انتشارات ققنوس
تجدید چاپ شد @qoqnoospublication
آنتونی گاتلیب مورخ اندیشه و تاریخ‌نگار فلسفه در کتاب جذاب و خوش‌خوان خود درباب سیر تفکر فلسفی در غرب یعنی «رؤیای خرد» پس از بررسی مفصل خود درباب تاریخ اندیشهٔ فلسفی از یونان باستان تا عصر رنسانس به نتیجه‌‌ای جالب می‌رسد: اینکه نمی‌توان شاخه‌ای منفک از کلیت معرفت بشری تحت عنوان فلسفه را بدون بررسی و واکاوی سایر حوزه‌ها همچون علوم فیزیکی، ریاضی و نیز دیگر علوم انسانی مورد ارزیابی قرار داده و تعریف کرد.
به دیگر سخن فلسفه در نظر او به عنوان رشتهای تماماً مجزا در اساس وجود خارجی ندارد.
در نگاه او تاریخ‌های سنتی فلسفه که در پی تفکیک فلسفه از دیگر ساحت‌های معرفت بشری بوده‌اند در واقع کاری جز ساده‌سازی مسیر پر پیچ و خم تفکر در غرب انجام نداده‌اند و بی‌گمان غیر‌ممکن خواهد بود که فلسفه را تنها حوزه‌‌ای نظری صرف وبی‌ارتباط با سایر علوم بشری در نظر آوریم.
مسیری که او در کتاب «رؤیای خرد» پیش گرفته در واقع مسیری است در جهت رفع این کاستی.
در نظر گوتلیب یکی از دلایل این امر تغییر نام‌های مربوط به حوزه‌های معرفت بشری در طی قرون بوده.
همانگونه که او می‌گوید: «برای مثال، در قرون وسطی، «فلسفه» در عمل شامل تمام آن شاخه‌هایی از دانش نظری می‌شد که ذیل مبحث خداشناسی نیامده بودند. رشتهٔ مورد مطالعهٔ نیوتن «حکمت طبیعی» بود»؛ اصطلاحی که تانیمهٔ نخست قرن نوزدهم نیز بخشی بزرگ از آنچه امروزه علم می‌نامیم و نیز فلسفه در معنای امروزی‌اش را شامل می‌شد.
گاتلیب همین مسیر را در تاریخ فلسفه‌ای که در کتاب حاضر عرضه کرده برای ماروشن می‌سازد. به عنوان مثال در فصل اول نشان می‌دهد که فلسفه در یونان باستان با رد و امتناع از پذیرش سخن «خدایان» شکل گرفت.
کسانی که در آن عصر نام«فیلسوف» بر آنان می‌نهیم به جای ادلهٔ طرح شده توسط خدایان به سراغ «دلایل‌طبیعی» رفتند. تمامی شاخه‌های دیگر معرفت تا به امروز شامل جامعه‌شناسی،روان‌شناسی و اقتصاد دقیقاً همین مسیر رد دلایل غیرطبیعی و التفات به دلایل طبیعی در فهم و تفسیر جهان انسانی را طی کرده‌اند.
بر همین مبنا گاتلیب ما را با هستهٔ اصلی دیدگاه خود در تاریخ‌نگاری اندیشهٔ فلسفی آشنا می‌سازد: «اینکه تاریخ فلسفه بیشتر تاریخ نحوهٔ نگرش بسیارکنجکاوانهٔ بشر است تا تاریخ رشتهای با محدوده‌ای کاملاً مشخص».
و اینکه چیزی در مقام یک ساحت نظری مبتنی بر تأمل و تفکر فردیِ منفک از سایر جهان و معارف بشری، در واقع ناشی از بدفهمی‌ای درازدامنه در باب ماهیت اندیشهٔ فلسفی است که خود ناشی از تلقی‌ای اشتباه از مضمون «تاریخ اندیشه» است.
ارزش کتاب گوتلیب بیشتر از آن که در اطلاعاتی باشد که در باب فلاسفهٔ مختلف دراختیار ما قرار می‌دهد، در همین رویکرد بدیع در تاریخ‌نگاری تفکر فلسفی خانه دارد.
#رویای_خرد
@qoqnoospub
به دیگر سخن فلسفه در نظر او به عنوان رشتهای تماماً مجزا در اساس وجود خارجی ندارد.
در نگاه او تاریخ‌های سنتی فلسفه که در پی تفکیک فلسفه از دیگر ساحت‌های معرفت بشری بوده‌اند در واقع کاری جز ساده‌سازی مسیر پر پیچ و خم تفکر در غرب انجام نداده‌اند و بی‌گمان غیر‌ممکن خواهد بود که فلسفه را تنها حوزه‌‌ای نظری صرف وبی‌ارتباط با سایر علوم بشری در نظر آوریم.
مسیری که او در کتاب «رؤیای خرد» پیش گرفته در واقع مسیری است در جهت رفع این کاستی.
در نظر گوتلیب یکی از دلایل این امر تغییر نام‌های مربوط به حوزه‌های معرفت بشری در طی قرون بوده.
همانگونه که او می‌گوید: «برای مثال، در قرون وسطی، «فلسفه» در عمل شامل تمام آن شاخه‌هایی از دانش نظری می‌شد که ذیل مبحث خداشناسی نیامده بودند. رشتهٔ مورد مطالعهٔ نیوتن «حکمت طبیعی» بود»؛ اصطلاحی که تانیمهٔ نخست قرن نوزدهم نیز بخشی بزرگ از آنچه امروزه علم می‌نامیم و نیز فلسفه در معنای امروزی‌اش را شامل می‌شد.
گاتلیب همین مسیر را در تاریخ فلسفه‌ای که در کتاب حاضر عرضه کرده برای ماروشن می‌سازد. به عنوان مثال در فصل اول نشان می‌دهد که فلسفه در یونان باستان با رد و امتناع از پذیرش سخن «خدایان» شکل گرفت.
کسانی که در آن عصر نام«فیلسوف» بر آنان می‌نهیم به جای ادلهٔ طرح شده توسط خدایان به سراغ «دلایل‌طبیعی» رفتند. تمامی شاخه‌های دیگر معرفت تا به امروز شامل جامعه‌شناسی،روان‌شناسی و اقتصاد دقیقاً همین مسیر رد دلایل غیرطبیعی و التفات به دلایل طبیعی در فهم و تفسیر جهان انسانی را طی کرده‌اند.
بر همین مبنا گاتلیب ما را با هستهٔ اصلی دیدگاه خود در تاریخ‌نگاری اندیشهٔ فلسفی آشنا می‌سازد: «اینکه تاریخ فلسفه بیشتر تاریخ نحوهٔ نگرش بسیارکنجکاوانهٔ بشر است تا تاریخ رشتهای با محدوده‌ای کاملاً مشخص».
و اینکه چیزی در مقام یک ساحت نظری مبتنی بر تأمل و تفکر فردیِ منفک از سایر جهان و معارف بشری، در واقع ناشی از بدفهمی‌ای درازدامنه در باب ماهیت اندیشهٔ فلسفی است که خود ناشی از تلقی‌ای اشتباه از مضمون «تاریخ اندیشه» است.
ارزش کتاب گوتلیب بیشتر از آن که در اطلاعاتی باشد که در باب فلاسفهٔ مختلف دراختیار ما قرار می‌دهد، در همین رویکرد بدیع در تاریخ‌نگاری تفکر فلسفی خانه دارد.
#رویای_خرد
@qoqnoospub