💢 مسیر انسانیت 💢

❇️ اخیراً دکتر صدیقه وسمقی با نگارش و انتشار کتاب مسیر پیامبری یکی از چالشی‌ترین رهیافت‌های جریان روشنفکری دینی را صریح‌تر از آنچه تا کنون گفته شده بود، مطرح کرده و فرصتی ارزشمند را برای تأمل بیشتر در مباحث بنیادین الهیات فراهم آورده است.

🔺اگرچه پرسش‌هایی جدی دربارهٔ برخی پیش‌فرض‌های مبهم و ادعاهای بی‌دلیل این کتاب وجود دارد که باید در فرصتی دیگر به آنها پرداخت، اما پاره‌ای از نقدهای این نویسنده به تبیینی که معمولاً از دین و پیامبری ارائه می‌شود، حاوی نکاتی مهم و قابل توجه است که پاسخ به آن بر اساس مبانی مشهور بسیار دشوار به‌نظر می‌رسد.

🔸زیرا وقتی دین را دستورالعملی آسمانی بدانیم که نجات و سعادت جز در پرتو آن ممکن نیست و دلایلی چون قاعدهٔ لطف، ابلاغ آن را بر خدا واجب کرده باشد، توجیه قابل قبولی برای ابهام‌ها، محرومیت‌ها و برداشت‌های متناقضی که در این زمینه وجود دارد پیدا نمی‌کنیم.

🔸اما مشکل اینجاست که نویسنده به‌جای ارائهٔ مستدل راه حلی علمی، دست خدا را از هر فرمانی خالی و پیامبران را افرادی عادی معرفی می‌کند که نتیجهٔ تلاش‌های معنوی خود را پیامی از جانب خدا تصور کرده‌‌اند و با نیتی نیک و اصلاح‌طلبانه، چیزی را که برایشان منکشف شده بوده، فرمان خدا دانسته‌اند.

🔸وی این تبیین را بهترین روش برای تنزیه ساحت الهی از تناقضات و خطاهای علمی و اخلاقی موجود در متون مقدس می‌داند و این‌گونه، خدا را از اتهام ناکامی در رساندن سالم و شفاف فرمانی سعادت‌بخش تبرئه و اعلام می‌کند اساساً نباید برای خدا وظیفه‌ و انگیزه‌ای در این زمینه در نظر گرفت.

🔸این در حالی است که حتی با نگاهی مستقل از متون مقدس، همچنان راه‌هایی برای حل این مشکل وجود دارد که با ادعای گزاف ناتوانی خدا از داشتن فرمان و هدایت همراه نباشد و احتمال صادق بودن پیامبران را در تبیینی که از فرایند پیامبری خود ارائه می‌دادند، بدون دلیلی روشن، تکذیب نکند.

🔻برای این منظور کافی است دین حقیقی و هدایت و فرمان خدا را همان ندای وجدان بدانیم که در نهاد همهٔ انسان‌ها قرار داده شده و بسته به تلاش‌ها و اراده‌ها، با وضوح و شفافیتی متفاوت در اختیار همگان است و پیامبری، چیزی جز رسیدن به صلاحیت‌های لازم برای دریافت کامل‌تر همان هدایت همگانی نیست.

✅ در این نگاه نه فقط مسیر پیامبری، بلکه مسیر انسانیت، از بالا به پایین جریان پیدا می‌کند و مبنای محکم‌تری برای نقد و مردود شمردن ظواهر و برداشت‌های نامعقولی که به هر دلیل به متون مقدس راه یافته یا به آن نسبت داده شده است در اختیار خواهیم داشت.

#باورها #دین_حنیف
⭕️ @hamidhossaini

💢 تأملی در شناخت ویژگی‌های خدا 💢

✅ سیزدهمین جلسه «گفتگوی آزاد اعتقادی» در کلاب هاوس

🔸۸ آذر ۱۴۰۰

🔺در این جلسه نیز گفتگو دربارهٔ صلاحیت عقل انسان در شناخت ویژگی‌های خالق و پدیدآورندهٔ هستی با حضور موافقان و مخالفان ادامه یافت و توضیح داده شد که آگاهی از ویژگی‌های ثبوتی خدا ممکن نیست، ولی می‌توانیم ویژگی‌های سلبی او را بر اساس بی‌نیازی مطلق او تشخیص دهیم و هر گونه نقصی را از او دور بدانیم.

#باورها #گفتگو

⭕️ @hamidhossaini