🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅آشنایی با نام‌های ایرانی
«فردین» و «فروردین»
"فروردین" نامی دخترانه و "فردین" نامی پسرانه و دگرگون شده‌ی "فروردین" به "فرودین" و سپس "فردین" است.
"فردین" و "فروردین" به چم(معنی) نگهبان پارسایی و پاکی در آیین زرتشت و یگانه است.
"فروردین"، روز نوزدهم از ماه‌های خورشیدی نیز هست.
برای شناخت نام "فردین" نیازمند شناخت واژه‌ی "فروردین" هستیم.
🌳پیشینه:
یکی از گمان‌زدها درباره‌ی پیشینه‌ی "فروردین" و "فردین" این است که در زبان پهلوی فَرَوَرتَن، برگرفته از پارسی باستان "فَرَوَرتینام" و چندینه‌ی مادینه‌‌ی(جمع مونث) واژه‌ی "فَرَوَرتی" و به چم "فََروَردهای پاکان" و "فَرَوَهَرهای پارسایان" است. در اینجا «ین» نشان بستگی(علامت نسبت) نیست.
یکی دیگر از گمان‌ها این است که این نام برگرفته از نام "فََروَهَر" (روان درگذشتگان) بود.
و بر پایه‌ی دیدگاه دیگری، "فروردین" در آغاز "پَروردین" بود که به "فروردین" دگردیس شد. مانند پارس و فارس، پیروز و فیروز. "پروردین" نیز به چم ماه پرورش گل‌ها و گیاهان و درختان است.
🕊در افسانه‌های ایران باستان، "فروردین" نام فرشته‌ای است که تدبیر بهشت را در دست دارد.
👓نگاهی به پیشینه‌ی ادبی:
گرفت از ماه "فروردین" جهان فر
چو فردوس برین شد هفت کشور
#عنصری
وقت آن است که مردم ره صحرا گیرند
خاصه اکنون که بهار آمد و "فروردین" است
#سعدی
📖 این نام در شاهنامه‌ی فردوسی به گونه‌ی "فرودین" آمده است:
چنان تا بیامد مه فرودین
بیاراست گلبرگ روی زمین
چو بودی سر سال نو فرودین
که رخشان بدی در دل از هور دین
دی و فرودینَت خجسته بواد
درِ هر بدی بر تو بسته بواد
#شاهنامه #فردوسی
#پریسا_امام_وردی
#نام_پسرانه_ایرانی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادبسار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅آشنایی با نام‌های ایرانی
«فردین» و «فروردین»
"فروردین" نامی دخترانه و "فردین" نامی پسرانه و دگرگون شده‌ی "فروردین" به "فرودین" و سپس "فردین" است.
"فردین" و "فروردین" به چم(معنی) نگهبان پارسایی و پاکی در آیین زرتشت و یگانه است.
"فروردین"، روز نوزدهم از ماه‌های خورشیدی نیز هست.
برای شناخت نام "فردین" نیازمند شناخت واژه‌ی "فروردین" هستیم.
🌳پیشینه:
یکی از گمان‌زدها درباره‌ی پیشینه‌ی "فروردین" و "فردین" این است که در زبان پهلوی فَرَوَرتَن، برگرفته از پارسی باستان "فَرَوَرتینام" و چندینه‌ی مادینه‌‌ی(جمع مونث) واژه‌ی "فَرَوَرتی" و به چم "فََروَردهای پاکان" و "فَرَوَهَرهای پارسایان" است. در اینجا «ین» نشان بستگی(علامت نسبت) نیست.
یکی دیگر از گمان‌ها این است که این نام برگرفته از نام "فََروَهَر" (روان درگذشتگان) بود.
و بر پایه‌ی دیدگاه دیگری، "فروردین" در آغاز "پَروردین" بود که به "فروردین" دگردیس شد. مانند پارس و فارس، پیروز و فیروز. "پروردین" نیز به چم ماه پرورش گل‌ها و گیاهان و درختان است.
🕊در افسانه‌های ایران باستان، "فروردین" نام فرشته‌ای است که تدبیر بهشت را در دست دارد.
👓نگاهی به پیشینه‌ی ادبی:
گرفت از ماه "فروردین" جهان فر
چو فردوس برین شد هفت کشور
#عنصری
وقت آن است که مردم ره صحرا گیرند
خاصه اکنون که بهار آمد و "فروردین" است
#سعدی
📖 این نام در شاهنامه‌ی فردوسی به گونه‌ی "فرودین" آمده است:
چنان تا بیامد مه فرودین
بیاراست گلبرگ روی زمین
چو بودی سر سال نو فرودین
که رخشان بدی در دل از هور دین
دی و فرودینَت خجسته بواد
درِ هر بدی بر تو بسته بواد
#شاهنامه #فردوسی
#پریسا_امام_وردی
#نام_پسرانه_ایرانی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادبسار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸
🔥🔥🔥🔥
goo.gl/RznVfa
🔅 آشنایی با جشن‌های ایرانی
🔥 جشن سده؛ بخش دوم
درباره‌ی پیدایش جشن سده دیدگاه‌ها پرشمارند.
📚 یکی از افسانه‌های ایرانی می‌گوید که جشن سده جشن پیدایش آتش به دست هوشنگ، پادشاه پیشدادی است و فردوسی نیز در شاهنامه به آن پرداخته است. بر پایه‌ی این افسانه، هوشنگ چهار پشت پس از گیومرت(کیومرث) نخستین آدم روی زمین بود. برای خواندن این داستان بنگرید به:
Telegram.me/AdabSar/5929
ولی شماری از شاهنامه‌پژوهان و ایران‌شناسان امروز همچون "جلال خالقی مطلق" و "مصطفا جیحونی" می‌گویند که شوند(دلیل) پیدایش آتش برای جشن سده، برساخته‌ی امروزی‌ها است و داستان پیدایش آتش به دست هوشنگ، بخشی از شاهنامه نیست و هتا(حتا) در دست‌نویس فلورانس شاهنامه این بخش دیده نمی‌شود و این داستان پس از فردوسی به شاهنامه افزوده شد. آن‌ها می‌گویند در ایران باستان چنین باوری نبود و در هیچ‌یک از نیپیک(کتاب)های ایران‌شناسی پیش و پس از فردوسی چنین داستانی دیده نمی‌شود. زیرا پیدایش آتش بسیار کهن‌تر از زمان هوشنگ است.
شاید پیدایش این افسانه از آنجا باشد که هوشنگ به چم خوب درخشان، خانه‌ی خوب، نخست‌زاد، پیش‌آفریده و نماد فروغ و روشنایی است و آتش نیز نخستین آفریده‌ی ایزد برای زمین بود.
📚 یکی دیگر از افسانه‌ها می‌گوید در این روز فرزندان گیومرت، نخستین آدم روی زمین، به ۱۰۰ تن رسید و آنان از میان خود یک تن را به سروری برگزیدند.
@AdabSar
🤴🏻پس از آشنایی با این افسانه‌ها، بد نیست بدانیم هوشنگ چه کسی بود! گفته می‌شود هوشنگ پسر سیامک، یکی از پادشاهان پیشدادی ایران(شاید ۱۰ تا ۱۵ هزار سال پیش) کسی بود که در هر شهر آتشکده‌ای برپا کرد که آتش آن همیشه روشن بود تا مردم بتوانند برای گرم و روشن نگاه داشتن خانه‌هایشان دسترسی به آتش داشته باشند و آتش خانه‌هایشان را از این آتشکده بگیرند. از روزگار کهن تا امروز، یکی از آرزوهای خوب ایرانیان برای یکدیگر این است:
"تنور خانه‌ات همیشه روشن باد"
این آرزو و نیایش، به‌جا مانده از روزگار هوشنگ است.
پاسداری از آتش در میان ایرانیان به اندازه‌ای بود که کوچ‌نشینان هنگام کوچ آن را در آتشدانی می‌گذاشتند، پیرزنی را بر اسب می‌نشاندند و آتشدان را به دست او می‌دادند که از آن نگه‌داری کند تا خاموش نشود.
@AdabSar
📚 سده یا چله‌ی کوچک*، ۴۰ روز پس از زایش خورشید(فردای یلدا)، ۴۰روز مانده تا ۲۰ اسپند(اسفند) که جشن آغاز سرسبزی و گرماست و یا ۲۰ روز و ۲۰ شب مانده به آغاز اسپند است.
📚 یکی از دیدگاه‌ها درباره‌ی جشن سده این است که این جشن ۱۰۰ روز پس از آغاز زمستان(آغاز آبان در ایران باستان آغاز موسم سرما بود) برگزار می‌شد. سده، پنجاه روز مانده به نوروز است که سرما به آرامی کاهش می‌یابد و اگر روز و شب‌های مانده تا نوروز را جداگانه شمارش کنیم، ۱۰۰ شب و روز به فرا رسیدن نوروز مانده است. بر پایه‌ی این دیدگاه، واژه‌ی "سده" برگرفته از "ست" پهلوی به چم شماره‌ی ۱۰۰ است. ولی این دیدگاه نیز پادورزانی(مخالفانی) دارد.
📚 نویسندگانی چون مهرداد بهار و رضا مرادی غیاث‌آبادی می‌گویند "سده" پیوندی با "ست" و شماره‌ی ۱۰۰ ندارد و "سَدَه" یا "سَذَه" در اوستایی به چم سپیده‌دم(طلوع)، بیرون آمدن و پیدا شدن است و جشن سده امیدی برای کاهش یافتن سرما بود. بر این پایه، سَدَه، سَدَک یا سَذَک کنایه از آتش است.
📚 ابوریحان بیرونی این جشن را بر آمده از افروختن آتش در بام‌ها به دستور فریدون می‌دانست. به نوشته‌ی بیرونی، روزی که آژی‌دهاک(ضحاک) در بند شد و مردم از ستم او رستند، جشن سده بنیاد نهاده شد. او فراگیر شدن این جشن را در پیوند با اردشیر بابکان می‌دانست. بیرونی درباره‌ی آیین‌های این جشن نوشته است که ایرانیان آتش می‌افروختند و گیاهان خوشبو دود می‌کردند تا زیان را دور کنند.
سده جشن ملوک نامدار است
ز اَفریدون و از جم یادگار است!
#عنصری
پی‌نوشت*: "یلدا" چله‌ی بزرگ و "سده" چله‌ی کوچک نام دارند.
برگرفته از نیپیک(کتاب):
۱- "جشن سده"
نویسنده: گروهی از نویسندگان
به کوشش و گردآوری: محمدرضا توسلی
۲- "جشن‌های مهرگان و سده"
نویسنده: رضا مرادی غیاث آبادی
۳- "آثارالباقیه" نویسنده: ابوریحان بیرونی
۴- "آفرینش خدایان" نویسنده: امید عطایی
#پریسا_امام_وردی
#فرهنگ_ایران
#جشن_سده
@AdabSar
🔥🔥🔥🔥
goo.gl/RznVfa
🔅 آشنایی با جشن‌های ایرانی
🔥 جشن سده؛ بخش دوم
درباره‌ی پیدایش جشن سده دیدگاه‌ها پرشمارند.
📚 یکی از افسانه‌های ایرانی می‌گوید که جشن سده جشن پیدایش آتش به دست هوشنگ، پادشاه پیشدادی است و فردوسی نیز در شاهنامه به آن پرداخته است. بر پایه‌ی این افسانه، هوشنگ چهار پشت پس از گیومرت(کیومرث) نخستین آدم روی زمین بود. برای خواندن این داستان بنگرید به:
Telegram.me/AdabSar/5929
ولی شماری از شاهنامه‌پژوهان و ایران‌شناسان امروز همچون "جلال خالقی مطلق" و "مصطفا جیحونی" می‌گویند که شوند(دلیل) پیدایش آتش برای جشن سده، برساخته‌ی امروزی‌ها است و داستان پیدایش آتش به دست هوشنگ، بخشی از شاهنامه نیست و هتا(حتا) در دست‌نویس فلورانس شاهنامه این بخش دیده نمی‌شود و این داستان پس از فردوسی به شاهنامه افزوده شد. آن‌ها می‌گویند در ایران باستان چنین باوری نبود و در هیچ‌یک از نیپیک(کتاب)های ایران‌شناسی پیش و پس از فردوسی چنین داستانی دیده نمی‌شود. زیرا پیدایش آتش بسیار کهن‌تر از زمان هوشنگ است.
شاید پیدایش این افسانه از آنجا باشد که هوشنگ به چم خوب درخشان، خانه‌ی خوب، نخست‌زاد، پیش‌آفریده و نماد فروغ و روشنایی است و آتش نیز نخستین آفریده‌ی ایزد برای زمین بود.
📚 یکی دیگر از افسانه‌ها می‌گوید در این روز فرزندان گیومرت، نخستین آدم روی زمین، به ۱۰۰ تن رسید و آنان از میان خود یک تن را به سروری برگزیدند.
@AdabSar
🤴🏻پس از آشنایی با این افسانه‌ها، بد نیست بدانیم هوشنگ چه کسی بود! گفته می‌شود هوشنگ پسر سیامک، یکی از پادشاهان پیشدادی ایران(شاید ۱۰ تا ۱۵ هزار سال پیش) کسی بود که در هر شهر آتشکده‌ای برپا کرد که آتش آن همیشه روشن بود تا مردم بتوانند برای گرم و روشن نگاه داشتن خانه‌هایشان دسترسی به آتش داشته باشند و آتش خانه‌هایشان را از این آتشکده بگیرند. از روزگار کهن تا امروز، یکی از آرزوهای خوب ایرانیان برای یکدیگر این است:
"تنور خانه‌ات همیشه روشن باد"
این آرزو و نیایش، به‌جا مانده از روزگار هوشنگ است.
پاسداری از آتش در میان ایرانیان به اندازه‌ای بود که کوچ‌نشینان هنگام کوچ آن را در آتشدانی می‌گذاشتند، پیرزنی را بر اسب می‌نشاندند و آتشدان را به دست او می‌دادند که از آن نگه‌داری کند تا خاموش نشود.
@AdabSar
📚 سده یا چله‌ی کوچک*، ۴۰ روز پس از زایش خورشید(فردای یلدا)، ۴۰روز مانده تا ۲۰ اسپند(اسفند) که جشن آغاز سرسبزی و گرماست و یا ۲۰ روز و ۲۰ شب مانده به آغاز اسپند است.
📚 یکی از دیدگاه‌ها درباره‌ی جشن سده این است که این جشن ۱۰۰ روز پس از آغاز زمستان(آغاز آبان در ایران باستان آغاز موسم سرما بود) برگزار می‌شد. سده، پنجاه روز مانده به نوروز است که سرما به آرامی کاهش می‌یابد و اگر روز و شب‌های مانده تا نوروز را جداگانه شمارش کنیم، ۱۰۰ شب و روز به فرا رسیدن نوروز مانده است. بر پایه‌ی این دیدگاه، واژه‌ی "سده" برگرفته از "ست" پهلوی به چم شماره‌ی ۱۰۰ است. ولی این دیدگاه نیز پادورزانی(مخالفانی) دارد.
📚 نویسندگانی چون مهرداد بهار و رضا مرادی غیاث‌آبادی می‌گویند "سده" پیوندی با "ست" و شماره‌ی ۱۰۰ ندارد و "سَدَه" یا "سَذَه" در اوستایی به چم سپیده‌دم(طلوع)، بیرون آمدن و پیدا شدن است و جشن سده امیدی برای کاهش یافتن سرما بود. بر این پایه، سَدَه، سَدَک یا سَذَک کنایه از آتش است.
📚 ابوریحان بیرونی این جشن را بر آمده از افروختن آتش در بام‌ها به دستور فریدون می‌دانست. به نوشته‌ی بیرونی، روزی که آژی‌دهاک(ضحاک) در بند شد و مردم از ستم او رستند، جشن سده بنیاد نهاده شد. او فراگیر شدن این جشن را در پیوند با اردشیر بابکان می‌دانست. بیرونی درباره‌ی آیین‌های این جشن نوشته است که ایرانیان آتش می‌افروختند و گیاهان خوشبو دود می‌کردند تا زیان را دور کنند.
سده جشن ملوک نامدار است
ز اَفریدون و از جم یادگار است!
#عنصری
پی‌نوشت*: "یلدا" چله‌ی بزرگ و "سده" چله‌ی کوچک نام دارند.
برگرفته از نیپیک(کتاب):
۱- "جشن سده"
نویسنده: گروهی از نویسندگان
به کوشش و گردآوری: محمدرضا توسلی
۲- "جشن‌های مهرگان و سده"
نویسنده: رضا مرادی غیاث آبادی
۳- "آثارالباقیه" نویسنده: ابوریحان بیرونی
۴- "آفرینش خدایان" نویسنده: امید عطایی
#پریسا_امام_وردی
#فرهنگ_ایران
#جشن_سده
@AdabSar
🔥🔥🔥🔥