🔹
امروز نوبهار است‌، ساغرکشان بیایید
(ای نسیم)
شعر: بیدل ـ آواز: محمدحسین سرآهنگ
مدت: 22:34 دقیقه. کامل. کیفیت صدا و آهنگ: عالی.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ایام بهار را با بهاریه‌های استاد سرآهنگ بگذرانیم. این آهنگ آرام و طولانی را با حوصله و در وقت فراغت گوش کنید. از آثار ماندگار استاد است. همه چیز در آن عالی است؛ هم شعر، هم طرز و اجرا و هم بیت‌هایی که در میانه‌ی شعر اصلی خوانده شده است. در این میان بیت‌های پایانی آهنگ جالب است که آن‌ها را به تناسب پایان‌یافتن وقت برنامه انتخاب کرده است (چه کنم، وقت تنگ می‌بینم). این هنرمندی‌ها و خواندن بیت‌هایی به تناسب مقام در بسیاری از آهنگ‌های او دیده می‌شود.
این آهنگ در یکی از برنامه‌های «د آهنگونو محفل» (محفل آهنگ‌ها) با گردانندگی جناب عبدالوهاب مددی خوانده شده است. سخنان آقای مددی در ابتدا و انتهای آهنگ هم موجود است. از این شعر یک اجرا با یک طرز دیگر هم دارم که البته کیفیت این آهنگ را ندارد. آن را هم در نوبتی دیگر پیشکش خواهم کرد.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
(این بهاریه‌ی حضرت ابوالمعانی بیدل را به راگ پیلو می‌خوانم)
(ای نسیم از کوی جانان می‌رسی‌، آهسته باش‌
همرهت بوی بهاری هست و من دیوانه‌ام‌)
امروز نوبهار است‌، ساغرکشان بیایید
گُل، جوش‌ِ باده دارد، تا گلستان بیایید
(موج گل از در و دیوار چمن لبریز است‌
کشتی باده بیارید که گل طوفان کرد)
(یار شد بی‌پرده‌، دیگر تاب خودداری که راست‌؟
ای رفیقان‌! نوبهار آمد، کنون دیوانه‌ام‌)
(بهار، نامه‌ی یاران رفته می‌آرد
گُلی که وا کند آغوش‌، در برش گیرید)
(از گِل و خاک برویند همه نخل و نهال‌
ای محبت‌! تو چه نخلی که ز دل می‌رویی‌)
(جیب و دامان خیال من چمن می‌پرورد
بس که چیدم از بهار جلوه‌ات گل‌های ناز)
(در جوانی به خزان غم دل پیر شدم‌
چون گُل زرد، بهارم به خزان می‌ماند)
جز شوق راهبر نیست‌، اندیشه‌ی خطر نیست‌
خاری در این گذر نیست‌، دامنکشان بیایید
(بی‌طراوت بود بیدل‌، کوچه‌باغ انتظار
گریه‌ی نومیدی آخر چشم ما را آب داد)
آغوش آرزوها از خود تهی است اینجا
در قالب تمنّا خوش‌تر ز جان بیایید
امروز آمدن‌ها چندین بهار دارد
فردا که راست امّید تا خود چه‌سان بیایید؟
بیدل به هر تب و تاب ممنون التفاتی است‌
نامهربان بیایید یا مهربان بیایید
(اندکی پیش تو گفتم غم دل‌، ترسیدم‌
که دل آزرده شوی‌، ورنه سخن بسیار است‌)
(صلح کردم به بوسه‌ی دهنش‌
چه کنم‌؟ وقت تنگ می‌بینم‌)
#سرآهنگ
#امروز_نوبهار_است
@ostad_sarahang

🔸 به باغی که چون صبح خندیده بودم
شعر: بیدل و شاعری دیگر
آواز: محمدحسین سرآهنگ
مدت: ۱۸:۱۵ دقیقه. کیفیت: خوب.

در این فراغت مختصری که به من دست داده است، برویم به استقبال یک آهنگ با پنج اجرا و چند ملودی. این از غزل‌های زیبای بیدل است که استاد سرآهنگ آن را به صورت‌های گوناگون خوانده است و من پنج اجرا از آن را دارم. در بعضی از این اجراها، بعد از بیت‌های اصلی غزل، دو بیت هم از شعری دیگر و شاعری دیگر خوانده می‌شود که برای من ناشناس است.
▫️
اجرای اول، نسخۀ فسون
به باغی که چون صبح خندیده بودم‌
ز هر برگ گل دامنی چیده بودم‌
بر فسونهای امل مغرور جمعیت مباش‌
عمر معشوق است‌، پیمان وفا خواهد شکست‌
به زاهد نگفتم ز درد محبّت‌
که نشنیده بود، آنچه من دیده بودم‌
زاهدا! لاف محبّت می‌زنی‌، هشیار باش‌
زخم شمشیر است‌، این خمیازۀ محراب نیست‌
ز حرف زهد به میخانه دم‌مزن زاهد! (۱)
که تار سبحه در این بزم خارج‌آهنگ است‌
زاهد خجل از مجلس رندان بدر آمد
در خانۀ این مسخره دختر شده باشد
ادب نیست در راه او پانهادن‌
اگر سر نمی‌بود، لغزیده بودم‌
ای کم از زن‌! فکر مرکب در طریق کعبه چیست‌؟
کاین بیابان را به پهلو رابعه(۱) غلتیده رفت‌
(در وسط دو مصراع عبارت «چه خوب بیت است صاحب» گفته می‌شود.)
طواف کعبه تو را ـ حاجیا! ـ میسّر شد
خدا زیارت اهل دلی نصیب کند
برای نثارش ـ ز شرمندگی‌ها ـ
اگر جان نمی‌داشتم‌، مُرده بودم‌(۳)
جناغی شکستم به دلبر نهانی‌
اگر دل نمی‌باختم‌، برده بودم‌
به نرد عشق‌، تو را هیچ‌کس نبرده ز من‌
حریف گر تو شوی‌، من به شوق می‌بازم‌
ای خواجه که شطرنج امل می‌بازی‌
از خیز هوس به هر طرف می‌تازی
هشدار که پیاده‌ای اجل می‌گردد
تا مات شوی‌، ولی به بازی بازی‌ (۴)

۱. در اصل دیوان به جای «زاهد»، «بیدل» است.
۲. رابعه عدویه، عارف معروف.
۳. این بیت و بیت بعد که قافیه‌اش نیز فرق دارد، از غزلی دیگر و شاعری دیگر است.
۴. این رباعی ممکن است درست پیاده نشده باشد. از دوستانی که صورت دقیق را تشخیص می‌دهند، یاری می‌خواهم. این مسلم است که «که» مصراع سوم زاید است.

#سرآهنگ
#به_باغی_که_چون_صبح
#نسخۀ_فسون
@ostad_sarahang

🔴 ای مژدۀ دیدار تو چون عید مبارک‌
🔸 نسخۀ ابرو
🔸
من سه اجرا از این شعر بیدل دارم که آن‌ها را نسخه‌های «ابرو»، «رمضان» و «کلید» نام گذاشته‌ام. دو نسخۀ اول در یک طرز است و سومی اندکی با آن‌ها فرق دارد. هر سه آهنگ را در همین روزها تقدیم دوستان می‌کنم.
🔹
نسخۀ ابرو
ای مژدۀ دیدار تو چون عید مبارک‌
فردوس به چشمی که تو را دید، مبارک‌
هلال عید می‌بینی و من پیوسته‌ابرویت‌
مبارک باد بر تو عید و بر من دیدن رویت‌
گویند طرب شیفته عید صیام است
گل مایل رنگینى و مى نشئه جام است
این وسوسه‏ها معتقد طبع عوام است
عالم همه سودایى اندیشه خام است
ما روى تو دیدیم دگر عید تمام است (بیدل)
‌ ای آینه منزلت مبارک باشد
شد جلوه مقابلت، مبارک باشد
آمد ز سفر کسی که دل با او بود
بیدل‌! اکنون دلت مبارک باشد (بیدل)
دل قانع شوقی است به هر صورتی که هست(۱)
داغ تو به ما، جام به جمشید مبارک‌
ای بی‌خردان‌! غرّۀ اقبال مباشید
دولت نبود بر همه جاوید مبارک‌
پیراهنی از تار وفا دوخته بودم‌
چون تاب جفای تو نیاورد، کفن شد (طالب آملی)
(صدا محو می‌شود و روشن نیست که آهنگ تمام شده است، یا نه. شاید بیت بالا مقدمۀ یک آهنگ جدید است که در ادامه خوانده شده است و ما آن را نداریم. در آهنگ‌های استاد این طرز ورود از یک آهنگ به آهنگ دیگر سابقه دارد.)

۱. اصل دیوان بیدل: دل قانع شوقی است، به هر رنگ که باشد
#سرآهنگ
#ای_مژدۀ_دیدار
@ostad_sarahang

🔴 عرض مرا به خدمت آن سیمبر کنید
🔹 نسخهٔ فریب
شعر این آهنگ از شادروان صوفی غلام‌نبی عشقری شاعر متأخر افغانستان است. بسیاری از آوازخوانان افغانستان غزل‌های این شاعر وارسته و مردمی را خوانده‌اند، از جمله استاد سرآهنگ که دو سه غزل او را اجرا کرده است. این غزل در دو اجرا، با دو ملودی خوانده شده است.
🔹
دلم از بس فریب چشم ترکان ختا دیده‌
فریبم چون دهی نرگس‌! که چشمم چشم‌ها دیده‌
عرض مرا به خدمت آن سیمبر کنید
گر رنجه شد طبیعت او، مختصر کنید
دارم عریضه‌ای‌، شه خوبان‌! جواب کن‌
رحمی به حال عاشق زار خراب کن‌
گلبرگ را ز سنبل مشکین نقاب کن‌
یعنی که رخ بپوش‌، جهانی خراب کن‌
امشب امید زندگی‌ام نیست تا سحر
فردا سر جنازه‌ام او را خبر کنید
پاره‌های جگرم زینت تابوت کنید
گل مبندید، مبادا که بد آید او را
وقتی که مُردَم‌، از کرم‌، ای داغ‌دیدگان‌
با نعش من ز کوچۀ دلبر گذر کنید
(شب مصرعی از خاطر من گشته فراموش)(۱)
تابوت من آهسته ز کویش گذرانید
چون نیست امیدم که بیایم دگر اینجا
همرنگ ما کسی است که دارد به سینه داغ‌
ما را از این دیار، همین لاله آشناست‌
#سرآهنگ
@ostad_sarahang

امروز نوبهار است‌، ساغرکشان بیایید
(ای نسیم)
شعر: بیدل ـ آواز: محمدحسین سرآهنگ
مدت: 22:34 دقیقه. کامل. کیفیت صدا و آهنگ: عالی.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ایام بهار را با بهاریه‌های استاد سرآهنگ بگذرانیم. این آهنگ آرام و طولانی را با حوصله و در وقت فراغت گوش کنید. از آثار ماندگار استاد است. همه چیز در آن عالی است؛ هم شعر، هم طرز و اجرا و هم بیت‌هایی که در میانه‌ی شعر اصلی خوانده شده است. در این میان بیت‌های پایانی آهنگ جالب است که آن‌ها را به تناسب پایان‌یافتن وقت برنامه انتخاب کرده است (چه کنم، وقت تنگ می‌بینم). این هنرمندی‌ها و خواندن بیت‌هایی به تناسب مقام در بسیاری از آهنگ‌های او دیده می‌شود.
این آهنگ در یکی از برنامه‌های «د آهنگونو محفل» (محفل آهنگ‌ها) با گردانندگی جناب عبدالوهاب مددی خوانده شده است. سخنان آقای مددی در ابتدا و انتهای آهنگ هم موجود است. از این شعر یک اجرا با یک طرز دیگر هم دارم که البته کیفیت این آهنگ را ندارد. آن را هم در نوبتی دیگر پیشکش خواهم کرد.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
(این بهاریه‌ی حضرت ابوالمعانی بیدل را به راگ پیلو می‌خوانم)
(ای نسیم از کوی جانان می‌رسی‌، آهسته باش‌
همرهت بوی بهاری هست و من دیوانه‌ام‌)
امروز نوبهار است‌، ساغرکشان بیایید
گُل، جوش‌ِ باده دارد، تا گلستان بیایید
(موج گل از در و دیوار چمن لبریز است‌
کشتی باده بیارید که گل طوفان کرد)
(یار شد بی‌پرده‌، دیگر تاب خودداری که راست‌؟
ای رفیقان‌! نوبهار آمد، کنون دیوانه‌ام‌)
(بهار، نامه‌ی یاران رفته می‌آرد
گُلی که وا کند آغوش‌، در برش گیرید)
(از گِل و خاک برویند همه نخل و نهال‌
ای محبت‌! تو چه نخلی که ز دل می‌رویی‌)
(جیب و دامان خیال من چمن می‌پرورد
بس که چیدم از بهار جلوه‌ات گل‌های ناز)
(در جوانی به خزان غم دل پیر شدم‌
چون گُل زرد، بهارم به خزان می‌ماند)
جز شوق راهبر نیست‌، اندیشه‌ی خطر نیست‌
خاری در این گذر نیست‌، دامنکشان بیایید
(بی‌طراوت بود بیدل‌، کوچه‌باغ انتظار
گریه‌ی نومیدی آخر چشم ما را آب داد)
آغوش آرزوها از خود تهی است اینجا
در قالب تمنّا خوش‌تر ز جان بیایید
امروز آمدن‌ها چندین بهار دارد
فردا که راست امّید تا خود چه‌سان بیایید؟
بیدل به هر تب و تاب ممنون التفاتی است‌
نامهربان بیایید یا مهربان بیایید
(اندکی پیش تو گفتم غم دل‌، ترسیدم‌
که دل آزرده شوی‌، ورنه سخن بسیار است‌)
(صلح کردم به بوسه‌ی دهنش‌
چه کنم‌؟ وقت تنگ می‌بینم‌)
#سرآهنگ
#امروز_نوبهار_است
@ostad_sarahang

🔻 استاد سرآهنگ
🔹 آهنگ ۵۴
🔸 ای مژدهٔ دیدار تو چون عید مبارک / ابرو
▫️ شعر: بیدل
🔻 متن شعر
ای مژدۀ دیدار تو چون عید مبارک‌
فردوس به چشمی که تو را دید، مبارک‌
هلال عید می‌بینی و من پیوسته‌ابرویت‌
مبارک باد بر تو عید و بر من دیدن رویت‌
گویند طرب شیفته عید صیام است
گل مایل رنگینى و مى نشئه جام است
این وسوسه‌‏ها معتقد طبع عوام است
عالم همه سودایى اندیشه خام است
ما روى تو دیدیم دگر عید تمام است (بیدل)
‌ ای آینه منزلت مبارک باشد
شد جلوه مقابلت، مبارک باشد
آمد ز سفر کسی که دل با او بود
بیدل‌! اکنون دلت مبارک باشد (بیدل)
دل قانع شوقی است به هر صورتی که هست(۱)
داغ تو به ما، جام به جمشید مبارک‌
ای بی‌خردان‌! غرّۀ اقبال مباشید
دولت نبود بر همه جاوید مبارک‌
پیراهنی از تار وفا دوخته بودم‌
چون تاب جفای تو نیاورد، کفن شد (طالب آملی)

ا. متن دیوان: دل قانع شوقی است به هر رنگ که باشد

#سرآهنگ
#ای_مژدۀ_دیدار
@ostad_sarahang

🔻 استاد سرآهنگ
🔹 آهنگ ۵۴
🔸 ای مژدهٔ دیدار تو چون عید مبارک / ابرو
▫️ شعر: بیدل
🔻 متن شعر
ای مژدۀ دیدار تو چون عید مبارک‌
فردوس به چشمی که تو را دید، مبارک‌
هلال عید می‌بینی و من پیوسته‌ابرویت‌
مبارک باد بر تو عید و بر من دیدن رویت‌
گویند طرب شیفته عید صیام است
گل مایل رنگینى و مى نشئه جام است
این وسوسه‌‏ها معتقد طبع عوام است
عالم همه سودایى اندیشه خام است
ما روى تو دیدیم دگر عید تمام است (بیدل)
‌ ای آینه منزلت مبارک باشد
شد جلوه مقابلت، مبارک باشد
آمد ز سفر کسی که دل با او بود
بیدل‌! اکنون دلت مبارک باشد (بیدل)
دل قانع شوقی است به هر صورتی که هست(۱)
داغ تو به ما، جام به جمشید مبارک‌
ای بی‌خردان‌! غرّۀ اقبال مباشید
دولت نبود بر همه جاوید مبارک‌
پیراهنی از تار وفا دوخته بودم‌
چون تاب جفای تو نیاورد، کفن شد (طالب آملی)

#سرآهنگ
#ای_مژدۀ_دیدار
@ostad_sarahang