📷خبر مهم برای یارانه بگیران

🔹رئیس مرکز فناوری اطلاعات، هوشمندسازی و امنیت فضای مجازی سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها گفت: در صورتی که فرد دریافت کننده یارانه شماره حساب خود را در سامانه سیمین(اصلاح الگوی خانوار) ثبت نکند مشمول دریافت یارانه نقدی نمی شود.

اینجا بخوانید

➣ T.me/Islahweb

📌دیدار اعضای جماعت با قهرمان نوجوانِ آسیا

سقز ـ پایگاه اطلاع رسانی اصلاح

روژان بهنامی، دختر سقزی، در مسابقات قهرمانی آسیا در رشته موی‌تای توانست به مدال طلا دست یابد. در همین راستا هیأت اجرایی و برخی از اعضای جماعت با خانواده این قهرمان، دیدار نمودند.


📎 متن کامل این خبر را در اصلاح‌وب بخوانید:

#اصلاحوب #روژان_بهنامی #دیدار #کردستان #اقبال_سعیدپور #زمانه_خلیفه‌پور #قهرمانی_آسیا #جوانان #نوجوانان

📲 در شبکه‌های اجتماعی همراه ما باشید: 

🔸 اینستاگرام 🔸 تلگرام 🔸 وب‌سایت 🔸 آپارات

اهدای جایزه به کتابخوانان کوچک در کتابخانه‌ی وانگ شهرستان فنوج
به مناسبت ۲۴ آبان روز کتابخوانی

📲 در شبکه‌های اجتماعی همراه ما باشید: 

🔸 اینستاگرام 🔸 تلگرام 🔸 وب‌سایت 🔸 آپارات

📗معرفی کتابچه «چرا خشونت پرهيزی؟ (نگاهی درون دینی)»

✍️ نویسنده: #صدیق_قطبی

📝 تعداد صفحات: ۱۶

📑خلاصه‌ای از کتابچه:

مُراد از خشونت پرهیزی، اجتناب از شیوه‌ها و روش‌های متکی به زور فشار و خشونت به منظور نیل به اهداف، تحقق مأموریت، تغییر و یا اصلاح سبک زندگی فرد و یا کارکرد نهادهای اجتماعی است. خشونت پرهیزی بر آمده از این منطق و عقلانیت است که بدی را نمی‌توان با بدی از میان برد و دشمنی، با دشمنی زایل نمی‌شود.
نا به سامانی و فسادی اگر هست با روش‌های اقناعی و از مسیر تقویت پایه‌های فرهنگی و با حرکتی گام به گام و تدریجی قابل رفع و اصلاح است.

📥دانلود کتاب

➣ T.me/Islahweb

📌پیام تسلیت دبیرکل جماعت دعوت و اصلاح در پی درگذشت مرحوم حاج احسان میریان

تهران - پایگاه اطلاع‌رسانی اصلاح

دبیرکل جماعت دعوت و اصلاح با صدور پیامی، درگذشت مرحوم حاج احسان میریان ـ فرهنگی خدوم و قاری برجسته قرآن کریم ـ را تسلیت گفت و خدمات ارزنده و شخصیت اخلاقی او را ستود.

📎 متن کامل را در اصلاح‌وب بخوانید:

#اصلاحوب #احسان_میریان #مرحوم_احسان_میریان #فرهنگیان_فنوج #خیرین_سیستان_و_بلوچستان #حامی_یتیمان #قاری_قرآن #یادمان_احسان_میریان #خیرین_فنوج #مهربانی_جاودانه #انسانیت #دبیرکل_جماعت_دعوت_و_اصلاح

📲 در شبکه‌های اجتماعی همراه ما باشید: 

🔸 اینستاگرام 🔸 تلگرام 🔸 وب‌سایت 🔸 آپارات

راهِ اصلاح از خیابان و میدان آغاز نمی‌شود؛ آغازش در دل است، در نیت پاک و در رازهای درونی آدمی.
هر که می‌خواهد حقیقتاً از اهلِ عمل باشد، باید همواره چشم دل به مراقبت خدا بدوزد، ذکر را فراوان کند، شب‌ها با مناجات و قیامش درِ آسمان را بکوبد و روزها با روزه‌اش روح را صیقل دهد؛ با نوافل به او نزدیک شود و در هر حالی دعایی راستین بر زبان داشته باشد.
از همین جاست که تمکینِ واقعی جوانه می‌زند؛ از خشوعِ دل، از صدقِ اراده، و از راستیِ رفتار.

📲 در شبکه‌های اجتماعی همراه ما باشید: 

🔸 اینستاگرام 🔸 تلگرام 🔸 وب‌سایت 🔸 آپارات

🔸 ده عادت که انسان را در زندگی و جامعه تأثیرگذار می‌سازد

انسان تأثیرگذار اتفاقی ساخته نمی‌شود؛ بلکه نتیجه‌ی عادت‌های روزانه‌ای است که شخصیت او را شکل می‌دهند و زندگی‌اش را به سمت خیر و مفید بودن هدایت می‌کنند. ادامه‌ی این عادت‌ها باعث می‌شود فرد بتواند هم در خود و هم در دیگران تأثیر مثبت بگذارد.

1️⃣ وضوح هدف

هر روز را با دانستن آنچه می‌خواهید به آن برسید آغاز کنید. زندگی خود را به جریان امور نسپارید؛ گام‌هایتان را با هدف مشخص بردارید. داشتن هدف روشن، تمرکز و انرژی برای رسیدن به موفقیت می‌دهد.

2️⃣ استمرار در یادگیری

ذهن مانند عضله است؛ اگر با علم و فکر تمرین نشود، ضعیف می‌شود. مطالعه کنید، به دانش دیگران گوش دهید، در زندگی و تجربه‌ها تأمل کنید و همیشه خلاق باشید. یادگیری مستمر شخصیت را قوی می‌کند و توانایی تأثیرگذاری را افزایش می‌دهد.

3️⃣ صداقت با خود و دیگران

صداقت پایه‌ی هر تأثیر واقعی است. صداقت اعتماد و احترام می‌آفریند و روابط انسانی را مستحکم می‌کند. حتی در شرایط دشوار، راستگو باشید.

4️⃣ پذیرش مسئولیت

انسان تأثیرگذار شرایط یا دیگران را سرزنش نمی‌کند؛ بلکه مسئول اعمال و تصمیمات خود است. پذیرش اشتباه و یادگیری از آن، اعتماد به نفس را افزایش می‌دهد و احترام دیگران را جلب می‌کند.

5️⃣ مدیریت هوشمندانه‌ی زمان

زمان ارزشمندترین دارایی ماست. هر لحظه‌ای که بدون آگاهی سپری شود، فرصتی از دست رفته است. اولویت‌هایتان را بر اساس اهمیت مرتب کنید و زمان خود را در فعالیت‌های مفید صرف کنید.

6️⃣ تفکر مثبت و سازنده

اندیشه، واقعیت را می‌سازد. به جای تمرکز بر مشکلات، راه‌حل‌ها را ببینید؛ به جای موانع، فرصت‌ها را در نظر بگیرید. تفکر مثبت انرژی و انگیزه‌ی ادامه‌ی مسیر را فراهم می‌کند.

7️⃣ انضباط شخصی

هیچ سلطه‌ای بر انسان جز خود او نیست. هر موفقیتی با انضباط درونی آغاز می‌شود که رفتارها و عادت‌های روزانه را هدایت می‌کند. یک برنامه برای زندگی خود داشته باشید و به آن پایبند بمانید.

8️⃣ سخاوت و بخشندگی

علم، تجربه، وقت و خیر خود را با دیگران به اشتراک بگذارید. بخشش تأثیر پایدار ایجاد می‌کند، محبت و اعتماد می‌سازد و روابط انسانی را تقویت می‌کند.

9️⃣ تواضع و یادگیری از دیگران

حتی قدرتمندان هم به یادگیری مداوم نیاز دارند. تواضع درها را به روی حکمت می‌گشاید و باعث می‌شود دیگران به شما اعتماد کنند و با شما همکاری کنند. به دیگران گوش دهید و از تجربه‌هایشان یاد بگیرید.

🔟 پشتکار و عدم تسلیم شدن

انسان تأثیرگذار در مواجهه با سختی‌ها ناامید نمی‌شود. از اشتباهات می‌آموزد، مسیر خود را اصلاح می‌کند و تا رسیدن به اهداف ادامه می‌دهد. صبر و استقامت کلید موفقیت واقعی است.

خلاصه

تأثیر واقعی در حرف‌ها یا ظاهر نیست؛ بلکه در عادت‌های روزانه‌ی کوچک است که با استمرار انجام می‌شوند.
کسی که این عادت‌ها را در زندگی خود نهادینه کند، قادر خواهد بود ابتدا خود را هدایت کند و سپس تأثیر مثبت و پایدار بر جامعه‌اش بگذارد.

📲 در شبکه‌های اجتماعی همراه ما باشید: 

🔸 اینستاگرام 🔸 تلگرام 🔸 وب‌سایت 🔸 آپارات

نسب پیامبر صلی‌الله علیه وسلم

📲 در شبکه‌های اجتماعی همراه ما باشید: 

🔸 اینستاگرام 🔸 تلگرام 🔸 وب‌سایت 🔸 آپارات

🔰 گوهری از معرفت نبوی (17)
💛 نماز؛ جویبار دل وجان، آیینه‌ی بندگی

🌟 حدیثی ازپیامبر اکرمﷺ،با تمثیلی لطیف و عمیق،حقیقتی عظیم را دردل خودجای داده است:
نماز،نه‌تنها فریضه‌ای عبادی،بلکه چشمه‌ای جاری برای تطهیرجان،تربیت روح،وپالایش اخلاق است
📖 قالَ النَّبِيُّ ﷺ في فَضْلِها:
«رَأَيْتُمْ لَوْ أَنَّ نَهْرًا بِبابِ أَحَدِكُمْ يَغْتَسِلُ مِنْهُ كُلَّ يَوْمٍ خَمْسَ مَرَّاتٍ، هَلْ يَبْقَى مِنْ دَرَنِهِ شَيْءٌ؟»
قالوا: «لا يَبْقَى مِنْ دَرَنِهِ شَيْءٌ.»
قالَ:«فَذَلِكَ مَثَلُ الصَّلَوَاتِ الْخَمْسِ،يَمْحُواللهُ....»
📚 أخرجه مسلم في كتاب المساجد؛باب المشيء إلى الصلاة.؛حديث رقم(667)ج1ص462.
پیامبر اکرم ﷺ فرمودند: «به من بگویید، اگر در آستان خانه‌ی یکی ازشما جویباری روان باشد و او روزی پنج بار در آن شست‌وشو کند، آیا چیزی از آلودگی و چرک بر تنش باقی می‌ماند؟»
یاران پاسخ دادند:«نه، هیچ آلودگی نمی‌ماند.»
فرمودند: «نمازهای پنج‌گانه نیز چنین‌اند؛ خداوند به‌واسطه‌ی آن‌ها گناهان را می‌زداید.»

🔸 نکات لغوی و بلاغی
• «نَهْرًا»: نهر،مجرای آب روان است؛استعاره‌ای از فیض دائم وپاک‌کننده‌ی الهی.
• «دَرَنِهِ»:چرک وآلودگی ظاهری؛در اینجاکنایه از گناهان وتیرگی‌های روحی.
• يَمْحُو اللهُ بِهِنَّ الْخَطايا:فعل«يمحو»دلالت بر زدودن کامل دارد؛نه‌فقط بخشش،بلکه پاک‌سازی اثر گناه ازجان وروان انسان.
این حدیث، از زیباترین نمونه‌های تشبیه تمثیلی در سنت نبوی است؛ مقایسه‌ای محسوس برای فهم حقیقتی معنوی و تربیتی.
👈 نماز،جویباری زلال است که نه‌تنها ظاهر را می‌شوید،بلکه جان را از غبارگناه وتیرگی غفلت تطهیر می‌سازد.
👈 نماز،غسلِ روح است درچشمه‌ی حضور؛ آبشاری از نورکه برکوه‌های تیره‌ی نفس می‌بارد، ودل را به سبزه‌زار بندگی بدل می‌سازد.

🔸شرح النووی بر صحیح مسلم:
«این حدیث دلالت دارد بر اینکه نمازهای پنج‌گانه، کفاره‌ی گناهان صغیره‌اند،مشروط بر اجتناب از گناهان کبیره. واین تمثیل،برای تقریب معنا به ذهن مخاطب است،تا اثر نماز درتطهیر دل همانند آب در شستن بدن،ملموس گردد.»

🔸ابن عثیمین در شرح ریاض الصالحین:
«همان‌گونه که تکرار شست‌وشو در آب،آلودگی جسم رامی‌زداید،تکرارنماز نیز، باحضور قلب وخشوع، آلودگی‌های روح رامی‌زداید. اما اگر نماز بدون حضور قلب باشد، این اثر را نخواهد داشت.»

🔸 ازمنظر تربیتی،
👈 نماز،تمرینی روزانه برای بازگشت به خویشتن الهی است.درجهانی که انسان را به فراموشی می‌کشاند.
👈 نماز یادآور حقیقت وجودی اوست؛پنج بار در روز، فرصتی برای شست‌وشوی دل ازغبار غفلت، حسد،کینه،وخودخواهی.

🔸 ازمنظر عرفانی،
نمازهمان «معراج مؤمن» است؛هر رکعت،گامی به‌سوی قرب،وهرسجده،فروریختن منِ کاذب دربرابرحقیقت مطلق.
👈 نماز،تمرین فناست؛تمرین حضور درمحضر محبوب،و رهایی ازبندهای نفس.

🔸 از منظر اخلاقی،
👈 نماز انسان را درمدارنظم،مسئولیت، وهم‌زیستی قرار می‌دهد.کسی که به وقت،با طهارت، وباحضور قلب نماز می‌گزارد،نمی‌تواند دروغ‌گو، ستم‌گر، یابی‌تفاوت به رنج دیگران باشد.
از منظر اجتماعی،نماز پیوندی است میان فرد وجماعت، میان دل وعمل،میان آسمان وزمین.
👈 نماز، انسان را ازانزوا بیرون می‌آورد ودرمدار امت‌سازی قرار می‌دهد.
🔅نماز وعبادت،تجلی هدف خلقت انسان در آموزه‌های اسلامی هستند؛انسان برای رسیدن به کمال وقرب الهی آفریده شده ونماز،شاهراه این مسیر است.🔅
👈 نماز در اسلام، برترین و کامل‌ترین جلوه عبادت است. این فریضه نه‌تنها یک وظیفه شرعی، بلکه وسیله‌ای برای رشد روحی، اخلاقی و اجتماعی انسان است
قرآن کریم،درمسیر تربیت انسان ودگرگونی رفتار او، عبادت رانه آیینی تشریفاتی،بلکه روشی بنیادین و تربیتی معرفی می‌کند.عبادت،مدرسه‌ی صبر ومیدانِ جهادبانفس است؛ تمرینی برای مهار امیال وخواهش‌های سرکش، و پالایش درونی از آلودگی‌های روح.
انسانی که با اخلاص و نظم به عبادت می‌پردازد، به‌تدریج به صفاتی چون حلم، تواضع، گذشت، و شفقت آراسته می‌شود.
این خصال، همچون ستون‌هایی استوار، بنای سلامت روانی و آرامش درونی او را برپا می‌دارند.
نماز، ترجمان عشق است در قالب عمل؛ و تجلی بندگی در مسیر رشد، تعالی، وشکوفایی انسان.
📚(ر.ک:قرآن وعلم‌النفس، ص۲۶۳)

👌 در روزگاری که اضطراب، گناه،و بی‌قراری، روان انسان را فرسوده کرده،نماز،چشمه‌ی آرامش وتطهیر است.نه‌فقط فریضه‌ای دینی، بلکه ضرورتی روانی، اخلاقی،و اجتماعی.
نماز،فرصتی است برای بازگشت به اصل،برای پالایش دل وجان،وبرای اتصال به منبع معنا.
اگر نماز را باجان  ودل مخلصانه بخوانیم،نه‌تنها گناهانمان زدوده می‌شود،بلکه جانمان نیز به نور، معنا،و آرامش آراسته می‌گردد.

✍️ حمـزه  خان بیگی
┈••✾•🍃⚜️🍃•✾••┈

الَّذِی أَطْعَمَهُمْ مِنْ جُوعٍ وَ آمَنَهُمْ مِنْ خَوْفٍ

پروردگاری که آنان را از گرسنگی نجات داد، و از بیمی (که از دشمن داشتند) ایمنی‌شان بخشید.(قریش آیه۴)

#تقویم

📲 در شبکه‌های اجتماعی همراه ما باشید: 

🔸 اینستاگرام 🔸 تلگرام 🔸 وب‌سایت 🔸 آپارات

📌درگذشت دکتر محمد فاضلی سقزی، استاد پیشکسوت دانشگاه فردوسی مشهد

دکتر محمد فاضلی سقزی، عضو هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد و از استادان باسابقه‌ی آموزش عالی، در سن ۸۷ سالگی درگذشت.

به گزارش اصلاحوب، دکتر محمد فاضلی سقزی (درگاه سلیمانی)، استاد پیشکسوت و عضو هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد، روز یکشنبه ٢۵آبان‌ماه ١۴٠۴ در سن ۸۷ سالگی دارفانی را وداع گفت.

دکتر فاضلی از استادان باسابقه‌ی حوزه آموزش عالی بود که طی دهه‌های فعالیت دانشگاهی، در تألیف و انتشار مقالات و کتاب‌های تخصصی مشارکت داشت و در تربیت دانشجویان متعدد در رشته‌های مختلف نقش‌آفرین بود.
وی متولد سقز بود و سال‌ها در دانشگاه‌های کشور به تدریس و فعالیت علمی اشتغال داشت.

اصلاحوب درگذشت دکتر محمد فاضلی سقزی را به خانواده‌ی آن مرحوم و جامعه‌ی دانشگاهی کشور تسلیت می‌گوید.

📲 در شبکه‌های اجتماعی همراه ما باشید: 

🔸 اینستاگرام 🔸 تلگرام 🔸 وب‌سایت 🔸 آپارات

وقتی همراه با درک معنا، قرآن تلاوت شود

📲 در شبکه‌های اجتماعی همراه ما باشید: 

🔸 اینستاگرام 🔸 تلگرام 🔸 وب‌سایت 🔸 آپارات

📌رجزِ الگوریتمی: خوانش قرآنی از تحریف کلمه در هوش مصنوعی یهودیِ Technion Haifa

✍️دکتر سید محمد مهدی میرجلیلی

آیه‌ی ۵۹ بقره نشان می‌دهد که تحریف واژه‌ی «حِطّة» از سوی بنی‌اسرائیل تنها تغییر لفظ نبود، بلکه تبدیل فروتنی به کبر و خروج از مسیر حقیقت بود؛ و نتیجه‌ی آن «رِجْز» یعنی سقوط اخلاقی بود. این منطق در جهان امروز نیز دیده می‌شود؛ مانند پروژه‌ی AI Judaics در Technion که اخلاق را به چارچوبی قوم‌محور تبدیل کرده و تبعیض را در زبان فناوری بازتولید می‌کند. پیام آیه هشدار می‌دهد که هرگاه حقیقت به نفع قدرت تحریف شود، اخلاق فرو می‌ریزد؛ و راه رهایی بازگشت به روح «حِطّة» یعنی فروتنی و عدالت است.

📎 متن کامل را در اصلاح‌وب بخوانید:

#اصلاحوب #بقره۵۹ #حطة #تحریف_معنا #رجز #تفسیر_قرآن #اخلاق_دینی #فروتنی #کبر_دانایی #هوش_مصنوعی #AI_Judaics #تبعیض_الگوریتمی #عدالت_دیجیتال #میرجلیلی #تهران #آبان۱۴۰۴

📲 در شبکه‌های اجتماعی همراه ما باشید: 

🔸 اینستاگرام 🔸 تلگرام 🔸 وب‌سایت 🔸 آپارات

۱. نیت خالص: پیش از آن‌که پلک‌ها برهم نهی، رسالت نورانی فجر را در جانت زمزمه کن؛ که هر بیداری با یاد خدا آغاز شود.
۲. آرامش پیش از خواب: زنگ بیدارباش را دور از دست بگذار، و چراغِ هر چه تو را از یاد حق دور می‌کند خاموش کن؛ شب را برای سحر آماده ساز.
۳. خواب به‌هنگام: زود به خواب رفتن، بامداد را گشوده‌تر می‌کند و تن و جان را برای نماز سبک‌تر می‌سازد.
۴. دعای پیش از خواب: با دل نیازمند، از پروردگار بخواه که تو را بر پایبندی به نماز یاری کند و سپیده‌دم، تو را در شمار بیدارشدگان بنویسد.
۵. استقبال سحر با عزم: همین که چشم گشودی، اندکی بنشین، عهد خویش با خدا را به یاد آور، سپس بی‌درنگ برخیز و به دیدار فجر شتاب.

📲 در شبکه‌های اجتماعی همراه ما باشید: 

🔸 اینستاگرام 🔸 تلگرام 🔸 وب‌سایت 🔸 آپارات

قرآن کریم، کسانی را که در برابر فساد جامعه و محیط بی‌تفاوت و بی‌اعتنا هستند و هیچ حساسیتی از خود نشان نمی‌دهند، مورد طرد (مطرود) و لعن (ملعون) انبیا الهی قرار داده است.

✍️فرزان خاموشی

#اخبار_جماعت #جماعت_دعوت_و_اصلاح #فرزان_خاموشی #قرآن #جامعه

📲 در شبکه‌های اجتماعی همراه ما باشید: 

🔸 اینستاگرام 🔸 تلگرام 🔸 وب‌سایت 🔸 آپارات

☘️ «نوید آرامش در وعده‌های الهی» 🌿
☘️ صباحُ الخير..؛ 🌿
☘️ ای صبح نیکو، که با نسیم خود جان را می‌نوازد... 🌿

📖 خداوند در کلام جاودانه‌اش وعده فرموده است:
«وَلَسَوْفَ يُعْطِيكَ رَبُّكَ فَتَرْضَى»
🌺 ای برادر و خواهر بزرگوار ایمانی، بدان که پروردگارِ ودود هیچ عطایی را جز به حکمت به تأخیر نمی‌اندازد، و هیچ فضلی را جز به رحمت نمی‌شتاباند. آنچه برای تو مقدر است، در وقتِ نیکو و شایسته‌اش خواهد رسید؛ نه به شتاب آرزوهای تو، بلکه به تدبیر دانای مطلق.
خیر، خود به سوی تو گام خواهد برداشت؛ و روزی، همچون نسیمی خوش، از جانب خداوند به سویت روانه می‌شود، در همان لحظه‌ای که او می‌داند برای جانت سودمند و برای دلت بایسته است.

👌 پس دل را به تقدیر الهی آرام دار و بر آن شکیبایی ورز؛ چرا که صبر، کلید گشایش است و توکل، چراغ راه. به خداوند تکیه کن و از سستی و ناتوانی بپرهیز؛ که اعتماد به او، جان را نیرو می‌بخشد و امید را در دل می‌رویاند. 🌷🤍❤️

✍️ حمزه خانبیگی
┈••✾•🍃⚜️🍃•✾••┈

📲 در شبکه‌های اجتماعی همراه ما باشید: 

🔸 اینستاگرام 🔸 تلگرام 🔸 وب‌سایت 🔸 آپارات

🎥ابعاد خشکسالی چقدر است؟ کارهای انجام‌شده برای مهار بحران کمبود آب چیست؟ ریشه‌ی مشکل آب کجا است؟ برای حل آن چه کرده‌ایم؟

📲 در شبکه‌های اجتماعی همراه ما باشید: 

🔸 اینستاگرام 🔸 تلگرام 🔸 وب‌سایت 🔸 آپارات

آگاه باشید که از برجسته‌ترین ویژگی‌های یک رهبرِ تربیتی، توانایی حلّ مشکلات، مهارت گذر از دشواری‌ها و توان شنیدنِ افراد است.
پس بکوشید مشکلات را در خود بپذیرید و برای درمان آن‌ها نمونه و الگو باشید.
زنهار! مبادا خود شما سرچشمه‌ی اختلاف و پراکندگی شوید و برادرانتان را از هم دور کنید.
که اگر دل‌ها پراکنده شود، احساسات می‌خشکد و مهربانی‌ها از میان می‌رود و هنگامی که محبت‌ها رنگ ببازد، چگونه رحمت خدا بر ما فرو خواهد بارید؟

📲 در شبکه‌های اجتماعی همراه ما باشید: 

🔸 اینستاگرام 🔸 تلگرام 🔸 وب‌سایت 🔸 آپارات

🔺 مذاکرهِ غیر مستقیمِ مسلح!

دیروز سعید خطیب‌زاده، معاون وزیر خارجه و رئیس مرکز مطالعات بین‌المللی، در حاشیه کنفرانس بین‌المللی «حقوق بین‌الملل تحت تهاجم: تجاوز و دفاع» در تهران گفته است اگر مذاکره‌ای با ایالات متحده صورت گیرد، «حتماً یک مذاکره مسلح» خواهد بود. او در توضیح این اصطلاح گفته است: «مذاکره مسلح، مذاکره‌ای است که در آن نه‌تنها هیچ اعتمادی به طرف مقابل نداریم، بلکه آماده‌ایم در برابر فریب‌های احتمالی او اقدامات مؤثر انجام دهیم.»

نگارنده از درک معنای این اصطلاح تازه و تعریفی که برای آن ارائه شده عاجز است. غالبا مفروض چنین اصطلاحی وجود نوعی دیگر از مذاکره به نام «مذاکره غیرمسلح» است و با آن تعریف آیا چنین مذاکره‌ای به معنای وجود نوعی اعتماد به طرف مقابل و نداشتن آمادگی در برابر فریب اوست؟ 
و آیا مذاکره ایران و دولت ترامپ از این جنس بوده است؟

واقعیت این است که ما ایرانی‌ها در خلق واژگان و ترکیب‌های جدید مهارت ویژه‌ای داریم؛ واژگانی که خود بستری برای اختلاف‌نظر است و اغلب سال‌ها وقت صرف تفسیر و جدال درباره آن‌ها می‌شود. نمونه‌اش ترکیب «میدان و دیپلماسی» است. در هیچ کشور دیگری چنین ترکیب و تفکیکی وجود ندارد. برای نمونه، ایالات متحده آمریکا که بیشترین حضور نظامی را در خارج از مرزهای خود دارد، چنین بحث و مناقشه‌ای تحت عنوان میدان و دیپلماسی ندارد که برای هر کدام سیاستی تعریف کند. در واقع دیپلماسی و میدان دو وجه از یک راهبرد واحدند، نه دو امر مجزا.

اما ماجرای «مذاکره مسلح» نیز مشابه است. چنین اصطلاحی در علم روابط بین‌الملل اساساً وجود ندارد. البته ترکیب صلح مسلح وجود دارد که در آن دو طرف یا طرف‌های مناقشه در حال جنگ نیستند، اما با تقویت توان نظامی خود برای چنین جنگی آماده می‌‎شوند.

علی ایحال اگر در «مذاکره مسلح» مقصود، مذاکره از موضع بی‌اعتمادی نسبت به آمریکا و آمادگی برای مقابله با فریب‌های احتمالی باشد که روشن است چنین بی‌اعتمادی مسبوق به سابقه‌ای چهل ‌ساله است و تجربه برجام نیز آن را عمیق‌تر کرد. در واقع، «اعتماد» نه شرط لازم و نه شرط کافی برای آغاز مذاکره است؛ به‌ ویژه میان دو طرفی که چند دهه در حالت خصومت و نوعی مخاصمه بوده‌اند. اگر اعتماد و بی‌اعتمادی معیار مذاکره و عدم مذاکره قرار گیرد که اساسا با خروج ترامپ از برجام، اعمال تحریم‌های حداکثری و سپس حمله به تاسیسات هسته‌ای دیگر روشن است که این معیار وجود ندارد و چنین اعتمادی قبل از مذاکره چگونه تحصیل می‌شود؟

در چنین وضعیتی، وقتی طرف مقابل فردی مانند ترامپ است و در سال گذشته نیز چندین درگیری مستقیم میان ایران و اسرائیل ـ متحد راهبردی آمریکا در منطقه ـ رخ داده، طبیعی است که خود گفت‌وگو می‌تواند نوعی عملیات فریب باشد و ورود به چنین مذاکره‌ای بدون چنین پیش‌فرضی مولود معضلی شناختی است.

افزون بر آن، ترامپ در نامه خود به ایران حتی مهلتی دو ماهه تعیین و تهدید کرده بود در صورت عدم توافق، به گزینه نظامی متوسل می‌شود. در این شرایط، دیگر جایی برای تصور «فریب پنهان» باقی نمی‌ماند؛ تهدید آشکار بود، هم در پیامش و هم در سخنان علنی‌اش هم در تحرکات نظامی روزهای قبل از جنگ. 

حال اگر از مناقشات پرکشمکش چهار دهه اخیر میان تهران و واشنگتن صرف‌نظر کنیم و تنها به حوادث یک سال گذشته و حملات متقابل ایران و اسرائیل بنگریم، می‌توان گفت مذاکرات ایران و آمریکا در میانه‌ی نوعی «جنگ بالفعل» رخ داده است. تاریخ نیز نشان داده که در بسیاری از جنگ‌ها، عملیات فریب بخشی از فرآیند مذاکره بوده است. 

اما اگر مراد از «مذاکره مسلح» گفت‌وگو از موضع قدرت و با پشتوانه‌ توان نظامی باشد که هیچ مذاکره‌ای بدون اتکاء به عناصر قدرت نمی‌تواند به نتیجه نسبتا مطلوب و یا برد - برد منجر شود. البته «قدرت» الزاماً در معنای نظامی خلاصه نمی‌شود؛ گاه انسجام داخلی یا اقتصاد قوی می‌تواند نقشی هم طراز یا احیانا فراتر از قدرت نظامی در تقویت موقعیت مذاکره‌کنندگان دارد. در مواردی در تاریخ جهان، چه بسا طرف‌های ضعیف از لحاظ نظامی صرفا با اتکای به جبهه داخلی متحد یا برخورداری از عناصر دیگر قدرت توانسته‌اند در یک پروسه زمانی شروط خود را بر طرف متجاوز و یا اشغالگر تحمیل کنند.

حالا با افزودن پسوند «مسلح»، روند دیپلماسی میان ایران و آمریکا در صورت از سرگیری «مذاکراتِ غیر مستقیمِ مسلح» نامیده می‌شود که البته روشن نیست مسلح کردن مذاکرات صرفا پیشنهاد و اظهارنظری شخصی است یا یک موضع رسمی و این که آیا محمل و مستمسکی برای از سرگیری مذاکرات است یا نه.

در هر صورت، واقعیت این است که در شرایط کنونی شانس زیادی برای موفقیت «مذاکرات» در صورت از سرگیری آن با حفظ خطوط قرمز اعلامی ایران وجود ندارد.

✍صابر گلعنبری
@islahweb