آندره گلوكسمن: #فیلسوف برگشته از مارکسیسم درگذشت
آندره گلوکسمن از فیلسوفان مشهور فرانسوی روز دوشنبه درگذشت. پسر گلوکسمن خبر را در صفحه فیسبوک اعلام کرد و نوشت پدرش سالها با بیماری سرطان درگیر بود.
گلوکسمن یکی از اعضای برجسته «متفکران نو» بود. این گروه در گذشته طرفدار ایده مارکسیسم بودند که در سال ۱۹۷۰ میلادی به رویکرد انتقادی روی آورده و به متفکران انتقادی چپ فرانسه تبدیل شدند. گلوکسمن به دلیل طرفداری از قیام «می ۱۹۶۸» دانشجویان فرانسه و همراهی با مارکسیسم در دانشگاه سوربن شهرت یافت. او حتی در اوایل دهه ۷۰ میلادی به یک گروه مائوییست چپ کارگری پیوست اما به خاطر سیاستهای انقلابی آنها سرخورده شد. گروهی که یکی از مدیران اجرایی شرکت «رنو» را ربود. گلوکسمن یهودی بود و پس از اقدام رادیکال فلسطنیان در کشتار یازده ورزشکار اسرائیلی در بازیهای ۱۹۷۲ المپیک مونیخ به طور کلی از این گروه جدا شد.
اما تحول و بازگشت اصلی گلوکسمن دقیقا وقتی روی داد که کتاب آلکساندر ایسائِویچ سولژنیتسین با عنوان «مجمعالجزایر گولاگ» به چاپ رسید. کتاب اثر فراوانی روی گلوکسمن گذاشت و او به دشمن اتحادیه جماهیر شوروی و هر شکلی از ایدئولوژی تبدیل شد. روند انتقادی گلوکسمن از آن زمان شدت بیشتری یافت، به طوری که در سال ۱۹۷۵ کتابی با نام «آشپز و آدمخوار» در انتقاد از مارکسیسم به چاپ رساند. او در کتاب «استادان متفکر» بحثهای انتقادی عمیقتری انجام داد و بسیاری از فیسلسوفان برجسته چون مارکس، هگل و نیچه و یوهان فیشته را در وقاحت نازیسم و کمونیسم شوروی شریک دانست. رویکردهای انتقادی گلوکسمن اثر پایداری گذاشت و متفکران و سیاستمداران چپ رادیکال را با شوک مواجه ساخت.
این فیسلوف فرانسوی همراه با چاپ مقالات و کتابهای در حوادث متعددی نیز موضعگیری و دخالت داشت. او در نسلکشی بوسنیها در یوگسلاوی سابق، شورشیان چچن و فرار مردم ویتنام با قایق مداخله و اعلام موضع کرد. مواضع وی شدیدا ضد تمامیتخواهی بود و از تحتستمترین گروههای جامعه دفاع میکرد. تقریبا برای وی تفاوت نمیکرد که این گروهها مردم بوسنی، کوزوو یا همجنسگرایانی باشند که در دوره فراگیری بیماری ایدز مورد حمله قرار گرفتند. علت مقابله با کمونیسم هم همین موضوع بود. او پی برد که ایدئولوژی که از آن طرفداری میکند حامی ستمدیدگان نیست!
اما سرنوشت و زندگی کودکی و نوجوانی گلوکسمن تقریبا مسیر او درآینده را نشان میدهد. او در حومه پاریس متولد شد. پدر و مادر وی یهودیان چپی بودند که به فلسطین مهاجرت کرده بودند، پدر اهل اکراین و مادر اهل پراگ بود. خانوادهاش در سال ۱۹۳۳ از طرف حزب کمونیست به گروه زیرزمینی ضدنازیسم در آلمان ملحق شدند. سه سال بعد از آن خانوادهاش به فرانسه مهاجرت کردند. پدر وی در سال ۱۹۴۰ در کشتی که مورد حمله اژدر قرار گرفت کشته شد. مادرش برای جبهه مقاومت کار میکرد و باقی عمرش را در خفا زندگی کرد. مادرش پس از مرگ پدر به اتریش رفت اما گلوکسمن همراه خواهرها و عمویش در فرانسه ماند.
گلوکسمن در دوره دکترا دانشجوی «ریموند آرون»، یکی از مشهورترین روشنفکران ضد #مارکسیسم بود. موضوعی که احتمالا در زندگیاش اثر گذاشت. او بعدها به یکی از طرفداران امریکا تبدیل شد و از سیاست هستهای رونالد ریگان در قبال شوروی حمایت کرد. او همچنین از طرفداران دخالت در بالکان و عراق بود.
موضعگیریها و یادداشتهای گلوکسمن گاها اشتباه بود اما یکی از مقالهنویسان درباره او در روزنامه لوموند مینویسد: «چیزی که او را از دیگران جدا میکرد تایید اشتباه شخصی بود. او درباره اشتباهات شخصیاش حساسیت بالایی داشت و به آن پی میبرد.» مواضع گلوکسمن مرتبا در حال تغییر بود به طوری که اخیرا با کتاب «ضدحمله ولتر» در موقعیت برجستهترین فیلسوف فرانسه و کاملا مطابق با زمان فعلی قرار گرفت.
او در سال ۱۹۹۱ در گفتگو با شیکاگو تریبون درباره روند فکری #انسان میگوید: «فکر میکنم #اندیشیدن یک عمل شخصی است، کار جمعی نیست. اول فکر میکنی؛ اگر افکارت با چپ همراه میشود پس در موقعیت چپ هستی و اگر افکارت با راست همراه شود، تو در راست قرار داری. اما ایده #تفکر چپ و راست گناهی در برابر #توهم است.»
منبع: نیویورک تایمز
#توانا
توانا در تلگرام:
@Tavaana_TavaanaTech
آندره گلوکسمن از فیلسوفان مشهور فرانسوی روز دوشنبه درگذشت. پسر گلوکسمن خبر را در صفحه فیسبوک اعلام کرد و نوشت پدرش سالها با بیماری سرطان درگیر بود.
گلوکسمن یکی از اعضای برجسته «متفکران نو» بود. این گروه در گذشته طرفدار ایده مارکسیسم بودند که در سال ۱۹۷۰ میلادی به رویکرد انتقادی روی آورده و به متفکران انتقادی چپ فرانسه تبدیل شدند. گلوکسمن به دلیل طرفداری از قیام «می ۱۹۶۸» دانشجویان فرانسه و همراهی با مارکسیسم در دانشگاه سوربن شهرت یافت. او حتی در اوایل دهه ۷۰ میلادی به یک گروه مائوییست چپ کارگری پیوست اما به خاطر سیاستهای انقلابی آنها سرخورده شد. گروهی که یکی از مدیران اجرایی شرکت «رنو» را ربود. گلوکسمن یهودی بود و پس از اقدام رادیکال فلسطنیان در کشتار یازده ورزشکار اسرائیلی در بازیهای ۱۹۷۲ المپیک مونیخ به طور کلی از این گروه جدا شد.
اما تحول و بازگشت اصلی گلوکسمن دقیقا وقتی روی داد که کتاب آلکساندر ایسائِویچ سولژنیتسین با عنوان «مجمعالجزایر گولاگ» به چاپ رسید. کتاب اثر فراوانی روی گلوکسمن گذاشت و او به دشمن اتحادیه جماهیر شوروی و هر شکلی از ایدئولوژی تبدیل شد. روند انتقادی گلوکسمن از آن زمان شدت بیشتری یافت، به طوری که در سال ۱۹۷۵ کتابی با نام «آشپز و آدمخوار» در انتقاد از مارکسیسم به چاپ رساند. او در کتاب «استادان متفکر» بحثهای انتقادی عمیقتری انجام داد و بسیاری از فیسلسوفان برجسته چون مارکس، هگل و نیچه و یوهان فیشته را در وقاحت نازیسم و کمونیسم شوروی شریک دانست. رویکردهای انتقادی گلوکسمن اثر پایداری گذاشت و متفکران و سیاستمداران چپ رادیکال را با شوک مواجه ساخت.
این فیسلوف فرانسوی همراه با چاپ مقالات و کتابهای در حوادث متعددی نیز موضعگیری و دخالت داشت. او در نسلکشی بوسنیها در یوگسلاوی سابق، شورشیان چچن و فرار مردم ویتنام با قایق مداخله و اعلام موضع کرد. مواضع وی شدیدا ضد تمامیتخواهی بود و از تحتستمترین گروههای جامعه دفاع میکرد. تقریبا برای وی تفاوت نمیکرد که این گروهها مردم بوسنی، کوزوو یا همجنسگرایانی باشند که در دوره فراگیری بیماری ایدز مورد حمله قرار گرفتند. علت مقابله با کمونیسم هم همین موضوع بود. او پی برد که ایدئولوژی که از آن طرفداری میکند حامی ستمدیدگان نیست!
اما سرنوشت و زندگی کودکی و نوجوانی گلوکسمن تقریبا مسیر او درآینده را نشان میدهد. او در حومه پاریس متولد شد. پدر و مادر وی یهودیان چپی بودند که به فلسطین مهاجرت کرده بودند، پدر اهل اکراین و مادر اهل پراگ بود. خانوادهاش در سال ۱۹۳۳ از طرف حزب کمونیست به گروه زیرزمینی ضدنازیسم در آلمان ملحق شدند. سه سال بعد از آن خانوادهاش به فرانسه مهاجرت کردند. پدر وی در سال ۱۹۴۰ در کشتی که مورد حمله اژدر قرار گرفت کشته شد. مادرش برای جبهه مقاومت کار میکرد و باقی عمرش را در خفا زندگی کرد. مادرش پس از مرگ پدر به اتریش رفت اما گلوکسمن همراه خواهرها و عمویش در فرانسه ماند.
گلوکسمن در دوره دکترا دانشجوی «ریموند آرون»، یکی از مشهورترین روشنفکران ضد #مارکسیسم بود. موضوعی که احتمالا در زندگیاش اثر گذاشت. او بعدها به یکی از طرفداران امریکا تبدیل شد و از سیاست هستهای رونالد ریگان در قبال شوروی حمایت کرد. او همچنین از طرفداران دخالت در بالکان و عراق بود.
موضعگیریها و یادداشتهای گلوکسمن گاها اشتباه بود اما یکی از مقالهنویسان درباره او در روزنامه لوموند مینویسد: «چیزی که او را از دیگران جدا میکرد تایید اشتباه شخصی بود. او درباره اشتباهات شخصیاش حساسیت بالایی داشت و به آن پی میبرد.» مواضع گلوکسمن مرتبا در حال تغییر بود به طوری که اخیرا با کتاب «ضدحمله ولتر» در موقعیت برجستهترین فیلسوف فرانسه و کاملا مطابق با زمان فعلی قرار گرفت.
او در سال ۱۹۹۱ در گفتگو با شیکاگو تریبون درباره روند فکری #انسان میگوید: «فکر میکنم #اندیشیدن یک عمل شخصی است، کار جمعی نیست. اول فکر میکنی؛ اگر افکارت با چپ همراه میشود پس در موقعیت چپ هستی و اگر افکارت با راست همراه شود، تو در راست قرار داری. اما ایده #تفکر چپ و راست گناهی در برابر #توهم است.»
منبع: نیویورک تایمز
#توانا
توانا در تلگرام:
@Tavaana_TavaanaTech