #عقلانیت_انتقادی را نسبت به عملکرد این مدارس در محیط شهر و خانواده‌ها تقویت کند. دانشگاه به خود، با خود، در خود و به تدریج به چیزهای بی‌خود مشغول است.
این در حالی است که تفکر اصیل در جایی -و بهتر است بگویم در جانی- ظهور می‌کند که اندیشیدن-به-متن (thinking-to-text) جای اندیشیدن-به-چیزی (thinking to thing) را نگرفته است. دانشگاهیان به فراخور کارهای پژوهشی و متن-محور ممکن است به این امر عادت کنند که از مقاله‌ای به مقاله دیگر رفت و آمد کنند و سرچشمه اندیشه را در نه در موضوع تجربه‌ها، بلکه در لابه‌لای متون بیابند در حالی‌که سرچشمه دانش، نه در متن‌ها که در خود "چیزها" وجود دارد.
کودک کنج‌کاو با مشاهده رنگین‌کمان به لحظه‌هایی تکرارنشدنی و با شکوه دیدن و فهمیدن وارد می‌شود اما مهد و مدرسه، این رویارویی ناب را به توضیحی ساده از کتاب‌های درسی فرو می‌کاهند. چرا؟ چون معلم مدرسه نمی‌داند ناب بودن و ژرفای این تجربه، از درستی و نادرستی باورهای کودک با اهمیت‌تر است و از اینرو سکوت دلهره‌آوری را که همراه با پرسش کودک ایجاد شده لست، به سرعت با پاسخ‌های حفظی خود می‌شکند.
و حالا قرار است این عبور شتابزده از تجربه‌های ادراک چیزها، خویشتن و دیگری، در همه دوران‌های تحصیل ادامه یابد تا به تدریج کودک پرسشگر دیروز به کارگزار مطیع بایدها و نبایدها و هست‌ها و نیست‌های بت‌کده فرهنگ عمومی تبدیل شود.
ناامید کننده است، نه؟ بر همین مبناست که آموزش و پرورش سیاسی‌ترین وزارت‌خانه هر کشور است که معین می‌کند اندیشیدن به چه "متنی" از چه "چیزی" ارزشمندتر، و اهمیت دادن به چه "کاری" از چه "افکاری" شایسته تر است. دانشگاهی که نقد و ژرف‌اندیشی از آن بخت بربسته است، اسباب‌بازی بچه‌های بزرگ است.
منبع: کانال تلگرامی فرهیختگان
💢 پویش ملی دوباره دانشگاه
http://dobaredaneshgah.ir
https://t.me/dobarehdaneshgah
حامد صفایی‌پور
دانشگاه اسباب‌بازی کودکانه‌ای است وقتی استاد علوم تربیتی و فلسفه تربیت‌اش، تعامل اثربخشی با آنچه به نام تربیت در جامعه‌اش رقم می‌خورد ندارد. برای مثال، وقتی در طول ده‌ها سال فعالیت دانشکده علوم تربیتی و دانشکده روان‌شناسی، حتی یک جلسه با موضوع بررسی نظریه و عمل مدارس شهر برگزار نمی‌شود تا #عقلانیت_انتقادی را نسبت به عملکرد این مدارس در محیط شهر و خانواده‌ها تقویت کند. دانشگاه به خود، با خود، در خود و به تدریج به چیزهای بی‌خود مشغول است.
این در حالی است که تفکر اصیل در جایی -و بهتر است بگویم در جانی- ظهور می‌کند که اندیشیدن-به-متن (thinking-to-text) جای اندیشیدن-به-چیزی (thinking to thing) را نگرفته است. دانشگاهیان به فراخور کارهای پژوهشی و متن-محور ممکن است به این امر عادت کنند که از مقاله‌ای به مقاله دیگر رفت و آمد کنند و سرچشمه اندیشه را در نه در موضوع تجربه‌ها، بلکه در لابه‌لای متون بیابند در حالی‌که سرچشمه دانش، نه در متن‌ها که در خود "چیزها" وجود دارد.
کودک کنج‌کاو با مشاهده رنگین‌کمان به لحظه‌هایی تکرارنشدنی و با شکوه دیدن و فهمیدن وارد می‌شود اما مهد و مدرسه، این رویارویی ناب را به توضیحی ساده از کتاب‌های درسی فرو می‌کاهند. چرا؟ چون معلم مدرسه نمی‌داند ناب بودن و ژرفای این تجربه، از درستی و نادرستی باورهای کودک با اهمیت‌تر است و از اینرو سکوت دلهره‌آوری را که همراه با پرسش کودک ایجاد شده لست، به سرعت با پاسخ‌های حفظی خود می‌شکند.
و حالا قرار است این عبور شتابزده از تجربه‌های ادراک چیزها، خویشتن و دیگری، در همه دوران‌های تحصیل ادامه یابد تا به تدریج کودک پرسشگر دیروز به کارگزار مطیع بایدها و نبایدها و هست‌ها و نیست‌های بت‌کده فرهنگ عمومی تبدیل شود.
ناامید کننده است، نه؟ بر همین مبناست که آموزش و پرورش سیاسی‌ترین وزارت‌خانه هر کشور است که معین می‌کند اندیشیدن به چه "متنی" از چه "چیزی" ارزشمندتر، و اهمیت دادن به چه "کاری" از چه "افکاری" شایسته تر است. دانشگاهی که نقد و ژرف‌اندیشی از آن بخت بربسته است، اسباب‌بازی بچه‌های بزرگ است.
منبع: کانال تلگرامی فرهیختگان
💢 پویش ملی دوباره دانشگاه
http://dobaredaneshgah.ir
https://t.me/dobarehdaneshgah
Telegram
پویش ملی دوباره دانشگاه
لطفا جهت ارتباط با ما از رایانامه زیر استفاده بفرمایید:
dobaredaneshgah@gmail.com
dobaredaneshgah@gmail.com