▪️«فلسفه هنگامی آغاز به تسلیح خویش می‌کند که تشخیص می‌دهد اگر می‌خواهد وجودی مؤثر، و نه صرفاً خیالی، داشته باشد، باید اثراتی واقعی تولید کند.»
[ #وارن_مونتاگ ]
▪️به زعم #باروخ_اسپینوزا ، کافی نیست که حقایق اظهار شوند و آنگاه منتظر ماند تا آنها بر تاریکی پرتو افکنند و خوانندگان را تنها به ضرب خِرَد روشن یا مجاب کنند. "ظرفیتِ استدلالِ عقلانی برای تأثیر گذاشتن بر تفکر، حتی در میان فرهیختگان، به شدت محدود است": بندگیِ بدن و ذهن، وضعیتِ مشترکِ نوعِ بشر است. با وجود این، چنین نگرشی به هیچ وجه بخشایشی برای شکست‌های فلسفه نیست یا به توجیه جان باختنِ کارورزانِ آن به دستِ امر عوامانه بر نمی‌آید: باید فلسفه را، همانند هر کوشش انسانی دیگر، نه بر اساس نیایش بلکه تنها بر حسب اثراتی که تولید می‌کند قضاوت کرد. همان گونه که ماشری خاطرنشان می‌کند، اسپینوزا در فلسفه، همچنان که در سیاست، یک ماکیاولین است: از دید فیلسوفِ ما، همانندِ سیاستمدارِ فلورانسی مزبور [ #نیکولو_ماکیاولی ]، هیچ دادگاهِ بالاتری در کار نیست، یعنی قسمی دادگاهِ عالیِ خِرَد که بتوان در مقابلِ احكامِ تاریخ بدان درخواستِ استیناف داد، دادگاهی که قادر به «وارونه کردنِ» ناکامیِ شخص در این جهان، یا «ستاندنِ حقِ» شهریارانِ برافتاده یا فلاسفه‌ای باشد که گرفتار سوء فهم شده‌اند. #اسپینوزا همه‌ی دلبستگی #ماکیاولی را به «حقیقت بالفعل هستی چیزها» (la veriti effetuale della cosa) و تمامی بیزاری وی را نسبت به قلمروهای «خیالی» همچون امر اخلاقیاتی (در رابطه با چیزی که حکم می‌دهیم که یک عمل خیر است یا نه) یا امر قانونی (امری که طالب تعیین این است که عملی را حق می‌دانیم یا نه) حفظ می‌کند، و در عوض تنها در این باره می‌پرسد که آیا یک عمل (خاص) برای تولیدِ اثری معین ضروری است یا نه. سخنان ماکیاولی به همان اندازه که بی رحمانه است، حقیقت نیز هست: «پیامبران مسلح پیروز و پیامبران بی سلاح تباه می‌شوند». فلسفه هنگامی آغاز به تسلیح خویش می‌کند که تشخیص می‌دهد اگر می‌خواهد وجودی مؤثر، و نه صرفأ خیالی، داشته باشد، باید اثراتی واقعی تولید کند. اسپینوزا، به واقع، در آخرین قضیه‌ی بخش اول اخلاق استدلال می‌کند که: «چیزی که از طبیعتِ آن اثری پدید نیاید هیچ است.» برای انجام اثر مزبور، فلسفه نمی‌تواند تنها به بیان حقیقت راضی شود، بلکه باید فعالانه جویایِ تولیدِ اثراتِ حقیقت باشد، در فعالیتی که، بسته به اوضاع و احوال، ضرورتاً با یکدیگر انطباق ندارند.
📘 #بازگشت_به_اسپینوزا
👤 #وارن_مونتاگ
🔹 ترجمه‌ی #فواد_حبیبی
@philosophibisansoor
[ #وارن_مونتاگ ]
▪️به زعم #باروخ_اسپینوزا ، کافی نیست که حقایق اظهار شوند و آنگاه منتظر ماند تا آنها بر تاریکی پرتو افکنند و خوانندگان را تنها به ضرب خِرَد روشن یا مجاب کنند. "ظرفیتِ استدلالِ عقلانی برای تأثیر گذاشتن بر تفکر، حتی در میان فرهیختگان، به شدت محدود است": بندگیِ بدن و ذهن، وضعیتِ مشترکِ نوعِ بشر است. با وجود این، چنین نگرشی به هیچ وجه بخشایشی برای شکست‌های فلسفه نیست یا به توجیه جان باختنِ کارورزانِ آن به دستِ امر عوامانه بر نمی‌آید: باید فلسفه را، همانند هر کوشش انسانی دیگر، نه بر اساس نیایش بلکه تنها بر حسب اثراتی که تولید می‌کند قضاوت کرد. همان گونه که ماشری خاطرنشان می‌کند، اسپینوزا در فلسفه، همچنان که در سیاست، یک ماکیاولین است: از دید فیلسوفِ ما، همانندِ سیاستمدارِ فلورانسی مزبور [ #نیکولو_ماکیاولی ]، هیچ دادگاهِ بالاتری در کار نیست، یعنی قسمی دادگاهِ عالیِ خِرَد که بتوان در مقابلِ احكامِ تاریخ بدان درخواستِ استیناف داد، دادگاهی که قادر به «وارونه کردنِ» ناکامیِ شخص در این جهان، یا «ستاندنِ حقِ» شهریارانِ برافتاده یا فلاسفه‌ای باشد که گرفتار سوء فهم شده‌اند. #اسپینوزا همه‌ی دلبستگی #ماکیاولی را به «حقیقت بالفعل هستی چیزها» (la veriti effetuale della cosa) و تمامی بیزاری وی را نسبت به قلمروهای «خیالی» همچون امر اخلاقیاتی (در رابطه با چیزی که حکم می‌دهیم که یک عمل خیر است یا نه) یا امر قانونی (امری که طالب تعیین این است که عملی را حق می‌دانیم یا نه) حفظ می‌کند، و در عوض تنها در این باره می‌پرسد که آیا یک عمل (خاص) برای تولیدِ اثری معین ضروری است یا نه. سخنان ماکیاولی به همان اندازه که بی رحمانه است، حقیقت نیز هست: «پیامبران مسلح پیروز و پیامبران بی سلاح تباه می‌شوند». فلسفه هنگامی آغاز به تسلیح خویش می‌کند که تشخیص می‌دهد اگر می‌خواهد وجودی مؤثر، و نه صرفأ خیالی، داشته باشد، باید اثراتی واقعی تولید کند. اسپینوزا، به واقع، در آخرین قضیه‌ی بخش اول اخلاق استدلال می‌کند که: «چیزی که از طبیعتِ آن اثری پدید نیاید هیچ است.» برای انجام اثر مزبور، فلسفه نمی‌تواند تنها به بیان حقیقت راضی شود، بلکه باید فعالانه جویایِ تولیدِ اثراتِ حقیقت باشد، در فعالیتی که، بسته به اوضاع و احوال، ضرورتاً با یکدیگر انطباق ندارند.
📘 #بازگشت_به_اسپینوزا
👤 #وارن_مونتاگ
🔹 ترجمه‌ی #فواد_حبیبی
@philosophibisansoor