پاکدینی ـ احمد کسروی

✴️ ساختار و ساختارساز ✴️

🖌 نویساد تلگرام

🔸 بخش شش از نه

علیرضا : گفتم که : الناس علی دین ملوکهم. پس حکومت اگر دمکرات باشد مردم هم خود بخود دمکرات می‌شوند. به هم زور نخواهند گفت. به این ترتیب همان ریشه‌ی دیکتاتوری که شما گفتید خواهد خشکید. باید ما ایرانیان حکومت خوبی داشته باشیم. حکومت بد مردم را بد می‌کند. مردم در نفْس خود بد نیستند. تاریخ ما نشان داده که هر وقت یک رهبر خوب کارها را بدست گرفته مردم سر و جان در راهش داده‌اند.

قاسم : بله ، مثل همان آموزگار خوب که عرض کردم. حکومت باید به مردم آموزگاری کند. شاگرد که چیزی نمی‌داند. این آموزگارست که باید به آنها همه چیز را یاد بدهد.

محمود : بسیار خوب. حالا که اینطورست ببینیم حکومت خوب از کجا می‌آید؟! مثلاً همان حکومتی که شما صفاتش را شمردید کجا پرورش می‌یابد؟! چرا چنان حکومتی در ایران پا نگرفته؟!. اینکه چندین حکومت در ایران در این یکصدوپنجاه سال هیچ یک مورد پسند مردم نبوده و هر کدام به قدرت رسیده کارهایی کرده که مردم خواهان رفتنش شده‌اند خودش یک معمایی است.

ما می‌توانیم بپرسیم : «آیا آن حکومتها همه بد بودند؟!.». اگر بگوییم همه بد بودند ، جا دارد به این پرسش پاسخ بدهیم که «چه شده در ایران همه‌ی حکومتها بد درمی‌آیند؟!». اگر بگوییم : برخی بد و برخی خوب بودند ، می‌توان پرسید : «چرا مردم خوبها را نگاه نداشتند؟! چرا با برنامه‌هاشان همراهی نشان ندادند؟!».

چیزی که معمولاً دیده شده آنست که حکومتها از جنس مردم همان کشورند. همان سران حکومت از میان مردم آمده‌اند. از کشور بیگانه نیامده‌اند. حکومت و مردم مانند آینه‌هایی روبروی هم هستند. هر یک تصویر دیگری را بازتاب می‌دهد. دیکتاتوری تنها بر پایه‌ی یک دیکتاتور نمی‌گردد. هزاران نفر را می‌خواهد که در برابرش ساکت بمانند یا چاپلوسیش را بکنند. فساد تنها بر پایه‌ی یک مدیر فاسد نمی‌گردد. نیازمند شبکه‌ای است که در لایه‌های جامعه ریشه دوانده باشد.

حکومتها ، مثل هیأت مدیره‌ی شرکتهای سهامی‌اند. در آن شرکتها ، سهامداران هیأت مدیره را از میان خود انتخاب می‌کنند و به آنها اختیار اداره‌ی شرکت را می‌دهند. اگر هیأت مدیره تصمیمهای خوبی بگیرد ، شرکت پیشرفت می‌کند و سود می‌دهد و سهامداران هم راضی خواهند بود. اگر تصمیمهای غلط بگیرد یا نیاز و خواستهای سهامداران را در نظر نگیرد ، سهامداران ناراضی شده یکی از نتایجش آن خواهد شد که سهامشان را واگزار و شرکت را ترک کنند. هیأت مدیره‌ی شرکتِ سهامی نماینده‌ی سهامداران و از جنس ایشانست. اگر سهامداران آگاه ، دانا و خردمند باشند ، یک هیأت مدیره‌ی آگاه و خردمند روی کار خواهند آورد که تصمیمهای خوب گرفته شرکت را پیشرفت خواهد داد. برعکس ، اگر ایشان ضعیف و ناآگاه و سست‌عقل باشند ، هیأت مدیره هم مانند خودشان بوده قادر نخواهد بود شرکت را بخوبی اداره کند.

خلاصه مدیر و کارمندان ، حکومت و مردم بر هم تأثیر متقابل دارند. مدیران و مردم از هم و از یک جنسند. از یک درخت سالم و خوشبار ، میوه‌ی خوشمزه می‌رسد ، از یک درخت ناخوش و بدبار ، میوه‌ی بدمزه. هر میوه‌ای از آن بزمین افتد و درختی گردد همان میوه را می‌دهد که از آن روییده.

گاهی دیده شده گفتگو به اینجا که می‌رسد کسانی می‌گویند : «داستان مرغ و تخم‌مرغ و آن پرسش مشهور شد که اول تخم‌مرغ بوده یا مرغ؟!». «بالاخره این حکومتست که مردم را می‌سازد یا مردم حکومت را؟!». «حکومت مردم را راه می‌برد یا مردم حکومت را؟!».

ولی باید دانست که گفتگوی ما فلسفی نیست. گفتگوی ساده‌ایست. یک گرفتاری که برای کشوری پیش می‌آید ، باید حکومت آن را از میان بردارد (و در جاهایی از مردم کمک بگیرد). ولی اگر نتوانست و یا نخواست ، تنها یک راه باقی می‌ماند و آن اینکه مردم باید خودشان بکوشند و آن گرفتاری را از میان بردارند. اساساً این موضوع غلط فهمیده شده. مسئول کارهای کشور در درجه‌ی اول خود مردمند. چون همه نمی‌توانند به کارهای کشوری بپردازند ، کسانی را به نمایندگی انتخاب می‌کنند که کارهای کشور (همان کارهای عمومی مردم) را انجام دهند. پس حکومت نماینده‌ی مردم است. اگر کارهای اشتباه یا خیانتی کرد ، این مردمند که باید از آنها حساب بخواهند. باید آن اندازه توانایی داشته باشند که نماینده‌ی خائن یا بی‌عرضه را بردارند و یکی بهتر بجایش بنشانند.

شما اگر برای کاری در دادگستری وکیل گرفتید ، او نماینده‌ی شماست و باید از حق شما دفاع کند. اگر نتوانست یا نکرد این بگردن شماست که او را خلع کرده دیگری را بجای او انتخاب کنید. نتیجه آنکه یک مردمی باید چنان شایسته باشند که از عهده‌ی گرفتاریهاشان برآیند.

گذشته از این هر قدر مردم شایسته‌تر باشند می‌توانند حکومت بهتری را بر سر کار آورند ، هم فریب حکومتهای ناصالح را نخورند و هم در کمک کردن به حکومت در رفع گرفتاریها بهتر رفتار کنند.

———————————-

576 views10:32