چرا بهتر است بجای واژه "یائسگی" از "زادبس" استفاده کنیم؟
✍ دکتر سید علی آذین
متخصص پزشکی اجتماعی
سایکو-سکسولوژیست
⭕ اخیرا اظهارات دو فرد با انبان خالی شده از هنر در برنامه‌ی هفت از شبکه سه صدا و سیما و حمایت رئیس این سازمان از این اظهارات، خبرساز شد.
گرچه سخنان بیان شده سخیف تر از آن بود که بخواهم پاسخی به آن بدهم؛ اما همین موضوع را بهانه ای قرار می دهم برای معرفی یک واژه مغفول، که مردم کمتر با آن آشنا شده اند.
⭕ حدود ۸ سال پیش و در جریان بررسی واژه های سلامت جنسی و باروری در کارگروه سلامت فرهنگستان زبان، این موضوع که کلمه "یائسگی" (معادل واژه menopause در زبان انگلیسی)، دارای بار منفی و نامناسب است مورد بحث قرار گرفت. این واژه که ریشه عربی دارد و از مفهوم یاس و ناامیدی (گرچه قاعدتا نسبت به باروری) گرفته شده، تداعی کننده این ذهنیت است که بعد از عبور از این مرحله از زندگی، فرد دیگر توانمندی های پیش از آن را از دست می دهد.
چنین ذهنیتی (که متاسفانه توسط بخشی از خود زنان نیز پذیرفته شده است)، از یک نظام مردسالارانه با پشتوانه تاریخی صدها ساله نشات می گیرد. اما چنین طرز فکری امروزه از جنبه های مختلف به شدت مورد نقد است؛ که به چند مورد آن اشاره می کنم.
⭕ الف) با افزایش شاخص "امید به زندگی" در جهان و همچنین ایران و همچنین افزایش نسبی سن ازدواج، زنان حدود یک دوم عمر به لحاظ جنسی فعال خود را بعد از دوران باروری سپری می کنند و هم به لحاظ حقوق جنسی خودشان و هم حقوق جنسی شرکای زندگی آنها، بنا نیست که به یک زندگی جنسی غیرفعال روی بیاورند یا از داشتن یک زندگی جنسی رضایت بخش ناامید باشند.
⭕ ب) توقف فعالیت های تخمدان در محدوده سنی خاصی، صرفا پایان دوران فرزندآوری و یک فرایند طبیعی زیست شناختی (و فرگشتی) است. پتانسیل عاطفی و جنسی یک زن (به لحاظ جسمی و روانی) بعد از این مرحله الزاما دچار افت نخواهد شد، مگر آن که خود فرد چنین ذهنیت و انتظار نابجایی را داشته باشد.
⭕ ج) به شکل کلی، برخلاف آنچه از واژه یائسگی ممکن است استنباط شود، دوران بعد از این سن برای اغلب زنان، سن پختگی، مهارت، دانش و تجربه قابل توجه در امور مختلف است (عاطفی، روان شناختی، شغلی، علمی، تربیتی، هنری، جنسی و ...). به این ترتیب اگر زنان را صرفا به چشم ماشین هایی برای بارداری و زایمان نگاه نکنیم (که در تفکر مردسالار غالب است!)، این دوران بجز کارکرد فرزندآوری، بالقوه سرشار از سازندگی، شکوفایی، ثمربخشی، تولید و مهارت است؛ که نه تنها بر زندگی اطرافیان اثرگذار است؛ بلکه می تواند بهترین کیفیت زندگی را برای خود فرد به ارمغان بیاورد.
⭕ مجموعه چنین ملاحظاتی باعث شد تا کارگروه سلامت فرهنگستان، تصمیم بگیرد واژه دیگری بجای "یائسگی" پیشنهاد کند و نهایتا اگرچه گزینه ارجح گروه، چیز دیگری بود؛ ضمن تعامل با سایر گروه های فرهنگستان و پذیرش استاد بزرگوار، مرحوم آقای دکتر مسلم بهادری، مقرر شد واژه "زادبس" به عنوان معادل برای menopause به شورای واژه گزینی ارائه شود که همینگونه شد و این واژه نهایتا از سوی فرهنگستان مورد تصویب قرار گرفت.
⭕ این که واژه ای بعد از تصویب در فرهنگستان با اقبال عمومی و حتی کارشناسان آن حوزه مواجه شود یا خیر، تعیین کننده های متعددی دارد. اما شاید همین اظهار نظرهای نابخردانه اخیر، انگیزه خوبی باشد تا در خصوص جایگزینی واژه "زادبس" بجای "یائسگی" مقداری بیشتر تامل کنیم. واژه تصویب شده، تنها به یک پدیده فیزیولوژیک اشاره می کند و حاوی بار منفی و هیچ قضاوتی در خصوص این پدیده نیست.
#یائسگی
#زادبس
#سلامت_باروری
#فرزندآوری
#مردسالاری
#حقوق_جنسی
@DrAzinClinic
@kherad_Jensi
✍ دکتر سید علی آذین
متخصص پزشکی اجتماعی
سایکو-سکسولوژیست
⭕ اخیرا اظهارات دو فرد با انبان خالی شده از هنر در برنامه‌ی هفت از شبکه سه صدا و سیما و حمایت رئیس این سازمان از این اظهارات، خبرساز شد.
گرچه سخنان بیان شده سخیف تر از آن بود که بخواهم پاسخی به آن بدهم؛ اما همین موضوع را بهانه ای قرار می دهم برای معرفی یک واژه مغفول، که مردم کمتر با آن آشنا شده اند.
⭕ حدود ۸ سال پیش و در جریان بررسی واژه های سلامت جنسی و باروری در کارگروه سلامت فرهنگستان زبان، این موضوع که کلمه "یائسگی" (معادل واژه menopause در زبان انگلیسی)، دارای بار منفی و نامناسب است مورد بحث قرار گرفت. این واژه که ریشه عربی دارد و از مفهوم یاس و ناامیدی (گرچه قاعدتا نسبت به باروری) گرفته شده، تداعی کننده این ذهنیت است که بعد از عبور از این مرحله از زندگی، فرد دیگر توانمندی های پیش از آن را از دست می دهد.
چنین ذهنیتی (که متاسفانه توسط بخشی از خود زنان نیز پذیرفته شده است)، از یک نظام مردسالارانه با پشتوانه تاریخی صدها ساله نشات می گیرد. اما چنین طرز فکری امروزه از جنبه های مختلف به شدت مورد نقد است؛ که به چند مورد آن اشاره می کنم.
⭕ الف) با افزایش شاخص "امید به زندگی" در جهان و همچنین ایران و همچنین افزایش نسبی سن ازدواج، زنان حدود یک دوم عمر به لحاظ جنسی فعال خود را بعد از دوران باروری سپری می کنند و هم به لحاظ حقوق جنسی خودشان و هم حقوق جنسی شرکای زندگی آنها، بنا نیست که به یک زندگی جنسی غیرفعال روی بیاورند یا از داشتن یک زندگی جنسی رضایت بخش ناامید باشند.
⭕ ب) توقف فعالیت های تخمدان در محدوده سنی خاصی، صرفا پایان دوران فرزندآوری و یک فرایند طبیعی زیست شناختی (و فرگشتی) است. پتانسیل عاطفی و جنسی یک زن (به لحاظ جسمی و روانی) بعد از این مرحله الزاما دچار افت نخواهد شد، مگر آن که خود فرد چنین ذهنیت و انتظار نابجایی را داشته باشد.
⭕ ج) به شکل کلی، برخلاف آنچه از واژه یائسگی ممکن است استنباط شود، دوران بعد از این سن برای اغلب زنان، سن پختگی، مهارت، دانش و تجربه قابل توجه در امور مختلف است (عاطفی، روان شناختی، شغلی، علمی، تربیتی، هنری، جنسی و ...). به این ترتیب اگر زنان را صرفا به چشم ماشین هایی برای بارداری و زایمان نگاه نکنیم (که در تفکر مردسالار غالب است!)، این دوران بجز کارکرد فرزندآوری، بالقوه سرشار از سازندگی، شکوفایی، ثمربخشی، تولید و مهارت است؛ که نه تنها بر زندگی اطرافیان اثرگذار است؛ بلکه می تواند بهترین کیفیت زندگی را برای خود فرد به ارمغان بیاورد.
⭕ مجموعه چنین ملاحظاتی باعث شد تا کارگروه سلامت فرهنگستان، تصمیم بگیرد واژه دیگری بجای "یائسگی" پیشنهاد کند و نهایتا اگرچه گزینه ارجح گروه، چیز دیگری بود؛ ضمن تعامل با سایر گروه های فرهنگستان و پذیرش استاد بزرگوار، مرحوم آقای دکتر مسلم بهادری، مقرر شد واژه "زادبس" به عنوان معادل برای menopause به شورای واژه گزینی ارائه شود که همینگونه شد و این واژه نهایتا از سوی فرهنگستان مورد تصویب قرار گرفت.
⭕ این که واژه ای بعد از تصویب در فرهنگستان با اقبال عمومی و حتی کارشناسان آن حوزه مواجه شود یا خیر، تعیین کننده های متعددی دارد. اما شاید همین اظهار نظرهای نابخردانه اخیر، انگیزه خوبی باشد تا در خصوص جایگزینی واژه "زادبس" بجای "یائسگی" مقداری بیشتر تامل کنیم. واژه تصویب شده، تنها به یک پدیده فیزیولوژیک اشاره می کند و حاوی بار منفی و هیچ قضاوتی در خصوص این پدیده نیست.
#یائسگی
#زادبس
#سلامت_باروری
#فرزندآوری
#مردسالاری
#حقوق_جنسی
@DrAzinClinic
@kherad_Jensi