💢 در جست‌وجوی علیِ تاریخی ( ۱)

▪️اگر بخواهیم درباره‌ی زندگی علی به جست‌وجو بپردازیم، اطلاعات خود را از دو حوزه‌ی متفاوت به دست خواهیم آورد: در منابع اسلامی شیعه، على نخستین امام و چهره‌ای موعودگرایانه است که مؤمنان را هدایت می‌کند و ضامن رستگاری آن‌هاست. و در تاریخ‌نگاری سنّتی اسلامی، علی آخرین خلیفه از خلفای راشدین است که زمانه او تقريباً بین سال‌های ۶۰۰ تا ۶۶۱ میلادی قرار دارد. فصل مشترک این دو منبع در این است که علی، پسر عمو و داماد پیامبر عرب است.
▪️اگر کسی بخواهد با ابزارهای علمی، شخصیت علی را روشن کند، آنگاه با دشواری‌های بسیار رو‌به‌رو خواهد شد. با این‌که روایات اسلامی بعدها به‌گونه‌ای بس گسترده درباره‌ی زندگی علی گزارش داده‌اند، ولی به‌واسطه‌ی جانبداری‌شان، نمی‌توان از آن‌ها به‌عنوان منابع تاریخی استفاده کرد. روایات اسلامی درباره‌ی على آن‌چنان با تبار مقدس پیامبر گره خورده‌اند که خواه‌ناخواه این احساس را بر می‌انگیزند که کارکرد این گزارش‌های فقط برای خدمت به دین بوده است. تا زمانی‌که نتوانیم تاریخ واقعی را از تاریخ رستگاری جدا سازیم، نمی‌توانیم از گزارش‌های روایات اسلامی برای تشخیص حوادث واقعی تاریخی بهره‌مند شویم.
▪️البته از سوی دیگر نیز نمی‌توان از همان آغاز از روایات اسلامی کاملاً صرف‌نظر کرد؛ زیرا آنگاه با مشکل بسیار بزرگی رو‌به‌رو خواهیم شد و ما دیگر حتی امکان گمانه‌زنی درباره‌ی او را از دست خواهیم داد؛ زیرا خارج از روایات اسلامی، درباره‌ی على تقريباً گزارشی وجود ندارد...

📃 متن کامل:
🌐 https://telegra.ph/در-جست‌وجوی-علی-تاریخی-۱-02-24

#بازخوانی_تاریخ_اسلام
#علی_تاریخی
=======================
@ISLIE

💢 در جست‌وجوی علی تاریخی (۲)
@islie
⚪️ در کنار روایات اسلامی، منابع داستانی غیراسلامی وجود دارند که یا اشاراتی به علی داشته‌اند و یا مستقیماً نام «علی» را آورده‌اند...

⚪️ در پایان کتاب «تاریخ ارمنستان» منسوب به سبئوس، که «تاریخ هراکلیوس» نیز نامیده می‌شود، به گونه‌ای بسیار کلی به نخستین جنگ به اصطلاح داخلی عرب‌ها می‌پردازد:

«حالا خدا چند دستگی را میان پسران اسماعیل انداخت و وحدت آن‌ها را از بین برد. آن‌ها به جنگ علیه یکدیگر پرداختند و به چهار اردوگاه تقسیم شدند. یک بخش در جانب هندوستان، بخش دیگر در آسورستان و شمال، بخش سوم در مصر و مناطق پیرامون تئتلاک و چهارمی در منطقه‌ی عرب‌ها در مکانی به نام اسکراون جای گرفتند. آن‌ها جنگ علیه یکدیگر را آغاز کردند و در کشت و کشتارها خون یکدیگر را ریختند. آن‌هایی که در مصر و منطقه‌ی عرب‌ها بودند با یکدیگر به وحدت رسیدند، و پادشاه خود را کشتند، خزانه‌ها را غارت کردند و یک پادشاه دیگر را بر تخت نشاندند. سپس به سوی سرزمین‌های خود به راه افتادند. شاهی که در آسورستان (سوریه) به قدرت رسید، معاویه نام داشت که دومین شاه بود...»

⚪️ در کتاب تاریخ نویسنده‌ی ارمنی، لووند (غوونت)، چکیدهای مفصل از به اصطلاح نامه‌نگاری عمر (عمر بن عبدالعزيز) با امپراتور بیزانس، لئون سوم (۷۱۷-۷۴۱)، روایت شده است:

«در خصوص گفته‌های شما که متی، مرقس، لوقا و يوحنا این اناجیل را نوشته‌اند، می‌دانم که این حقیقت یعنی نگارش اناجیل توسط این افراد که از سوی مسیحیان پذیرفته شده است، باعث تشویش شما شده است. شما می‌خواهید که برای دروغ خود شریک جرم پیدا کنید و ما هم مانند شما بگوییم که خدا این اناجیل را نوشته و از آسمان بر ما نازل کرده است، درست همانگونه که شما درباره‌ی «پورکان» (pourkan) خود می‌پندارید. ما به‌خوبی می‌دانیم که عمر، ابوتراب و سلمان پارسی این کتاب را جمع‌آوری کردند، ولی شما با فریبکاری این فکر را گسترش داده‌اید که خدا این کتاب را از آسمان نازل کرده است... ولی خود شما ثابت کرده‌اید که چنین جعلیاتی رواج داشته است.»

📄 متن کامل:

https://telegra.ph/در-جست‌وجوی-علی-تاریخی-۲-02-28

#بازخوانی_تاریخ_اسلام #علی_تاریخی
@islie