🦋🌱
پیدایش نوروز از آن دسته جستارهایی است که درباره‌اش گمانزدهای خواندنی بسیاری تاکنون گفته شده ولی در پایان همه‌ی گمان‌ها به جمشید پیشدادی می‌رسند. در دیدگاه‌های گوناگون، نوروز یا در زمان جمشید بنیاد شد یا در زمان او سامان یافت.

طبری، پژوهشگر و نویسنده‌ی نامدار پیدایش نوروز را در پیوند با دادگری و ستم‌ستیزی جم دانسته و نوشته است:
جمشید اندیشمندان را فرمود آن روز که من بر دادگاه بنشینم، شما نزد من باشید و هرچه در آن داد و برابری باشد، بنمایانید. آن روز که بر تخت دادگاه نشست، روز هرمز بود از ماه فروردین که آن روز را جشن و آیین برپا کردند.

گردیزی نوشته است: جمشید جشن نوروز را به پاس اینکه خداوند سرما، گرما، بیماری، مرگ و بدبختی را تا سی‌سد(سیصد) سال از میان مردم گرفت، برگزار کرد. در همین روز جمشید بر گوساله نشست و به نیمروز(جنوب) و به جنگ دیوها و سیاهان رفت و آنان را شکست داد.

خیام نیشابوری پیدایش نوروز را در پیوند با گاهشمار می‌دانست:
جمشید با باز آمدن خورشید به روز نخست فروردین و دریافتن آنکه آفتاب پس از ۳۶۵ روز و ربعی دوباره به آنجا رسیده است، #نوروز را نام نهاد و جشن و آیین گرفت. پادشاهان و مردم پس از او نیز از آن پیروی کردند.


🖋 خوانش و نگارش: #پریسا_امام_وردیلو
برگرفته از: تاریخ طبری و جشن‌های ملی ایرانیان، نوشته‌ی #رضا_دشتی

فرتور: نگاره‌ی نمادین جمشید، کاری از «مهرعلی» نگارگر برجسته‌ی دربار فتحعلی‌شاه قاجار
b2n.ir/s30073

🦋🌱 @AdabSar

🌷🪴
چرا نوروز جشن بزرگی است؟
در بخشی از نبیک(کتاب) «آیین مزدیسنا» چند رخداد درباره‌ی بزرگی #نوروز آمده که در آن‌ها افسانه و راستی آمیخته‌اند:

- کیومرث، نخستین پادشاه پیشدادی در این روز زاده شد.

- هوشنگ دومین پادشاه پیشدادی نیز در این روز زاده شد.

- تهمورث پیشدادی هم در این روز پا به جهان گذاشت.

- فریدون در این روز فرمانروایی ایران پهناور را میان فرزندانش بخش(تقسیم) کرد.

- سام نریمان در این روز تبه‌کاران را سرکوب و بنیاد آن‌ها را واژگون کرد و آسایش مردم پایدار شد.

- کیخسرو و پورسیاوش در این روز زاده شدند.

- کیخسرو در این روز فرخ جایگاه «افسرپادشاهی» را به لهراسب بخشید.

- زرتشت در این روز آفریده شد.

- زرتشت در این روز به نمایندگی از اهورامزدا به راهنمایی گمراهان پرداخت.

- شاه گشتاسب، بانو کتایون و جاماسب در این روز کیش مزدیسنایی را پذیرفته و از پیامبر آن پیروی کردند.

- به باور گروهیان(شیعیان) در این روز فرمند(حضرت)«علی» از سوی پیامبر اسلام و در جشن غدیر خم به فرمانروایی رسید.


خوانش و نگارش: #پریسا_امام_وردیلو
برگرفته از: آیین مزدیسنا #مهرداد_مهرین، جشن‌های ملی ایرانیان #رضا_دشتی

🌷🪴 @AdabSar

🌿🌺
پیوند دادن جشن‌ها به بزرگان ایران کهن گریزناپذیر است و پیدایش #نوروز نیز در داستان‌ها با جمشید پیشدادی بیشترین پیوند را دارد.

در استوره‌ی جمشید و بر پایه‌ی آنچه در اوستا آمده، اهورامزدا جمشید را از آمدن زمستانی سخت آگاه کرد. به دستور اهورامزدا، جمشید مردم را در سه گام به سرزمین‌های گرم‌تر کوچ داد و توانست بستر و زمینه‌های خوبی برای زندگی و افزایش فرزندآوری فراهم کند.

در وندیداد نوشته شده که جمشید پیش از آن زمستان سخت سه بار و در سی‌سد(سیصد) سال توانست زمین را فراخ و بزرگ کند و سپس خداوند او را از فرا رسیدن سرمای سخت آگاه کرد و دستور داد یک دژ بسازد. دژی که جمشید ساخت سه بخش گوناگون داشت. سپس جفتی از بهترین آدمیان، جانوران و گیاهان را در آنجا نگاه داشت و آنان را از نیستی رهانید.

بر پایه‌ی بن‌مایه‌های هند و اروپایی، شگرد یا کوشش جمشید در راستای بازآفرینی نوسازی بود. این ویژگی با نوروز که زمان زندگی دوباره و نوآورانه‌ی زمین و پرهام(طبیعت) است، همانندی می‌کند.

شاید بتوان گفت در روزگاران دور، نوروز جشن رسیدن بهار بود که پس از آن زرتشت دوباره آن را اشویی(تقدس) بخشید و به دنبال آن افسانه‌ی جمشید برجسته شد.

یک برداشت نمادین از این افسانه‌ها این است که جمشید در روزگاری زرین(عصر طلایی) فرمانروای گیتی و پیشاهنگ(طلایه‌دار) نوسازی بوده است. همان روزگار زرینی که دوباره باز خواهد گشت. از این دید، نوروز یادبود روزگار زرین گذشته و مژده‌ی بازگشت روزگار زرین آینده است.


خوانش و نگارش #پریسا_امام_وردیلو
برگرفته از: اوستا به گزارش #جلیل_دوستخواه و جشن‌های ملی ایرانیان #رضا_دشتی

🌿🌺 @AdabSar

b2n.ir/f51260