▪️ژنتیک و شخصیت انسان

چندین سال است که تحقیقات دربارهٔ پایه‌های ژنتیکی-مولکولی شخصیت انسان انجام می‌شود. این تحقیقات عمدتاً بر ناقلین عصبیِ مونوآمین مانند دوپامین و سروتونین تمرکز دارند که در شکاف سیناپسی آزاد می‌گردند و به گیرنده‌ها متصل می‌شوند. این ناقلین عصبی به وسیلهٔ انتقال‌دهنده‌ها گرفته می‌شوند، سپس یا توسط مونوآمین اکسیداز تخریب می‌گردند یا مجدداً مورد استفاده قرار می‌گیرند. تفاوت‌های فردی در ژن‌های کد کنندهٔ این پروتئین‌ها، چندشکلی توالی‌های تکراری پشت سرهم، جهش‌های درجی و حذفی، چندشکلی‌های تک‌نوکلئوتیدی در اگزون، پروموتر و مناطق ترجمه‌نشده می‌تواند بر شخصیت افراد اثر بگذارد. به عنوان مثال ناحیه پروموتر ژن انتقال‌دهنده سروتونین شامل تکرارهای پشت سر هم بر اساس واحدهای ۲۰ تا ۲۳ جفت‌باز است و دو آلل اصلی با ۱۴ (کوتاه) و ۱۶ (بلند) تکرار در انسان یافت شده است. این چندشکلی با اضطراب مرتبط است؛ افرادی که آلل‌های کوتاه دارند نسبت به افرادی که دارای آلل‌های بلند هستند میزان بالاتری از صفات مربوط به اضطراب مانند روان‌رنجوری را نشان می‌دهند.

Source: Science
@NeoSciensology

▪️بزرگ‌ترین ستاره در کیهان

در این ویدئو به چیستی ستاره‌ها و اندازه‌های آنان پرداخته می‌شود.

Source: Persian Kurzgesagt
@NeoSciensology

▪️آیا مغز بزرگ‌تر می‌تواند مزیتی هم داشته باشد؟

کورتکس بخشی بزرگ از مغز است که در عملکردهای پیشرفته مانند تفکر ایفای نقش می‌کند. مقایسه ۸۰ هزار نقطه از کورتکسِ حدود ۳ هزار نفر نشان می‌دهد که مناطق مرتبط با گردآوری اطلاعات در مغزهای بزرگ‌تر با گسترش بیش‌تری همراه بوده است؛ اما همچنان مشخص نیست که این مسأله چه تأثیری بر عملکرد مغز می‌گذارد. برخی از مناطق خاص در افرادی که مغز بزرگ‌تری دارند، گسترش بیش‌تری یافته است. به نظر می‌رسد این مناطق در یکپارچه‌سازی اطلاعات به دست آمده از سراسر مغز دخیل باشند. این مناطق توسعه‌یافته همان مناطقی هستند که در طول فرگشت ما نسبتاً بزرگتر شده‌اند و در سال‌های اولیه زندگی ما همچنان به رشد خود ادامه می‌دهند و در مغز بزرگسالان نسبت به مغز کودکان نسبتاً بزرگ‌تر هستند.

اکنون این پرسش مطرح می‌شود که آیا مغز بزرگ‌تر می‌تواند مزیتی هم داشته باشد؟ پاسخ به این پرسش همچنان مشخص نیست. افرادی که مغز بزرگ‌تری دارند، از IQ یا ضریب هوشی بالاتری برخوردار هستند؛ اما ارتباط آن‌چنان محسوسی بین این موارد وجود ندارد، زیرا اندازه مغز فقط ۵ درصد از تغییرات میزان IQ را شامل می‌شود. فقط ممکن است مناطق خاصی در مغزهای بزرگ‌تر نسبتاً گسترده‌تر باشند. لازم به ذکر است برخی از مناطق مغزی که در پردازش احساسات و حرکت و بینایی نقش دارند، در افرادی که دارای مغز بزرگ‌تر هستند، کوچک‌تر است.

Source: Science
Abstract: Mahtab Shojaei
@NeoSciensology

▪️برخی از گونه‌های جانوری می‌توانند هزاران سال بدون تولیدمثل جنسی زنده بمانند!

می‌دانیم که تولیدمثل در جانداران معمولاً به شکل جنسی انجام می‌شود. تا کنون زنده ماندن یک گونه جانوری در یک دوره طولانی‌مدت بدون تولیدمثل جنسی بسیار بعید و غیرممکن تلقی می‌شد، اما دانشمندان به تازگی پی برده‌اند که هیره اوپیلا نوا (Oppiella nova) توانسته است صدها هزار یا میلیون‌ها سال زنده بماند. هیره اوپیلا نوا زیررده کنه‌سانان است و جانوری کاملاً ماده محسوب می‌شود و طول آن ۰٫۲ میلی‌متر است.

جاندارانی که دارای دو مجموعه کروموزم هستند در هر سلول خود دو نسخه ژنوم دارند - از جمله انسان‌‌ها و گونه‌هایی از هیره اوپیلا نوا که تولیدمثل آن‌ها به شکل جنسی انجام می‌شود - از طریق رابطه جنسی می‌توانند به مرور زمان با طبیعت سازگار شوند و دوام بیاورند، اما این تنوع ژنتیکی در جاندرانی که تولید مثل آن‌ها غیرجنسی است رخ نمی‌دهد. ممکن است گونه‌هایی که تولیدمثل غیرجنسی دارند و کلونی‌های ژنتیکی خود را می‌سازند، تنوع ژنتیکی را از راه دیگری به ژنوم خود وارد سازند و به گونه‌ای متفاوت در جریان فرگشت با محیط خود سازگار شوند.

بالعکس گونه‌هایی که تولیدمثل جنسی دارند، نبود تولیدمثل جنسی و ترکیب ژنوم‌ها در گونه‌هایی که تولیدمثل غیرجنسی دارند موجب می‌شود دو نسخه از ژنوم به شکلی جداگانه جهش‌ها را در خود جای دهند و درون هر جاندار از هم فاصله بگیرند و متفاوت شوند؛ بدین معنا که دو نسخه جداگانه از یکدیگر فرگشت می‌یابند. به این شیوه متفاوت «اثر مزلسون» گفته‌ می‌شود که تا کنون به شکلی قطعی در جانوران ثابت نشده بود. اثر مزلسون در واقع تفاوت‌ در مجموعه‌های کروموزومی گونه‌هایی را توضیح می‌دهد که فقط تولیدمثل غیرجنسی دارند‌.

Source: PNAS
@NeoSciensology

▪️حافظهٔ اتوبیوگرافی

تا چه اندازه می‌توانید وقایع زندگی خود را به یاد بیاورید؟ چند روز از مدرسه‌تان را به یاد دارید؟ چند نفر از معلمان و همکلاسی‌های خود را می‌توانید نام ببرید؟ شاید دوست داشته باشید لحظاتی از وقت‌تان را صرف آزمایش و پاسخ به این سؤالات کنید. بهتر است از یک عکس قدیمی استفاده کنید تا چند سرنخ بدست بیاید. احتمالاً از توانایی خود در به یاد آوردن بسیاری از خاطرات گذشته‌های دور که اغلب در مورد افراد و رویدادهایی هستند که سال‌ها در مورد آن‌ها فکر نکرده‌اید، شگفت‌زده خواهید شد. در یک پژوهش توانایی بزرگسالان آمریکایی در یادآوری همکلاسی‌های دبیرستانی قدیمی خود با استفاده از عکس مدرسه مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد که شرکت‌کنندگان بیش از ۸۰ درصد سوژه‌ها را حتی تا ۲۵ سال پس از فارغ‌التحصیلی به یاد می‌آورند. بنابراین حافظه برای یک تجربه در زندگی واقعی بسیار بیش‌تر از رویدادهای آزمایشگاهی دقیق می‌شود.

@NeoSciensology

▪️دلیل بزرگ بودن مغز انسان چیست؟

می‌دانیم که مغز انسان نسبت به دیگر گونه‌ها بسیار بزرگ‌ است، اما دلیل چرایی آن به طور کامل مشخص نیست. مطالعات نشان می‌دهد که مجموعه‌ای از ژن‌ها به نام NOTCH2NL که مسئول ایجاد ماده مغزی هستند به حجم داخل جمجمه ما (ECV) کمک کرده‌اند. نکته مهم این است که این ژن‌ها فقط در ما فعال هستند و در گوریل‌ها و شامپانزه‌ها که بیش‌ترین تشابه ژنتیکی را با انسان‌ها دارند، غیرفعال هستند و در میمون‌های ماکاک یا اورانگوتان‌ها به هیچ‌وجه یافت نمی‌شوند. این ژن‌ها با تأخیر در توسعه سلول‌های بنیادی کورتیکال در نورون‌ها فعال می‌‌گردند و در نتیجه نورون‌های بیش‌تری را به وجود می‌آورند. مشخص شده است که این ژن‌ها در سلول‌های عصبی قشر مخ به وفور بیان می‌شوند.

پرسش اساسی این است که چه عاملی باعث بزرگ‌‌ شدن مغز خصوصاً قشر مخ شده است؟ با توجه به فرگشت نسبتاً سریع مغز انسان می‌توان این احتمال را داد که ژن‌های جدید و فرگشت‌یافته مختص انسان به نوعی خاص در شکل‌گیری مغز ما کمک کرده‌ باشند. به نظر می‌رسد که NOTCH2NL یک مبادله فرگشتی بین مغزهای بزرگ‌تر و حساسیت به شرایطی مانند ماکروسفالی و میکروسفالی باشد. ناگفته نماند که هنوز برای ذکر دلایل قطعی در مورد بزرگ بودن مغز انسان بسیار زود است، زیرا اکنون اطلاعات زیادی در خصوص مکانیسم این ژن‌ها در دست نیست.

آنچه موجب جذابیت این یافته‌ها می‌شود، این است که مسیر پیام‌رسانی Notch یکی از دو مسیر پیام‌رسانی سلول‌های بنیادی و از قدیمی‌ترین مسیرهای توسعه‌ است که ما در مورد آن می‌دانیم و تقریباً در همه حیوانات دیده می‌شود؛ اما در انسان‌ها نمونه‌ای متنوع از NOTCH2NL برای تقویت ماده خاکستری ایجاد شده است. مغز ما در درجه اول از طریق گسترش برخی مناطق عملکردی قشر مخ سه برابر بزرگ‌تر شد که این یک بستر اساسی برای انسان شدن ما بود.

Sources: Cell - Cell
@NeoSciensology

▪️منشاء حیات

شواهد مستقیمِ حیات بر روی زمین اولیه از فسیل میکروارگانیسم‌هایی ناشی می‌شود که ۳,۵ میلیارد سال قبل زندگی می‌کردند. اما اولین سلول‌های زنده چگونه ظاهر شدند؟ دانشمندان بر اساس مشاهدات و آزمایشات در شیمی، زمین‌شناسی و فیزیک یک سناریو را مطرح کرده‌اند. آن‌ها فرض می‌کنند که فرآیندهای شیمیایی و فیزیکی می‌توانند سلول‌های ساده‌ای را از طریق چهار مرحله اصلی ذیل تولید کنند: ۱- سنتز غیر زنده مولکول‌های آلی کوچک مانند اسیدهای آمینه و بازهای نیتروژنی. ۲- اتصال این مولکول‌های کوچک و تشکیل ماکرومولکول‌ها، مانند پروتئین‌ها و اسیدهای نوکلئیک. ۳- بسته‌بندی این مولکول‌ها به شکل سلول‌های اولیه در غشایی که شیمی داخلی سلول اولیه را از محیط آبی اطراف متمایز می‌کند. ۴- ریشه‌گیری مولکول‌های خود-همانندساز که در نهایت وراثت را ممکن ساخت. اگرچه این سناریو نظری است، اما منجر به پیش‌بینی‌هایی شده است که می‌توان آن‌ها را در آزمایشگاه مورد آزمایش قرار داد.

Source: Campbell Biology
@NeoSciensology

▪️فرگشت و آسیب‌ ناشی از طرد شدن

معمولاً طرد شدن از اجتماع موجب آسیب به بهزیستی روان ما می‌شود و این مسئله فراتر از یک آسیب هیجانی ساده است. در این یادداشت به شرح اثرات روانشناختی گوناگونی می‌پردازیم که طرد شدن بر هیجانات ما اِعمال می‌کند.

@NeoSciensology

▪️یادگیری مغز در هنگام خواب

مغز ما حتی در زمان استراحت به یادگیری امور اجتماعی مشغول است. اتصال دو ناحیه از مغز در طول استراحت پس از کدگذاری یا ورود اطلاعات اجتماعی جدید افزایش پیدا می‌کند. قشر پیش‌پیشانی داخلی و محل اتصال گیجگاهی در نتیجه‌گیری‌های اجتماعی یا توانایی ارزیابی شخصیت دیگر اشخاص، حالت‌های ذهنی و نیت‌ها نقش دارند. این دو ناحیه به صورت بی‌اختیار تمایل دارند افزایشی را در اتصالات خود طی استراحت داشته باشند؛ بدین ترتیب این نواحی بخشی از شبکه‌ پیش‌فرض مغز را تشکیل می‌دهند. احتمالاً درگیر شدن این نواحی در طول استراحت به درک فرد از محیط اجتماعی کمک می‌کند. در واقع اتصال نواحی قشر پیش‌پیشانی داخلی و محل اتصال گیجگاهی در طول استراحت پس از کدگذاری اجتماعی افزایش می‌یابند. هر چه میزان این اتصال میان دو ناحیه شبکه‌ای پیش‌فرض در مغز بیش‌تر باشد، سطح عملکرد حافظه‌ اجتماعی نیز بالاتر خواهد رفت. بنابراین مغز به محض پیدا کردن فرصتی برای استراحت به تثبیت اطلاعات اجتماعی دریافت‌شده می‌پردازد. وقتی ذهن ما فرصتی پیدا می‌کند، یادگیری از محیط اجتماعی را در اولویت قرار می‌دهد.

Source: Cerebral Cortex
@NeoSciensology

▪️ایجاد الگوهای جدید فعالیت عصبی

یادگیری یک مهارت در طولانی‌مدت موجب شکل‌گیری الگوهای فعالیت عصبی جدید در مغز می‌شود و بین این الگوها و توانایی‌های رفتاری جدید رابطه علّی ایجاد می‌کند. آموختن مهارت‌های جدید اعم از ورزشی، ابزاری، هنر‌ی و غیره در واقع نیازمند زمان و آموزش است. می‌دانیم که یک مغز سالم می‌تواند این مهارت‌ها را یاد بگیرد، اما چگونگی تغییر مغز به منظور ایجاد رفتارهای جدید همچنان نسبتاً ناشناخته باقی مانده است.

در یک مطالعه از رابط مغز و کامپیوتر (BCI) استفاده شد تا ارتباط مستقیمی بین فعالیت عصبی میمون‌های رزوس و حرکت مکان‌نمای کامپیوتر ایجاد شود. وقتی این حیوانات در حال‌ انجام وظیفه‌ای بودند که آن‌ها را ملزم به حرکت مکان‌نمای کامپیوتر می‌ساخت، فعالیت حدود ۹۰ واحد عصبی در ناحیه بازویی قشر حرکتی اولیه آن‌ها را ثبت کردند.

میمون‌های رزوس به تلاش برای یادگیری مهارت جدید تشویق شدند و الگوهای فعالیت عصبی آن‌ها بعد از تسلط بر نحوه کنترل مکان‌نما با الگوهای قبل از یادگیری مقایسه شد. این حیوانات با چند جلسه تمرین و آموزش پس از یک هفته توانستند نحوه کنترل مکان‌نما را بیاموزند و الگوهای جدیدی از فعالیت عصبی در مغز آن‌ها شکل گرفت و این الگوها همان چیزی بود که میمون‌ها را قادر می‌ساخت تا وظیفه جدید را انجام دهند.

بر اساس این یافته‌ها می‌توان گفت این همان فرآیند چگونگی یادگیری بسیاری از چیزهای جدید توسط مغز است و فرایند تسلط انسان بر مهارت‌های جدید نیز شامل ایجاد الگوهای جدید فعالیت عصبی می‌شود. یادگیری مهارت انگشتان دست برای نواختن قطعه‌ای پیچیده روی پیانو را در نظر بگیرید. ممکن است مغز شما قبل از تمرین هنوز توانایی ایجاد الگوهای فعالیت مناسب برای ایجاد حرکات دلخواه انگشتان دست را نداشته نباشد.

تمرینات گسترده احتمالاً اتصالات سیناپسی جدیدی ایجاد می‌کند که مستقیماً منجر به ایجاد الگوهای جدید فعالیت عصبی می‌شود و توانایی‌های جدید را ممکن می‌سازد. این کار احتمالاً برای هرکسی که می‌خواهد یک مهارت جدید را بیاموزد صدق می‌کند؛ چه فردی فلج باشد که می‌خواهد نحوه استفاده از رابط مغز و کامپیوتر را یاد بگیرد و چه فردی باشد که بعد از سکته مغزی می‌خواهد عملکردهای طبیعی حرکتی خود را دوباره به دست آورد. پژوهشگران این مطالعه می‌گویند اگر بتوانیم مستقیماً مغز را در طول یادگیری حرکتی مشاهده کنیم، شاید بتوانیم استراتژی‌های نوروفیدبک را طراحی کنیم که موجب تسهیل فرایند منجر به شکل‌گیری الگوهای فعالیت عصبی جدید می‌شود.

Source: PNAS
@NeoSciensology

▪️چرا ما نمی‌توانیم خود را قلقلک بدهیم؟

سیستم‌های حسی ما به طور مداوم توسط تعداد زیادی از محرکات حسی بمباران می‌شوند و ما باید از میان آن‌ها چند محرک را که مربوط به تغییرات مهم محیطی هستند شناسایی و استخراج کنیم. یک گروه از محرک‌هایی که در بیش‌تر شرایط بی‌اهمیت هستند و بنابراین می‌توان آن‌ها را کنار گذاشت محرکاتی هستند که به عنوان یک نتیجه بدیهی از اقدامات حرکتی خود ما به وجود می‌آیند. وقتی خود را لمس می‌کنید، مغز شما تحریک حاصل شده را با تحریک مورد انتظار مقایسه می‌کند و پاسخ حسی ضعیف‌تری نسبت به یک لمس غیر منتظره ایجاد می‌نماید. هنگامی که محرک منشاء خارجی داشته باشد، فعالیت بیش‌تری در قشر حسی مشاهده می‌شود. مخچه در پیش‌بینی پیامدهای حسی خاص حرکات دخیل است و سیگنالی را برای خنثی کردن واکنش حسی به محرکات خودساخته همچون قلقلک ایجاد می‌کند. بنابراین شما نمی‌توانید خود را غافلگیر کنید و قلقلک بدهید.

Source: Nature Neuroscience
@NeoSciensology

▪️شوخ‌طبعی چگونه به جفت‌یابی می‌انجامد؟

آیا شوخ‌طبعی و خنده مزیت فرگشتی دارند؟ فرگشت چگونه می‌تواند منشاء و کارکرد شوخ‌طبعی را توضیح دهد؟ شوخ طبعی چه نقشی در انتخاب همسر می‌تواند داشته باشد؟ در این جستار به پرسش‌های مزبور پاسخ داده می‌شود.

@NeoSciensology

▪️حافظه انسان و ترجیح غذاهای پرکالری

مغز در هنگام تصمیم‌گیری برای انتخاب مواد غذایی ما را به سمت غذاهای پرکالری سوق می‌دهد و ما را متمایل به غذاهایی می‌کند که در رده خوردنی‌های پرکالری طبقه‌بندی می‌شوند. این قابلیت به اجداد شکارچی ما که نمی‌دانستند وعده غذایی بعدی آن‌ها چه وقت خواهد بود این امکان را می‌داد تا بتوانند بیش‌تر دوام بیاورند، اما این قابلیت برای انسان امروزی می‌تواند مضر باشد. یافته‌ها نشان می‌دهد وقتی افراد در یک مارپیچ پر از مواد غذایی گوناگون قرار می‌گیرند، شکلات و چیپس را بیش‌تر از مواد خوردنی سالم مانند سیب یا گوجه‌فرنگی به یاد می‌آورند. حتی هنگامی که افراد در معرض بوی مواد خوراکی قرار می‌گیرند، باز هم مواد غذایی پرکالری را بیش‌تر به بخش حافظه فضایی مغز می‌سپارند. حافظه فضایی مغز در واقع تمایلات محیطی و غذایی ما را رتبه‌بندی می‌کند. حس بویایی انسان‌ها در مقایسه با حیوانات ضعیف‌تر است، اما توانایی مغزی در تشخیص کالری غذا از روی یک حس بویایی قوی در انسان و حیوانات تقریباً مشابه است.

Source: Scientific Reports
@NeoSciensology

▪️فیزیک‌دان‌ها چگونه به مفاهیم پیچیده می‌اندیشند؟

آیا مغز فیزیک‌دان‌ها متفاوت از سایر افراد است؟ آن‌ها چگونه به ایده‌های جدید می‌رسند؟ در جستار پیشِ رو به بررسی این مسأله می‌پردازیم.

@NeoSciensology

▪️حسادت جنسی (غیرت)

مردان در طول تاریخ فرگشتی انسان برای حفظ روابط همسری خود باید رقبای همجنس‌شان را دور می‌کردند و همچنین به شریک خود نشان می‌دادند که نسبت به او تعهد دارند. بدین ترتیب برای مردان بسیار مهم است که اطمینان داشته باشند همسرشان به آن‌ها وفادار می‌ماند. این واقعیت که لقاح اسپرم و تخمک در داخل دستگاه تناسلی زنان انجام می‌شود به این معنی است که مردان بر خلاف زنان هرگز نمی‌توانند مطمئن باشند فرزندانی که روی آن‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند از نظر ژنتیکی متعلق به خودشان است. پتانسیل یک زن برای ارتکاب خیانت منجر به عدم قطعیت پدری در مردان می‌شود که این عدم قطعیت در واقع تهدیدی برای موفقیت تولیدمثلی مردان خواهد بود (دالی و همکاران، ۱۹۸۲؛ سیمونز، ۱۹۷۹). بنابراین راهکاری برای مردان می‌توانست چنین باشد که ابزاری برای شناسایی رقبای بالقوه، نشان دادن تعهد به همسر خود و حفظ هشیاری در برابر خیانت یا خطر خیانت داشته باشند. حسادت جنسی (غیرت) شامل مجموعه‌ای از هیجانات و رفتار است که به هماهنگ کردن این تلاش‌های مرتبط کمک می‌کند و در نهایت منجر به محدود کردن زنان از سوی مردان می‌شود.

@NeoSciensology

📕 زنی برای زندگی
✍🏻 #یوجین_اونیل

@ShafiAzad

📕 استخوان های دوست داشتنی
✍🏻 #آلیس_سبالد

@ShafiAzad

📕 آن زندگی را انتخاب کنید که میخواهید
✍🏻 #تال_بن‌_شاهار

@ShafiAzad

📎 #_یک_تکه_کتاب

رایلی دوران کودکی بسیار شادی را پشت سر گذاشته بود. او با پدر و مادرش در شهر کوچکی در ایالت مینه‌سوتا زندگی میکرد. عاشق بازی هاکی، وقت گذراندن با دوستانش و اسکیت روی یخ دریاچه بود. اما وقتی رایلی یازده ساله شد، پدر و مادرش تصمیم بزرگی گرفتند و همه چیز تغییر کرد. پدر رایلی کسب ‌و‌ کار جدیدی را شروع کرده بود. برای همین، پدر و مادر رایلی خانه‌شان در مینه‌سوتا را فروختند و همگی به سن‌فرنسیسکو نقل مکان کردند. به همین سادگی زندگی رایلی از این‌رو به آن‌رو شد...

📕 پشت و رو
✍🏻 #آلبر_کامو

@ShafiAzad

📕 آتش نهفته
✍🏻 #کاظم_محمدی_وایقانی

@ShafiAzad