📗اصطلاحات معمول در چاپ کتاب
🔘 #قطع کتاب:
اصطلاحی است که بیانگر ابعاد کتاب است. برای مثال، به‌جای کتاب ۱۷ در ۲۴ می‌گویند وزیری. به‌عبارت دیگر، قطع وزیری کتابی است که معمولاً عرض آن ۱۷ و ارتفاع آن ۲۴ سانتیمتر است.
🔘 عطف:
به لبه عمودی کتاب که اوراق کتاب به آن چسب خورده‌اند عطف می‌گویند.
🔘 وزن جلد و کاغذ:
وقتی‌گفته می‌شود جلد ۲۵۰گرمی یا کاغذ متن ۷۰گرمی، منظور وزن یک مترمربع از مقوا یا کاغذ است. طبیعتاً هرچه این رقم بیشتر باشد ورق ضخیم‌تر و وزن و هزینه چاپ کتاب بیشتر می‌شود.
🔘 سلفون:
لایه پلاستیکی شفاف و بسیار نازکی که روی جلد می‌کشند و علاوه بر استحکام، جلد آن‌را قابل‌تمیزکردن هم می‌کند. انواع معمول سلفون عبارت‌اند: از مات و براق.
🔘 شومیز:
صحافی با جلد مقوایی ۲۰۰ تا ۳۵۰گرمی را صحافی شومیز می‌گویند. جلد شومیز یک مقوای قابل‌انعطاف است.
🔘 گالینگور:
صحافی با مقوای سخت را گالینگور می‌گویند. جلد گالینگور غیرقابل‌انعطاف است. هزینه و پایداری جلد گالینگور بیش از شومیز است.
🔘 طلاکوب:
جلد گالینگور که با روکش پلیمری پوشانده می‌شود و نوشته‌ها با رنگ طلایی روی آن کوبیده یا چاپ می‌شوند.
🔘 سلفون سخت:
جلد گالینگور که با مقوای سخت ساخته شده اما روی آن طرح جلدی که روی کاغذ نازک چاپ و سلفون‌شده را می‌چسبانند و جلد، ظاهر چهاررنگ و زیبایی پیدا می‌کند.
🔘 بدرقه:
اولین و آخرین کاغذ جلد گالینگور که عموماً با کاغذ سنگین‌تر و مرغوب‌تر از متن اصلی تهیه می‌شود و محافظ اتصال جلد با متن است.
🔘 چاپ تک‌رنگ:
در غالب موارد، منظور چاپ با رنگ مشکی است.
🔘 چاپ دورنگ:
چاپ با استفاده از دو رنگ. مزیت این نوع چاپ این‌است‌که تعداد زینک استفاده‌شده، نصف چاپ چهاررنگ و هزینه لیتوگرافی آن نیز نصف می‌شود و این درحالی است که خریدار، کتاب را به‌صورت رنگی مطالعه می‌کند. طیف هر رنگ تنها یک رنگ محسوب می‌شود. برای مثال، آبی آسمانی تا سرمه‌ای فقط یک رنگ آبی محسوب می‌شود.
🔘 چاپ چهاررنگ:
چاپ با استفاده از چهار رنگِ سایان (cyan)، ماژنتا (magenta)، زرد (yellow) و سیاه که اصطلاحاً CMYK نامیده می‌شود و می‌تواند تمامی طیف رنگ‌ها را پوشش دهد.
🔘 چاپ دیجیتال:
چاپ کتاب در تیراژ کم حتی یک نسخه.
مؤلفین، ناشرین، اساتید دانشگاه، دانشجویان، سازمان‌ها، مؤسسات و شرکت‌ها در بسیاری موارد نیاز به چاپ تعداد محدود کتاب دارند. کیفیت کتابِ چاپ‌شده به این روش، نظیر چاپ افست است.
با وجود اینکه هزینه چاپ دیجیتال بالاتر از افست است، به دو دلیل از این روش در جهان (نظیر سایت‌های معروفی چون آمازون) استفاده می‌شود. دلیل اول، نیاز به تیراژ کم است. چاپ ۵۰ جلد از یک کتاب به‌صورت افست، بسیار پرهزینه است و چندبرابرِ چاپ دیجیتال آن هزینه خواهد داشت. دلیل دوم، جمع سرمایه‌گذاری ناشر یا مؤلف است. برای مثال، کتابی که در چاپ افست ۱۰۰۰ نسخه آن ۳ میلیون تومان سرمایه نیاز دارد و احتمال فروش آن کم است اگر ۲۰۰ نسخه دیجیتال با هزینه یک میلیون تومان چاپ شود علاوه بر صرف هزینه کمتر، ریسک فروش آن نیز پایین‌تر خواهد بود. مواردی نظیر تست بازار، ارائه تعداد محدود برای سمینارها و مانند آن، کتب ترمی دانشگاهی و مانند آن، توسط چاپ دیجیتال قابل‌ارائه است.
صحافی کتاب به‌صورت شومیز (جلد‌مقوایی با سلفون و صحافی چسب گرم)، سلفون سخت (جلد سخت گالینگور با روکش چاپ‌شده جلد) و جلد گالینگور طلاکوب قابل‌ارائه است.
🔘 چاپ افست:
چاپ کتاب با دستگاه‌های صنعتی و در تیراژ بالا.
برای چاپ با تیراژ بالا، به‌صرفه است از چاپ افست استفاده شود. در تیراژ کمتر از ۵۰۰ نسخه اکثراً چاپ دیجیتال به‌صرفه تر خواهد بود. تنوع صحافی نظیر چاپ دیجیتال قابل‌ارائه است.
🔘 زینک:
زینک عموماً ورقی فلزی است که در لیتوگرافی طرح موردنظر برای چاپ را روی آن کپی می‌کنند و در چاپ افست از آن استفاده می‌شود. برای چاپ رنگی به‌ازای هر رنگ باید یک زینک تهیه کرد. به‌همین دلیل چون چاپ تک‌رنگ فقط یک زینک دارد هزینه لیتوگرافی آن یک‌چهارم چاپ چهاررنگ است.
🔘 بند کاغذ:
بند کاغذ اصطلاحی است که برای بسته‌بندی کاغذهای برش‌نخورده که در کارخانه تولید شده استفاده می‌شود. یکی از ابعاد معمول بندهای کاغذ، ۱۰۰ در ۷۰ است که برای کاغذهای سریB استفاده می‌شود. برای مثال، یک ورق آن به ۱۶ ورق B5 برش می‌خورد. مورد دیگر، بندهای ۶۰ در ۹۰ است که برای کاغذهای سریA استفاده می‌شود و یک ورق آن به ۸ ورق A4 یا ۴ ورق A3 برش می‌خورد. معمولاً تعداد ورق هر بند از ۱۲۵ تا ۵۰۰ ورق است که هرچه وزن کاغذ کمتر شود تعداد آن در یک بند بیشتر می‌شود. کاغذهای ۷۰ و ۸۰گرمی در بندهای ۵۰۰ورقی عرضه می‌شوند. اکثراً ۲۱ بند کاغذ را روی یک پالت بسته‌بندی و حمل می‌کنند.
اصطلاحات دیگر: فرم، چسب گرم، چسب سرد صحافی دستی، ...
منبع: چاپ و طرح امروز
🆔 @VajehPardaz
🔘 #قطع کتاب:
اصطلاحی است که بیانگر ابعاد کتاب است. برای مثال، به‌جای کتاب ۱۷ در ۲۴ می‌گویند وزیری. به‌عبارت دیگر، قطع وزیری کتابی است که معمولاً عرض آن ۱۷ و ارتفاع آن ۲۴ سانتیمتر است.
🔘 عطف:
به لبه عمودی کتاب که اوراق کتاب به آن چسب خورده‌اند عطف می‌گویند.
🔘 وزن جلد و کاغذ:
وقتی‌گفته می‌شود جلد ۲۵۰گرمی یا کاغذ متن ۷۰گرمی، منظور وزن یک مترمربع از مقوا یا کاغذ است. طبیعتاً هرچه این رقم بیشتر باشد ورق ضخیم‌تر و وزن و هزینه چاپ کتاب بیشتر می‌شود.
🔘 سلفون:
لایه پلاستیکی شفاف و بسیار نازکی که روی جلد می‌کشند و علاوه بر استحکام، جلد آن‌را قابل‌تمیزکردن هم می‌کند. انواع معمول سلفون عبارت‌اند: از مات و براق.
🔘 شومیز:
صحافی با جلد مقوایی ۲۰۰ تا ۳۵۰گرمی را صحافی شومیز می‌گویند. جلد شومیز یک مقوای قابل‌انعطاف است.
🔘 گالینگور:
صحافی با مقوای سخت را گالینگور می‌گویند. جلد گالینگور غیرقابل‌انعطاف است. هزینه و پایداری جلد گالینگور بیش از شومیز است.
🔘 طلاکوب:
جلد گالینگور که با روکش پلیمری پوشانده می‌شود و نوشته‌ها با رنگ طلایی روی آن کوبیده یا چاپ می‌شوند.
🔘 سلفون سخت:
جلد گالینگور که با مقوای سخت ساخته شده اما روی آن طرح جلدی که روی کاغذ نازک چاپ و سلفون‌شده را می‌چسبانند و جلد، ظاهر چهاررنگ و زیبایی پیدا می‌کند.
🔘 بدرقه:
اولین و آخرین کاغذ جلد گالینگور که عموماً با کاغذ سنگین‌تر و مرغوب‌تر از متن اصلی تهیه می‌شود و محافظ اتصال جلد با متن است.
🔘 چاپ تک‌رنگ:
در غالب موارد، منظور چاپ با رنگ مشکی است.
🔘 چاپ دورنگ:
چاپ با استفاده از دو رنگ. مزیت این نوع چاپ این‌است‌که تعداد زینک استفاده‌شده، نصف چاپ چهاررنگ و هزینه لیتوگرافی آن نیز نصف می‌شود و این درحالی است که خریدار، کتاب را به‌صورت رنگی مطالعه می‌کند. طیف هر رنگ تنها یک رنگ محسوب می‌شود. برای مثال، آبی آسمانی تا سرمه‌ای فقط یک رنگ آبی محسوب می‌شود.
🔘 چاپ چهاررنگ:
چاپ با استفاده از چهار رنگِ سایان (cyan)، ماژنتا (magenta)، زرد (yellow) و سیاه که اصطلاحاً CMYK نامیده می‌شود و می‌تواند تمامی طیف رنگ‌ها را پوشش دهد.
🔘 چاپ دیجیتال:
چاپ کتاب در تیراژ کم حتی یک نسخه.
مؤلفین، ناشرین، اساتید دانشگاه، دانشجویان، سازمان‌ها، مؤسسات و شرکت‌ها در بسیاری موارد نیاز به چاپ تعداد محدود کتاب دارند. کیفیت کتابِ چاپ‌شده به این روش، نظیر چاپ افست است.
با وجود اینکه هزینه چاپ دیجیتال بالاتر از افست است، به دو دلیل از این روش در جهان (نظیر سایت‌های معروفی چون آمازون) استفاده می‌شود. دلیل اول، نیاز به تیراژ کم است. چاپ ۵۰ جلد از یک کتاب به‌صورت افست، بسیار پرهزینه است و چندبرابرِ چاپ دیجیتال آن هزینه خواهد داشت. دلیل دوم، جمع سرمایه‌گذاری ناشر یا مؤلف است. برای مثال، کتابی که در چاپ افست ۱۰۰۰ نسخه آن ۳ میلیون تومان سرمایه نیاز دارد و احتمال فروش آن کم است اگر ۲۰۰ نسخه دیجیتال با هزینه یک میلیون تومان چاپ شود علاوه بر صرف هزینه کمتر، ریسک فروش آن نیز پایین‌تر خواهد بود. مواردی نظیر تست بازار، ارائه تعداد محدود برای سمینارها و مانند آن، کتب ترمی دانشگاهی و مانند آن، توسط چاپ دیجیتال قابل‌ارائه است.
صحافی کتاب به‌صورت شومیز (جلد‌مقوایی با سلفون و صحافی چسب گرم)، سلفون سخت (جلد سخت گالینگور با روکش چاپ‌شده جلد) و جلد گالینگور طلاکوب قابل‌ارائه است.
🔘 چاپ افست:
چاپ کتاب با دستگاه‌های صنعتی و در تیراژ بالا.
برای چاپ با تیراژ بالا، به‌صرفه است از چاپ افست استفاده شود. در تیراژ کمتر از ۵۰۰ نسخه اکثراً چاپ دیجیتال به‌صرفه تر خواهد بود. تنوع صحافی نظیر چاپ دیجیتال قابل‌ارائه است.
🔘 زینک:
زینک عموماً ورقی فلزی است که در لیتوگرافی طرح موردنظر برای چاپ را روی آن کپی می‌کنند و در چاپ افست از آن استفاده می‌شود. برای چاپ رنگی به‌ازای هر رنگ باید یک زینک تهیه کرد. به‌همین دلیل چون چاپ تک‌رنگ فقط یک زینک دارد هزینه لیتوگرافی آن یک‌چهارم چاپ چهاررنگ است.
🔘 بند کاغذ:
بند کاغذ اصطلاحی است که برای بسته‌بندی کاغذهای برش‌نخورده که در کارخانه تولید شده استفاده می‌شود. یکی از ابعاد معمول بندهای کاغذ، ۱۰۰ در ۷۰ است که برای کاغذهای سریB استفاده می‌شود. برای مثال، یک ورق آن به ۱۶ ورق B5 برش می‌خورد. مورد دیگر، بندهای ۶۰ در ۹۰ است که برای کاغذهای سریA استفاده می‌شود و یک ورق آن به ۸ ورق A4 یا ۴ ورق A3 برش می‌خورد. معمولاً تعداد ورق هر بند از ۱۲۵ تا ۵۰۰ ورق است که هرچه وزن کاغذ کمتر شود تعداد آن در یک بند بیشتر می‌شود. کاغذهای ۷۰ و ۸۰گرمی در بندهای ۵۰۰ورقی عرضه می‌شوند. اکثراً ۲۱ بند کاغذ را روی یک پالت بسته‌بندی و حمل می‌کنند.
اصطلاحات دیگر: فرم، چسب گرم، چسب سرد صحافی دستی، ...
منبع: چاپ و طرح امروز
🆔 @VajehPardaz
Andazeh Ketab 05.pdf
809.9 KB
✅ راهنمای مختصر اندازه‌های کتاب در قطع‌های رقعی و وزیری همراه با شیوۀ وارد کردن اندازه‌ها در ورد و این‌دیزاین
▫️برگرفته از: محمدکاظم کاظمی @asarkazemi
🔹 بسیار اتفاق می‌افتد که دوستان به یک روش ساده برای تعیین اندازه‌های کتاب‌های رقعی و وزیری نیاز دارند. در این فایل پی‌دی‌اف این موضوع به صورت ساده و کاربردی بیان شده است.
#قطع_کتاب|#رقعی|#وزیری|#این_دیزاین|#محمدکاظم_گاظمی|
🆔 @VajehPardaz |#واژه‌پرداز🔹
✅ راهنمای مختصر اندازه‌های کتاب در قطع‌های رقعی و وزیری همراه با شیوۀ وارد کردن اندازه‌ها در ورد و این‌دیزاین
▫️برگرفته از: محمدکاظم کاظمی @asarkazemi
🔹 بسیار اتفاق می‌افتد که دوستان به یک روش ساده برای تعیین اندازه‌های کتاب‌های رقعی و وزیری نیاز دارند. در این فایل پی‌دی‌اف این موضوع به صورت ساده و کاربردی بیان شده است.
#قطع_کتاب|#رقعی|#وزیری|#این_دیزاین|#محمدکاظم_گاظمی|
🆔 @VajehPardaz |#واژه‌پرداز🔹