💢كافری در خانواده پیامبر(ص)- قسمت سوم: نبردی میان عشق و ایمان
✍️هادی محمودی
پیشگفتار:
زینب كه به حقانیت پیامبری پدرش ایمان داشت و مسلمان شده بود در تمنای مسلمان شدن شوهر باوفایش بود اما ابوالعاص به صراحت به او پاسخ داده بود كه حاضر نیست دین اجدادی اش را عوض كند.
روابط زناشویی ابوالعاص با زینب پس از اعلام نبوت توسط پیامبر(ص)، تغییر كرده بود اما ابوالعاص حتی با وجود فشار اقوام و نیز بزرگان مكه بر وی، به هیچ وجه حاضر به طلاق دادن زینب نبود و پیامبر(ص) نیز زینب را كه پس از ظهور اسلام و هم زمان با مادرش اسلام آورده بود، هیچگاه سفارش به طلاق از ابوالعاص ننمود.
🔗 ادامهی متن
#سیره_نبوی #دین #دعوت #مداراگری #دگرپذیری #تحمل_مخالف
🌐 www.islahweb.org
🆔 @Islahweb
✍️هادی محمودی
پیشگفتار:
زینب كه به حقانیت پیامبری پدرش ایمان داشت و مسلمان شده بود در تمنای مسلمان شدن شوهر باوفایش بود اما ابوالعاص به صراحت به او پاسخ داده بود كه حاضر نیست دین اجدادی اش را عوض كند.
روابط زناشویی ابوالعاص با زینب پس از اعلام نبوت توسط پیامبر(ص)، تغییر كرده بود اما ابوالعاص حتی با وجود فشار اقوام و نیز بزرگان مكه بر وی، به هیچ وجه حاضر به طلاق دادن زینب نبود و پیامبر(ص) نیز زینب را كه پس از ظهور اسلام و هم زمان با مادرش اسلام آورده بود، هیچگاه سفارش به طلاق از ابوالعاص ننمود.
🔗 ادامهی متن
#سیره_نبوی #دین #دعوت #مداراگری #دگرپذیری #تحمل_مخالف
🌐 www.islahweb.org
🆔 @Islahweb
💢كافری در خانواده پیامبر صلیالله علیه وسلم- قسمت چهارم و پایانی: لحظه وصال عشق و ایمان
✍️ هادی محمودی
پیشگفتار:
پس از پایان جنگ بدر و اسارت و سپس آزادی ابوالعاص، وی به مكه بازگشت و زینب را علی رغم میل قلبی اش اما به جهت حفظ جانش به مدینه روانه نمود و زینب به مدینه آمد و یکجا با خانواده پدر مهربانش زندگی میکرد و در این مدت شوهرش در مکه زندگی میکرد.
چهار سال تمام زینب از شوهر باوفای خود دور بود و در مدینه هرگز با کسی ازدواج نکرد و رسول خدا(ص) نیز که حال دختركش را خوب درک میکرد، تا حد توان با او از در مهربانی و شفقت برخورد میکرد.
🔗 ادامهی متن
#سیره_نبوی #دین #دعوت #مداراگری #دگرپذیری #تحمل_مخالف
🌐 www.islahweb.org
🆔 @Islahweb
✍️ هادی محمودی
پیشگفتار:
پس از پایان جنگ بدر و اسارت و سپس آزادی ابوالعاص، وی به مكه بازگشت و زینب را علی رغم میل قلبی اش اما به جهت حفظ جانش به مدینه روانه نمود و زینب به مدینه آمد و یکجا با خانواده پدر مهربانش زندگی میکرد و در این مدت شوهرش در مکه زندگی میکرد.
چهار سال تمام زینب از شوهر باوفای خود دور بود و در مدینه هرگز با کسی ازدواج نکرد و رسول خدا(ص) نیز که حال دختركش را خوب درک میکرد، تا حد توان با او از در مهربانی و شفقت برخورد میکرد.
🔗 ادامهی متن
#سیره_نبوی #دین #دعوت #مداراگری #دگرپذیری #تحمل_مخالف
🌐 www.islahweb.org
🆔 @Islahweb
💢مراسم عیدانه در خراسان رضوی برگزار شد
تربت جام - پایگاه اطلاعرسانی اصلاح
همایش سالیانهی اعضا و هواداران جماعت دعوت و اصلاح خراسان رضوی تحت عنوان مراسم عیدانه در شامگاه پنجشنبهی گذشته برگزار شد.
🔗 ادامهی خبر
#رمضان #روزه #انفاق #پسارمضان #دگرپذیری #مراسم_عیدانه #تربت_جام #خراسان_رضوی
🌐 www.islahweb.org
🆔 @Islahweb
تربت جام - پایگاه اطلاعرسانی اصلاح
همایش سالیانهی اعضا و هواداران جماعت دعوت و اصلاح خراسان رضوی تحت عنوان مراسم عیدانه در شامگاه پنجشنبهی گذشته برگزار شد.
🔗 ادامهی خبر
#رمضان #روزه #انفاق #پسارمضان #دگرپذیری #مراسم_عیدانه #تربت_جام #خراسان_رضوی
🌐 www.islahweb.org
🆔 @Islahweb
💢همایش دگرپذیری در مریوان برگزار شد
مریوان - پایگاه اطلاعرسانی اصلاح
همایش دو روزهی دگرپذیری برای علما و طلّاب دفتر مریوان با حضور جلیل بهرامینیا در دفتر مریوان برگزار شد.
🔗ادامهی خبر
#اخبار_جماعت #مریوان #دگرپذیری
🌐 www.islahweb.org
🆔 @islahweb
مریوان - پایگاه اطلاعرسانی اصلاح
همایش دو روزهی دگرپذیری برای علما و طلّاب دفتر مریوان با حضور جلیل بهرامینیا در دفتر مریوان برگزار شد.
🔗ادامهی خبر
#اخبار_جماعت #مریوان #دگرپذیری
🌐 www.islahweb.org
🆔 @islahweb
💢دیدگاه غیر موافق، فرصت یا تهدید؟
✍️ رحیم خورشیدی
آندره مالرو نویسنده و منتقد و سیاستمدار فرانسوی جملهی زیبایی دارد او میگوید: «در طی زندگیام معمولاً از انسانهایی که با افکار من موافق نبودهاند، چیزهای به درد بخوری آموختم».
او نه تنها تعامل و دیالوگ را با مخالفان رد نمیکند بلکه یادآور میشود که از آنان معمولاً چیزهای بدرد بخوری آموخته است، واقعیت این است افق دید انسان و عقل او تا محدوده ای برد دارد و برخی از جوانب قضایا بر او ناپیدا میماند که در صورت دیالوگ با مخالف افق دید گستردهتری پیدا میکند.
🔗ادامهی متن
#اندیشه #مخالف #رأی_مخالف #گفتگو #گفتوگو #دگرپذیری
🌐 www.islahweb.org
🆔 @Islahweb
✍️ رحیم خورشیدی
آندره مالرو نویسنده و منتقد و سیاستمدار فرانسوی جملهی زیبایی دارد او میگوید: «در طی زندگیام معمولاً از انسانهایی که با افکار من موافق نبودهاند، چیزهای به درد بخوری آموختم».
او نه تنها تعامل و دیالوگ را با مخالفان رد نمیکند بلکه یادآور میشود که از آنان معمولاً چیزهای بدرد بخوری آموخته است، واقعیت این است افق دید انسان و عقل او تا محدوده ای برد دارد و برخی از جوانب قضایا بر او ناپیدا میماند که در صورت دیالوگ با مخالف افق دید گستردهتری پیدا میکند.
🔗ادامهی متن
#اندیشه #مخالف #رأی_مخالف #گفتگو #گفتوگو #دگرپذیری
🌐 www.islahweb.org
🆔 @Islahweb
💢به دنبال زندگی مسالمتآمیز در كنار مخالفانمان
✍️دکتر زینب ملكوتیخواه
تا چه میزان رعایت حقوقبشر میتواند ما را به زندگی مسالمتآمیز كنار هم رهنمون سازد؟
حقوقبشر خواندههایی كه در ایران ماندهاند و در راستای توسعه و اعتلای حقوقبشر تلاش میكنند همیشه مورد طعنه دو طیف مختلف بودهاند. گروه اول، كسانی هستند كه فعالیت حقوقبشری را نه تنها كاری بیارزش میدانند بلكه آن را امری غربگرایانه و پیرو سنتهای غربی میپندارند. گروه دوم هرگونه تلاش اصلاحی را بیهوده میدانند و میپرسند مگر در ایران چه كاری از دست شما برمیآید؟
🔗ادامهی مطلب
#فرهنگ_و_اجتماع #حقوق_بشر #دگرپذیری
www.islahweb.org
🆔 @Islahweb
✍️دکتر زینب ملكوتیخواه
تا چه میزان رعایت حقوقبشر میتواند ما را به زندگی مسالمتآمیز كنار هم رهنمون سازد؟
حقوقبشر خواندههایی كه در ایران ماندهاند و در راستای توسعه و اعتلای حقوقبشر تلاش میكنند همیشه مورد طعنه دو طیف مختلف بودهاند. گروه اول، كسانی هستند كه فعالیت حقوقبشری را نه تنها كاری بیارزش میدانند بلكه آن را امری غربگرایانه و پیرو سنتهای غربی میپندارند. گروه دوم هرگونه تلاش اصلاحی را بیهوده میدانند و میپرسند مگر در ایران چه كاری از دست شما برمیآید؟
🔗ادامهی مطلب
#فرهنگ_و_اجتماع #حقوق_بشر #دگرپذیری
www.islahweb.org
🆔 @Islahweb
دوست داشتن دیگران: نگاهی به مكاتب فلسفی چین
✍️مجید فنایی
امروز ما در جهانی زندگی میكنیم كه به واسطه فرآیند جهانی شدن، افزایش استفاده از رسانههای جمعی و تكنولوژی، فرصت برای شناخت فرهنگهای مختلف جهان را به وجود آورده است. كشورهای آسیای شرقی همچون كشور چین و ژاپن هر كدام در طول دوره تاریخ خود اندیشه، فرهنگ و فلسفه مختص به خود را داشته و دارند كه قدمت بسیاری از این مكاتب و سنن فرهنگی به پیش از میلاد مسیح باز میگردد. در این یادداشت نگاه كوتاهی به بعضی سنتهای فكری در چین خواهیم داشت.
🔗ادامهی مطلب
#گزیده #اندیشه #نوعدوستی #دگرپذیری #معرفی_کتاب
🌐 در شبکههای اجتماعی همراه ما باشید:
🔸Instagram🔸Telegram 🔸Web 🔸Aparat
✍️مجید فنایی
امروز ما در جهانی زندگی میكنیم كه به واسطه فرآیند جهانی شدن، افزایش استفاده از رسانههای جمعی و تكنولوژی، فرصت برای شناخت فرهنگهای مختلف جهان را به وجود آورده است. كشورهای آسیای شرقی همچون كشور چین و ژاپن هر كدام در طول دوره تاریخ خود اندیشه، فرهنگ و فلسفه مختص به خود را داشته و دارند كه قدمت بسیاری از این مكاتب و سنن فرهنگی به پیش از میلاد مسیح باز میگردد. در این یادداشت نگاه كوتاهی به بعضی سنتهای فكری در چین خواهیم داشت.
🔗ادامهی مطلب
#گزیده #اندیشه #نوعدوستی #دگرپذیری #معرفی_کتاب
🌐 در شبکههای اجتماعی همراه ما باشید:
🔸Instagram🔸Telegram 🔸Web 🔸Aparat
از رواداری تا خودکامگی( داستانی عبرتآموز از اسپانیای قرن پانزدهم)
نویسنده: ارنا پاریس
مترجم: شهریار خواجیان
ناشر: آشیان
سال چاپ: ١٤٠١
نوبت چاپ: اول
قطع: رقعی
نوع جلد: شومیز
تعداد صفحات: ٤٥٦
معرفی کتاب از رواداری تا خودکامگی اثر ارنا پاریس
حدود یک هزار سال پیش تمدنی در اسپانیا وجود داشت که در سراسر اروپا معروف بود که در آن یهودیان، مسیحیان و مسلمانان به طور صلحآمیزی در کنار هم زندگی میکنند. اما از اواخر قرن چهاردهم تا پایان قرن پانزدهم اسپانیا به جامعهای تبدیل شد که صرفا زیر پرچم مذهب کاتولیک و سلطنت متحد بود.
🔗ادامهی معرفی
#رواداری #دگرپذیری #چندفرهنگی #اسپانیا #معرفی_کتاب
🌐 در شبکههای اجتماعی همراه ما باشید:
🔸Instagram🔸Telegram 🌐Web 🔸Apara
نویسنده: ارنا پاریس
مترجم: شهریار خواجیان
ناشر: آشیان
سال چاپ: ١٤٠١
نوبت چاپ: اول
قطع: رقعی
نوع جلد: شومیز
تعداد صفحات: ٤٥٦
معرفی کتاب از رواداری تا خودکامگی اثر ارنا پاریس
حدود یک هزار سال پیش تمدنی در اسپانیا وجود داشت که در سراسر اروپا معروف بود که در آن یهودیان، مسیحیان و مسلمانان به طور صلحآمیزی در کنار هم زندگی میکنند. اما از اواخر قرن چهاردهم تا پایان قرن پانزدهم اسپانیا به جامعهای تبدیل شد که صرفا زیر پرچم مذهب کاتولیک و سلطنت متحد بود.
🔗ادامهی معرفی
#رواداری #دگرپذیری #چندفرهنگی #اسپانیا #معرفی_کتاب
🌐 در شبکههای اجتماعی همراه ما باشید:
🔸Instagram🔸Telegram 🌐Web 🔸Apara
سیاستهای قومگرایانه و پیامدهای آن در روابط داخلی و خارجی ایران
✍️احسان هوشمند
به گزارش گروه رسانهای شرق؛ اتفاقات ناخوشایند ۲ فروردین ماه ۱۴۰۴ در ارومیه موجب نگرانی بخش بزرگی از هموطنان و شهروندان ایرانی شد. این اتفاقات پس از آن روی داد که مراسم نوروزی در این شهر به شکل قومی سامان داده شد.
🔗ادامهی متن
#اجتماع #دگرپذیری #همبستگی_ملی #ارومیه #گزیده
🌐 در شبکههای اجتماعی همراه ما باشید:
🔸Instagram🔸Telegram 🌐Web 🔸Aparat
✍️احسان هوشمند
به گزارش گروه رسانهای شرق؛ اتفاقات ناخوشایند ۲ فروردین ماه ۱۴۰۴ در ارومیه موجب نگرانی بخش بزرگی از هموطنان و شهروندان ایرانی شد. این اتفاقات پس از آن روی داد که مراسم نوروزی در این شهر به شکل قومی سامان داده شد.
🔗ادامهی متن
#اجتماع #دگرپذیری #همبستگی_ملی #ارومیه #گزیده
🌐 در شبکههای اجتماعی همراه ما باشید:
🔸Instagram🔸Telegram 🌐Web 🔸Aparat
📌وقتی که مسمومیت شناختی داری و در رسانهی ملی بالا میآوری!
«به بهانهی پخش سخنی توهینآمیز به خلیفهی اول اهل سنت»
✍️چنور فریور؛ فعال حوزهی تربیت کودک و نوجوان
چند روز پیش جوانی در سیمای خانواده شبکه یک، در برنامهای با عنوان «به خودت نگاه کن» با خواندن بیتی شعر توهینآمیز در مورد خلیفهی اول اهل سنت، خودش را و به دیگر بیان دریچهی نگاه و جهانبینی خود را نسبت به دنیا و عقاید پیرامونش معرفی کرد.
📎 متن کامل نوشتار را در اصلاحوب بخوانید:
#اجتماع
#فرهنگ
#مسمومیت_شناختی
#احترام_به_مذاهب
#تربیت_کودک
#دگرپذیری
📲 در شبکههای اجتماعی همراه ما باشید:
🔸 اینستاگرام 🔸 تلگرام 🔸 وبسایت 🔸 آپارات
«به بهانهی پخش سخنی توهینآمیز به خلیفهی اول اهل سنت»
✍️چنور فریور؛ فعال حوزهی تربیت کودک و نوجوان
چند روز پیش جوانی در سیمای خانواده شبکه یک، در برنامهای با عنوان «به خودت نگاه کن» با خواندن بیتی شعر توهینآمیز در مورد خلیفهی اول اهل سنت، خودش را و به دیگر بیان دریچهی نگاه و جهانبینی خود را نسبت به دنیا و عقاید پیرامونش معرفی کرد.
📎 متن کامل نوشتار را در اصلاحوب بخوانید:
#اجتماع
#فرهنگ
#مسمومیت_شناختی
#احترام_به_مذاهب
#تربیت_کودک
#دگرپذیری
📲 در شبکههای اجتماعی همراه ما باشید:
🔸 اینستاگرام 🔸 تلگرام 🔸 وبسایت 🔸 آپارات
📌انتظار از دین، کارآمدی و ناکارآمدی آن و قلمرو دین در جهان معاصر(٢)
✍️عمر احمدی لاوین
در این گفتار، مفاهیمی چون اخلاق دشمنی، مدارا با غیر، اصالت صلح و کرامت انسانی در قرآن بازخوانی میشوند. همچنین، به چالشهایی مانند ناسخ و منسوخ، فرآیند تکوین ایمان در بستر آزادی، جهاد بهمثابه پرورش انسان و محدودیتهای کارآمدی دین در جهان معاصر پرداخته میشود. این بررسی نگاهی نو به قلمرو دین در زمانهی اکنون میافکند.
📎 متن کامل مقاله را در اصلاحوب بخوانید:
#اندیشه
#دین
#قرآن_و_جهان_معاصر
#انتظار_از_دین
#ناسخ_و_منسوخ
#اخلاق_دشمنی
#مدارا_در_قرآن
#اصالت_صلح
#کرامت_انسانی
#جهاد_و_انسان
#کارآمدی_دین
#نقد_رویکرد_بنیادگرا
#حق_ناحق_بودن
#دگرپذیری
#عمر_احمدی_لاوین
📲 در شبکههای اجتماعی همراه ما باشید:
🔸 اینستاگرام 🔸 تلگرام 🔸 وبسایت 🔸 آپارات
✍️عمر احمدی لاوین
در این گفتار، مفاهیمی چون اخلاق دشمنی، مدارا با غیر، اصالت صلح و کرامت انسانی در قرآن بازخوانی میشوند. همچنین، به چالشهایی مانند ناسخ و منسوخ، فرآیند تکوین ایمان در بستر آزادی، جهاد بهمثابه پرورش انسان و محدودیتهای کارآمدی دین در جهان معاصر پرداخته میشود. این بررسی نگاهی نو به قلمرو دین در زمانهی اکنون میافکند.
📎 متن کامل مقاله را در اصلاحوب بخوانید:
#اندیشه
#دین
#قرآن_و_جهان_معاصر
#انتظار_از_دین
#ناسخ_و_منسوخ
#اخلاق_دشمنی
#مدارا_در_قرآن
#اصالت_صلح
#کرامت_انسانی
#جهاد_و_انسان
#کارآمدی_دین
#نقد_رویکرد_بنیادگرا
#حق_ناحق_بودن
#دگرپذیری
#عمر_احمدی_لاوین
📲 در شبکههای اجتماعی همراه ما باشید:
🔸 اینستاگرام 🔸 تلگرام 🔸 وبسایت 🔸 آپارات
📌اختلاف در فروع، انسجام در اصول؛ راهبردی برای وحدت امت
✍️گردآوری: عادل علیمرادی
اختلاف در مسائل فقهی و اجتهادی، واقعیتی طبیعی، ریشهدار و پذیرفتهشده در سنت اسلامی است؛ پدیدهای برخاسته از تلاش صادقانهی علما برای فهم دقیق شریعت بر اساس قرآن، سنت و اصول اجتهاد. این اختلافات، نه نشانه تفرقه، بلکه جلوهای از پویایی علمی، وسعت شریعت، و رحمت الهی است.
پذیرش این تنوع، نشانهی بلوغ فکری و دینی و مقدمهای برای تقویت دگرپذیری، همبستگی، انسجام درونی و وحدت امت اسلامی است؛ مشروط بر آنکه با فهم درست، مرز میان "اختلاف در اصول عقیده" و "اختلاف در فروع فقهی" را تشخیص دهیم
📌 تفاوت بنیادین میان اختلاف عقیدتی و اختلاف فقهی
یکی از خطاهای رایج در فضای دینی، خلط میان اختلاف در عقاید و اصول دین با اختلاف در احکام فقهی و مسائل اجتهادی است. این اشتباه میتواند پیامدهای خطرناکی همچون تهمت، افترا، طعن، تفسیق و حتی تکفیر را در پی داشته باشد.
در حالی که علما تصریح کردهاند:
اختلاف در اصول عقیده و توحید، در محدودهی مشخصی قرار دارد و خروج از آن میتواند منجر به انحراف شود.
اما اختلاف در مسائل فقهی، مانند اختلاف در احکام نماز، طهارت، معاملات، حدود و غیره، همواره میان صحابه، تابعین و مذاهب معتبر وجود داشته و خواهد داشت.
بنابراین لازم است هر مسلمان، به ویژه اهل علم، در این زمینه آگاهی و دانش کافی داشته باشد تا بتواند تشخیص دهد که اختلافی که با آن مواجه است، مربوط به اصول اعتقادی است یا فروع فقهی؛ زیرا برخورد با این دو حوزه، کاملاً متفاوت است.
📖 شواهد قرآنی و نبوی بر پذیرش اختلاف فقهی
خداوند در قرآن میفرماید:
> «وَلَوْ شَاءَ رَبُّكَ لَجَعَلَ النَّاسَ أُمَّةً وَاحِدَةً وَلَا يَزَالُونَ مُخْتَلِفِينَ»(سوره هود، آیه ۱۱۸)
اگر پروردگارت میخواست، همه مردم امت واحدی میبودند، ولی همواره در اختلاف خواهند بود.
این آیه نشان میدهد که تنوع و تفاوت در دیدگاهها و فهمها، بخشی از نظام حکیمانه الهی است و در محدوده مسائل ظنی و فقهی، طبیعی و پذیرفتهشده است.
در ماجرای بنیقریظه نیز پیامبر اسلام صلىاللهعليهوسلم اختلاف اجتهادی دو گروه از صحابه را پذیرفت و هیچیک را نکوهش نکرد؛ نشان از آنکه اجتهاد در چارچوب اصول، مایهی اجر و رحمت است، نه تفرقه.
🕌 سیره سلف و بزرگان دین در مواجهه با اختلاف
علما و امامان بزرگ مانند امام ابوحنیفه، شافعی، مالک و احمد بن حنبل رحمهمالله، هرچند در بسیاری از فتاوا اختلاف داشتند، اما هرگز به تفسیق، تحقیر یا تکفیر یکدیگر دست نزدند. بلکه با ادب علمی، تواضع و دگرپذیری فقهی، نظرات یکدیگر را محترم میشمردند.
ابن تیمیه رحمهالله تصریح میکند:
«ولا يجوز الإنكار على من أخذ بأحد القولين في المسائل الاجتهادية»
در مسائل اجتهادی، نکوهش کسی که یکی از دو نظر معتبر را پذیرفته، جایز نیست. (مجموع الفتاوی)
و عمر بن عبدالعزیز رحمهالله با حکمت فرمود:
دوست ندارم اصحاب پیامبر در همه چیز یکدل میبودند، زیرا اگر چنین میشد، هر که مخالفت میکرد گمراه بود؛ اما اکنون که اختلاف کردند، هر کسی به یکی از نظرات عمل کند، در کار گشایش است.
در این میان، بسیار ضروری است که در مواجهه با اختلافات فقهی یا فکری، از هرگونه حمله، طعن، بیاحترامی یا تخریب شخصیت علما و چهرههای دینی مورد اعتماد جامعه ،از هر طیف و نحله فکری که باشند ، خودداری شود.
زیرا اینگونه رفتارها، افزون بر آنکه خلاف اخلاق اسلامی و سنت سلف صالح است، به جریحهدار شدن احساسات و عواطف طیف وسیعی از مردم مؤمن و صادق میانجامد و زمینهساز تفرقه، بدبینی و چنددستگی در امت خواهد شد.
✅ نتیجه و توصیه عملی
ما امروز بیش از هر زمان دیگر نیازمند تقویت روحیهی دگرپذیری، انسجام درونی، گفتگو، و پرهیز از تفرقه و افراط هستیم. باید بیاموزیم که:
اختلاف در فقه، طبیعی و مشروع است.
اختلاف در اصول عقیده، جایگاه خود را دارد و با ملاکهای دقیق سنجیده میشود.
تشخیص این دو حوزه، نیازمند علم و بصیرت است.
و هرگز نباید به دلیل اختلاف فقهی، دیگران را مورد طعن، لعن، تحقیر، تفسیق یا تکفیر قرار داد؛ که این رویکرد، مخالف قرآن، سیره پیامبر صلىاللهعليهوسلم، سنت سلف صالح و موجب فروپاشی همبستگی امت است.
#وحدت_امت
#اختلاف_فقهی
#دگرپذیری
#سیره_سلف
#اختلاف_در_فروع
#انسجام_در_اصول
#تقریب_مذاهب
#ادب_اختلاف
#رحمت_اختلاف
#اسلام_وحدت
📲 در شبکههای اجتماعی همراه ما باشید:
🔸 اینستاگرام 🔸 تلگرام 🔸 وبسایت 🔸 آپارات
✍️گردآوری: عادل علیمرادی
اختلاف در مسائل فقهی و اجتهادی، واقعیتی طبیعی، ریشهدار و پذیرفتهشده در سنت اسلامی است؛ پدیدهای برخاسته از تلاش صادقانهی علما برای فهم دقیق شریعت بر اساس قرآن، سنت و اصول اجتهاد. این اختلافات، نه نشانه تفرقه، بلکه جلوهای از پویایی علمی، وسعت شریعت، و رحمت الهی است.
پذیرش این تنوع، نشانهی بلوغ فکری و دینی و مقدمهای برای تقویت دگرپذیری، همبستگی، انسجام درونی و وحدت امت اسلامی است؛ مشروط بر آنکه با فهم درست، مرز میان "اختلاف در اصول عقیده" و "اختلاف در فروع فقهی" را تشخیص دهیم
📌 تفاوت بنیادین میان اختلاف عقیدتی و اختلاف فقهی
یکی از خطاهای رایج در فضای دینی، خلط میان اختلاف در عقاید و اصول دین با اختلاف در احکام فقهی و مسائل اجتهادی است. این اشتباه میتواند پیامدهای خطرناکی همچون تهمت، افترا، طعن، تفسیق و حتی تکفیر را در پی داشته باشد.
در حالی که علما تصریح کردهاند:
اختلاف در اصول عقیده و توحید، در محدودهی مشخصی قرار دارد و خروج از آن میتواند منجر به انحراف شود.
اما اختلاف در مسائل فقهی، مانند اختلاف در احکام نماز، طهارت، معاملات، حدود و غیره، همواره میان صحابه، تابعین و مذاهب معتبر وجود داشته و خواهد داشت.
بنابراین لازم است هر مسلمان، به ویژه اهل علم، در این زمینه آگاهی و دانش کافی داشته باشد تا بتواند تشخیص دهد که اختلافی که با آن مواجه است، مربوط به اصول اعتقادی است یا فروع فقهی؛ زیرا برخورد با این دو حوزه، کاملاً متفاوت است.
📖 شواهد قرآنی و نبوی بر پذیرش اختلاف فقهی
خداوند در قرآن میفرماید:
> «وَلَوْ شَاءَ رَبُّكَ لَجَعَلَ النَّاسَ أُمَّةً وَاحِدَةً وَلَا يَزَالُونَ مُخْتَلِفِينَ»(سوره هود، آیه ۱۱۸)
اگر پروردگارت میخواست، همه مردم امت واحدی میبودند، ولی همواره در اختلاف خواهند بود.
این آیه نشان میدهد که تنوع و تفاوت در دیدگاهها و فهمها، بخشی از نظام حکیمانه الهی است و در محدوده مسائل ظنی و فقهی، طبیعی و پذیرفتهشده است.
در ماجرای بنیقریظه نیز پیامبر اسلام صلىاللهعليهوسلم اختلاف اجتهادی دو گروه از صحابه را پذیرفت و هیچیک را نکوهش نکرد؛ نشان از آنکه اجتهاد در چارچوب اصول، مایهی اجر و رحمت است، نه تفرقه.
🕌 سیره سلف و بزرگان دین در مواجهه با اختلاف
علما و امامان بزرگ مانند امام ابوحنیفه، شافعی، مالک و احمد بن حنبل رحمهمالله، هرچند در بسیاری از فتاوا اختلاف داشتند، اما هرگز به تفسیق، تحقیر یا تکفیر یکدیگر دست نزدند. بلکه با ادب علمی، تواضع و دگرپذیری فقهی، نظرات یکدیگر را محترم میشمردند.
ابن تیمیه رحمهالله تصریح میکند:
«ولا يجوز الإنكار على من أخذ بأحد القولين في المسائل الاجتهادية»
در مسائل اجتهادی، نکوهش کسی که یکی از دو نظر معتبر را پذیرفته، جایز نیست. (مجموع الفتاوی)
و عمر بن عبدالعزیز رحمهالله با حکمت فرمود:
دوست ندارم اصحاب پیامبر در همه چیز یکدل میبودند، زیرا اگر چنین میشد، هر که مخالفت میکرد گمراه بود؛ اما اکنون که اختلاف کردند، هر کسی به یکی از نظرات عمل کند، در کار گشایش است.
در این میان، بسیار ضروری است که در مواجهه با اختلافات فقهی یا فکری، از هرگونه حمله، طعن، بیاحترامی یا تخریب شخصیت علما و چهرههای دینی مورد اعتماد جامعه ،از هر طیف و نحله فکری که باشند ، خودداری شود.
زیرا اینگونه رفتارها، افزون بر آنکه خلاف اخلاق اسلامی و سنت سلف صالح است، به جریحهدار شدن احساسات و عواطف طیف وسیعی از مردم مؤمن و صادق میانجامد و زمینهساز تفرقه، بدبینی و چنددستگی در امت خواهد شد.
✅ نتیجه و توصیه عملی
ما امروز بیش از هر زمان دیگر نیازمند تقویت روحیهی دگرپذیری، انسجام درونی، گفتگو، و پرهیز از تفرقه و افراط هستیم. باید بیاموزیم که:
اختلاف در فقه، طبیعی و مشروع است.
اختلاف در اصول عقیده، جایگاه خود را دارد و با ملاکهای دقیق سنجیده میشود.
تشخیص این دو حوزه، نیازمند علم و بصیرت است.
و هرگز نباید به دلیل اختلاف فقهی، دیگران را مورد طعن، لعن، تحقیر، تفسیق یا تکفیر قرار داد؛ که این رویکرد، مخالف قرآن، سیره پیامبر صلىاللهعليهوسلم، سنت سلف صالح و موجب فروپاشی همبستگی امت است.
#وحدت_امت
#اختلاف_فقهی
#دگرپذیری
#سیره_سلف
#اختلاف_در_فروع
#انسجام_در_اصول
#تقریب_مذاهب
#ادب_اختلاف
#رحمت_اختلاف
#اسلام_وحدت
📲 در شبکههای اجتماعی همراه ما باشید:
🔸 اینستاگرام 🔸 تلگرام 🔸 وبسایت 🔸 آپارات