🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅آشنایی با نام‌های ایرانی
«فرناز»
👠👠 نام دخترانه‌ی "فرناز"، نامی نوین آمیخته از دو واژه‌ی کهن است.
"فرناز" به چم زیبایی و برازندگی، رفتارخوشایند همراه با خودنمایی و کرشمه و شکوهی است که دیگران را به ستایش و شگفتی وامی‌دارد.(فرهنگ نام‌ها)
👒👒 درباره‌ی پیشینه‌ی واژه‌ی "فر" سه دیدگاه داریم(فرهنگ نام‌های ایرانشهری):
1⃣ واژه‌ی "فر" در پارسی باستان "اَپَر" به مانک والا، برتر، بالا، شکوه، سربلندی و درخشندگی بود. در پارسی پهلوی "فَـرَّه" و در پارسی امروز به "فر" دگرگون شد.(بهرام فره‌وشی)
2⃣ "خورنَه" در پارسی باستان به "خور" در پهلوی و "فر" در پارسی امروز دگردیس(تبدیل) شد.(آرتور کریستین‌سن)
3⃣ "فَرنَه" در پارسی باستان به چمار فر و شکوه به "فره" در پهلوی و "فر" در پارسی امروز دگرگون شد.(چنگیز مولایی)
💖💖 در سروده‌های ادب‌وران نیز فر به دو آرِش(معنی) والا و شکوه یا درخشش آمده است(دهخدا):
- گرفت از ماه فروردین جهان "فر"[شکوه و درخشش]
چو فردوسی همی شد هفت کشور!
#عنصری
- چو فرزند باشد به آیین و "فر"[والا]
گرامی به دل بر، چه ماده چه نر!
#شاهنامه #فردوسی
💃🏻💃🏻 واژه‌ی "ناز" در ایران باستان نیز "ناز" به مانی شادی و سربلندی بود.(یدالله منصوری)
👗👗 "ناز" واژه‌ای است که در راز و نیاز دلدادگان و سرایندگان شناخته و پرآوازه شد و از سده‌های گذشته تاکنون چندین برداشت از آن می‌شود.
← "ناز" در مانی آسایش و فراوانی:
بدو باغبان گفت کای سرفراز
تو را جاودان مهتری باد و ناز!
فردوسی
← به چمار دلبری و کرشمه:
گفتا ز ناز بیش مرنجان مرا، برو
آن گفتنش که بیش مرنجانم آرزوست!
#مولوی
← راز و نیاز دلدادگان:
جهانا، همانا از این بی‌نیازی
که ما جای آزیم و تو جای نازی!
ناشناس، از نیپیک "تاریخ بیهقی"
← به چم خودمنشی:
نخواهم که رومی شود سرفراز
به ما برکنند اندرین جنگ ناز!
فردوسی
← به مانک دلبری کردن:
کنون شاد گشتم به آواز تو
بدین چرب گفتار با ناز تو!
فردوسی
← در جایگاه زیبایی و بالندگی:
ای سرو ناز بر سر کوی که می‌روی
من می‌روم ز خود، تو به سوی که می‌روی؟
#مشفق_کاشانی
← به مانی خوش و آرام و نوشین:
فتادی همچو گل از دست بر دست
که شد در خواب نازش نرگس مست!
#وحشی_بافقی
← در چم فریبکاری:
بینی آن رود نوازیدن با چندین کبر
بینی آن شعر سراییدن با چندین ناز؟
#فرخی
←و در مانی نورسته و نوشکفته، مانند گل ناز.
🇮🇷🇮🇷 چند نام ایرانی دخترانه و پسرانه‌ی هم‌آوا:
👧🏻 فراچهر، فرمهر، فرین، فروغ، فریا، فریها و...
👦🏻 فرآیین، فرازان، فرازین، فربد، فرهوش، فریار، فَروَر، فرود و...
✨برای فرزندانمان نام‌های زیبا و برازنده‌ی ایرانی برگزینیم✨
#پریسا_امام_وردی
#نام_دخترانه_ایرانی
#فرناز
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادبسار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅آشنایی با نام‌های ایرانی
«فرناز»
👠👠 نام دخترانه‌ی "فرناز"، نامی نوین آمیخته از دو واژه‌ی کهن است.
"فرناز" به چم زیبایی و برازندگی، رفتارخوشایند همراه با خودنمایی و کرشمه و شکوهی است که دیگران را به ستایش و شگفتی وامی‌دارد.(فرهنگ نام‌ها)
👒👒 درباره‌ی پیشینه‌ی واژه‌ی "فر" سه دیدگاه داریم(فرهنگ نام‌های ایرانشهری):
1⃣ واژه‌ی "فر" در پارسی باستان "اَپَر" به مانک والا، برتر، بالا، شکوه، سربلندی و درخشندگی بود. در پارسی پهلوی "فَـرَّه" و در پارسی امروز به "فر" دگرگون شد.(بهرام فره‌وشی)
2⃣ "خورنَه" در پارسی باستان به "خور" در پهلوی و "فر" در پارسی امروز دگردیس(تبدیل) شد.(آرتور کریستین‌سن)
3⃣ "فَرنَه" در پارسی باستان به چمار فر و شکوه به "فره" در پهلوی و "فر" در پارسی امروز دگرگون شد.(چنگیز مولایی)
💖💖 در سروده‌های ادب‌وران نیز فر به دو آرِش(معنی) والا و شکوه یا درخشش آمده است(دهخدا):
- گرفت از ماه فروردین جهان "فر"[شکوه و درخشش]
چو فردوسی همی شد هفت کشور!
#عنصری
- چو فرزند باشد به آیین و "فر"[والا]
گرامی به دل بر، چه ماده چه نر!
#شاهنامه #فردوسی
💃🏻💃🏻 واژه‌ی "ناز" در ایران باستان نیز "ناز" به مانی شادی و سربلندی بود.(یدالله منصوری)
👗👗 "ناز" واژه‌ای است که در راز و نیاز دلدادگان و سرایندگان شناخته و پرآوازه شد و از سده‌های گذشته تاکنون چندین برداشت از آن می‌شود.
← "ناز" در مانی آسایش و فراوانی:
بدو باغبان گفت کای سرفراز
تو را جاودان مهتری باد و ناز!
فردوسی
← به چمار دلبری و کرشمه:
گفتا ز ناز بیش مرنجان مرا، برو
آن گفتنش که بیش مرنجانم آرزوست!
#مولوی
← راز و نیاز دلدادگان:
جهانا، همانا از این بی‌نیازی
که ما جای آزیم و تو جای نازی!
ناشناس، از نیپیک "تاریخ بیهقی"
← به چم خودمنشی:
نخواهم که رومی شود سرفراز
به ما برکنند اندرین جنگ ناز!
فردوسی
← به مانک دلبری کردن:
کنون شاد گشتم به آواز تو
بدین چرب گفتار با ناز تو!
فردوسی
← در جایگاه زیبایی و بالندگی:
ای سرو ناز بر سر کوی که می‌روی
من می‌روم ز خود، تو به سوی که می‌روی؟
#مشفق_کاشانی
← به مانی خوش و آرام و نوشین:
فتادی همچو گل از دست بر دست
که شد در خواب نازش نرگس مست!
#وحشی_بافقی
← در چم فریبکاری:
بینی آن رود نوازیدن با چندین کبر
بینی آن شعر سراییدن با چندین ناز؟
#فرخی
←و در مانی نورسته و نوشکفته، مانند گل ناز.
🇮🇷🇮🇷 چند نام ایرانی دخترانه و پسرانه‌ی هم‌آوا:
👧🏻 فراچهر، فرمهر، فرین، فروغ، فریا، فریها و...
👦🏻 فرآیین، فرازان، فرازین، فربد، فرهوش، فریار، فَروَر، فرود و...
✨برای فرزندانمان نام‌های زیبا و برازنده‌ی ایرانی برگزینیم✨
#پریسا_امام_وردی
#نام_دخترانه_ایرانی
#فرناز
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادبسار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸
Forwarded from ادبسار
🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅آشنایی با نام‌های ایرانی
«فردین» و «فروردین»
"فروردین" نامی دخترانه و "فردین" نامی پسرانه و دگرگون شده‌ی "فروردین" به "فرودین" و سپس "فردین" است.
"فردین" و "فروردین" به چم(معنی) نگهبان پارسایی و پاکی در آیین زرتشت و یگانه است.
"فروردین"، روز نوزدهم از ماه‌های خورشیدی نیز هست.
برای شناخت نام "فردین" نیازمند شناخت واژه‌ی "فروردین" هستیم.
🌳پیشینه:
یکی از گمان‌زدها درباره‌ی پیشینه‌ی "فروردین" و "فردین" این است که در زبان پهلوی فَرَوَرتَن، برگرفته از پارسی باستان "فَرَوَرتینام" و چندینه‌ی مادینه‌‌ی(جمع مونث) واژه‌ی "فَرَوَرتی" و به چم "فََروَردهای پاکان" و "فَرَوَهَرهای پارسایان" است. در اینجا «ین» نشان بستگی(علامت نسبت) نیست.
یکی دیگر از گمان‌ها این است که این نام برگرفته از نام "فََروَهَر" (روان درگذشتگان) بود.
و بر پایه‌ی دیدگاه دیگری، "فروردین" در آغاز "پَروردین" بود که به "فروردین" دگردیس شد. مانند پارس و فارس، پیروز و فیروز. "پروردین" نیز به چم ماه پرورش گل‌ها و گیاهان و درختان است.
🕊در افسانه‌های ایران باستان، "فروردین" نام فرشته‌ای است که تدبیر بهشت را در دست دارد.
👓نگاهی به پیشینه‌ی ادبی:
گرفت از ماه "فروردین" جهان فر
چو فردوس برین شد هفت کشور
#عنصری
وقت آن است که مردم ره صحرا گیرند
خاصه اکنون که بهار آمد و "فروردین" است
#سعدی
📖 این نام در شاهنامه‌ی فردوسی به گونه‌ی "فرودین" آمده است:
چنان تا بیامد مه فرودین
بیاراست گلبرگ روی زمین
چو بودی سر سال نو فرودین
که رخشان بدی در دل از هور دین
دی و فرودینَت خجسته بواد
درِ هر بدی بر تو بسته بواد
#شاهنامه #فردوسی
#پریسا_امام_وردی
#نام_پسرانه_ایرانی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادبسار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅آشنایی با نام‌های ایرانی
«فردین» و «فروردین»
"فروردین" نامی دخترانه و "فردین" نامی پسرانه و دگرگون شده‌ی "فروردین" به "فرودین" و سپس "فردین" است.
"فردین" و "فروردین" به چم(معنی) نگهبان پارسایی و پاکی در آیین زرتشت و یگانه است.
"فروردین"، روز نوزدهم از ماه‌های خورشیدی نیز هست.
برای شناخت نام "فردین" نیازمند شناخت واژه‌ی "فروردین" هستیم.
🌳پیشینه:
یکی از گمان‌زدها درباره‌ی پیشینه‌ی "فروردین" و "فردین" این است که در زبان پهلوی فَرَوَرتَن، برگرفته از پارسی باستان "فَرَوَرتینام" و چندینه‌ی مادینه‌‌ی(جمع مونث) واژه‌ی "فَرَوَرتی" و به چم "فََروَردهای پاکان" و "فَرَوَهَرهای پارسایان" است. در اینجا «ین» نشان بستگی(علامت نسبت) نیست.
یکی دیگر از گمان‌ها این است که این نام برگرفته از نام "فََروَهَر" (روان درگذشتگان) بود.
و بر پایه‌ی دیدگاه دیگری، "فروردین" در آغاز "پَروردین" بود که به "فروردین" دگردیس شد. مانند پارس و فارس، پیروز و فیروز. "پروردین" نیز به چم ماه پرورش گل‌ها و گیاهان و درختان است.
🕊در افسانه‌های ایران باستان، "فروردین" نام فرشته‌ای است که تدبیر بهشت را در دست دارد.
👓نگاهی به پیشینه‌ی ادبی:
گرفت از ماه "فروردین" جهان فر
چو فردوس برین شد هفت کشور
#عنصری
وقت آن است که مردم ره صحرا گیرند
خاصه اکنون که بهار آمد و "فروردین" است
#سعدی
📖 این نام در شاهنامه‌ی فردوسی به گونه‌ی "فرودین" آمده است:
چنان تا بیامد مه فرودین
بیاراست گلبرگ روی زمین
چو بودی سر سال نو فرودین
که رخشان بدی در دل از هور دین
دی و فرودینَت خجسته بواد
درِ هر بدی بر تو بسته بواد
#شاهنامه #فردوسی
#پریسا_امام_وردی
#نام_پسرانه_ایرانی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادبسار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸
ادبسار
🔅پرسش شما درود مهربانو معانی نام کامبیز ، کاوه و کامیار را پیدا نکردم تو مطالب کانال. لطفا راهنمایی بفرمایید. نام دخترانه هم شهناز لطفا. 🔅پاسخ ادبسار 👇👇 برای آشنایی با نام "کاوه" بنگرید به: t.me/AdabSar/6223
🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅آشنایی با نام‌های ایرانی
«شهناز» و «شهرناز»
👸🏻👸🏻 "شهناز"، امروز ناز شاه، سربلندی و نازش شاه، دلبر شاه و ناز شاهانه چمیده می‌شود و آمیخته از شه+ناز است.
📖📖 در فرهنگ نام‌های ایرانشهری آمده است "شهناز" که گونه‌ی درست‌تر آن "شهرناز" است، آمیخته از "شاه" یا "شه"، در پارسی باستان "خَشایَث‌یَه" و در پهلوی "شاه"(بهرام فره‌وشی) و "ناز" به مانک ستودن در پهلوی و شاد در پهلوی پارتی (منصوری و حسن‌زاده) است.
برای آشنایی بیشتر با واژه‌ی "ناز" به این پیام بنگرید:
t.me/AdabSar/7516
🎵🎶 "شهناز"، گوشه‌ای در دستگاه شور از خنیای ایرانی است.
سرو ساقی و ماه رودنواز
پرده بربسته در ره "شهناز"
#فرخی
⏳⌛️ ولی بجز برداشت امروزی، "شهناز" نامی بسیار کهن است.
بر پایه‌ی گفته‌ها و داستان‌های گوناگون، "شهرناز" گونه‌ی درست‌تر "شهناز" است که با گذر زمان به این نام دگریده(تبدیل) شد.
📚📚 در مجمل‌التواریخ، برهان قاطع، برخی ویرایش‌های شاهنامه، انجمن جهان‌آرا، آنندراج و چند نیپیک(کتاب) دیگر، "شهرناز" دگرگون شده‌ی نام خواهر جمشید، پادشاه افسانه‌ای و پیشدادی ایران است. او و خواهرش "ارنواز" همسران آژی‌دهاک (ضحاک) ماردوش بودند. شهرناز و ارنواز زنانی بسیار زیبا و خوش‌پیکر بودند که آژی‌دهاک آن‌ها را در بند کرده بود و بدخویی می‌آموخت ولی فریدون رهانیدشان و آژی‌دهاک را نابود کرد.(دهخدا)
سپس شهرناز و ارنواز به همسری فریدون درآمدند و فریدون از آناهیتا(یکی از ایزدبانوان ایران باستان) خواست تا به او توانایی و چیرگی بخشد تا کسی نتواند همسرانش را برباید.(حماسه‌سرایی در ایران و آبان‌یشت)
🤰🏻🤰🏻 در ویرایش‌های گوناگون از تاریخ تبری این نام ساده به دیسه‌ی(شکل) "سنوار"، "سیوار" و "شهرناز" آمده است.
او مادر دو پسر بزرگتر فریدون(سلم و تور) بود.(شهیدی مازندرانی)
🔍🔎 احسان بهرامی نوشته است که شهرناز و ارنواز دختران جمشید بودند. این نام در اوستا "سَـنگهَـواچی" بود. در فرهنگ نام‌های شاهنامه نیز آمده که "شهرناز" در پارسی پهلوی "سَنگهوَک" و در اوستا نام یکی از زنان آژی‌دهاک است ولی نامی از جمشید در کنار آن‌ها نیامده است.(منصور رستگار فسایی)
👸🏻👸🏻 "شهناز" نام یکی از زنان در سروده‌ی داستانی زیبای "گل و نوروز" از خواجوی کرمانی است که در سده‌ی هشتم سروده شد. این نام در شاهنامه‌ی فردوسی "شهرناز" است و در کنار نام خواهرش "ارنواز" آمده است.
- به یک دست سرو سهی ارنواز
به دست دگر ماهرو شهرناز!
- از این سه دو پاکیزه از شهرناز
یکی کهتر از خوب چهر ارنواز!
- ز پوشیده رویان یکی شهرناز
دگر ماهرویی بنامْ ارنواز!
#شاهنامه #فردوسی
🇮🇷🇮🇷 چند نام ایرانی دخترانه و پسرانه‌ی هم‌آوا:
👧🏻 شهنواز، کیاناز، شهنوش، شهرنوش، شهدین، شهدخت، شهرو، شهگل و...
👦🏻 شهیار، شهفر، شهیاد، شهداد، شهراد، شهرداد، شهریار، شهنام و...
✨برای فرزندانمان نام‌های زیبا و برازنده‌ی ایرانی برگزینیم✨
#پریسا_امام_وردی
#نام_دخترانه_ایرانی
#شهناز #شهرناز
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادبسار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅آشنایی با نام‌های ایرانی
«شهناز» و «شهرناز»
👸🏻👸🏻 "شهناز"، امروز ناز شاه، سربلندی و نازش شاه، دلبر شاه و ناز شاهانه چمیده می‌شود و آمیخته از شه+ناز است.
📖📖 در فرهنگ نام‌های ایرانشهری آمده است "شهناز" که گونه‌ی درست‌تر آن "شهرناز" است، آمیخته از "شاه" یا "شه"، در پارسی باستان "خَشایَث‌یَه" و در پهلوی "شاه"(بهرام فره‌وشی) و "ناز" به مانک ستودن در پهلوی و شاد در پهلوی پارتی (منصوری و حسن‌زاده) است.
برای آشنایی بیشتر با واژه‌ی "ناز" به این پیام بنگرید:
t.me/AdabSar/7516
🎵🎶 "شهناز"، گوشه‌ای در دستگاه شور از خنیای ایرانی است.
سرو ساقی و ماه رودنواز
پرده بربسته در ره "شهناز"
#فرخی
⏳⌛️ ولی بجز برداشت امروزی، "شهناز" نامی بسیار کهن است.
بر پایه‌ی گفته‌ها و داستان‌های گوناگون، "شهرناز" گونه‌ی درست‌تر "شهناز" است که با گذر زمان به این نام دگریده(تبدیل) شد.
📚📚 در مجمل‌التواریخ، برهان قاطع، برخی ویرایش‌های شاهنامه، انجمن جهان‌آرا، آنندراج و چند نیپیک(کتاب) دیگر، "شهرناز" دگرگون شده‌ی نام خواهر جمشید، پادشاه افسانه‌ای و پیشدادی ایران است. او و خواهرش "ارنواز" همسران آژی‌دهاک (ضحاک) ماردوش بودند. شهرناز و ارنواز زنانی بسیار زیبا و خوش‌پیکر بودند که آژی‌دهاک آن‌ها را در بند کرده بود و بدخویی می‌آموخت ولی فریدون رهانیدشان و آژی‌دهاک را نابود کرد.(دهخدا)
سپس شهرناز و ارنواز به همسری فریدون درآمدند و فریدون از آناهیتا(یکی از ایزدبانوان ایران باستان) خواست تا به او توانایی و چیرگی بخشد تا کسی نتواند همسرانش را برباید.(حماسه‌سرایی در ایران و آبان‌یشت)
🤰🏻🤰🏻 در ویرایش‌های گوناگون از تاریخ تبری این نام ساده به دیسه‌ی(شکل) "سنوار"، "سیوار" و "شهرناز" آمده است.
او مادر دو پسر بزرگتر فریدون(سلم و تور) بود.(شهیدی مازندرانی)
🔍🔎 احسان بهرامی نوشته است که شهرناز و ارنواز دختران جمشید بودند. این نام در اوستا "سَـنگهَـواچی" بود. در فرهنگ نام‌های شاهنامه نیز آمده که "شهرناز" در پارسی پهلوی "سَنگهوَک" و در اوستا نام یکی از زنان آژی‌دهاک است ولی نامی از جمشید در کنار آن‌ها نیامده است.(منصور رستگار فسایی)
👸🏻👸🏻 "شهناز" نام یکی از زنان در سروده‌ی داستانی زیبای "گل و نوروز" از خواجوی کرمانی است که در سده‌ی هشتم سروده شد. این نام در شاهنامه‌ی فردوسی "شهرناز" است و در کنار نام خواهرش "ارنواز" آمده است.
- به یک دست سرو سهی ارنواز
به دست دگر ماهرو شهرناز!
- از این سه دو پاکیزه از شهرناز
یکی کهتر از خوب چهر ارنواز!
- ز پوشیده رویان یکی شهرناز
دگر ماهرویی بنامْ ارنواز!
#شاهنامه #فردوسی
🇮🇷🇮🇷 چند نام ایرانی دخترانه و پسرانه‌ی هم‌آوا:
👧🏻 شهنواز، کیاناز، شهنوش، شهرنوش، شهدین، شهدخت، شهرو، شهگل و...
👦🏻 شهیار، شهفر، شهیاد، شهداد، شهراد، شهرداد، شهریار، شهنام و...
✨برای فرزندانمان نام‌های زیبا و برازنده‌ی ایرانی برگزینیم✨
#پریسا_امام_وردی
#نام_دخترانه_ایرانی
#شهناز #شهرناز
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادبسار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸
Telegram
ادبسار
🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅آشنایی با نام‌های ایرانی
«فرناز»
👠👠 نام دخترانه‌ی "فرناز"، نامی نوین آمیخته از دو واژه‌ی کهن است.
"فرناز" به چم زیبایی و برازندگی، رفتارخوشایند همراه با خودنمایی و کرشمه و شکوهی است که دیگران را به ستایش و شگفتی وامی‌دارد.(فرهنگ نام‌ها)…
@AdabSar
🔅آشنایی با نام‌های ایرانی
«فرناز»
👠👠 نام دخترانه‌ی "فرناز"، نامی نوین آمیخته از دو واژه‌ی کهن است.
"فرناز" به چم زیبایی و برازندگی، رفتارخوشایند همراه با خودنمایی و کرشمه و شکوهی است که دیگران را به ستایش و شگفتی وامی‌دارد.(فرهنگ نام‌ها)…
🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅پالایش زبان پارسی
🔻موج = کوهه، آب‌کوهه، خیزاب، خیزآبه، آب‌خیز، آب‌خیزه، تکانه، نَوَرد، نَوَرد آب، آب‌شوران، آشوب دریا، اُشتُرُک، ورمه(Wave)
🔻امواج = خیزاب‌ها، کوهه‌ها، ورمه‌ها
🔻امواج رادیویی = ورمه‌های پَرتُوی
🔻پُرموج = خروشان، پُرکوهه، پُرخیزاب
🔻تَمَوُج = ترنَند، ورمش، خیزابِگی، کوهِگی
🔻تموج هوا = وَزِش
🔻حرکت موجی = جنبش کوهه‌ای، پویش ورمه‌ای
🔻طول موج = درازای ورمه، بلندای کوهه
🔻مواج = کوهه‌دار، خروشان، خیزابه‌دار، خیزابدار، پُرخیزاب، خیزابه‌گیر، شکن‌گیر، دِرَفشنیک، ناهموار
🔻موج‌خیز = کوهه‌خیز
🔻موج‌دار = کوهه‌دار، دِرَفشنیک، ناهموار، چین‌دار، شِکَن‌دار، چین‌وشِکَن‌دار
🔻موج‌زدن = دِرَفشیدن، فَرَویدن، کوهه‌زدن
🔻موج‌زن = کوهه‌زن
🔻موج‌شکن = کوهه‌شکن، خیزاب‌شکن
🔻موج گیسو = چین گیسو، شِکَن گیسو، چین‌وشِکَن گیسو
🔻موج موج = کوهه کوهه
🔻موج عظیم = کولاب
✍️نمونه:
🔺موج‌ها او را غرق کردند =
خیزاب‌ها او را فرو بُردند
🔺تنی چند از موج دریا برست
رسیدند نزد یکی آبخوست #عنصری =
تنی چند از آشوب دریا بِرَست
رسیدند نزد یکی آبخَوست(=جزیره)
🔺خوشحالی و شعف در چشمانش موج می‌زد =
شادی و شور در چشمانش می‌دِرَفشید
🔺طول موجی که مایکروفر با آن کار می‌کند =
درازای/بلندای ورمه‌ای که تندپز با آن کار می‌کند
🔺موج جدیدی از ناامیدی جامعه را فرا گرفته است =
روایی تازه‌ای از ناامیدی هازمان را فراگرفته است
🔺این فیلم به سینمایِ موج نوی فرانسه تعلق دارد =
این رُخشاره به رُخشارِ نوگَرای فرانسه بستگی دارد
🔺می‌نشست و شانه را میان موج گیسوانش بازی می‌داد =
می‌نشست و شانه را میان چین‌وشِکن گیسوانش بازی می‌داد
🔺موج مهاجرت از مناطق جنوبی آفریقا به اروپا شدت یافته است =
رَوَند کوچ از سرزمین‌های نیمروزی آفریکا به اروپا فزونی یافته است
🔺رنگ‌کاری کابینت‌ها خوب انجام نشده و سطح کار مواج است =
رنگ‌کاری گنجه‌ها خوب انجام نشده و رویه‌ی کار ناهموار است
🔺موج گرما از غرب کشور به سمت نواحی مرکزی و شرقی در حرکت است =
گذران گرما از باختر کشور به سوی کرانه‌های میانی و خاوری در پویش است
#مجید_دری
#پارسی_پاک
#موج #امواج #مواج #تموج
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادبسار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅پالایش زبان پارسی
🔻موج = کوهه، آب‌کوهه، خیزاب، خیزآبه، آب‌خیز، آب‌خیزه، تکانه، نَوَرد، نَوَرد آب، آب‌شوران، آشوب دریا، اُشتُرُک، ورمه(Wave)
🔻امواج = خیزاب‌ها، کوهه‌ها، ورمه‌ها
🔻امواج رادیویی = ورمه‌های پَرتُوی
🔻پُرموج = خروشان، پُرکوهه، پُرخیزاب
🔻تَمَوُج = ترنَند، ورمش، خیزابِگی، کوهِگی
🔻تموج هوا = وَزِش
🔻حرکت موجی = جنبش کوهه‌ای، پویش ورمه‌ای
🔻طول موج = درازای ورمه، بلندای کوهه
🔻مواج = کوهه‌دار، خروشان، خیزابه‌دار، خیزابدار، پُرخیزاب، خیزابه‌گیر، شکن‌گیر، دِرَفشنیک، ناهموار
🔻موج‌خیز = کوهه‌خیز
🔻موج‌دار = کوهه‌دار، دِرَفشنیک، ناهموار، چین‌دار، شِکَن‌دار، چین‌وشِکَن‌دار
🔻موج‌زدن = دِرَفشیدن، فَرَویدن، کوهه‌زدن
🔻موج‌زن = کوهه‌زن
🔻موج‌شکن = کوهه‌شکن، خیزاب‌شکن
🔻موج گیسو = چین گیسو، شِکَن گیسو، چین‌وشِکَن گیسو
🔻موج موج = کوهه کوهه
🔻موج عظیم = کولاب
✍️نمونه:
🔺موج‌ها او را غرق کردند =
خیزاب‌ها او را فرو بُردند
🔺تنی چند از موج دریا برست
رسیدند نزد یکی آبخوست #عنصری =
تنی چند از آشوب دریا بِرَست
رسیدند نزد یکی آبخَوست(=جزیره)
🔺خوشحالی و شعف در چشمانش موج می‌زد =
شادی و شور در چشمانش می‌دِرَفشید
🔺طول موجی که مایکروفر با آن کار می‌کند =
درازای/بلندای ورمه‌ای که تندپز با آن کار می‌کند
🔺موج جدیدی از ناامیدی جامعه را فرا گرفته است =
روایی تازه‌ای از ناامیدی هازمان را فراگرفته است
🔺این فیلم به سینمایِ موج نوی فرانسه تعلق دارد =
این رُخشاره به رُخشارِ نوگَرای فرانسه بستگی دارد
🔺می‌نشست و شانه را میان موج گیسوانش بازی می‌داد =
می‌نشست و شانه را میان چین‌وشِکن گیسوانش بازی می‌داد
🔺موج مهاجرت از مناطق جنوبی آفریقا به اروپا شدت یافته است =
رَوَند کوچ از سرزمین‌های نیمروزی آفریکا به اروپا فزونی یافته است
🔺رنگ‌کاری کابینت‌ها خوب انجام نشده و سطح کار مواج است =
رنگ‌کاری گنجه‌ها خوب انجام نشده و رویه‌ی کار ناهموار است
🔺موج گرما از غرب کشور به سمت نواحی مرکزی و شرقی در حرکت است =
گذران گرما از باختر کشور به سوی کرانه‌های میانی و خاوری در پویش است
#مجید_دری
#پارسی_پاک
#موج #امواج #مواج #تموج
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادبسار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸
🏵🏵🏵🏵
@AdabSar
🍁 آشنایی با جشن‌های ایرانی
🌻 مهرگان؛ جشن آغاز سال نو
مهرگان آمد گرفته فالش از نیکی مثال
نیک روز و نیک جشن و نیک وقت و نیک فال
#عنصری
🍁🍁 "جشن مهرگان" بزرگ‌ترین جشن ایران باستان و جشن آغاز سال نو در دوره‌هایی از ایران همچون زمان هخامنشیان بود و در شش روز برگزار می‌شد. این جشن از کهن‌ترین و نخستین جشن‌های ایرانی بود که به گمان، با آیین‌های مهرپرستی و میتراگرایی آریاییان نخستین در پیوند است. بر پایه‌ی شاهنامه‌ی فردوسی، پیشینه‌ی آن به زمان فریدون می‌رسد. همانگونه که نوروز با جمشید در پیوند است، مهرگان نیز با کاوه و فریدون پیوسته است.
🌻🌻 درباره‌ی زمان برگزاری جشن مهرگان گفته می‌شود که این جشن در آغازین روز مهر برپایه‌ی گاهشماری باستانی برگزار می‌شد که شاید تا واپسین سال‌های دودمان اشکانی دنباله داشت و در زمان ساسانیان به "مهر روز" از مهرماه برابر با شانزدهم مهر جابجا شد و از دوهزار سال گذشته در روز شانزدهم مهر برگزار می‌شد.
به این جشن میتراکانا، مهرکانا و میتراکان نیز گفته می‌شد.
🍁🍁 آغاز سال نو در مهرگان بسته به آغاز و پایان سال کشاورزی بود. سال کشاورزی با پایان تابستان به پایان می‌رسید و آمادگی برای سال نو کشت و کار در پاییز آغاز می‌شد.
🌻🌻 کتسیاس، پزشک اردشیر دوم هخامنشی نوشته بود که در جشن مهرگان ایرانیان جامه‌ی ارغوانی می‌پوشند، ساز و آواز برپا می‌کنند و به پایکوبی و نوشیدن می‌پردازند.
🍁🍁 سفره‌ی مهرگان نیز به رنگ ارغوانی بود و میوه‌های سرخ‌رنگ و گوناگون در آن می‌چیدند و چند شاخه از درختان گز، هوم و مورد در آن می‌گذاشتند. گل همیشه شکفته در میان سفره بود و پیرامونش را با گل‌های دیگر می‌آراستند. اکنون ما نمی‌دانیم گل همیشه شکفته گونه‌ای گل بود یا به هر گلی که در این موسم زمان شکفتنش بود، گفته می‌شد. در سفره‌ی مهرگان آتشدان یا کندیل(شمع)، شیرینی و خوشبوکننده‌ای چون گلاب نیز یافت می‌شد.
🌻🌻 خوراکی‌های جشن مهرگان نوشیدنی گیاه هوم بود که آن را با شیر یا آب می‌آمیختند و همه‌ی باشندگان(حاضران) جشن به نشانه‌ی پیمان و دوستی از آن می‌نوشیدند. نانی از آرد هفت گیاه گندم، جو، نَرسَک(عدس)، برنج، ماش، نخود و ارزن پخته می‌شد. همچنین در آتشدان‌ها اسپند و زفران یا سپران(زعفران) و انبر یا شاهبوی(عنبر) می‌ریختند تا هوا همواره خوشبو باشد. در آتش نیز هوم می‌ریختند تا بخروشد.
🍁🍁 در این جشن بجز پوشیدن جامه‌ی ارغوانی، شادباش‌برگ(کارت تبریک)هایی را خوشبو می‌کردند و در پوششی زیبا می‌پیچیدند و پیشکش می‌کردند. پس از خوردن و نوشیدن، زمان ساز و پایکوبی(رقص) گروهی بود. در این هنگام مهرْیَشت می‌خواندند و اَرغُشت می‌رفتند. ارغشت گونه‌ای پایکوبی گروهی بود. در پایان در کنار جشن دست به دست هم می‌دادند و در کنار آتش زنجیره‌ای به نشان مهر و پیمان می‌ساختند. از دیگر آیین‌های این جشن، نیایش به درگاه ایزد مهر یا همان ایزد درستکاری، پیمان و مهربانی بود.
🌻🌻 امروز تندیس‌ها و سنگ‌نگاره‌های فراوانی همچون نگاره‌های میترا در کشورهای خاورمیانه و ترکیه کنونی یافت شده که نشانه‌ی فراگیر بودن جشن مهرگان در سرزمین ایران باستان است. اکنون در برخی از کشورهای عربی جشن مهرجان یا مهرجانات برگزار می‌شود که بجا مانده از جشن بزرگ مهرگان است. همچنین گمان شده است که سماع پیروان مولوی در شهر قونیه دگرگون‌شده‌ی ارغشت‌های میترایی باشد.
🍁🍁 جلال آل احمد جشن غالی(قالی)شویان در مشهد اردهال کاشان را در پیوند با مهرگان می‌داند. از سویی گفته شده جشن غالی‌شویان در پیوند با "جشن تیرروزی" است.
در تاجیکستان و سمرکند(سمرقند) جشن ایستادگی کاوه آهنگر در برابر بیدادگری آژی‌دهاک(ضحاک) را برگزار می‌کنند.
#پریسا_امام_وردی
______________
۱- نامه‌ی ایران
نویسنده: #شیرین_بیانی
۲- تارنمای مهرمیهن
۳- جشن مهرگان و سده
نویسنده: #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
______________
#مهرگان #جشن_مهرگان #فرهنگ_ایران
@AdabSar
🏵🏵🏵🏵
@AdabSar
🍁 آشنایی با جشن‌های ایرانی
🌻 مهرگان؛ جشن آغاز سال نو
مهرگان آمد گرفته فالش از نیکی مثال
نیک روز و نیک جشن و نیک وقت و نیک فال
#عنصری
🍁🍁 "جشن مهرگان" بزرگ‌ترین جشن ایران باستان و جشن آغاز سال نو در دوره‌هایی از ایران همچون زمان هخامنشیان بود و در شش روز برگزار می‌شد. این جشن از کهن‌ترین و نخستین جشن‌های ایرانی بود که به گمان، با آیین‌های مهرپرستی و میتراگرایی آریاییان نخستین در پیوند است. بر پایه‌ی شاهنامه‌ی فردوسی، پیشینه‌ی آن به زمان فریدون می‌رسد. همانگونه که نوروز با جمشید در پیوند است، مهرگان نیز با کاوه و فریدون پیوسته است.
🌻🌻 درباره‌ی زمان برگزاری جشن مهرگان گفته می‌شود که این جشن در آغازین روز مهر برپایه‌ی گاهشماری باستانی برگزار می‌شد که شاید تا واپسین سال‌های دودمان اشکانی دنباله داشت و در زمان ساسانیان به "مهر روز" از مهرماه برابر با شانزدهم مهر جابجا شد و از دوهزار سال گذشته در روز شانزدهم مهر برگزار می‌شد.
به این جشن میتراکانا، مهرکانا و میتراکان نیز گفته می‌شد.
🍁🍁 آغاز سال نو در مهرگان بسته به آغاز و پایان سال کشاورزی بود. سال کشاورزی با پایان تابستان به پایان می‌رسید و آمادگی برای سال نو کشت و کار در پاییز آغاز می‌شد.
🌻🌻 کتسیاس، پزشک اردشیر دوم هخامنشی نوشته بود که در جشن مهرگان ایرانیان جامه‌ی ارغوانی می‌پوشند، ساز و آواز برپا می‌کنند و به پایکوبی و نوشیدن می‌پردازند.
🍁🍁 سفره‌ی مهرگان نیز به رنگ ارغوانی بود و میوه‌های سرخ‌رنگ و گوناگون در آن می‌چیدند و چند شاخه از درختان گز، هوم و مورد در آن می‌گذاشتند. گل همیشه شکفته در میان سفره بود و پیرامونش را با گل‌های دیگر می‌آراستند. اکنون ما نمی‌دانیم گل همیشه شکفته گونه‌ای گل بود یا به هر گلی که در این موسم زمان شکفتنش بود، گفته می‌شد. در سفره‌ی مهرگان آتشدان یا کندیل(شمع)، شیرینی و خوشبوکننده‌ای چون گلاب نیز یافت می‌شد.
🌻🌻 خوراکی‌های جشن مهرگان نوشیدنی گیاه هوم بود که آن را با شیر یا آب می‌آمیختند و همه‌ی باشندگان(حاضران) جشن به نشانه‌ی پیمان و دوستی از آن می‌نوشیدند. نانی از آرد هفت گیاه گندم، جو، نَرسَک(عدس)، برنج، ماش، نخود و ارزن پخته می‌شد. همچنین در آتشدان‌ها اسپند و زفران یا سپران(زعفران) و انبر یا شاهبوی(عنبر) می‌ریختند تا هوا همواره خوشبو باشد. در آتش نیز هوم می‌ریختند تا بخروشد.
🍁🍁 در این جشن بجز پوشیدن جامه‌ی ارغوانی، شادباش‌برگ(کارت تبریک)هایی را خوشبو می‌کردند و در پوششی زیبا می‌پیچیدند و پیشکش می‌کردند. پس از خوردن و نوشیدن، زمان ساز و پایکوبی(رقص) گروهی بود. در این هنگام مهرْیَشت می‌خواندند و اَرغُشت می‌رفتند. ارغشت گونه‌ای پایکوبی گروهی بود. در پایان در کنار جشن دست به دست هم می‌دادند و در کنار آتش زنجیره‌ای به نشان مهر و پیمان می‌ساختند. از دیگر آیین‌های این جشن، نیایش به درگاه ایزد مهر یا همان ایزد درستکاری، پیمان و مهربانی بود.
🌻🌻 امروز تندیس‌ها و سنگ‌نگاره‌های فراوانی همچون نگاره‌های میترا در کشورهای خاورمیانه و ترکیه کنونی یافت شده که نشانه‌ی فراگیر بودن جشن مهرگان در سرزمین ایران باستان است. اکنون در برخی از کشورهای عربی جشن مهرجان یا مهرجانات برگزار می‌شود که بجا مانده از جشن بزرگ مهرگان است. همچنین گمان شده است که سماع پیروان مولوی در شهر قونیه دگرگون‌شده‌ی ارغشت‌های میترایی باشد.
🍁🍁 جلال آل احمد جشن غالی(قالی)شویان در مشهد اردهال کاشان را در پیوند با مهرگان می‌داند. از سویی گفته شده جشن غالی‌شویان در پیوند با "جشن تیرروزی" است.
در تاجیکستان و سمرکند(سمرقند) جشن ایستادگی کاوه آهنگر در برابر بیدادگری آژی‌دهاک(ضحاک) را برگزار می‌کنند.
#پریسا_امام_وردی
______________
۱- نامه‌ی ایران
نویسنده: #شیرین_بیانی
۲- تارنمای مهرمیهن
۳- جشن مهرگان و سده
نویسنده: #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
______________
#مهرگان #جشن_مهرگان #فرهنگ_ایران
@AdabSar
🏵🏵🏵🏵
🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅آشنایی با نام‌های ایرانی
«مَهدیس»، «ماهدیس» و «مَهدیسا»
🌙🌝 نام‌های زیبا، ایرانی و دخترانه‌ی "مهدیس"، "ماهدیس" و "مهدیسا" به چمار(معنی) همچون ماه، همانند ماه و زیبارو است. "مهدیس" و "ماهدیس"، دیسه‌ی(شکل) درست‌تر این نام هستند.
"مهدیس" آمیخته از مه/ماه+دیس است. "مه/ماه" در نام‌های دخترانه نماد زیبایی و درخشندگی رخ است.
نام‌های "مهدیسه/ماهدیسه" با "مهدیس/ماهدیس" یکی هستند.
🌙🌕 از سویی "مِه" در پارسی به چم بزرگ است(برهان قاطع) چنانچه واژه‌ی مهتر نیز به چم بزرگتر است. از این‌رو "مِهدیس" می‌تواند به ماناک بزرگانه و مانند بزرگان باشد. ولی این دیدگاه در میان کارشناسان هوادار ندارد.
🌛🌜 درباره‌ی واژه‌ی "مَه/ماه" و دگرگونی‌های آن در گذر زمان بیشتر بخوانید:
t.me/AdabSar/1593
ماه در بیشتر سرودگان پارسی سه کاربرد دارد:
۱← ماه آسمان
خداوند کیهان و گردان سپهر
فروزنده‌ی ماه و ناهید و مهر!
#شاهنامه #فردوسی
۲← رخ زیبارویان
- گرد ماه از مشک تا خرمن زدی
آفتابت خوشه‌چینی دیگر است!
#امامی_هروی
۳← دلبر / دلدار
- نشستند بر گاه بر، ماه و شاه
چه نیکو بود گاه را شاه و ماه!
#عنصری
🌛✨ "دیس" و "دیسه" در پارسی اوستایی و پهلوی "دیس" خوانده و گفته می‌شد و به چم همانندی، همگونی و مانستگی(شباهت) است. این واژه در اوستایی به مانک نشان دادن(برهان قاطع) و ساختن(منصوری) بود.
- ندارد درگاه شاه جهان "دیس"[همتا]
به گیتی در بجز تمثال سد[صد] کیس!
#عمادی
🌝🌜 در نام "مهدیسا" به این دو واژه "ا" پسوند نام‌ساز افزوده شده تا کمی نوآورانه باشد(مه+دیس+ا).
🌝🌚 آنچه باید درباره‌ی نام "مهدیسا" بدانیم برداشت و چمار نادرستی است که درباره‌اش گفته می‌شود. برداشت نادرست این است که "مهدیسا" نام آمیخته از مهدی+سا و به ماناک همچون مهدی است!!!! بنگرید که در چنین برداشتی با چه آمیختگی ناسازواری روبرو هستیم. نام "مهدی" تازی و پسرانه است و پسوند "سا" پارسی و دخترانه. پس این برداشت از پایه نادرست است. هرچند که امروز نام‌های شگفت‌آوری چون "علیسان" دیده می‌شود ولی باید بکوشیم تا در نوآوری‌ها، درستی را به پای نوآوری‌های کارشناسی نشده، نابود نکنیم.
🇮🇷🇮🇷 چند نام ایرانی هم‌آوا:
👧🏻 پردیس، پرندیس، هوردیس، زردیس، شبدیس، آمیتیس، آرتمیس، پارمیس، ناردیس، آوادیس، آبدیس، تارادیس، گلدیس، بهدیس، ساویس و...
👦🏻 شاهدیس، شهدیس، داتیس، دادمس، بردیس، آباریس، داریس، داتامیس، مهباد، مهبان، مهبد، مهداد، مهزاد و...
✨برای فرزندانمان نام‌های زیبا و برازنده‌ی ایرانی برگزینیم✨
گردآوری و نگارش: #پریسا_امام_وردی
#نام_دخترانه_ایرانی
#مهدیس #ماهدیس #مهدیسا
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادبسار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅آشنایی با نام‌های ایرانی
«مَهدیس»، «ماهدیس» و «مَهدیسا»
🌙🌝 نام‌های زیبا، ایرانی و دخترانه‌ی "مهدیس"، "ماهدیس" و "مهدیسا" به چمار(معنی) همچون ماه، همانند ماه و زیبارو است. "مهدیس" و "ماهدیس"، دیسه‌ی(شکل) درست‌تر این نام هستند.
"مهدیس" آمیخته از مه/ماه+دیس است. "مه/ماه" در نام‌های دخترانه نماد زیبایی و درخشندگی رخ است.
نام‌های "مهدیسه/ماهدیسه" با "مهدیس/ماهدیس" یکی هستند.
🌙🌕 از سویی "مِه" در پارسی به چم بزرگ است(برهان قاطع) چنانچه واژه‌ی مهتر نیز به چم بزرگتر است. از این‌رو "مِهدیس" می‌تواند به ماناک بزرگانه و مانند بزرگان باشد. ولی این دیدگاه در میان کارشناسان هوادار ندارد.
🌛🌜 درباره‌ی واژه‌ی "مَه/ماه" و دگرگونی‌های آن در گذر زمان بیشتر بخوانید:
t.me/AdabSar/1593
ماه در بیشتر سرودگان پارسی سه کاربرد دارد:
۱← ماه آسمان
خداوند کیهان و گردان سپهر
فروزنده‌ی ماه و ناهید و مهر!
#شاهنامه #فردوسی
۲← رخ زیبارویان
- گرد ماه از مشک تا خرمن زدی
آفتابت خوشه‌چینی دیگر است!
#امامی_هروی
۳← دلبر / دلدار
- نشستند بر گاه بر، ماه و شاه
چه نیکو بود گاه را شاه و ماه!
#عنصری
🌛✨ "دیس" و "دیسه" در پارسی اوستایی و پهلوی "دیس" خوانده و گفته می‌شد و به چم همانندی، همگونی و مانستگی(شباهت) است. این واژه در اوستایی به مانک نشان دادن(برهان قاطع) و ساختن(منصوری) بود.
- ندارد درگاه شاه جهان "دیس"[همتا]
به گیتی در بجز تمثال سد[صد] کیس!
#عمادی
🌝🌜 در نام "مهدیسا" به این دو واژه "ا" پسوند نام‌ساز افزوده شده تا کمی نوآورانه باشد(مه+دیس+ا).
🌝🌚 آنچه باید درباره‌ی نام "مهدیسا" بدانیم برداشت و چمار نادرستی است که درباره‌اش گفته می‌شود. برداشت نادرست این است که "مهدیسا" نام آمیخته از مهدی+سا و به ماناک همچون مهدی است!!!! بنگرید که در چنین برداشتی با چه آمیختگی ناسازواری روبرو هستیم. نام "مهدی" تازی و پسرانه است و پسوند "سا" پارسی و دخترانه. پس این برداشت از پایه نادرست است. هرچند که امروز نام‌های شگفت‌آوری چون "علیسان" دیده می‌شود ولی باید بکوشیم تا در نوآوری‌ها، درستی را به پای نوآوری‌های کارشناسی نشده، نابود نکنیم.
🇮🇷🇮🇷 چند نام ایرانی هم‌آوا:
👧🏻 پردیس، پرندیس، هوردیس، زردیس، شبدیس، آمیتیس، آرتمیس، پارمیس، ناردیس، آوادیس، آبدیس، تارادیس، گلدیس، بهدیس، ساویس و...
👦🏻 شاهدیس، شهدیس، داتیس، دادمس، بردیس، آباریس، داریس، داتامیس، مهباد، مهبان، مهبد، مهداد، مهزاد و...
✨برای فرزندانمان نام‌های زیبا و برازنده‌ی ایرانی برگزینیم✨
گردآوری و نگارش: #پریسا_امام_وردی
#نام_دخترانه_ایرانی
#مهدیس #ماهدیس #مهدیسا
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادبسار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸
Forwarded from ادبسار
🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅آشنایی با نام‌های ایرانی
«شهناز» و «شهرناز»
👸🏻👸🏻 "شهناز"، امروز ناز شاه، سربلندی و نازش شاه، دلبر شاه و ناز شاهانه چمیده می‌شود و آمیخته از شه+ناز است.
📖📖 در فرهنگ نام‌های ایرانشهری آمده است "شهناز" که گونه‌ی درست‌تر آن "شهرناز" است، آمیخته از "شاه" یا "شه"، در پارسی باستان "خَشایَث‌یَه" و در پهلوی "شاه"(بهرام فره‌وشی) و "ناز" به مانک ستودن در پهلوی و شاد در پهلوی پارتی (منصوری و حسن‌زاده) است.
برای آشنایی بیشتر با واژه‌ی "ناز" به این پیام بنگرید:
t.me/AdabSar/7516
🎵🎶 "شهناز"، گوشه‌ای در دستگاه شور از خنیای ایرانی است.
سرو ساقی و ماه رودنواز
پرده بربسته در ره "شهناز"
#فرخی
⏳⌛️ ولی بجز برداشت امروزی، "شهناز" نامی بسیار کهن است.
بر پایه‌ی گفته‌ها و داستان‌های گوناگون، "شهرناز" گونه‌ی درست‌تر "شهناز" است که با گذر زمان به این نام دگریده(تبدیل) شد.
📚📚 در مجمل‌التواریخ، برهان قاطع، برخی ویرایش‌های شاهنامه، انجمن جهان‌آرا، آنندراج و چند نیپیک(کتاب) دیگر، "شهرناز" دگرگون شده‌ی نام خواهر جمشید، پادشاه افسانه‌ای و پیشدادی ایران است. او و خواهرش "ارنواز" همسران آژی‌دهاک (ضحاک) ماردوش بودند. شهرناز و ارنواز زنانی بسیار زیبا و خوش‌پیکر بودند که آژی‌دهاک آن‌ها را در بند کرده بود و بدخویی می‌آموخت ولی فریدون رهانیدشان و آژی‌دهاک را نابود کرد.(دهخدا)
سپس شهرناز و ارنواز به همسری فریدون درآمدند و فریدون از آناهیتا(یکی از ایزدبانوان ایران باستان) خواست تا به او توانایی و چیرگی بخشد تا کسی نتواند همسرانش را برباید.(حماسه‌سرایی در ایران و آبان‌یشت)
🤰🏻🤰🏻 در ویرایش‌های گوناگون از تاریخ تبری این نام ساده به دیسه‌ی(شکل) "سنوار"، "سیوار" و "شهرناز" آمده است.
او مادر دو پسر بزرگتر فریدون(سلم و تور) بود.(شهیدی مازندرانی)
🔍🔎 احسان بهرامی نوشته است که شهرناز و ارنواز دختران جمشید بودند. این نام در اوستا "سَـنگهَـواچی" بود. در فرهنگ نام‌های شاهنامه نیز آمده که "شهرناز" در پارسی پهلوی "سَنگهوَک" و در اوستا نام یکی از زنان آژی‌دهاک است ولی نامی از جمشید در کنار آن‌ها نیامده است.(منصور رستگار فسایی)
👸🏻👸🏻 "شهناز" نام یکی از زنان در سروده‌ی داستانی زیبای "گل و نوروز" از خواجوی کرمانی است که در سده‌ی هشتم سروده شد. این نام در شاهنامه‌ی فردوسی "شهرناز" است و در کنار نام خواهرش "ارنواز" آمده است.
- به یک دست سرو سهی ارنواز
به دست دگر ماهرو شهرناز!
- از این سه دو پاکیزه از شهرناز
یکی کهتر از خوب چهر ارنواز!
- ز پوشیده رویان یکی شهرناز
دگر ماهرویی بنامْ ارنواز!
#شاهنامه #فردوسی
🇮🇷🇮🇷 چند نام ایرانی دخترانه و پسرانه‌ی هم‌آوا:
👧🏻 شهنواز، کیاناز، شهنوش، شهرنوش، شهدین، شهدخت، شهرو، شهگل و...
👦🏻 شهیار، شهفر، شهیاد، شهداد، شهراد، شهرداد، شهریار، شهنام و...
✨برای فرزندانمان نام‌های زیبا و برازنده‌ی ایرانی برگزینیم✨
#پریسا_امام_وردی
#نام_دخترانه_ایرانی
#شهناز #شهرناز
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادبسار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅آشنایی با نام‌های ایرانی
«شهناز» و «شهرناز»
👸🏻👸🏻 "شهناز"، امروز ناز شاه، سربلندی و نازش شاه، دلبر شاه و ناز شاهانه چمیده می‌شود و آمیخته از شه+ناز است.
📖📖 در فرهنگ نام‌های ایرانشهری آمده است "شهناز" که گونه‌ی درست‌تر آن "شهرناز" است، آمیخته از "شاه" یا "شه"، در پارسی باستان "خَشایَث‌یَه" و در پهلوی "شاه"(بهرام فره‌وشی) و "ناز" به مانک ستودن در پهلوی و شاد در پهلوی پارتی (منصوری و حسن‌زاده) است.
برای آشنایی بیشتر با واژه‌ی "ناز" به این پیام بنگرید:
t.me/AdabSar/7516
🎵🎶 "شهناز"، گوشه‌ای در دستگاه شور از خنیای ایرانی است.
سرو ساقی و ماه رودنواز
پرده بربسته در ره "شهناز"
#فرخی
⏳⌛️ ولی بجز برداشت امروزی، "شهناز" نامی بسیار کهن است.
بر پایه‌ی گفته‌ها و داستان‌های گوناگون، "شهرناز" گونه‌ی درست‌تر "شهناز" است که با گذر زمان به این نام دگریده(تبدیل) شد.
📚📚 در مجمل‌التواریخ، برهان قاطع، برخی ویرایش‌های شاهنامه، انجمن جهان‌آرا، آنندراج و چند نیپیک(کتاب) دیگر، "شهرناز" دگرگون شده‌ی نام خواهر جمشید، پادشاه افسانه‌ای و پیشدادی ایران است. او و خواهرش "ارنواز" همسران آژی‌دهاک (ضحاک) ماردوش بودند. شهرناز و ارنواز زنانی بسیار زیبا و خوش‌پیکر بودند که آژی‌دهاک آن‌ها را در بند کرده بود و بدخویی می‌آموخت ولی فریدون رهانیدشان و آژی‌دهاک را نابود کرد.(دهخدا)
سپس شهرناز و ارنواز به همسری فریدون درآمدند و فریدون از آناهیتا(یکی از ایزدبانوان ایران باستان) خواست تا به او توانایی و چیرگی بخشد تا کسی نتواند همسرانش را برباید.(حماسه‌سرایی در ایران و آبان‌یشت)
🤰🏻🤰🏻 در ویرایش‌های گوناگون از تاریخ تبری این نام ساده به دیسه‌ی(شکل) "سنوار"، "سیوار" و "شهرناز" آمده است.
او مادر دو پسر بزرگتر فریدون(سلم و تور) بود.(شهیدی مازندرانی)
🔍🔎 احسان بهرامی نوشته است که شهرناز و ارنواز دختران جمشید بودند. این نام در اوستا "سَـنگهَـواچی" بود. در فرهنگ نام‌های شاهنامه نیز آمده که "شهرناز" در پارسی پهلوی "سَنگهوَک" و در اوستا نام یکی از زنان آژی‌دهاک است ولی نامی از جمشید در کنار آن‌ها نیامده است.(منصور رستگار فسایی)
👸🏻👸🏻 "شهناز" نام یکی از زنان در سروده‌ی داستانی زیبای "گل و نوروز" از خواجوی کرمانی است که در سده‌ی هشتم سروده شد. این نام در شاهنامه‌ی فردوسی "شهرناز" است و در کنار نام خواهرش "ارنواز" آمده است.
- به یک دست سرو سهی ارنواز
به دست دگر ماهرو شهرناز!
- از این سه دو پاکیزه از شهرناز
یکی کهتر از خوب چهر ارنواز!
- ز پوشیده رویان یکی شهرناز
دگر ماهرویی بنامْ ارنواز!
#شاهنامه #فردوسی
🇮🇷🇮🇷 چند نام ایرانی دخترانه و پسرانه‌ی هم‌آوا:
👧🏻 شهنواز، کیاناز، شهنوش، شهرنوش، شهدین، شهدخت، شهرو، شهگل و...
👦🏻 شهیار، شهفر، شهیاد، شهداد، شهراد، شهرداد، شهریار، شهنام و...
✨برای فرزندانمان نام‌های زیبا و برازنده‌ی ایرانی برگزینیم✨
#پریسا_امام_وردی
#نام_دخترانه_ایرانی
#شهناز #شهرناز
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادبسار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸
Telegram
ادبسار
🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅آشنایی با نام‌های ایرانی
«فرناز»
👠👠 نام دخترانه‌ی "فرناز"، نامی نوین آمیخته از دو واژه‌ی کهن است.
"فرناز" به چم زیبایی و برازندگی، رفتارخوشایند همراه با خودنمایی و کرشمه و شکوهی است که دیگران را به ستایش و شگفتی وامی‌دارد.(فرهنگ نام‌ها)…
@AdabSar
🔅آشنایی با نام‌های ایرانی
«فرناز»
👠👠 نام دخترانه‌ی "فرناز"، نامی نوین آمیخته از دو واژه‌ی کهن است.
"فرناز" به چم زیبایی و برازندگی، رفتارخوشایند همراه با خودنمایی و کرشمه و شکوهی است که دیگران را به ستایش و شگفتی وامی‌دارد.(فرهنگ نام‌ها)…
Forwarded from ادبسار
🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅پالایش زبان پارسی
🔻موج = کوهه، آب‌کوهه، خیزاب، خیزآبه، آب‌خیز، آب‌خیزه، تکانه، نَوَرد، نَوَرد آب، آب‌شوران، آشوب دریا، اُشتُرُک، ورمه(Wave)
🔻امواج = خیزاب‌ها، کوهه‌ها، ورمه‌ها
🔻امواج رادیویی = ورمه‌های پَرتُوی
🔻پُرموج = خروشان، پُرکوهه، پُرخیزاب
🔻تَمَوُج = ترنَند، ورمش، خیزابِگی، کوهِگی
🔻تموج هوا = وَزِش
🔻حرکت موجی = جنبش کوهه‌ای، پویش ورمه‌ای
🔻طول موج = درازای ورمه، بلندای کوهه
🔻مواج = کوهه‌دار، خروشان، خیزابه‌دار، خیزابدار، پُرخیزاب، خیزابه‌گیر، شکن‌گیر، دِرَفشنیک، ناهموار
🔻موج‌خیز = کوهه‌خیز
🔻موج‌دار = کوهه‌دار، دِرَفشنیک، ناهموار، چین‌دار، شِکَن‌دار، چین‌وشِکَن‌دار
🔻موج‌زدن = دِرَفشیدن، فَرَویدن، کوهه‌زدن
🔻موج‌زن = کوهه‌زن
🔻موج‌شکن = کوهه‌شکن، خیزاب‌شکن
🔻موج گیسو = چین گیسو، شِکَن گیسو، چین‌وشِکَن گیسو
🔻موج موج = کوهه کوهه
🔻موج عظیم = کولاب
✍️نمونه:
🔺موج‌ها او را غرق کردند =
خیزاب‌ها او را فرو بُردند
🔺تنی چند از موج دریا برست
رسیدند نزد یکی آبخوست #عنصری =
تنی چند از آشوب دریا بِرَست
رسیدند نزد یکی آبخَوست(=جزیره)
🔺خوشحالی و شعف در چشمانش موج می‌زد =
شادی و شور در چشمانش می‌دِرَفشید
🔺طول موجی که مایکروفر با آن کار می‌کند =
درازای/بلندای ورمه‌ای که تندپز با آن کار می‌کند
🔺موج جدیدی از ناامیدی جامعه را فرا گرفته است =
روایی تازه‌ای از ناامیدی هازمان را فراگرفته است
🔺این فیلم به سینمایِ موج نوی فرانسه تعلق دارد =
این رُخشاره به رُخشارِ نوگَرای فرانسه بستگی دارد
🔺می‌نشست و شانه را میان موج گیسوانش بازی می‌داد =
می‌نشست و شانه را میان چین‌وشِکن گیسوانش بازی می‌داد
🔺موج مهاجرت از مناطق جنوبی آفریقا به اروپا شدت یافته است =
رَوَند کوچ از سرزمین‌های نیمروزی آفریکا به اروپا فزونی یافته است
🔺رنگ‌کاری کابینت‌ها خوب انجام نشده و سطح کار مواج است =
رنگ‌کاری گنجه‌ها خوب انجام نشده و رویه‌ی کار ناهموار است
🔺موج گرما از غرب کشور به سمت نواحی مرکزی و شرقی در حرکت است =
گذران گرما از باختر کشور به سوی کرانه‌های میانی و خاوری در پویش است
#مجید_دری
#پارسی_پاک
#موج #امواج #مواج #تموج
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادبسار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅پالایش زبان پارسی
🔻موج = کوهه، آب‌کوهه، خیزاب، خیزآبه، آب‌خیز، آب‌خیزه، تکانه، نَوَرد، نَوَرد آب، آب‌شوران، آشوب دریا، اُشتُرُک، ورمه(Wave)
🔻امواج = خیزاب‌ها، کوهه‌ها، ورمه‌ها
🔻امواج رادیویی = ورمه‌های پَرتُوی
🔻پُرموج = خروشان، پُرکوهه، پُرخیزاب
🔻تَمَوُج = ترنَند، ورمش، خیزابِگی، کوهِگی
🔻تموج هوا = وَزِش
🔻حرکت موجی = جنبش کوهه‌ای، پویش ورمه‌ای
🔻طول موج = درازای ورمه، بلندای کوهه
🔻مواج = کوهه‌دار، خروشان، خیزابه‌دار، خیزابدار، پُرخیزاب، خیزابه‌گیر، شکن‌گیر، دِرَفشنیک، ناهموار
🔻موج‌خیز = کوهه‌خیز
🔻موج‌دار = کوهه‌دار، دِرَفشنیک، ناهموار، چین‌دار، شِکَن‌دار، چین‌وشِکَن‌دار
🔻موج‌زدن = دِرَفشیدن، فَرَویدن، کوهه‌زدن
🔻موج‌زن = کوهه‌زن
🔻موج‌شکن = کوهه‌شکن، خیزاب‌شکن
🔻موج گیسو = چین گیسو، شِکَن گیسو، چین‌وشِکَن گیسو
🔻موج موج = کوهه کوهه
🔻موج عظیم = کولاب
✍️نمونه:
🔺موج‌ها او را غرق کردند =
خیزاب‌ها او را فرو بُردند
🔺تنی چند از موج دریا برست
رسیدند نزد یکی آبخوست #عنصری =
تنی چند از آشوب دریا بِرَست
رسیدند نزد یکی آبخَوست(=جزیره)
🔺خوشحالی و شعف در چشمانش موج می‌زد =
شادی و شور در چشمانش می‌دِرَفشید
🔺طول موجی که مایکروفر با آن کار می‌کند =
درازای/بلندای ورمه‌ای که تندپز با آن کار می‌کند
🔺موج جدیدی از ناامیدی جامعه را فرا گرفته است =
روایی تازه‌ای از ناامیدی هازمان را فراگرفته است
🔺این فیلم به سینمایِ موج نوی فرانسه تعلق دارد =
این رُخشاره به رُخشارِ نوگَرای فرانسه بستگی دارد
🔺می‌نشست و شانه را میان موج گیسوانش بازی می‌داد =
می‌نشست و شانه را میان چین‌وشِکن گیسوانش بازی می‌داد
🔺موج مهاجرت از مناطق جنوبی آفریقا به اروپا شدت یافته است =
رَوَند کوچ از سرزمین‌های نیمروزی آفریکا به اروپا فزونی یافته است
🔺رنگ‌کاری کابینت‌ها خوب انجام نشده و سطح کار مواج است =
رنگ‌کاری گنجه‌ها خوب انجام نشده و رویه‌ی کار ناهموار است
🔺موج گرما از غرب کشور به سمت نواحی مرکزی و شرقی در حرکت است =
گذران گرما از باختر کشور به سوی کرانه‌های میانی و خاوری در پویش است
#مجید_دری
#پارسی_پاک
#موج #امواج #مواج #تموج
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادبسار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸
🔥🔥 @AdabSar
🔥 آشنایی با جشن‌های ایرانی
🔥 پیدایش جشن سده
درباره‌ی پیدایش جشن سده دیدگاه‌ها پرشمارند. در اینجا چکیده‌ای از آن‌ها را می‌خوانیم.
🔥🔥 یکی از افسانه‌های ایرانی که گویا بر شاهنامه‌ی فردوسی استوار است، می‌گوید که جشن سده جشن پیدایش آتش به دست هوشنگ، پادشاه پیشدادی است. بر این پایه، هوشنگ چهار پشت پس از گیومرت(کیومرث) نخستین آدم روی زمین بود. برای خواندن این داستان بنگرید به:
t.me/AdabSar/9922
ولی شاهنامه‌پژوهانی چون "جلال خالقی مطلق" و "مصطفا جیحونی" می‌گویند که داستان پرتاب سنگ به سوی مار و پیدایش آتش به دست هوشنگ، برساخته‌ی امروزی‌هاست، بخشی از شاهنامه نیست و هتا(حتا) در دست‌نویس فلورانس شاهنامه این بخش دیده نمی‌شود. به باور آن‌ها، این داستان پس از فردوسی به شاهنامه افزوده شده، در ایران باستان چنین باوری نبود و در هیچ‌یک از نیپیک(کتاب)های ایران‌شناسی پیش و پس از فردوسی چنین داستانی دیده نمی‌شود. زیرا پیدایش آتش بسیار کهن‌تر از زمان هوشنگ است.
"فریدون جنیدی" می‌گوید دو سوم شاهنامه پس از فردوسی به آن افزوده شده ولی درباره‌ی داستان هوشنگ سخنی نمی‌گوید. چندتن از شاهنامه‌پژوهان با خالقی مطلق همداستان نیستند و سروده‌ی پیدایش آتش به دست هوشنگ را از آن فردوسی می‌دانند.
شاید پیدایش این افسانه از آنجا باشد که هوشنگ به چم خوب درخشان، خانه‌ی خوب، نخست‌زاد، پیش‌آفریده و نماد فروغ و روشنایی است و آتش نیز نخستین آفریده‌ی ایزد برای زمین بود.
🔥🔥 ابوریحان بیرونی در التفهیم و در بررسی افسانه‌های ایرانی می‌گوید در این روز فرزندان مشی و مشیانه(نخستین زن و مرد روی زمین که خود از ریواس روییده بودند)، به ۱۰۰ تن رسیدند و از میان خود یک تن را به سروری برگزیدند.
بیرونی در آثارالباقیه این جشن را بر آمده از افروختن آتش در بام‌ها به دستور فریدون می‌دانست. به نوشته‌ی بیرونی، روزی که آژی‌دهاک(ضحاک) در بند شد و مردم از ستم او رستند، جشن سده بنیاد نهاده شد.
@AdabSar
🔥🔥 دو دیدگاه که "سده" را به پایه‌ی شمار روزهای سال می‌دانند:
👈🏻 این جشن ۱۰۰ روز پس از آغاز زمستان(آغاز آبان در ایران باستان آغاز موسم سرما بود) برگزار می‌شد. سده، پنجاه روز مانده به نوروز است که سرما به آرامی کاهش می‌یابد و اگر روز و شب‌های مانده تا نوروز را جداگانه شمارش کنیم، ۱۰۰ شب و روز به فرا رسیدن نوروز مانده است. بر پایه‌ی این دیدگاه، واژه‌ی "سده" برگرفته از "ست" پهلوی به چم شماره‌ی ۱۰۰ است. ولی این دیدگاه نیز پادورزانی(مخالفانی) دارد.
👈🏻 سده یا چله‌ی کوچک(۱)، ۴۰ روز پس از زایش خورشید(فردای یلدا)، ۴۰روز مانده تا ۲۰ اسپند(اسفند) که جشن آغاز سرسبزی و گرماست و یا ۲۰ روز و ۲۰ شب مانده به آغاز اسپند است.
🔥🔥 نویسندگانی چون مهرداد بهار و رضا مرادی غیاث‌آبادی می‌گویند "سده" پیوندی با "ست" و شماره‌ی ۱۰۰ ندارد و "سَدَه" یا "سَذَه" در اوستایی به چم سپیده‌دم(طلوع)، بیرون آمدن و پیدا شدن است و جشن سده امیدی برای کاهش یافتن سرما بود. بر این پایه، سَدَه، سَدَک یا سَذَک کنایه از آتش است.
🔥🔥 حمدالله مستوفی نوشته است که جمشید، جشن سده را بنیاد نهاد.
گردیزی در زین‌الاخبار همچون بیرونی، پیدایش این جشن را با چیرگی فریدون بر آژی‌دهاک در پیوند می‌داند.
نویری نوشته است سده جشنی بود که ایرانیان پس از بیرون کردن افراسیاب از ایران در زمان زَو، پسر تهماسپ برگزار کردند.
سده جشن ملوک نامدار است
ز اَفریدون و از جم یادگار است!
#عنصری
🔥🔥 گذشته از داستان پیدایش آتش به دست هوشنگ، فردوسی در شاهنامه بارها از جشن سده در کنار نام آتشکده و به همراه جشن‌های نوروز و مهرگان نام برده است.
بکرد اندر آن کشور آتشکده
بدو تازه شد مهرگان و سده!
نهاد اندر آن مرز آتشکده
بزرگیِ نوروز و جشن سده!
گردآوری و نگارش #پریسا_امام_وردی
____________
✍🏻✍🏻 پی‌نوشت:
(۱) "یلدا" چله‌ی بزرگ و "سده" چله‌ی کوچک نام دارند.
____________
📚📚 برگرفته از:
۱- "جشن سده" گروهی از نویسندگان
به کوشش و گردآوری #محمدرضا_توسلی
۲- جشن سده #احمد_افشارشیرازی و #ابراهیم_پورداود
۳- آثارالباقیه #ابوریحان_بیرونی
۴- التفهیم، ابوریحان بیرونی
۵- تاریخ گزیده #حمدالله_مستوفی
۶- یادداشت‌های شاهنامه #جلال_خالقی_مطلق
۷- سده #چنگیز_مولایی
___________
#فرهنگ_ایران #جشن_سده
🔥🔥 @AdabSar
🔥 آشنایی با جشن‌های ایرانی
🔥 پیدایش جشن سده
درباره‌ی پیدایش جشن سده دیدگاه‌ها پرشمارند. در اینجا چکیده‌ای از آن‌ها را می‌خوانیم.
🔥🔥 یکی از افسانه‌های ایرانی که گویا بر شاهنامه‌ی فردوسی استوار است، می‌گوید که جشن سده جشن پیدایش آتش به دست هوشنگ، پادشاه پیشدادی است. بر این پایه، هوشنگ چهار پشت پس از گیومرت(کیومرث) نخستین آدم روی زمین بود. برای خواندن این داستان بنگرید به:
t.me/AdabSar/9922
ولی شاهنامه‌پژوهانی چون "جلال خالقی مطلق" و "مصطفا جیحونی" می‌گویند که داستان پرتاب سنگ به سوی مار و پیدایش آتش به دست هوشنگ، برساخته‌ی امروزی‌هاست، بخشی از شاهنامه نیست و هتا(حتا) در دست‌نویس فلورانس شاهنامه این بخش دیده نمی‌شود. به باور آن‌ها، این داستان پس از فردوسی به شاهنامه افزوده شده، در ایران باستان چنین باوری نبود و در هیچ‌یک از نیپیک(کتاب)های ایران‌شناسی پیش و پس از فردوسی چنین داستانی دیده نمی‌شود. زیرا پیدایش آتش بسیار کهن‌تر از زمان هوشنگ است.
"فریدون جنیدی" می‌گوید دو سوم شاهنامه پس از فردوسی به آن افزوده شده ولی درباره‌ی داستان هوشنگ سخنی نمی‌گوید. چندتن از شاهنامه‌پژوهان با خالقی مطلق همداستان نیستند و سروده‌ی پیدایش آتش به دست هوشنگ را از آن فردوسی می‌دانند.
شاید پیدایش این افسانه از آنجا باشد که هوشنگ به چم خوب درخشان، خانه‌ی خوب، نخست‌زاد، پیش‌آفریده و نماد فروغ و روشنایی است و آتش نیز نخستین آفریده‌ی ایزد برای زمین بود.
🔥🔥 ابوریحان بیرونی در التفهیم و در بررسی افسانه‌های ایرانی می‌گوید در این روز فرزندان مشی و مشیانه(نخستین زن و مرد روی زمین که خود از ریواس روییده بودند)، به ۱۰۰ تن رسیدند و از میان خود یک تن را به سروری برگزیدند.
بیرونی در آثارالباقیه این جشن را بر آمده از افروختن آتش در بام‌ها به دستور فریدون می‌دانست. به نوشته‌ی بیرونی، روزی که آژی‌دهاک(ضحاک) در بند شد و مردم از ستم او رستند، جشن سده بنیاد نهاده شد.
@AdabSar
🔥🔥 دو دیدگاه که "سده" را به پایه‌ی شمار روزهای سال می‌دانند:
👈🏻 این جشن ۱۰۰ روز پس از آغاز زمستان(آغاز آبان در ایران باستان آغاز موسم سرما بود) برگزار می‌شد. سده، پنجاه روز مانده به نوروز است که سرما به آرامی کاهش می‌یابد و اگر روز و شب‌های مانده تا نوروز را جداگانه شمارش کنیم، ۱۰۰ شب و روز به فرا رسیدن نوروز مانده است. بر پایه‌ی این دیدگاه، واژه‌ی "سده" برگرفته از "ست" پهلوی به چم شماره‌ی ۱۰۰ است. ولی این دیدگاه نیز پادورزانی(مخالفانی) دارد.
👈🏻 سده یا چله‌ی کوچک(۱)، ۴۰ روز پس از زایش خورشید(فردای یلدا)، ۴۰روز مانده تا ۲۰ اسپند(اسفند) که جشن آغاز سرسبزی و گرماست و یا ۲۰ روز و ۲۰ شب مانده به آغاز اسپند است.
🔥🔥 نویسندگانی چون مهرداد بهار و رضا مرادی غیاث‌آبادی می‌گویند "سده" پیوندی با "ست" و شماره‌ی ۱۰۰ ندارد و "سَدَه" یا "سَذَه" در اوستایی به چم سپیده‌دم(طلوع)، بیرون آمدن و پیدا شدن است و جشن سده امیدی برای کاهش یافتن سرما بود. بر این پایه، سَدَه، سَدَک یا سَذَک کنایه از آتش است.
🔥🔥 حمدالله مستوفی نوشته است که جمشید، جشن سده را بنیاد نهاد.
گردیزی در زین‌الاخبار همچون بیرونی، پیدایش این جشن را با چیرگی فریدون بر آژی‌دهاک در پیوند می‌داند.
نویری نوشته است سده جشنی بود که ایرانیان پس از بیرون کردن افراسیاب از ایران در زمان زَو، پسر تهماسپ برگزار کردند.
سده جشن ملوک نامدار است
ز اَفریدون و از جم یادگار است!
#عنصری
🔥🔥 گذشته از داستان پیدایش آتش به دست هوشنگ، فردوسی در شاهنامه بارها از جشن سده در کنار نام آتشکده و به همراه جشن‌های نوروز و مهرگان نام برده است.
بکرد اندر آن کشور آتشکده
بدو تازه شد مهرگان و سده!
نهاد اندر آن مرز آتشکده
بزرگیِ نوروز و جشن سده!
گردآوری و نگارش #پریسا_امام_وردی
____________
✍🏻✍🏻 پی‌نوشت:
(۱) "یلدا" چله‌ی بزرگ و "سده" چله‌ی کوچک نام دارند.
____________
📚📚 برگرفته از:
۱- "جشن سده" گروهی از نویسندگان
به کوشش و گردآوری #محمدرضا_توسلی
۲- جشن سده #احمد_افشارشیرازی و #ابراهیم_پورداود
۳- آثارالباقیه #ابوریحان_بیرونی
۴- التفهیم، ابوریحان بیرونی
۵- تاریخ گزیده #حمدالله_مستوفی
۶- یادداشت‌های شاهنامه #جلال_خالقی_مطلق
۷- سده #چنگیز_مولایی
___________
#فرهنگ_ایران #جشن_سده
🔥🔥 @AdabSar
Forwarded from ادبسار
🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅آشنایی با نام‌های ایرانی
«مَهدیس»، «ماهدیس» و «مَهدیسا»
🌙🌝 نام‌های زیبا، ایرانی و دخترانه‌ی "مهدیس"، "ماهدیس" و "مهدیسا" به چمار(معنی) همچون ماه، همانند ماه و زیبارو است. "مهدیس" و "ماهدیس"، دیسه‌ی(شکل) درست‌تر این نام هستند.
"مهدیس" آمیخته از مه/ماه+دیس است. "مه/ماه" در نام‌های دخترانه نماد زیبایی و درخشندگی رخ است.
نام‌های "مهدیسه/ماهدیسه" با "مهدیس/ماهدیس" یکی هستند.
🌙🌕 از سویی "مِه" در پارسی به چم بزرگ است(برهان قاطع) چنانچه واژه‌ی مهتر نیز به چم بزرگتر است. از این‌رو "مِهدیس" می‌تواند به ماناک بزرگانه و مانند بزرگان باشد. ولی این دیدگاه در میان کارشناسان هوادار ندارد.
🌛🌜 درباره‌ی واژه‌ی "مَه/ماه" و دگرگونی‌های آن در گذر زمان بیشتر بخوانید:
t.me/AdabSar/1593
ماه در بیشتر سرودگان پارسی سه کاربرد دارد:
۱← ماه آسمان
خداوند کیهان و گردان سپهر
فروزنده‌ی ماه و ناهید و مهر!
#شاهنامه #فردوسی
۲← رخ زیبارویان
- گرد ماه از مشک تا خرمن زدی
آفتابت خوشه‌چینی دیگر است!
#امامی_هروی
۳← دلبر / دلدار
- نشستند بر گاه بر، ماه و شاه
چه نیکو بود گاه را شاه و ماه!
#عنصری
🌛✨ "دیس" و "دیسه" در پارسی اوستایی و پهلوی "دیس" خوانده و گفته می‌شد و به چم همانندی، همگونی و مانستگی(شباهت) است. این واژه در اوستایی به مانک نشان دادن(برهان قاطع) و ساختن(منصوری) بود.
- ندارد درگاه شاه جهان "دیس"[همتا]
به گیتی در بجز تمثال سد[صد] کیس!
#عمادی
🌝🌜 در نام "مهدیسا" به این دو واژه "ا" پسوند نام‌ساز افزوده شده تا کمی نوآورانه باشد(مه+دیس+ا).
🌝🌚 آنچه باید درباره‌ی نام "مهدیسا" بدانیم برداشت و چمار نادرستی است که درباره‌اش گفته می‌شود. برداشت نادرست این است که "مهدیسا" نام آمیخته از مهدی+سا و به ماناک همچون مهدی است!!!! بنگرید که در چنین برداشتی با چه آمیختگی ناسازواری روبرو هستیم. نام "مهدی" تازی و پسرانه است و پسوند "سا" پارسی و دخترانه. پس این برداشت از پایه نادرست است. هرچند که امروز نام‌های شگفت‌آوری چون "علیسان" دیده می‌شود ولی باید بکوشیم تا در نوآوری‌ها، درستی را به پای نوآوری‌های کارشناسی نشده، نابود نکنیم.
🇮🇷🇮🇷 چند نام ایرانی هم‌آوا:
👧🏻 پردیس، پرندیس، هوردیس، زردیس، شبدیس، آمیتیس، آرتمیس، پارمیس، ناردیس، آوادیس، آبدیس، تارادیس، گلدیس، بهدیس، ساویس و...
👦🏻 شاهدیس، شهدیس، داتیس، دادمس، بردیس، آباریس، داریس، داتامیس، مهباد، مهبان، مهبد، مهداد، مهزاد و...
✨برای فرزندانمان نام‌های زیبا و برازنده‌ی ایرانی برگزینیم✨
گردآوری و نگارش: #پریسا_امام_وردی
#نام_دخترانه_ایرانی
#مهدیس #ماهدیس #مهدیسا
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادبسار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅آشنایی با نام‌های ایرانی
«مَهدیس»، «ماهدیس» و «مَهدیسا»
🌙🌝 نام‌های زیبا، ایرانی و دخترانه‌ی "مهدیس"، "ماهدیس" و "مهدیسا" به چمار(معنی) همچون ماه، همانند ماه و زیبارو است. "مهدیس" و "ماهدیس"، دیسه‌ی(شکل) درست‌تر این نام هستند.
"مهدیس" آمیخته از مه/ماه+دیس است. "مه/ماه" در نام‌های دخترانه نماد زیبایی و درخشندگی رخ است.
نام‌های "مهدیسه/ماهدیسه" با "مهدیس/ماهدیس" یکی هستند.
🌙🌕 از سویی "مِه" در پارسی به چم بزرگ است(برهان قاطع) چنانچه واژه‌ی مهتر نیز به چم بزرگتر است. از این‌رو "مِهدیس" می‌تواند به ماناک بزرگانه و مانند بزرگان باشد. ولی این دیدگاه در میان کارشناسان هوادار ندارد.
🌛🌜 درباره‌ی واژه‌ی "مَه/ماه" و دگرگونی‌های آن در گذر زمان بیشتر بخوانید:
t.me/AdabSar/1593
ماه در بیشتر سرودگان پارسی سه کاربرد دارد:
۱← ماه آسمان
خداوند کیهان و گردان سپهر
فروزنده‌ی ماه و ناهید و مهر!
#شاهنامه #فردوسی
۲← رخ زیبارویان
- گرد ماه از مشک تا خرمن زدی
آفتابت خوشه‌چینی دیگر است!
#امامی_هروی
۳← دلبر / دلدار
- نشستند بر گاه بر، ماه و شاه
چه نیکو بود گاه را شاه و ماه!
#عنصری
🌛✨ "دیس" و "دیسه" در پارسی اوستایی و پهلوی "دیس" خوانده و گفته می‌شد و به چم همانندی، همگونی و مانستگی(شباهت) است. این واژه در اوستایی به مانک نشان دادن(برهان قاطع) و ساختن(منصوری) بود.
- ندارد درگاه شاه جهان "دیس"[همتا]
به گیتی در بجز تمثال سد[صد] کیس!
#عمادی
🌝🌜 در نام "مهدیسا" به این دو واژه "ا" پسوند نام‌ساز افزوده شده تا کمی نوآورانه باشد(مه+دیس+ا).
🌝🌚 آنچه باید درباره‌ی نام "مهدیسا" بدانیم برداشت و چمار نادرستی است که درباره‌اش گفته می‌شود. برداشت نادرست این است که "مهدیسا" نام آمیخته از مهدی+سا و به ماناک همچون مهدی است!!!! بنگرید که در چنین برداشتی با چه آمیختگی ناسازواری روبرو هستیم. نام "مهدی" تازی و پسرانه است و پسوند "سا" پارسی و دخترانه. پس این برداشت از پایه نادرست است. هرچند که امروز نام‌های شگفت‌آوری چون "علیسان" دیده می‌شود ولی باید بکوشیم تا در نوآوری‌ها، درستی را به پای نوآوری‌های کارشناسی نشده، نابود نکنیم.
🇮🇷🇮🇷 چند نام ایرانی هم‌آوا:
👧🏻 پردیس، پرندیس، هوردیس، زردیس، شبدیس، آمیتیس، آرتمیس، پارمیس، ناردیس، آوادیس، آبدیس، تارادیس، گلدیس، بهدیس، ساویس و...
👦🏻 شاهدیس، شهدیس، داتیس، دادمس، بردیس، آباریس، داریس، داتامیس، مهباد، مهبان، مهبد، مهداد، مهزاد و...
✨برای فرزندانمان نام‌های زیبا و برازنده‌ی ایرانی برگزینیم✨
گردآوری و نگارش: #پریسا_امام_وردی
#نام_دخترانه_ایرانی
#مهدیس #ماهدیس #مهدیسا
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادبسار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸
Forwarded from ادبسار
🏵🏵🏵🏵
@AdabSar
🍁 آشنایی با جشن‌های ایرانی
🌻 مهرگان؛ جشن آغاز سال نو
مهرگان آمد گرفته فالش از نیکی مثال
نیک روز و نیک جشن و نیک وقت و نیک فال
#عنصری
🍁🍁 "جشن مهرگان" بزرگ‌ترین جشن ایران باستان و جشن آغاز سال نو در دوره‌هایی از ایران همچون زمان هخامنشیان بود و در شش روز برگزار می‌شد. این جشن از کهن‌ترین و نخستین جشن‌های ایرانی بود که به گمان، با آیین‌های مهرپرستی و میتراگرایی آریاییان نخستین در پیوند است. بر پایه‌ی شاهنامه‌ی فردوسی، پیشینه‌ی آن به زمان فریدون می‌رسد. همانگونه که نوروز با جمشید در پیوند است، مهرگان نیز با کاوه و فریدون پیوسته است.
🌻🌻 درباره‌ی زمان برگزاری جشن مهرگان گفته می‌شود که این جشن در آغازین روز مهر برپایه‌ی گاهشماری باستانی برگزار می‌شد که شاید تا واپسین سال‌های دودمان اشکانی دنباله داشت و در زمان ساسانیان به "مهر روز" از مهرماه برابر با شانزدهم مهر جابجا شد و از دوهزار سال گذشته در روز شانزدهم مهر برگزار می‌شد.
به این جشن میتراکانا، مهرکانا و میتراکان نیز گفته می‌شد.
🍁🍁 آغاز سال نو در مهرگان بسته به آغاز و پایان سال کشاورزی بود. سال کشاورزی با پایان تابستان به پایان می‌رسید و آمادگی برای سال نو کشت و کار در پاییز آغاز می‌شد.
🌻🌻 کتسیاس، پزشک اردشیر دوم هخامنشی نوشته بود که در جشن مهرگان ایرانیان جامه‌ی ارغوانی می‌پوشند، ساز و آواز برپا می‌کنند و به پایکوبی و نوشیدن می‌پردازند.
🍁🍁 سفره‌ی مهرگان نیز به رنگ ارغوانی بود و میوه‌های سرخ‌رنگ و گوناگون در آن می‌چیدند و چند شاخه از درختان گز، هوم و مورد در آن می‌گذاشتند. گل همیشه شکفته در میان سفره بود و پیرامونش را با گل‌های دیگر می‌آراستند. اکنون ما نمی‌دانیم گل همیشه شکفته گونه‌ای گل بود یا به هر گلی که در این موسم زمان شکفتنش بود، گفته می‌شد. در سفره‌ی مهرگان آتشدان یا کندیل(شمع)، شیرینی و خوشبوکننده‌ای چون گلاب نیز یافت می‌شد.
🌻🌻 خوراکی‌های جشن مهرگان نوشیدنی گیاه هوم بود که آن را با شیر یا آب می‌آمیختند و همه‌ی باشندگان(حاضران) جشن به نشانه‌ی پیمان و دوستی از آن می‌نوشیدند. نانی از آرد هفت گیاه گندم، جو، نَرسَک(عدس)، برنج، ماش، نخود و ارزن پخته می‌شد. همچنین در آتشدان‌ها اسپند و زفران یا سپران(زعفران) و انبر یا شاهبوی(عنبر) می‌ریختند تا هوا همواره خوشبو باشد. در آتش نیز هوم می‌ریختند تا بخروشد.
🍁🍁 در این جشن بجز پوشیدن جامه‌ی ارغوانی، شادباش‌برگ(کارت تبریک)هایی را خوشبو می‌کردند و در پوششی زیبا می‌پیچیدند و پیشکش می‌کردند. پس از خوردن و نوشیدن، زمان ساز و پایکوبی(رقص) گروهی بود. در این هنگام مهرْیَشت می‌خواندند و اَرغُشت می‌رفتند. ارغشت گونه‌ای پایکوبی گروهی بود. در پایان در کنار جشن دست به دست هم می‌دادند و در کنار آتش زنجیره‌ای به نشان مهر و پیمان می‌ساختند. از دیگر آیین‌های این جشن، نیایش به درگاه ایزد مهر یا همان ایزد درستکاری، پیمان و مهربانی بود.
🌻🌻 امروز تندیس‌ها و سنگ‌نگاره‌های فراوانی همچون نگاره‌های میترا در کشورهای خاورمیانه و ترکیه کنونی یافت شده که نشانه‌ی فراگیر بودن جشن مهرگان در سرزمین ایران باستان است. اکنون در برخی از کشورهای عربی جشن مهرجان یا مهرجانات برگزار می‌شود که بجا مانده از جشن بزرگ مهرگان است. همچنین گمان شده است که سماع پیروان مولوی در شهر قونیه دگرگون‌شده‌ی ارغشت‌های میترایی باشد.
🍁🍁 جلال آل احمد جشن غالی(قالی)شویان در مشهد اردهال کاشان را در پیوند با مهرگان می‌داند. از سویی گفته شده جشن غالی‌شویان در پیوند با "جشن تیرروزی" است.
در تاجیکستان و سمرکند(سمرقند) جشن ایستادگی کاوه آهنگر در برابر بیدادگری آژی‌دهاک(ضحاک) را برگزار می‌کنند.
#پریسا_امام_وردی
______________
۱- نامه‌ی ایران
نویسنده: #شیرین_بیانی
۲- تارنمای مهرمیهن
۳- جشن مهرگان و سده
نویسنده: #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
______________
#مهرگان #جشن_مهرگان #فرهنگ_ایران
@AdabSar
🏵🏵🏵🏵
@AdabSar
🍁 آشنایی با جشن‌های ایرانی
🌻 مهرگان؛ جشن آغاز سال نو
مهرگان آمد گرفته فالش از نیکی مثال
نیک روز و نیک جشن و نیک وقت و نیک فال
#عنصری
🍁🍁 "جشن مهرگان" بزرگ‌ترین جشن ایران باستان و جشن آغاز سال نو در دوره‌هایی از ایران همچون زمان هخامنشیان بود و در شش روز برگزار می‌شد. این جشن از کهن‌ترین و نخستین جشن‌های ایرانی بود که به گمان، با آیین‌های مهرپرستی و میتراگرایی آریاییان نخستین در پیوند است. بر پایه‌ی شاهنامه‌ی فردوسی، پیشینه‌ی آن به زمان فریدون می‌رسد. همانگونه که نوروز با جمشید در پیوند است، مهرگان نیز با کاوه و فریدون پیوسته است.
🌻🌻 درباره‌ی زمان برگزاری جشن مهرگان گفته می‌شود که این جشن در آغازین روز مهر برپایه‌ی گاهشماری باستانی برگزار می‌شد که شاید تا واپسین سال‌های دودمان اشکانی دنباله داشت و در زمان ساسانیان به "مهر روز" از مهرماه برابر با شانزدهم مهر جابجا شد و از دوهزار سال گذشته در روز شانزدهم مهر برگزار می‌شد.
به این جشن میتراکانا، مهرکانا و میتراکان نیز گفته می‌شد.
🍁🍁 آغاز سال نو در مهرگان بسته به آغاز و پایان سال کشاورزی بود. سال کشاورزی با پایان تابستان به پایان می‌رسید و آمادگی برای سال نو کشت و کار در پاییز آغاز می‌شد.
🌻🌻 کتسیاس، پزشک اردشیر دوم هخامنشی نوشته بود که در جشن مهرگان ایرانیان جامه‌ی ارغوانی می‌پوشند، ساز و آواز برپا می‌کنند و به پایکوبی و نوشیدن می‌پردازند.
🍁🍁 سفره‌ی مهرگان نیز به رنگ ارغوانی بود و میوه‌های سرخ‌رنگ و گوناگون در آن می‌چیدند و چند شاخه از درختان گز، هوم و مورد در آن می‌گذاشتند. گل همیشه شکفته در میان سفره بود و پیرامونش را با گل‌های دیگر می‌آراستند. اکنون ما نمی‌دانیم گل همیشه شکفته گونه‌ای گل بود یا به هر گلی که در این موسم زمان شکفتنش بود، گفته می‌شد. در سفره‌ی مهرگان آتشدان یا کندیل(شمع)، شیرینی و خوشبوکننده‌ای چون گلاب نیز یافت می‌شد.
🌻🌻 خوراکی‌های جشن مهرگان نوشیدنی گیاه هوم بود که آن را با شیر یا آب می‌آمیختند و همه‌ی باشندگان(حاضران) جشن به نشانه‌ی پیمان و دوستی از آن می‌نوشیدند. نانی از آرد هفت گیاه گندم، جو، نَرسَک(عدس)، برنج، ماش، نخود و ارزن پخته می‌شد. همچنین در آتشدان‌ها اسپند و زفران یا سپران(زعفران) و انبر یا شاهبوی(عنبر) می‌ریختند تا هوا همواره خوشبو باشد. در آتش نیز هوم می‌ریختند تا بخروشد.
🍁🍁 در این جشن بجز پوشیدن جامه‌ی ارغوانی، شادباش‌برگ(کارت تبریک)هایی را خوشبو می‌کردند و در پوششی زیبا می‌پیچیدند و پیشکش می‌کردند. پس از خوردن و نوشیدن، زمان ساز و پایکوبی(رقص) گروهی بود. در این هنگام مهرْیَشت می‌خواندند و اَرغُشت می‌رفتند. ارغشت گونه‌ای پایکوبی گروهی بود. در پایان در کنار جشن دست به دست هم می‌دادند و در کنار آتش زنجیره‌ای به نشان مهر و پیمان می‌ساختند. از دیگر آیین‌های این جشن، نیایش به درگاه ایزد مهر یا همان ایزد درستکاری، پیمان و مهربانی بود.
🌻🌻 امروز تندیس‌ها و سنگ‌نگاره‌های فراوانی همچون نگاره‌های میترا در کشورهای خاورمیانه و ترکیه کنونی یافت شده که نشانه‌ی فراگیر بودن جشن مهرگان در سرزمین ایران باستان است. اکنون در برخی از کشورهای عربی جشن مهرجان یا مهرجانات برگزار می‌شود که بجا مانده از جشن بزرگ مهرگان است. همچنین گمان شده است که سماع پیروان مولوی در شهر قونیه دگرگون‌شده‌ی ارغشت‌های میترایی باشد.
🍁🍁 جلال آل احمد جشن غالی(قالی)شویان در مشهد اردهال کاشان را در پیوند با مهرگان می‌داند. از سویی گفته شده جشن غالی‌شویان در پیوند با "جشن تیرروزی" است.
در تاجیکستان و سمرکند(سمرقند) جشن ایستادگی کاوه آهنگر در برابر بیدادگری آژی‌دهاک(ضحاک) را برگزار می‌کنند.
#پریسا_امام_وردی
______________
۱- نامه‌ی ایران
نویسنده: #شیرین_بیانی
۲- تارنمای مهرمیهن
۳- جشن مهرگان و سده
نویسنده: #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
______________
#مهرگان #جشن_مهرگان #فرهنگ_ایران
@AdabSar
🏵🏵🏵🏵
Forwarded from ادبسار
🏵🏵🏵🏵
@AdabSar
🍁 آشنایی با جشن‌های ایرانی
🌻 مهرگان؛ جشن آغاز سال نو
مهرگان آمد گرفته فالش از نیکی مثال
نیک روز و نیک جشن و نیک وقت و نیک فال
#عنصری
🍁🍁 "جشن مهرگان" بزرگ‌ترین جشن ایران باستان و جشن آغاز سال نو در دوره‌هایی از ایران همچون زمان هخامنشیان بود و در شش روز برگزار می‌شد. این جشن از کهن‌ترین و نخستین جشن‌های ایرانی بود که به گمان، با آیین‌های مهرپرستی و میتراگرایی آریاییان نخستین در پیوند است. بر پایه‌ی شاهنامه‌ی فردوسی، پیشینه‌ی آن به زمان فریدون می‌رسد. همانگونه که نوروز با جمشید در پیوند است، مهرگان نیز با کاوه و فریدون پیوسته است.
🌻🌻 درباره‌ی زمان برگزاری جشن مهرگان گفته می‌شود که این جشن در آغازین روز مهر برپایه‌ی گاهشماری باستانی برگزار می‌شد که شاید تا واپسین سال‌های دودمان اشکانی دنباله داشت و در زمان ساسانیان به "مهر روز" از مهرماه برابر با شانزدهم مهر جابجا شد و از دوهزار سال گذشته در روز شانزدهم مهر برگزار می‌شد.
به این جشن میتراکانا، مهرکانا و میتراکان نیز گفته می‌شد.
🍁🍁 آغاز سال نو در مهرگان بسته به آغاز و پایان سال کشاورزی بود. سال کشاورزی با پایان تابستان به پایان می‌رسید و آمادگی برای سال نو کشت و کار در پاییز آغاز می‌شد.
🌻🌻 کتسیاس، پزشک اردشیر دوم هخامنشی نوشته بود که در جشن مهرگان ایرانیان جامه‌ی ارغوانی می‌پوشند، ساز و آواز برپا می‌کنند و به پایکوبی و نوشیدن می‌پردازند.
🍁🍁 سفره‌ی مهرگان نیز به رنگ ارغوانی بود و میوه‌های سرخ‌رنگ و گوناگون در آن می‌چیدند و چند شاخه از درختان گز، هوم و مورد در آن می‌گذاشتند. گل همیشه شکفته در میان سفره بود و پیرامونش را با گل‌های دیگر می‌آراستند. اکنون ما نمی‌دانیم گل همیشه شکفته گونه‌ای گل بود یا به هر گلی که در این موسم زمان شکفتنش بود، گفته می‌شد. در سفره‌ی مهرگان آتشدان یا کندیل(شمع)، شیرینی و خوشبوکننده‌ای چون گلاب نیز یافت می‌شد.
🌻🌻 خوراکی‌های جشن مهرگان نوشیدنی گیاه هوم بود که آن را با شیر یا آب می‌آمیختند و همه‌ی باشندگان(حاضران) جشن به نشانه‌ی پیمان و دوستی از آن می‌نوشیدند. نانی از آرد هفت گیاه گندم، جو، نَرسَک(عدس)، برنج، ماش، نخود و ارزن پخته می‌شد. همچنین در آتشدان‌ها اسپند و زفران یا سپران(زعفران) و انبر یا شاهبوی(عنبر) می‌ریختند تا هوا همواره خوشبو باشد. در آتش نیز هوم می‌ریختند تا بخروشد.
🍁🍁 در این جشن بجز پوشیدن جامه‌ی ارغوانی، شادباش‌برگ(کارت تبریک)هایی را خوشبو می‌کردند و در پوششی زیبا می‌پیچیدند و پیشکش می‌کردند. پس از خوردن و نوشیدن، زمان ساز و پایکوبی(رقص) گروهی بود. در این هنگام مهرْیَشت می‌خواندند و اَرغُشت می‌رفتند. ارغشت گونه‌ای پایکوبی گروهی بود. در پایان در کنار جشن دست به دست هم می‌دادند و در کنار آتش زنجیره‌ای به نشان مهر و پیمان می‌ساختند. از دیگر آیین‌های این جشن، نیایش به درگاه ایزد مهر یا همان ایزد درستکاری، پیمان و مهربانی بود.
🌻🌻 امروز تندیس‌ها و سنگ‌نگاره‌های فراوانی همچون نگاره‌های میترا در کشورهای خاورمیانه و ترکیه کنونی یافت شده که نشانه‌ی فراگیر بودن جشن مهرگان در سرزمین ایران باستان است. اکنون در برخی از کشورهای عربی جشن مهرجان یا مهرجانات برگزار می‌شود که بجا مانده از جشن بزرگ مهرگان است. همچنین گمان شده است که سماع پیروان مولوی در شهر قونیه دگرگون‌شده‌ی ارغشت‌های میترایی باشد.
🍁🍁 جلال آل احمد جشن غالی(قالی)شویان در مشهد اردهال کاشان را در پیوند با مهرگان می‌داند. از سویی گفته شده جشن غالی‌شویان در پیوند با "جشن تیرروزی" است.
در تاجیکستان و سمرکند(سمرقند) جشن ایستادگی کاوه آهنگر در برابر بیدادگری آژی‌دهاک(ضحاک) را برگزار می‌کنند.
#پریسا_امام_وردی
______________
۱- نامه‌ی ایران
نویسنده: #شیرین_بیانی
۲- تارنمای مهرمیهن
۳- جشن مهرگان و سده
نویسنده: #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
______________
#مهرگان #جشن_مهرگان #فرهنگ_ایران
@AdabSar
🏵🏵🏵🏵
@AdabSar
🍁 آشنایی با جشن‌های ایرانی
🌻 مهرگان؛ جشن آغاز سال نو
مهرگان آمد گرفته فالش از نیکی مثال
نیک روز و نیک جشن و نیک وقت و نیک فال
#عنصری
🍁🍁 "جشن مهرگان" بزرگ‌ترین جشن ایران باستان و جشن آغاز سال نو در دوره‌هایی از ایران همچون زمان هخامنشیان بود و در شش روز برگزار می‌شد. این جشن از کهن‌ترین و نخستین جشن‌های ایرانی بود که به گمان، با آیین‌های مهرپرستی و میتراگرایی آریاییان نخستین در پیوند است. بر پایه‌ی شاهنامه‌ی فردوسی، پیشینه‌ی آن به زمان فریدون می‌رسد. همانگونه که نوروز با جمشید در پیوند است، مهرگان نیز با کاوه و فریدون پیوسته است.
🌻🌻 درباره‌ی زمان برگزاری جشن مهرگان گفته می‌شود که این جشن در آغازین روز مهر برپایه‌ی گاهشماری باستانی برگزار می‌شد که شاید تا واپسین سال‌های دودمان اشکانی دنباله داشت و در زمان ساسانیان به "مهر روز" از مهرماه برابر با شانزدهم مهر جابجا شد و از دوهزار سال گذشته در روز شانزدهم مهر برگزار می‌شد.
به این جشن میتراکانا، مهرکانا و میتراکان نیز گفته می‌شد.
🍁🍁 آغاز سال نو در مهرگان بسته به آغاز و پایان سال کشاورزی بود. سال کشاورزی با پایان تابستان به پایان می‌رسید و آمادگی برای سال نو کشت و کار در پاییز آغاز می‌شد.
🌻🌻 کتسیاس، پزشک اردشیر دوم هخامنشی نوشته بود که در جشن مهرگان ایرانیان جامه‌ی ارغوانی می‌پوشند، ساز و آواز برپا می‌کنند و به پایکوبی و نوشیدن می‌پردازند.
🍁🍁 سفره‌ی مهرگان نیز به رنگ ارغوانی بود و میوه‌های سرخ‌رنگ و گوناگون در آن می‌چیدند و چند شاخه از درختان گز، هوم و مورد در آن می‌گذاشتند. گل همیشه شکفته در میان سفره بود و پیرامونش را با گل‌های دیگر می‌آراستند. اکنون ما نمی‌دانیم گل همیشه شکفته گونه‌ای گل بود یا به هر گلی که در این موسم زمان شکفتنش بود، گفته می‌شد. در سفره‌ی مهرگان آتشدان یا کندیل(شمع)، شیرینی و خوشبوکننده‌ای چون گلاب نیز یافت می‌شد.
🌻🌻 خوراکی‌های جشن مهرگان نوشیدنی گیاه هوم بود که آن را با شیر یا آب می‌آمیختند و همه‌ی باشندگان(حاضران) جشن به نشانه‌ی پیمان و دوستی از آن می‌نوشیدند. نانی از آرد هفت گیاه گندم، جو، نَرسَک(عدس)، برنج، ماش، نخود و ارزن پخته می‌شد. همچنین در آتشدان‌ها اسپند و زفران یا سپران(زعفران) و انبر یا شاهبوی(عنبر) می‌ریختند تا هوا همواره خوشبو باشد. در آتش نیز هوم می‌ریختند تا بخروشد.
🍁🍁 در این جشن بجز پوشیدن جامه‌ی ارغوانی، شادباش‌برگ(کارت تبریک)هایی را خوشبو می‌کردند و در پوششی زیبا می‌پیچیدند و پیشکش می‌کردند. پس از خوردن و نوشیدن، زمان ساز و پایکوبی(رقص) گروهی بود. در این هنگام مهرْیَشت می‌خواندند و اَرغُشت می‌رفتند. ارغشت گونه‌ای پایکوبی گروهی بود. در پایان در کنار جشن دست به دست هم می‌دادند و در کنار آتش زنجیره‌ای به نشان مهر و پیمان می‌ساختند. از دیگر آیین‌های این جشن، نیایش به درگاه ایزد مهر یا همان ایزد درستکاری، پیمان و مهربانی بود.
🌻🌻 امروز تندیس‌ها و سنگ‌نگاره‌های فراوانی همچون نگاره‌های میترا در کشورهای خاورمیانه و ترکیه کنونی یافت شده که نشانه‌ی فراگیر بودن جشن مهرگان در سرزمین ایران باستان است. اکنون در برخی از کشورهای عربی جشن مهرجان یا مهرجانات برگزار می‌شود که بجا مانده از جشن بزرگ مهرگان است. همچنین گمان شده است که سماع پیروان مولوی در شهر قونیه دگرگون‌شده‌ی ارغشت‌های میترایی باشد.
🍁🍁 جلال آل احمد جشن غالی(قالی)شویان در مشهد اردهال کاشان را در پیوند با مهرگان می‌داند. از سویی گفته شده جشن غالی‌شویان در پیوند با "جشن تیرروزی" است.
در تاجیکستان و سمرکند(سمرقند) جشن ایستادگی کاوه آهنگر در برابر بیدادگری آژی‌دهاک(ضحاک) را برگزار می‌کنند.
#پریسا_امام_وردی
______________
۱- نامه‌ی ایران
نویسنده: #شیرین_بیانی
۲- تارنمای مهرمیهن
۳- جشن مهرگان و سده
نویسنده: #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
______________
#مهرگان #جشن_مهرگان #فرهنگ_ایران
@AdabSar
🏵🏵🏵🏵
Forwarded from ادبسار
🔥🔥 @AdabSar
🔥 آشنایی با جشن‌های ایرانی
🔥 پیدایش جشن سده
درباره‌ی پیدایش جشن سده دیدگاه‌ها پرشمارند. در اینجا چکیده‌ای از آن‌ها را می‌خوانیم.
🔥🔥 یکی از افسانه‌های ایرانی که گویا بر شاهنامه‌ی فردوسی استوار است، می‌گوید که جشن سده جشن پیدایش آتش به دست هوشنگ، پادشاه پیشدادی است. بر این پایه، هوشنگ چهار پشت پس از گیومرت(کیومرث) نخستین آدم روی زمین بود. برای خواندن این داستان بنگرید به:
t.me/AdabSar/9922
ولی شاهنامه‌پژوهانی چون "جلال خالقی مطلق" و "مصطفا جیحونی" می‌گویند که داستان پرتاب سنگ به سوی مار و پیدایش آتش به دست هوشنگ، برساخته‌ی امروزی‌هاست، بخشی از شاهنامه نیست و هتا(حتا) در دست‌نویس فلورانس شاهنامه این بخش دیده نمی‌شود. به باور آن‌ها، این داستان پس از فردوسی به شاهنامه افزوده شده، در ایران باستان چنین باوری نبود و در هیچ‌یک از نیپیک(کتاب)های ایران‌شناسی پیش و پس از فردوسی چنین داستانی دیده نمی‌شود. زیرا پیدایش آتش بسیار کهن‌تر از زمان هوشنگ است.
"فریدون جنیدی" می‌گوید دو سوم شاهنامه پس از فردوسی به آن افزوده شده ولی درباره‌ی داستان هوشنگ سخنی نمی‌گوید. چندتن از شاهنامه‌پژوهان با خالقی مطلق همداستان نیستند و سروده‌ی پیدایش آتش به دست هوشنگ را از آن فردوسی می‌دانند.
شاید پیدایش این افسانه از آنجا باشد که هوشنگ به چم خوب درخشان، خانه‌ی خوب، نخست‌زاد، پیش‌آفریده و نماد فروغ و روشنایی است و آتش نیز نخستین آفریده‌ی ایزد برای زمین بود.
🔥🔥 ابوریحان بیرونی در التفهیم و در بررسی افسانه‌های ایرانی می‌گوید در این روز فرزندان مشی و مشیانه(نخستین زن و مرد روی زمین که خود از ریواس روییده بودند)، به ۱۰۰ تن رسیدند و از میان خود یک تن را به سروری برگزیدند.
بیرونی در آثارالباقیه این جشن را بر آمده از افروختن آتش در بام‌ها به دستور فریدون می‌دانست. به نوشته‌ی بیرونی، روزی که آژی‌دهاک(ضحاک) در بند شد و مردم از ستم او رستند، جشن سده بنیاد نهاده شد.
@AdabSar
🔥🔥 دو دیدگاه که "سده" را به پایه‌ی شمار روزهای سال می‌دانند:
👈🏻 این جشن ۱۰۰ روز پس از آغاز زمستان(آغاز آبان در ایران باستان آغاز موسم سرما بود) برگزار می‌شد. سده، پنجاه روز مانده به نوروز است که سرما به آرامی کاهش می‌یابد و اگر روز و شب‌های مانده تا نوروز را جداگانه شمارش کنیم، ۱۰۰ شب و روز به فرا رسیدن نوروز مانده است. بر پایه‌ی این دیدگاه، واژه‌ی "سده" برگرفته از "ست" پهلوی به چم شماره‌ی ۱۰۰ است. ولی این دیدگاه نیز پادورزانی(مخالفانی) دارد.
👈🏻 سده یا چله‌ی کوچک(۱)، ۴۰ روز پس از زایش خورشید(فردای یلدا)، ۴۰روز مانده تا ۲۰ اسپند(اسفند) که جشن آغاز سرسبزی و گرماست و یا ۲۰ روز و ۲۰ شب مانده به آغاز اسپند است.
🔥🔥 نویسندگانی چون مهرداد بهار و رضا مرادی غیاث‌آبادی می‌گویند "سده" پیوندی با "ست" و شماره‌ی ۱۰۰ ندارد و "سَدَه" یا "سَذَه" در اوستایی به چم سپیده‌دم(طلوع)، بیرون آمدن و پیدا شدن است و جشن سده امیدی برای کاهش یافتن سرما بود. بر این پایه، سَدَه، سَدَک یا سَذَک کنایه از آتش است.
🔥🔥 حمدالله مستوفی نوشته است که جمشید، جشن سده را بنیاد نهاد.
گردیزی در زین‌الاخبار همچون بیرونی، پیدایش این جشن را با چیرگی فریدون بر آژی‌دهاک در پیوند می‌داند.
نویری نوشته است سده جشنی بود که ایرانیان پس از بیرون کردن افراسیاب از ایران در زمان زَو، پسر تهماسپ برگزار کردند.
سده جشن ملوک نامدار است
ز اَفریدون و از جم یادگار است!
#عنصری
🔥🔥 گذشته از داستان پیدایش آتش به دست هوشنگ، فردوسی در شاهنامه بارها از جشن سده در کنار نام آتشکده و به همراه جشن‌های نوروز و مهرگان نام برده است.
بکرد اندر آن کشور آتشکده
بدو تازه شد مهرگان و سده!
نهاد اندر آن مرز آتشکده
بزرگیِ نوروز و جشن سده!
گردآوری و نگارش #پریسا_امام_وردی
____________
✍🏻✍🏻 پی‌نوشت:
(۱) "یلدا" چله‌ی بزرگ و "سده" چله‌ی کوچک نام دارند.
____________
📚📚 برگرفته از:
۱- "جشن سده" گروهی از نویسندگان
به کوشش و گردآوری #محمدرضا_توسلی
۲- جشن سده #احمد_افشارشیرازی و #ابراهیم_پورداود
۳- آثارالباقیه #ابوریحان_بیرونی
۴- التفهیم، ابوریحان بیرونی
۵- تاریخ گزیده #حمدالله_مستوفی
۶- یادداشت‌های شاهنامه #جلال_خالقی_مطلق
۷- سده #چنگیز_مولایی
___________
#فرهنگ_ایران #جشن_سده
🔥🔥 @AdabSar
🔥 آشنایی با جشن‌های ایرانی
🔥 پیدایش جشن سده
درباره‌ی پیدایش جشن سده دیدگاه‌ها پرشمارند. در اینجا چکیده‌ای از آن‌ها را می‌خوانیم.
🔥🔥 یکی از افسانه‌های ایرانی که گویا بر شاهنامه‌ی فردوسی استوار است، می‌گوید که جشن سده جشن پیدایش آتش به دست هوشنگ، پادشاه پیشدادی است. بر این پایه، هوشنگ چهار پشت پس از گیومرت(کیومرث) نخستین آدم روی زمین بود. برای خواندن این داستان بنگرید به:
t.me/AdabSar/9922
ولی شاهنامه‌پژوهانی چون "جلال خالقی مطلق" و "مصطفا جیحونی" می‌گویند که داستان پرتاب سنگ به سوی مار و پیدایش آتش به دست هوشنگ، برساخته‌ی امروزی‌هاست، بخشی از شاهنامه نیست و هتا(حتا) در دست‌نویس فلورانس شاهنامه این بخش دیده نمی‌شود. به باور آن‌ها، این داستان پس از فردوسی به شاهنامه افزوده شده، در ایران باستان چنین باوری نبود و در هیچ‌یک از نیپیک(کتاب)های ایران‌شناسی پیش و پس از فردوسی چنین داستانی دیده نمی‌شود. زیرا پیدایش آتش بسیار کهن‌تر از زمان هوشنگ است.
"فریدون جنیدی" می‌گوید دو سوم شاهنامه پس از فردوسی به آن افزوده شده ولی درباره‌ی داستان هوشنگ سخنی نمی‌گوید. چندتن از شاهنامه‌پژوهان با خالقی مطلق همداستان نیستند و سروده‌ی پیدایش آتش به دست هوشنگ را از آن فردوسی می‌دانند.
شاید پیدایش این افسانه از آنجا باشد که هوشنگ به چم خوب درخشان، خانه‌ی خوب، نخست‌زاد، پیش‌آفریده و نماد فروغ و روشنایی است و آتش نیز نخستین آفریده‌ی ایزد برای زمین بود.
🔥🔥 ابوریحان بیرونی در التفهیم و در بررسی افسانه‌های ایرانی می‌گوید در این روز فرزندان مشی و مشیانه(نخستین زن و مرد روی زمین که خود از ریواس روییده بودند)، به ۱۰۰ تن رسیدند و از میان خود یک تن را به سروری برگزیدند.
بیرونی در آثارالباقیه این جشن را بر آمده از افروختن آتش در بام‌ها به دستور فریدون می‌دانست. به نوشته‌ی بیرونی، روزی که آژی‌دهاک(ضحاک) در بند شد و مردم از ستم او رستند، جشن سده بنیاد نهاده شد.
@AdabSar
🔥🔥 دو دیدگاه که "سده" را به پایه‌ی شمار روزهای سال می‌دانند:
👈🏻 این جشن ۱۰۰ روز پس از آغاز زمستان(آغاز آبان در ایران باستان آغاز موسم سرما بود) برگزار می‌شد. سده، پنجاه روز مانده به نوروز است که سرما به آرامی کاهش می‌یابد و اگر روز و شب‌های مانده تا نوروز را جداگانه شمارش کنیم، ۱۰۰ شب و روز به فرا رسیدن نوروز مانده است. بر پایه‌ی این دیدگاه، واژه‌ی "سده" برگرفته از "ست" پهلوی به چم شماره‌ی ۱۰۰ است. ولی این دیدگاه نیز پادورزانی(مخالفانی) دارد.
👈🏻 سده یا چله‌ی کوچک(۱)، ۴۰ روز پس از زایش خورشید(فردای یلدا)، ۴۰روز مانده تا ۲۰ اسپند(اسفند) که جشن آغاز سرسبزی و گرماست و یا ۲۰ روز و ۲۰ شب مانده به آغاز اسپند است.
🔥🔥 نویسندگانی چون مهرداد بهار و رضا مرادی غیاث‌آبادی می‌گویند "سده" پیوندی با "ست" و شماره‌ی ۱۰۰ ندارد و "سَدَه" یا "سَذَه" در اوستایی به چم سپیده‌دم(طلوع)، بیرون آمدن و پیدا شدن است و جشن سده امیدی برای کاهش یافتن سرما بود. بر این پایه، سَدَه، سَدَک یا سَذَک کنایه از آتش است.
🔥🔥 حمدالله مستوفی نوشته است که جمشید، جشن سده را بنیاد نهاد.
گردیزی در زین‌الاخبار همچون بیرونی، پیدایش این جشن را با چیرگی فریدون بر آژی‌دهاک در پیوند می‌داند.
نویری نوشته است سده جشنی بود که ایرانیان پس از بیرون کردن افراسیاب از ایران در زمان زَو، پسر تهماسپ برگزار کردند.
سده جشن ملوک نامدار است
ز اَفریدون و از جم یادگار است!
#عنصری
🔥🔥 گذشته از داستان پیدایش آتش به دست هوشنگ، فردوسی در شاهنامه بارها از جشن سده در کنار نام آتشکده و به همراه جشن‌های نوروز و مهرگان نام برده است.
بکرد اندر آن کشور آتشکده
بدو تازه شد مهرگان و سده!
نهاد اندر آن مرز آتشکده
بزرگیِ نوروز و جشن سده!
گردآوری و نگارش #پریسا_امام_وردی
____________
✍🏻✍🏻 پی‌نوشت:
(۱) "یلدا" چله‌ی بزرگ و "سده" چله‌ی کوچک نام دارند.
____________
📚📚 برگرفته از:
۱- "جشن سده" گروهی از نویسندگان
به کوشش و گردآوری #محمدرضا_توسلی
۲- جشن سده #احمد_افشارشیرازی و #ابراهیم_پورداود
۳- آثارالباقیه #ابوریحان_بیرونی
۴- التفهیم، ابوریحان بیرونی
۵- تاریخ گزیده #حمدالله_مستوفی
۶- یادداشت‌های شاهنامه #جلال_خالقی_مطلق
۷- سده #چنگیز_مولایی
___________
#فرهنگ_ایران #جشن_سده
🔥🔥 @AdabSar
🏵🏵 @AdabSar
🍁 آشنایی با جشن‌های ایرانی
🌻 مهرگان؛ جشن آغاز سال نو
مهرگان آمد گرفته فالش از نیکی مثال
نیک روز و نیک جشن و نیک وقت و نیک فال
#عنصری
🍁🍁 "جشن مهرگان" بزرگ‌ترین جشن ایران باستان و جشن آغاز سال نو در دوره‌هایی از ایران و گمان می‌رود که در دوره‌هایی از هخامنشیان بود و در شش روز برگزار می‌شد. این جشن از کهن‌ترین و نخستین جشن‌های ایرانی بود که به گمان، با آیین‌های مهرپرستی و میتراگرایی آریاییان نخستین در پیوند است. بر پایه‌ی شاهنامه‌ی فردوسی، پیشینه‌ی آن به زمان فریدون می‌رسد. همانگونه که نوروز با جمشید در پیوند است، مهرگان نیز با کاوه و فریدون پیوسته است.
🌻🌻 درباره‌ی زمان برگزاری جشن مهرگان گفته می‌شود که این جشن با آغاز مهر آغاز می‌شد و میتراکانا نام داشت. پژوهشگرانی هم می‌گویند که میتراکانا و مهرگان دو جشن جدا بودند که یکی با آغاز مهر و سال نو و دیگری در روز مهر از ماه مهر برابر با شانزدهم ماه در ایران برگزار می‌شد که شاید تا واپسین سال‌های دودمان اشکانی دنباله داشت و در زمان ساسانیان هر دو جشن به "مهر روز" از مهرماه جابجا شد و از دوهزار سال گذشته در روز شانزدهم مهر برگزار می‌شد.
به این جشن مهرکانا و میتراکان نیز گفته می‌شد.
🍁🍁 آغاز سال نو در مهر ماه بسته به آغاز و پایان سال کشاورزی بود. سال کشاورزی با پایان تابستان به پایان می‌رسید و آمادگی برای سال نو کشت و کار در پاییز آغاز می‌شد.
🌻🌻 کتسیاس، پزشک اردشیر دوم هخامنشی نوشته بود که در جشن مهرگان ایرانیان جامه‌ی ارغوانی می‌پوشند، ساز و آواز برپا می‌کنند و به پایکوبی و نوشیدن می‌پردازند.
🍁🍁 سفره‌ی مهرگان نیز به رنگ ارغوانی بود و میوه‌های سرخ‌رنگ و گوناگون در آن می‌چیدند و چند شاخه از درختان گز، هوم و مورد در آن می‌گذاشتند. گل همیشه شکفته در میان سفره بود و پیرامونش را با گل‌های دیگر می‌آراستند. اکنون ما نمی‌دانیم گل همیشه شکفته گونه‌ای گل بود یا هر گلی بود که در این زمان می‌شکفت. در سفره‌ی مهرگان آتشدان یا کندیل(شمع)، شیرینی و خوشبوکننده‌ای چون گلاب نیز یافت می‌شد.
🌻🌻 خوراکی جشن مهرگان نوشیدنی گیاه هوم بود که آن را با شیر یا آب می‌آمیختند و همه‌ی باشندگان(حاضران) جشن به نشانه‌ی پیمان و دوستی از آن می‌نوشیدند. نانی از آرد هفت گیاه گندم، جو، نَرسَک(عدس)، برنج، ماش، نخود و ارزن پخته می‌شد. همچنین در آتشدان‌ها اسپند و زفران یا سپران(زعفران) و انبر یا شاهبوی(عنبر) می‌ریختند تا هوا همواره خوشبو باشد. در آتش نیز هوم می‌ریختند تا بخروشد.
🍁🍁 در این جشن بجز پوشیدن جامه‌ی ارغوانی، شادباش‌برگ(کارت تبریک)هایی را خوشبو می‌کردند و در پوششی زیبا می‌پیچیدند و پیشکش می‌کردند. پس از خوردن و نوشیدن، زمان ساز و آواز و پایکوبی(رقص) گروهی بود. در این هنگام مهرْیَشت می‌خواندند و اَرغُشت می‌رفتند. ارغشت گونه‌ای پایکوبی گروهی بود. در پایان جشن هم دست به دست می‌دادند و در کنار آتش زنجیره‌ای به نشان مهر و پیمان می‌ساختند. از دیگر آیین‌های این جشن، نیایش به درگاه ایزد مهر یا همان ایزد درستکاری، پیمان و مهربانی بود.
🌻🌻 امروز تندیس‌ها و سنگ‌نگاره‌های فراوانی همچون نگاره‌های میترا در کشورهای خاورمیانه و ترکیه کنونی یافت شده که نشانه‌ی فراگیر بودن جشن مهرگان در سرزمین بزرگ ایران باستان است. اکنون در برخی از کشورهای عربی جشن مهرجان یا مهرجانات برگزار می‌شود که بجا مانده از جشن بزرگ مهرگان است. همچنین گمان شده است که سماع دوستداران مولوی در شهر قونیه دگرگون‌شده‌ی ارغشت‌های میترایی باشد. در تاجیکستان و سمرکند(سمرقند) نیز جشن ایستادگی کاوه آهنگر در برابر بیدادگری آژی‌دهاک(ضحاک) برگزار می‌شود و اکنون این کشور یکی از پاسداران آیین‌ها و ادب ایرانی است.
🍁🍁 جلال آل احمد جشن غالی(قالی)شویان در مشهد اردهال کاشان را در پیوند با مهرگان می‌داند. از سویی گفته شده جشن غالی‌شویان در پیوند با "جشن تیرروزی" است. درباره‌ی پیوند تیرگان و مهرگان بخوانید:
t.me/AdabSar/15028
✍ #پریسا_امام_وردیلو
________________
📚 برداشت آزاد از:
۱- نامه‌ی ایران #شیرین_بیانی
۲- تارنمای مهرمیهن
۳- جشن مهرگان و سده #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
________________
#جشن_های_ایرانی #جشن_مهرگان #مهرگان
🏵🏵 @AdabSar
🍁 آشنایی با جشن‌های ایرانی
🌻 مهرگان؛ جشن آغاز سال نو
مهرگان آمد گرفته فالش از نیکی مثال
نیک روز و نیک جشن و نیک وقت و نیک فال
#عنصری
🍁🍁 "جشن مهرگان" بزرگ‌ترین جشن ایران باستان و جشن آغاز سال نو در دوره‌هایی از ایران و گمان می‌رود که در دوره‌هایی از هخامنشیان بود و در شش روز برگزار می‌شد. این جشن از کهن‌ترین و نخستین جشن‌های ایرانی بود که به گمان، با آیین‌های مهرپرستی و میتراگرایی آریاییان نخستین در پیوند است. بر پایه‌ی شاهنامه‌ی فردوسی، پیشینه‌ی آن به زمان فریدون می‌رسد. همانگونه که نوروز با جمشید در پیوند است، مهرگان نیز با کاوه و فریدون پیوسته است.
🌻🌻 درباره‌ی زمان برگزاری جشن مهرگان گفته می‌شود که این جشن با آغاز مهر آغاز می‌شد و میتراکانا نام داشت. پژوهشگرانی هم می‌گویند که میتراکانا و مهرگان دو جشن جدا بودند که یکی با آغاز مهر و سال نو و دیگری در روز مهر از ماه مهر برابر با شانزدهم ماه در ایران برگزار می‌شد که شاید تا واپسین سال‌های دودمان اشکانی دنباله داشت و در زمان ساسانیان هر دو جشن به "مهر روز" از مهرماه جابجا شد و از دوهزار سال گذشته در روز شانزدهم مهر برگزار می‌شد.
به این جشن مهرکانا و میتراکان نیز گفته می‌شد.
🍁🍁 آغاز سال نو در مهر ماه بسته به آغاز و پایان سال کشاورزی بود. سال کشاورزی با پایان تابستان به پایان می‌رسید و آمادگی برای سال نو کشت و کار در پاییز آغاز می‌شد.
🌻🌻 کتسیاس، پزشک اردشیر دوم هخامنشی نوشته بود که در جشن مهرگان ایرانیان جامه‌ی ارغوانی می‌پوشند، ساز و آواز برپا می‌کنند و به پایکوبی و نوشیدن می‌پردازند.
🍁🍁 سفره‌ی مهرگان نیز به رنگ ارغوانی بود و میوه‌های سرخ‌رنگ و گوناگون در آن می‌چیدند و چند شاخه از درختان گز، هوم و مورد در آن می‌گذاشتند. گل همیشه شکفته در میان سفره بود و پیرامونش را با گل‌های دیگر می‌آراستند. اکنون ما نمی‌دانیم گل همیشه شکفته گونه‌ای گل بود یا هر گلی بود که در این زمان می‌شکفت. در سفره‌ی مهرگان آتشدان یا کندیل(شمع)، شیرینی و خوشبوکننده‌ای چون گلاب نیز یافت می‌شد.
🌻🌻 خوراکی جشن مهرگان نوشیدنی گیاه هوم بود که آن را با شیر یا آب می‌آمیختند و همه‌ی باشندگان(حاضران) جشن به نشانه‌ی پیمان و دوستی از آن می‌نوشیدند. نانی از آرد هفت گیاه گندم، جو، نَرسَک(عدس)، برنج، ماش، نخود و ارزن پخته می‌شد. همچنین در آتشدان‌ها اسپند و زفران یا سپران(زعفران) و انبر یا شاهبوی(عنبر) می‌ریختند تا هوا همواره خوشبو باشد. در آتش نیز هوم می‌ریختند تا بخروشد.
🍁🍁 در این جشن بجز پوشیدن جامه‌ی ارغوانی، شادباش‌برگ(کارت تبریک)هایی را خوشبو می‌کردند و در پوششی زیبا می‌پیچیدند و پیشکش می‌کردند. پس از خوردن و نوشیدن، زمان ساز و آواز و پایکوبی(رقص) گروهی بود. در این هنگام مهرْیَشت می‌خواندند و اَرغُشت می‌رفتند. ارغشت گونه‌ای پایکوبی گروهی بود. در پایان جشن هم دست به دست می‌دادند و در کنار آتش زنجیره‌ای به نشان مهر و پیمان می‌ساختند. از دیگر آیین‌های این جشن، نیایش به درگاه ایزد مهر یا همان ایزد درستکاری، پیمان و مهربانی بود.
🌻🌻 امروز تندیس‌ها و سنگ‌نگاره‌های فراوانی همچون نگاره‌های میترا در کشورهای خاورمیانه و ترکیه کنونی یافت شده که نشانه‌ی فراگیر بودن جشن مهرگان در سرزمین بزرگ ایران باستان است. اکنون در برخی از کشورهای عربی جشن مهرجان یا مهرجانات برگزار می‌شود که بجا مانده از جشن بزرگ مهرگان است. همچنین گمان شده است که سماع دوستداران مولوی در شهر قونیه دگرگون‌شده‌ی ارغشت‌های میترایی باشد. در تاجیکستان و سمرکند(سمرقند) نیز جشن ایستادگی کاوه آهنگر در برابر بیدادگری آژی‌دهاک(ضحاک) برگزار می‌شود و اکنون این کشور یکی از پاسداران آیین‌ها و ادب ایرانی است.
🍁🍁 جلال آل احمد جشن غالی(قالی)شویان در مشهد اردهال کاشان را در پیوند با مهرگان می‌داند. از سویی گفته شده جشن غالی‌شویان در پیوند با "جشن تیرروزی" است. درباره‌ی پیوند تیرگان و مهرگان بخوانید:
t.me/AdabSar/15028
✍ #پریسا_امام_وردیلو
________________
📚 برداشت آزاد از:
۱- نامه‌ی ایران #شیرین_بیانی
۲- تارنمای مهرمیهن
۳- جشن مهرگان و سده #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
________________
#جشن_های_ایرانی #جشن_مهرگان #مهرگان
🏵🏵 @AdabSar
ادبسار
🏵🏵 @AdabSar 🍁 آشنایی با جشن‌های ایرانی 🌻 مهرگان؛ جشن آغاز سال نو مهرگان آمد گرفته فالش از نیکی مثال نیک روز و نیک جشن و نیک وقت و نیک فال #عنصری 🍁🍁 "جشن مهرگان" بزرگ‌ترین جشن ایران باستان و جشن آغاز سال نو در دوره‌هایی از ایران و گمان می‌رود که در دوره‌هایی…
🌻🍂 @AdabSar
🍁 آشنایی با جشن‌های ایرانی
🍁 جشن تیرگان سوم یا تیرروزی
🍁🌾 بیشتر جشن‌های مهرماه را می‌توان زیر چتر جشن بزرگ مهرگان شناخت؛ زیرا مهر، ماه جشن بود و جشن‌های دیگر این ماه یا با مهرگان در پیوندند و یا در برابر بزرگی‌اش چندان دیده نمی‌شوند و در پژوهش‌ها کمتر به آن پرداخته‌اند.
🍁🌾 یکی از همین جشن‌ها جشن تیرگان سوم یا جشن تیرروزی بود. تیرگان سوم در تیرروز از مهرماه(سیزدهم مهر در گاهشمار کهن) برگزار می‌شد و جشنی در ستایش ستاره‌ی باران(تیشتر یا شباهنگ) و نیایش برای بارش باران بود.
جشن تیرگان نخست هم‌زمان با سیزده‌به‌در و جشن تیرگان دوم جشن بزرگی در تیرماه بود. تیرگان سوم جشن بزرگی نبود ولی همچون بیشتر جشن‌های ایران در کشور فراگیر و شناخته شده بود و در خوارزم به آن «چیری‌روچ» می‌گفتند.
🍁🌾 اکنون مردم‌شناسان جشن «غالی‌شویان»(قالی‌شویان) در مشهد اردهال کاشان را در پیوند با جشن تیرروزی می‌دانند. این جشن که با آیین‌های اسلامی درآمیخته، دیسه‌ی(شکل) سوگواری گرفته و بسیار نمادین است، در دومین آدینه از مهر و نزدیک به یازدهم مهر، سالگرد جان باختن «سلطانعلی پسر محمدباقر» برگزار می‌شود. مردم روستای خاوه یکی از غالی(قالی)های امام‌زاده را بر دوش می‌گذارند و پس از سوگواری آن را به مردم فین می‌دهند. مردم فین چوب به دست و به شیوه‌ای نمادین با کشندگان امام‌زاده می‌جنگند و غالی را در چشمه‌ای در همان نزدیکی می‌شویند و به امام‌زاده بازمی‌گردانند.
🍁🌾 شست‌وشو یکی از آیین‌های جشن‌های تیرگان است که گفته می‌شود دیرینگی آن‌ها به زمان کی‌خسرو می‌رسد.
🍁🌾 یکی از گمان‌زدها این است که نیایشگاه اردهال که اکنون امام‌زاده است یکی از نیایشگاه‌های «تیشتر» یا ستاره‌ی باران در ایران باستان بود. اکنون نیز نیایش باران در روستاهای بسیاری برگزار می‌شود. در باورهای کهن ایران پیوندی میان نیایش باران و شست‌وشوی درگذشتگان دیده می‌شود.
🍁🌾 امروز جشن‌های پراکنده‌ای در پیوند با تیرگان در شماری از شهرها و روستاها برگزار می‌شود. «تیرما سیزهشو» یا «تیرما سیزهشو» در تیر روز از آبان برابر با دوازدهم این ماه، جشن تیرگان در مازندران و بر پایه‌ی گاهشمار تبری است.
همچنین سیزدهم تیرماه دَیلمی برابر با آسمان‌روز از آبان ماه(۲۷ آبان) جشن تیرگان در گیلان که به نام «تیرجشن» و «گالشی جشن» برگزار می‌شود.
جشن تیرگان «زلف‌آباد» فراهان به نام نخستین جشن تیرگان ایران در دی‌ماه ۱۳۸۹ و آیین استان گیلان با نام تیرماسینزه در پهرست(فهرست) برماندهای فرهنگی نابسوده(ناملموس) ایرانی پایسته(ثبت) شده‌اند.
گاهی در ادب ایران همچون شماری از سروده‌های فردوسی تیر به پاییز گفته می‌شد و امروز در بخش‌هایی از تاجیکستان و افغانستان همچنان گفته می‌شود.
🍁🌾 برای شناخت بیشتر بنگرید به:
جشن مهرگان t.me/AdabSar/15010
آیین‌های تیرگان t.me/AdabSar/7610
شناخت تیرگان t.me/AdabSar/7608
داستان آرش t.me/AdabSar/7607
افسانه‌ی تیرگان t.me/AdabSar/6609
تیرگان نخست یا سیزده به‌در t.me/AdabSar/6599
✍ #پریسا_امام_وردیلو
________________
📚 برگرفته از:
۱- آیین‌ها و جشن‌های کهن در ایران امروز #محمود_روح_الامینی
۲- دیدی نو از آیینی کهن #فرهنگ_مهر
۳- جشن‌های ایرانی #پرویز_رجبی
________________
#جشن_های_ایرانی #تیرگان #مهرگان #تیرروزی #غالی_شویان
🌾🍁 @AdabSar
🍁 آشنایی با جشن‌های ایرانی
🍁 جشن تیرگان سوم یا تیرروزی
🍁🌾 بیشتر جشن‌های مهرماه را می‌توان زیر چتر جشن بزرگ مهرگان شناخت؛ زیرا مهر، ماه جشن بود و جشن‌های دیگر این ماه یا با مهرگان در پیوندند و یا در برابر بزرگی‌اش چندان دیده نمی‌شوند و در پژوهش‌ها کمتر به آن پرداخته‌اند.
🍁🌾 یکی از همین جشن‌ها جشن تیرگان سوم یا جشن تیرروزی بود. تیرگان سوم در تیرروز از مهرماه(سیزدهم مهر در گاهشمار کهن) برگزار می‌شد و جشنی در ستایش ستاره‌ی باران(تیشتر یا شباهنگ) و نیایش برای بارش باران بود.
جشن تیرگان نخست هم‌زمان با سیزده‌به‌در و جشن تیرگان دوم جشن بزرگی در تیرماه بود. تیرگان سوم جشن بزرگی نبود ولی همچون بیشتر جشن‌های ایران در کشور فراگیر و شناخته شده بود و در خوارزم به آن «چیری‌روچ» می‌گفتند.
🍁🌾 اکنون مردم‌شناسان جشن «غالی‌شویان»(قالی‌شویان) در مشهد اردهال کاشان را در پیوند با جشن تیرروزی می‌دانند. این جشن که با آیین‌های اسلامی درآمیخته، دیسه‌ی(شکل) سوگواری گرفته و بسیار نمادین است، در دومین آدینه از مهر و نزدیک به یازدهم مهر، سالگرد جان باختن «سلطانعلی پسر محمدباقر» برگزار می‌شود. مردم روستای خاوه یکی از غالی(قالی)های امام‌زاده را بر دوش می‌گذارند و پس از سوگواری آن را به مردم فین می‌دهند. مردم فین چوب به دست و به شیوه‌ای نمادین با کشندگان امام‌زاده می‌جنگند و غالی را در چشمه‌ای در همان نزدیکی می‌شویند و به امام‌زاده بازمی‌گردانند.
🍁🌾 شست‌وشو یکی از آیین‌های جشن‌های تیرگان است که گفته می‌شود دیرینگی آن‌ها به زمان کی‌خسرو می‌رسد.
🍁🌾 یکی از گمان‌زدها این است که نیایشگاه اردهال که اکنون امام‌زاده است یکی از نیایشگاه‌های «تیشتر» یا ستاره‌ی باران در ایران باستان بود. اکنون نیز نیایش باران در روستاهای بسیاری برگزار می‌شود. در باورهای کهن ایران پیوندی میان نیایش باران و شست‌وشوی درگذشتگان دیده می‌شود.
🍁🌾 امروز جشن‌های پراکنده‌ای در پیوند با تیرگان در شماری از شهرها و روستاها برگزار می‌شود. «تیرما سیزهشو» یا «تیرما سیزهشو» در تیر روز از آبان برابر با دوازدهم این ماه، جشن تیرگان در مازندران و بر پایه‌ی گاهشمار تبری است.
همچنین سیزدهم تیرماه دَیلمی برابر با آسمان‌روز از آبان ماه(۲۷ آبان) جشن تیرگان در گیلان که به نام «تیرجشن» و «گالشی جشن» برگزار می‌شود.
جشن تیرگان «زلف‌آباد» فراهان به نام نخستین جشن تیرگان ایران در دی‌ماه ۱۳۸۹ و آیین استان گیلان با نام تیرماسینزه در پهرست(فهرست) برماندهای فرهنگی نابسوده(ناملموس) ایرانی پایسته(ثبت) شده‌اند.
گاهی در ادب ایران همچون شماری از سروده‌های فردوسی تیر به پاییز گفته می‌شد و امروز در بخش‌هایی از تاجیکستان و افغانستان همچنان گفته می‌شود.
🍁🌾 برای شناخت بیشتر بنگرید به:
جشن مهرگان t.me/AdabSar/15010
آیین‌های تیرگان t.me/AdabSar/7610
شناخت تیرگان t.me/AdabSar/7608
داستان آرش t.me/AdabSar/7607
افسانه‌ی تیرگان t.me/AdabSar/6609
تیرگان نخست یا سیزده به‌در t.me/AdabSar/6599
✍ #پریسا_امام_وردیلو
________________
📚 برگرفته از:
۱- آیین‌ها و جشن‌های کهن در ایران امروز #محمود_روح_الامینی
۲- دیدی نو از آیینی کهن #فرهنگ_مهر
۳- جشن‌های ایرانی #پرویز_رجبی
________________
#جشن_های_ایرانی #تیرگان #مهرگان #تیرروزی #غالی_شویان
🌾🍁 @AdabSar
Telegram
ادبسار
🏵🏵 @AdabSar
🍁 آشنایی با جشن‌های ایرانی
🌻 مهرگان؛ جشن آغاز سال نو
مهرگان آمد گرفته فالش از نیکی مثال
نیک روز و نیک جشن و نیک وقت و نیک فال
#عنصری
🍁🍁 "جشن مهرگان" بزرگ‌ترین جشن ایران باستان و جشن آغاز سال نو در دوره‌هایی از ایران و گمان می‌رود که در دوره‌هایی…
🍁 آشنایی با جشن‌های ایرانی
🌻 مهرگان؛ جشن آغاز سال نو
مهرگان آمد گرفته فالش از نیکی مثال
نیک روز و نیک جشن و نیک وقت و نیک فال
#عنصری
🍁🍁 "جشن مهرگان" بزرگ‌ترین جشن ایران باستان و جشن آغاز سال نو در دوره‌هایی از ایران و گمان می‌رود که در دوره‌هایی…
🔥🔥 @AdabSar
🔥 آشنایی با #جشن_های_ایرانی
🔥 پیدایش #جشن_سده
🔥 درباره‌ی پیدایش جشن سده دیدگاه‌ها پرشمارند.
یکی از افسانه‌های ایرانی که گویا بر شاهنامه‌ی فردوسی استوار است، می‌گوید که جشن سده، جشن پیدایش آتش به دست هوشنگ، پادشاه پیشدادی است. بر این پایه، هوشنگ چهار پشت پس از گیومرت(کیومرث) زاده شد. در افسانه‌ها، گیومرت نخستین آدم روی زمین بود. برای خواندن این داستان بنگرید به:
t.me/AdabSar/9922
ولی شاهنامه‌پژوهانی چون "جلال خالقی مطلق" و "مصطفا جیحونی" می‌گویند که داستان پرتاب سنگ به سوی مار و پیدایش آتش به دست هوشنگ، برساخته‌ی امروزی‌هاست، نه داستانی از شاهنامه! هتا(حتا) در دست‌نویس فلورانس شاهنامه چنین داستانی دیده نمی‌شود. به باور آن‌ها، این داستان پس از فردوسی به شاهنامه افزوده شده، در ایران باستان چنین باوری نبود و در هیچ‌یک از نیپیک(کتاب)های ایران‌شناسی پیش و پس از فردوسی چنین داستانی دیده نمی‌شود. زیرا پیدایش آتش بسیار کهن‌تر از زمان هوشنگ است.
"فریدون جنیدی" می‌گوید دو سوم شاهنامه پس از فردوسی به آن افزوده شده ولی درباره‌ی داستان هوشنگ سخنی نمی‌گوید. چندتن از شاهنامه‌پژوهان با خالقی مطلق همداستان نیستند و سروده‌ی پیدایش آتش به دست هوشنگ را از آن فردوسی می‌دانند.
شاید پیدایش این افسانه از این همسانی(شباهت) است که هوشنگ به چم(معنی) خوب، درخشان، خانه‌ی خوب، نخست‌زاد، پیش‌آفریده و نماد فروغ و روشنایی است و آتش نیز نخستین آفریده‌ی ایزد برای زمین خوانده می‌شد.
🔥 ابوریحان بیرونی در بررسی افسانه‌های ایرانی می‌گوید در این روز فرزندان مشی و مشیانه(نخستین زن و مرد روی زمین که خود از ریواس روییده بودند)، به ۱۰۰ تن رسیدند و از میان خود یک تن را به سروری برگزیدند.
بیرونی در آثارالباقیه این جشن را بر آمده از افروختن آتش در بام‌ها به دستور فریدون می‌دانست. به نوشته‌ی بیرونی، روزی که آژی‌دهاک(ضحاک) در بند شد و مردم از ستم او رستند، جشن سده بنیاد نهاده شد.
🔥 دو دیدگاه که "سده" را به پایه‌ی شمارش روزهای سال می‌دانند:
👈🏻 این جشن ۱۰۰ روز پس از آغاز زمستان(آغاز آبان در ایران باستان و آغاز موسم سرما) برگزار می‌شد. سده، پنجاه روز پیش از نوروز است که سرما به آرامی کاهش می‌یابد و اگر روز و شب‌های مانده تا نوروز را جداگانه شمارش کنیم، ۱۰۰ شب و روز به فرا رسیدن نوروز مانده است. بر پایه‌ی این دیدگاه، واژه‌ی "سده" برگرفته از "ست" پهلوی به چم شماره‌ی ۱۰۰ است. ولی این دیدگاه نیز پادورزانی(مخالفانی) دارد.
👈🏻 سده یا چله‌ی کوچک(۱)، ۴۰ روز پس از زایش خورشید(فردای یلدا)، ۴۰روز مانده تا ۲۰ اسپند(اسفند) که جشن آغاز سرسبزی و گرماست و یا ۲۰ روز و ۲۰ شب مانده به آغاز اسپند است.
🔥 نویسندگانی چون مهرداد بهار و رضا مرادی غیاث‌آبادی می‌گویند "سده" پیوندی با "ست" و شماره‌ی ۱۰۰ ندارد و "سَدَه" یا "سَذَه" در اوستایی به چم سپیده‌دم(طلوع)، بیرون آمدن و پیدا شدن است و جشن سده امیدی برای کاهش یافتن سرما است. بر این پایه، سَدَه، سَدَک یا سَذَک کنایه از آتش هستند.
🔥 حمدالله مستوفی نوشته است که جمشید جشن سده را بنیاد نهاد.
گردیزی در زین‌الاخبار همچون بیرونی، پیدایش این جشن را با چیرگی فریدون بر آژی‌دهاک در پیوند می‌داند.
نویری نوشته است سده جشنی بود که ایرانیان پس از بیرون کردن افراسیاب از ایران در زمان زَو، پسر تهماسپ برگزار کردند.
سده جشن ملوک نامدار است
ز اَفریدون و از جم یادگار است!
#عنصری
🔥 گذشته از داستان پیدایش آتش به دست هوشنگ، فردوسی در شاهنامه بارها از جشن سده در کنار نام آتشکده و به همراه جشن‌های نوروز و مهرگان نام برده است.
بکرد اندر آن کشور آتشکده
بدو تازه شد مهرگان و سده!
نهاد اندر آن مرز آتشکده
بزرگیِ نوروز و جشن سده!
گردآوری و نگارش #پریسا_امام_وردیلو
________________
✍🏻 پی‌نوشت:
(۱) "یلدا" چله‌ی بزرگ و "سده" چله‌ی کوچک نام دارند.
________________
📚 برگرفته از:
۱- "جشن سده" گروهی از نویسندگان
به کوشش و گردآوری #محمدرضا_توسلی
۲- جشن سده #احمد_افشارشیرازی و #ابراهیم_پورداود
۳- آثارالباقیه #ابوریحان_بیرونی
۴- التفهیم، ابوریحان بیرونی
۵- تاریخ گزیده #حمدالله_مستوفی
۶- یادداشت‌های شاهنامه #جلال_خالقی_مطلق
۷- سده #چنگیز_مولایی
🔥🔥 @AdabSar
🔥 آشنایی با #جشن_های_ایرانی
🔥 پیدایش #جشن_سده
🔥 درباره‌ی پیدایش جشن سده دیدگاه‌ها پرشمارند.
یکی از افسانه‌های ایرانی که گویا بر شاهنامه‌ی فردوسی استوار است، می‌گوید که جشن سده، جشن پیدایش آتش به دست هوشنگ، پادشاه پیشدادی است. بر این پایه، هوشنگ چهار پشت پس از گیومرت(کیومرث) زاده شد. در افسانه‌ها، گیومرت نخستین آدم روی زمین بود. برای خواندن این داستان بنگرید به:
t.me/AdabSar/9922
ولی شاهنامه‌پژوهانی چون "جلال خالقی مطلق" و "مصطفا جیحونی" می‌گویند که داستان پرتاب سنگ به سوی مار و پیدایش آتش به دست هوشنگ، برساخته‌ی امروزی‌هاست، نه داستانی از شاهنامه! هتا(حتا) در دست‌نویس فلورانس شاهنامه چنین داستانی دیده نمی‌شود. به باور آن‌ها، این داستان پس از فردوسی به شاهنامه افزوده شده، در ایران باستان چنین باوری نبود و در هیچ‌یک از نیپیک(کتاب)های ایران‌شناسی پیش و پس از فردوسی چنین داستانی دیده نمی‌شود. زیرا پیدایش آتش بسیار کهن‌تر از زمان هوشنگ است.
"فریدون جنیدی" می‌گوید دو سوم شاهنامه پس از فردوسی به آن افزوده شده ولی درباره‌ی داستان هوشنگ سخنی نمی‌گوید. چندتن از شاهنامه‌پژوهان با خالقی مطلق همداستان نیستند و سروده‌ی پیدایش آتش به دست هوشنگ را از آن فردوسی می‌دانند.
شاید پیدایش این افسانه از این همسانی(شباهت) است که هوشنگ به چم(معنی) خوب، درخشان، خانه‌ی خوب، نخست‌زاد، پیش‌آفریده و نماد فروغ و روشنایی است و آتش نیز نخستین آفریده‌ی ایزد برای زمین خوانده می‌شد.
🔥 ابوریحان بیرونی در بررسی افسانه‌های ایرانی می‌گوید در این روز فرزندان مشی و مشیانه(نخستین زن و مرد روی زمین که خود از ریواس روییده بودند)، به ۱۰۰ تن رسیدند و از میان خود یک تن را به سروری برگزیدند.
بیرونی در آثارالباقیه این جشن را بر آمده از افروختن آتش در بام‌ها به دستور فریدون می‌دانست. به نوشته‌ی بیرونی، روزی که آژی‌دهاک(ضحاک) در بند شد و مردم از ستم او رستند، جشن سده بنیاد نهاده شد.
🔥 دو دیدگاه که "سده" را به پایه‌ی شمارش روزهای سال می‌دانند:
👈🏻 این جشن ۱۰۰ روز پس از آغاز زمستان(آغاز آبان در ایران باستان و آغاز موسم سرما) برگزار می‌شد. سده، پنجاه روز پیش از نوروز است که سرما به آرامی کاهش می‌یابد و اگر روز و شب‌های مانده تا نوروز را جداگانه شمارش کنیم، ۱۰۰ شب و روز به فرا رسیدن نوروز مانده است. بر پایه‌ی این دیدگاه، واژه‌ی "سده" برگرفته از "ست" پهلوی به چم شماره‌ی ۱۰۰ است. ولی این دیدگاه نیز پادورزانی(مخالفانی) دارد.
👈🏻 سده یا چله‌ی کوچک(۱)، ۴۰ روز پس از زایش خورشید(فردای یلدا)، ۴۰روز مانده تا ۲۰ اسپند(اسفند) که جشن آغاز سرسبزی و گرماست و یا ۲۰ روز و ۲۰ شب مانده به آغاز اسپند است.
🔥 نویسندگانی چون مهرداد بهار و رضا مرادی غیاث‌آبادی می‌گویند "سده" پیوندی با "ست" و شماره‌ی ۱۰۰ ندارد و "سَدَه" یا "سَذَه" در اوستایی به چم سپیده‌دم(طلوع)، بیرون آمدن و پیدا شدن است و جشن سده امیدی برای کاهش یافتن سرما است. بر این پایه، سَدَه، سَدَک یا سَذَک کنایه از آتش هستند.
🔥 حمدالله مستوفی نوشته است که جمشید جشن سده را بنیاد نهاد.
گردیزی در زین‌الاخبار همچون بیرونی، پیدایش این جشن را با چیرگی فریدون بر آژی‌دهاک در پیوند می‌داند.
نویری نوشته است سده جشنی بود که ایرانیان پس از بیرون کردن افراسیاب از ایران در زمان زَو، پسر تهماسپ برگزار کردند.
سده جشن ملوک نامدار است
ز اَفریدون و از جم یادگار است!
#عنصری
🔥 گذشته از داستان پیدایش آتش به دست هوشنگ، فردوسی در شاهنامه بارها از جشن سده در کنار نام آتشکده و به همراه جشن‌های نوروز و مهرگان نام برده است.
بکرد اندر آن کشور آتشکده
بدو تازه شد مهرگان و سده!
نهاد اندر آن مرز آتشکده
بزرگیِ نوروز و جشن سده!
گردآوری و نگارش #پریسا_امام_وردیلو
________________
✍🏻 پی‌نوشت:
(۱) "یلدا" چله‌ی بزرگ و "سده" چله‌ی کوچک نام دارند.
________________
📚 برگرفته از:
۱- "جشن سده" گروهی از نویسندگان
به کوشش و گردآوری #محمدرضا_توسلی
۲- جشن سده #احمد_افشارشیرازی و #ابراهیم_پورداود
۳- آثارالباقیه #ابوریحان_بیرونی
۴- التفهیم، ابوریحان بیرونی
۵- تاریخ گزیده #حمدالله_مستوفی
۶- یادداشت‌های شاهنامه #جلال_خالقی_مطلق
۷- سده #چنگیز_مولایی
🔥🔥 @AdabSar
Forwarded from ادبسار
🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅پالایش زبان پارسی
🔻موج = کوهه، آب‌کوهه، خیزاب، خیزآبه، آب‌خیز، آب‌خیزه، تکانه، نَوَرد، نَوَرد آب، آب‌شوران، آشوب دریا، اُشتُرُک، ورمه(Wave)
🔻امواج = خیزاب‌ها، کوهه‌ها، ورمه‌ها
🔻امواج رادیویی = ورمه‌های پَرتُوی
🔻پُرموج = خروشان، پُرکوهه، پُرخیزاب
🔻تَمَوُج = ترنَند، ورمش، خیزابِگی، کوهِگی
🔻تموج هوا = وَزِش
🔻حرکت موجی = جنبش کوهه‌ای، پویش ورمه‌ای
🔻طول موج = درازای ورمه، بلندای کوهه
🔻مواج = کوهه‌دار، خروشان، خیزابه‌دار، خیزابدار، پُرخیزاب، خیزابه‌گیر، شکن‌گیر، دِرَفشنیک، ناهموار
🔻موج‌خیز = کوهه‌خیز
🔻موج‌دار = کوهه‌دار، دِرَفشنیک، ناهموار، چین‌دار، شِکَن‌دار، چین‌وشِکَن‌دار
🔻موج‌زدن = دِرَفشیدن، فَرَویدن، کوهه‌زدن
🔻موج‌زن = کوهه‌زن
🔻موج‌شکن = کوهه‌شکن، خیزاب‌شکن
🔻موج گیسو = چین گیسو، شِکَن گیسو، چین‌وشِکَن گیسو
🔻موج موج = کوهه کوهه
🔻موج عظیم = کولاب
✍️نمونه:
🔺موج‌ها او را غرق کردند =
خیزاب‌ها او را فرو بُردند
🔺تنی چند از موج دریا برست
رسیدند نزد یکی آبخوست #عنصری =
تنی چند از آشوب دریا بِرَست
رسیدند نزد یکی آبخَوست(=جزیره)
🔺خوشحالی و شعف در چشمانش موج می‌زد =
شادی و شور در چشمانش می‌دِرَفشید
🔺طول موجی که مایکروفر با آن کار می‌کند =
درازای/بلندای ورمه‌ای که تندپز با آن کار می‌کند
🔺موج جدیدی از ناامیدی جامعه را فرا گرفته است =
روایی تازه‌ای از ناامیدی هازمان را فراگرفته است
🔺این فیلم به سینمایِ موج نوی فرانسه تعلق دارد =
این رُخشاره به رُخشارِ نوگَرای فرانسه بستگی دارد
🔺می‌نشست و شانه را میان موج گیسوانش بازی می‌داد =
می‌نشست و شانه را میان چین‌وشِکن گیسوانش بازی می‌داد
🔺موج مهاجرت از مناطق جنوبی آفریقا به اروپا شدت یافته است =
رَوَند کوچ از سرزمین‌های نیمروزی آفریکا به اروپا فزونی یافته است
🔺رنگ‌کاری کابینت‌ها خوب انجام نشده و سطح کار مواج است =
رنگ‌کاری گنجه‌ها خوب انجام نشده و رویه‌ی کار ناهموار است
🔺موج گرما از غرب کشور به سمت نواحی مرکزی و شرقی در حرکت است =
گذران گرما از باختر کشور به سوی کرانه‌های میانی و خاوری در پویش است
#مجید_دری
#پارسی_پاک
#موج #امواج #مواج #تموج
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادبسار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅پالایش زبان پارسی
🔻موج = کوهه، آب‌کوهه، خیزاب، خیزآبه، آب‌خیز، آب‌خیزه، تکانه، نَوَرد، نَوَرد آب، آب‌شوران، آشوب دریا، اُشتُرُک، ورمه(Wave)
🔻امواج = خیزاب‌ها، کوهه‌ها، ورمه‌ها
🔻امواج رادیویی = ورمه‌های پَرتُوی
🔻پُرموج = خروشان، پُرکوهه، پُرخیزاب
🔻تَمَوُج = ترنَند، ورمش، خیزابِگی، کوهِگی
🔻تموج هوا = وَزِش
🔻حرکت موجی = جنبش کوهه‌ای، پویش ورمه‌ای
🔻طول موج = درازای ورمه، بلندای کوهه
🔻مواج = کوهه‌دار، خروشان، خیزابه‌دار، خیزابدار، پُرخیزاب، خیزابه‌گیر، شکن‌گیر، دِرَفشنیک، ناهموار
🔻موج‌خیز = کوهه‌خیز
🔻موج‌دار = کوهه‌دار، دِرَفشنیک، ناهموار، چین‌دار، شِکَن‌دار، چین‌وشِکَن‌دار
🔻موج‌زدن = دِرَفشیدن، فَرَویدن، کوهه‌زدن
🔻موج‌زن = کوهه‌زن
🔻موج‌شکن = کوهه‌شکن، خیزاب‌شکن
🔻موج گیسو = چین گیسو، شِکَن گیسو، چین‌وشِکَن گیسو
🔻موج موج = کوهه کوهه
🔻موج عظیم = کولاب
✍️نمونه:
🔺موج‌ها او را غرق کردند =
خیزاب‌ها او را فرو بُردند
🔺تنی چند از موج دریا برست
رسیدند نزد یکی آبخوست #عنصری =
تنی چند از آشوب دریا بِرَست
رسیدند نزد یکی آبخَوست(=جزیره)
🔺خوشحالی و شعف در چشمانش موج می‌زد =
شادی و شور در چشمانش می‌دِرَفشید
🔺طول موجی که مایکروفر با آن کار می‌کند =
درازای/بلندای ورمه‌ای که تندپز با آن کار می‌کند
🔺موج جدیدی از ناامیدی جامعه را فرا گرفته است =
روایی تازه‌ای از ناامیدی هازمان را فراگرفته است
🔺این فیلم به سینمایِ موج نوی فرانسه تعلق دارد =
این رُخشاره به رُخشارِ نوگَرای فرانسه بستگی دارد
🔺می‌نشست و شانه را میان موج گیسوانش بازی می‌داد =
می‌نشست و شانه را میان چین‌وشِکن گیسوانش بازی می‌داد
🔺موج مهاجرت از مناطق جنوبی آفریقا به اروپا شدت یافته است =
رَوَند کوچ از سرزمین‌های نیمروزی آفریکا به اروپا فزونی یافته است
🔺رنگ‌کاری کابینت‌ها خوب انجام نشده و سطح کار مواج است =
رنگ‌کاری گنجه‌ها خوب انجام نشده و رویه‌ی کار ناهموار است
🔺موج گرما از غرب کشور به سمت نواحی مرکزی و شرقی در حرکت است =
گذران گرما از باختر کشور به سوی کرانه‌های میانی و خاوری در پویش است
#مجید_دری
#پارسی_پاک
#موج #امواج #مواج #تموج
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادبسار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸
🏵🏵 @AdabSar
🍁 آشنایی با جشن‌های ایرانی
🌻 مهرگان؛ جشن آغاز سال نو
مهرگان آمد گرفته فالش از نیکی مثال
نیک روز و نیک جشن و نیک وقت و نیک فال
#عنصری
🍁 «جشن مهرگان» بزرگ‌ترین جشن ایران باستان و جشن آغاز سال نو در دوره‌هایی از ایران و گمان می‌رود که در دوره‌هایی از هخامنشیان بود و در شش روز برگزار می‌شد. این جشن از کهن‌ترین و نخستین جشن‌های ایرانی بود که به گمان، با آیین‌های مهرپرستی و میتراگرایی آریاییان نخستین در پیوند است. بر پایه‌ی شاهنامه‌ی فردوسی، پیشینه‌ی آن به زمان فریدون می‌رسد. همانگونه که نوروز با جمشید در پیوند است، مهرگان نیز با خیزش کاوه و فریدون پیوسته است.
🌻 درباره‌ی زمان برگزاری جشن مهرگان گفته می‌شود که این جشن با آغاز مهر آغاز می‌شد و «میتراکانا» نام داشت. پژوهشگرانی هم گمان می‌کنند که میتراکانا و مهرگان دو جشن جدا بودند که یکی با آغاز مهر و سال نو و دیگری در روز مهر از ماه مهر برابر با شانزدهم ماه در ایران برگزار می‌شد که شاید تا واپسین سال‌های دودمان اشکانی دنباله داشت و در زمان ساسانیان هر دو جشن به «مهر روز» از مهرماه جابجا شد و از دوهزار سال گذشته در روز شانزدهم مهر برگزار می‌شد. این نگاه گواه چندانی ندارد یا دست‌کم گواه آن به دست ما نرسیده است.
به این جشن مهرکانا و میتراکان نیز گفته می‌شد.
🍁 آغاز سال نو در مهر ماه بسته به آغاز و پایان سال کشاورزی بود. سال کشاورزی با پایان تابستان به پایان می‌رسید و آمادگی برای سال نو کشت و کار در پاییز آغاز می‌شد.
🌻 «کتسیاس»، پزشک «اردشیر دوم هخامنشی» نوشته بود که در جشن مهرگان ایرانیان جامه‌ی ارغوانی می‌پوشند، ساز و آواز برپا می‌کنند و به پایکوبی و نوشیدن می‌پردازند.
🍁 خوان مهرگان نیز به رنگ ارغوانی بود و میوه‌های سرخ‌رنگ و گوناگون در آن می‌چیدند و چند شاخه از درختان گز، هوم و مورد در آن می‌گذاشتند. گل همیشه شکفته در میان سفره بود و پیرامونش را با گل‌های دیگر می‌آراستند. اکنون ما نمی‌دانیم گل همیشه شکفته گونه‌ای گل بود یا هر گلی بود که در این زمان می‌شکفت. در سفره‌ی مهرگان آتشدان یا کندیل(شمع)، شیرینی و خوشبوکننده‌ای چون گلاب نیز یافت می‌شد.
🌻 خوراکی جشن مهرگان نوشیدنی گیاه هوم بود که آن را با شیر یا آب می‌آمیختند و همه‌ی باشندگان(حاضران) جشن به نشانه‌ی پیمان و دوستی از آن می‌نوشیدند. نانی از آرد هفت گیاه گندم، جو، نَرسَک(عدس)، برنج، ماش، نخود و ارزن پخته می‌شد. همچنین در آتشدان‌ها اسپند و زفران یا سپران(زعفران) و انبر یا شاهبوی(عنبر) می‌ریختند تا هوا همواره خوشبو باشد. در آتش نیز هوم می‌ریختند تا بخروشد.
🍁 در این جشن بجز پوشیدن جامه‌ی ارغوانی، شادباش‌برگ(کارت تبریک)هایی را خوشبو می‌کردند و در پوششی زیبا می‌پیچیدند و پیشکش می‌کردند. پس از خوردن و نوشیدن، زمان ساز و آواز و پایکوبی(رقص) گروهی بود. در این هنگام «مهرْیَشت» می‌خواندند و «اَرغُشت» می‌رفتند. ارغشت گونه‌ای پایکوبی گروهی بود. در پایان جشن هم دست به دست می‌دادند و در کنار آتش زنجیره‌ای به نشان مهر و پیمان می‌ساختند. از دیگر آیین‌های این جشن، نیایش به درگاه ایزد مهر یا همان ایزد درستکاری، پیمان و مهربانی بود.
🌻 امروز تندیس‌ها و سنگ‌نگاره‌های فراوانی همچون نگاره‌های میترا در کشورهای خاورمیانه و ترکیه کنونی یافت شده که نشانه‌ی فراگیر بودن جشن مهرگان در سرزمین بزرگ ایران باستان است. اکنون در برخی از کشورهای عربی جشن «مهرجان» یا «مهرجانات» برگزار می‌شود که بجا مانده از جشن بزرگ مهرگان است. همچنین گمان شده است که سماع دوستداران مولوی در شهر قونیه دگرگون‌شده‌ی ارغشت‌های میترایی باشد. در تاجیکستان و سمرکند(سمرقند) نیز جشن ایستادگی کاوه آهنگر در برابر بیدادگری آژی‌دهاک(ضحاک) برگزار می‌شود و اکنون این کشور یکی از پاسداران آیین‌ها و ادب ایرانی است.
🍁🍁 جلال آل احمد جشن غالی(قالی)شویان در مشهد اردهال کاشان را در پیوند با مهرگان می‌داند. از سویی گفته شده جشن غالی‌شویان در پیوند با «جشن تیرروزی» است. درباره‌ی پیوند تیرگان و مهرگان بخوانید:
t.me/AdabSar/17279
✍ #پریسا_امام_وردیلو
________
📚 برداشت آزاد از:
۱- نامه‌ی ایران #شیرین_بیانی
۲- تارنمای مهرمیهن
۳- جشن مهرگان و سده #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
________
#جشن_های_ایرانی #جشن_مهرگان #مهرگان
🏵🏵 @AdabSar
🍁 آشنایی با جشن‌های ایرانی
🌻 مهرگان؛ جشن آغاز سال نو
مهرگان آمد گرفته فالش از نیکی مثال
نیک روز و نیک جشن و نیک وقت و نیک فال
#عنصری
🍁 «جشن مهرگان» بزرگ‌ترین جشن ایران باستان و جشن آغاز سال نو در دوره‌هایی از ایران و گمان می‌رود که در دوره‌هایی از هخامنشیان بود و در شش روز برگزار می‌شد. این جشن از کهن‌ترین و نخستین جشن‌های ایرانی بود که به گمان، با آیین‌های مهرپرستی و میتراگرایی آریاییان نخستین در پیوند است. بر پایه‌ی شاهنامه‌ی فردوسی، پیشینه‌ی آن به زمان فریدون می‌رسد. همانگونه که نوروز با جمشید در پیوند است، مهرگان نیز با خیزش کاوه و فریدون پیوسته است.
🌻 درباره‌ی زمان برگزاری جشن مهرگان گفته می‌شود که این جشن با آغاز مهر آغاز می‌شد و «میتراکانا» نام داشت. پژوهشگرانی هم گمان می‌کنند که میتراکانا و مهرگان دو جشن جدا بودند که یکی با آغاز مهر و سال نو و دیگری در روز مهر از ماه مهر برابر با شانزدهم ماه در ایران برگزار می‌شد که شاید تا واپسین سال‌های دودمان اشکانی دنباله داشت و در زمان ساسانیان هر دو جشن به «مهر روز» از مهرماه جابجا شد و از دوهزار سال گذشته در روز شانزدهم مهر برگزار می‌شد. این نگاه گواه چندانی ندارد یا دست‌کم گواه آن به دست ما نرسیده است.
به این جشن مهرکانا و میتراکان نیز گفته می‌شد.
🍁 آغاز سال نو در مهر ماه بسته به آغاز و پایان سال کشاورزی بود. سال کشاورزی با پایان تابستان به پایان می‌رسید و آمادگی برای سال نو کشت و کار در پاییز آغاز می‌شد.
🌻 «کتسیاس»، پزشک «اردشیر دوم هخامنشی» نوشته بود که در جشن مهرگان ایرانیان جامه‌ی ارغوانی می‌پوشند، ساز و آواز برپا می‌کنند و به پایکوبی و نوشیدن می‌پردازند.
🍁 خوان مهرگان نیز به رنگ ارغوانی بود و میوه‌های سرخ‌رنگ و گوناگون در آن می‌چیدند و چند شاخه از درختان گز، هوم و مورد در آن می‌گذاشتند. گل همیشه شکفته در میان سفره بود و پیرامونش را با گل‌های دیگر می‌آراستند. اکنون ما نمی‌دانیم گل همیشه شکفته گونه‌ای گل بود یا هر گلی بود که در این زمان می‌شکفت. در سفره‌ی مهرگان آتشدان یا کندیل(شمع)، شیرینی و خوشبوکننده‌ای چون گلاب نیز یافت می‌شد.
🌻 خوراکی جشن مهرگان نوشیدنی گیاه هوم بود که آن را با شیر یا آب می‌آمیختند و همه‌ی باشندگان(حاضران) جشن به نشانه‌ی پیمان و دوستی از آن می‌نوشیدند. نانی از آرد هفت گیاه گندم، جو، نَرسَک(عدس)، برنج، ماش، نخود و ارزن پخته می‌شد. همچنین در آتشدان‌ها اسپند و زفران یا سپران(زعفران) و انبر یا شاهبوی(عنبر) می‌ریختند تا هوا همواره خوشبو باشد. در آتش نیز هوم می‌ریختند تا بخروشد.
🍁 در این جشن بجز پوشیدن جامه‌ی ارغوانی، شادباش‌برگ(کارت تبریک)هایی را خوشبو می‌کردند و در پوششی زیبا می‌پیچیدند و پیشکش می‌کردند. پس از خوردن و نوشیدن، زمان ساز و آواز و پایکوبی(رقص) گروهی بود. در این هنگام «مهرْیَشت» می‌خواندند و «اَرغُشت» می‌رفتند. ارغشت گونه‌ای پایکوبی گروهی بود. در پایان جشن هم دست به دست می‌دادند و در کنار آتش زنجیره‌ای به نشان مهر و پیمان می‌ساختند. از دیگر آیین‌های این جشن، نیایش به درگاه ایزد مهر یا همان ایزد درستکاری، پیمان و مهربانی بود.
🌻 امروز تندیس‌ها و سنگ‌نگاره‌های فراوانی همچون نگاره‌های میترا در کشورهای خاورمیانه و ترکیه کنونی یافت شده که نشانه‌ی فراگیر بودن جشن مهرگان در سرزمین بزرگ ایران باستان است. اکنون در برخی از کشورهای عربی جشن «مهرجان» یا «مهرجانات» برگزار می‌شود که بجا مانده از جشن بزرگ مهرگان است. همچنین گمان شده است که سماع دوستداران مولوی در شهر قونیه دگرگون‌شده‌ی ارغشت‌های میترایی باشد. در تاجیکستان و سمرکند(سمرقند) نیز جشن ایستادگی کاوه آهنگر در برابر بیدادگری آژی‌دهاک(ضحاک) برگزار می‌شود و اکنون این کشور یکی از پاسداران آیین‌ها و ادب ایرانی است.
🍁🍁 جلال آل احمد جشن غالی(قالی)شویان در مشهد اردهال کاشان را در پیوند با مهرگان می‌داند. از سویی گفته شده جشن غالی‌شویان در پیوند با «جشن تیرروزی» است. درباره‌ی پیوند تیرگان و مهرگان بخوانید:
t.me/AdabSar/17279
✍ #پریسا_امام_وردیلو
________
📚 برداشت آزاد از:
۱- نامه‌ی ایران #شیرین_بیانی
۲- تارنمای مهرمیهن
۳- جشن مهرگان و سده #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
________
#جشن_های_ایرانی #جشن_مهرگان #مهرگان
🏵🏵 @AdabSar
🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅پالایش زبان پارسی
🔻موج = کوهه، آب‌کوهه، خیزاب، خیزآبه، آب‌خیز، آب‌خیزه، تکانه، نَوَرد، نَوَرد آب، آب‌شوران، آشوب دریا، اُشتُرُک، ورمه(Wave)
🔻امواج = خیزاب‌ها، کوهه‌ها، ورمه‌ها
🔻امواج رادیویی = ورمه‌های پَرتُوی
🔻پُرموج = خروشان، پُرکوهه، پُرخیزاب
🔻تَمَوُج = ترنَند، ورمش، خیزابِگی، کوهِگی
🔻تموج هوا = وَزِش
🔻حرکت موجی = جنبش کوهه‌ای، پویش ورمه‌ای
🔻طول موج = درازای ورمه، بلندای کوهه
🔻مواج = کوهه‌دار، خروشان، خیزابه‌دار، خیزابدار، پُرخیزاب، خیزابه‌گیر، شکن‌گیر، دِرَفشنیک، ناهموار
🔻موج‌خیز = کوهه‌خیز
🔻موج‌دار = کوهه‌دار، دِرَفشنیک، ناهموار، چین‌دار، شِکَن‌دار، چین‌وشِکَن‌دار
🔻موج‌زدن = دِرَفشیدن، فَرَویدن، کوهه‌زدن
🔻موج‌زن = کوهه‌زن
🔻موج‌شکن = کوهه‌شکن، خیزاب‌شکن
🔻موج گیسو = چین گیسو، شِکَن گیسو، چین‌وشِکَن گیسو
🔻موج موج = کوهه کوهه
🔻موج عظیم = کولاب
✍️نمونه:
🔺موج‌ها او را غرق کردند =
خیزاب‌ها او را فرو بُردند
🔺تنی چند از موج دریا برست
رسیدند نزد یکی آبخوست #عنصری =
تنی چند از آشوب دریا بِرَست
رسیدند نزد یکی آبخَوست(=جزیره)
🔺خوشحالی و شعف در چشمانش موج می‌زد =
شادی و شور در چشمانش می‌دِرَفشید
🔺طول موجی که مایکروفر با آن کار می‌کند =
درازای/بلندای ورمه‌ای که تندپز با آن کار می‌کند
🔺موج جدیدی از ناامیدی جامعه را فرا گرفته است =
روایی تازه‌ای از ناامیدی هازمان را فراگرفته است
🔺این فیلم به سینمایِ موج نوی فرانسه تعلق دارد =
این رُخشاره به رُخشارِ نوگَرای فرانسه بستگی دارد
🔺می‌نشست و شانه را میان موج گیسوانش بازی می‌داد =
می‌نشست و شانه را میان چین‌وشِکن گیسوانش بازی می‌داد
🔺موج مهاجرت از مناطق جنوبی آفریقا به اروپا شدت یافته است =
رَوَند کوچ از سرزمین‌های نیمروزی آفریکا به اروپا فزونی یافته است
🔺رنگ‌کاری کابینت‌ها خوب انجام نشده و سطح کار مواج است =
رنگ‌کاری گنجه‌ها خوب انجام نشده و رویه‌ی کار ناهموار است
🔺موج گرما از غرب کشور به سمت نواحی مرکزی و شرقی در حرکت است =
گذران گرما از باختر کشور به سوی کرانه‌های میانی و خاوری در پویش است
#مجید_دری
#پارسی_پاک
#موج #امواج #مواج #تموج
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادبسار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅پالایش زبان پارسی
🔻موج = کوهه، آب‌کوهه، خیزاب، خیزآبه، آب‌خیز، آب‌خیزه، تکانه، نَوَرد، نَوَرد آب، آب‌شوران، آشوب دریا، اُشتُرُک، ورمه(Wave)
🔻امواج = خیزاب‌ها، کوهه‌ها، ورمه‌ها
🔻امواج رادیویی = ورمه‌های پَرتُوی
🔻پُرموج = خروشان، پُرکوهه، پُرخیزاب
🔻تَمَوُج = ترنَند، ورمش، خیزابِگی، کوهِگی
🔻تموج هوا = وَزِش
🔻حرکت موجی = جنبش کوهه‌ای، پویش ورمه‌ای
🔻طول موج = درازای ورمه، بلندای کوهه
🔻مواج = کوهه‌دار، خروشان، خیزابه‌دار، خیزابدار، پُرخیزاب، خیزابه‌گیر، شکن‌گیر، دِرَفشنیک، ناهموار
🔻موج‌خیز = کوهه‌خیز
🔻موج‌دار = کوهه‌دار، دِرَفشنیک، ناهموار، چین‌دار، شِکَن‌دار، چین‌وشِکَن‌دار
🔻موج‌زدن = دِرَفشیدن، فَرَویدن، کوهه‌زدن
🔻موج‌زن = کوهه‌زن
🔻موج‌شکن = کوهه‌شکن، خیزاب‌شکن
🔻موج گیسو = چین گیسو، شِکَن گیسو، چین‌وشِکَن گیسو
🔻موج موج = کوهه کوهه
🔻موج عظیم = کولاب
✍️نمونه:
🔺موج‌ها او را غرق کردند =
خیزاب‌ها او را فرو بُردند
🔺تنی چند از موج دریا برست
رسیدند نزد یکی آبخوست #عنصری =
تنی چند از آشوب دریا بِرَست
رسیدند نزد یکی آبخَوست(=جزیره)
🔺خوشحالی و شعف در چشمانش موج می‌زد =
شادی و شور در چشمانش می‌دِرَفشید
🔺طول موجی که مایکروفر با آن کار می‌کند =
درازای/بلندای ورمه‌ای که تندپز با آن کار می‌کند
🔺موج جدیدی از ناامیدی جامعه را فرا گرفته است =
روایی تازه‌ای از ناامیدی هازمان را فراگرفته است
🔺این فیلم به سینمایِ موج نوی فرانسه تعلق دارد =
این رُخشاره به رُخشارِ نوگَرای فرانسه بستگی دارد
🔺می‌نشست و شانه را میان موج گیسوانش بازی می‌داد =
می‌نشست و شانه را میان چین‌وشِکن گیسوانش بازی می‌داد
🔺موج مهاجرت از مناطق جنوبی آفریقا به اروپا شدت یافته است =
رَوَند کوچ از سرزمین‌های نیمروزی آفریکا به اروپا فزونی یافته است
🔺رنگ‌کاری کابینت‌ها خوب انجام نشده و سطح کار مواج است =
رنگ‌کاری گنجه‌ها خوب انجام نشده و رویه‌ی کار ناهموار است
🔺موج گرما از غرب کشور به سمت نواحی مرکزی و شرقی در حرکت است =
گذران گرما از باختر کشور به سوی کرانه‌های میانی و خاوری در پویش است
#مجید_دری
#پارسی_پاک
#موج #امواج #مواج #تموج
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادبسار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸
🏵 مهرگان؛ جشن آغاز سال نو
مهرگان آمد گرفته فالش از نیکی مثال
نیک روز و نیک جشن و نیک وقت و نیک فال
#عنصری
🍁 «جشن مهرگان» دومین جشن بزرگ ایران باستان و جشن آغاز سال نو در دوره‌هایی از ایران و گمان می‌رود که در دوره‌هایی از هخامنشیان بود و در شش روز برگزار می‌شد. این جشن از کهن‌ترین و نخستین جشن‌های ایرانی بود که به گمان با آیین‌های مهرپرستی و میتراگرایی آریاییان نخستین در پیوند است. بر پایه‌ی شاهنامه‌ی فردوسی پیشینه‌ی آن به زمان فریدون می‌رسد. همانگونه که نوروز با جمشید در پیوند است، مهرگان نیز با خیزش کاوه و فریدون پیوسته است.
🌻 درباره‌ی زمان برگزاری جشن مهرگان گفته می‌شود که این جشن با آغاز مهر آغاز می‌شد و «میتراکانا» نام داشت. پژوهشگرانی هم گمان می‌کنند که میتراکانا و مهرگان دو جشن جدا بودند که یکی با آغاز مهر و سال نو و دیگری در روز مهر از ماه مهر برابر با شانزدهم ماه در ایران برگزار می‌شد که شاید تا واپسین سال‌های دودمان اشکانی دنباله داشت و در زمان ساسانیان هر دو جشن به «مهر روز» از مهرماه جابجا شد و از دوهزار سال گذشته در روز شانزدهم مهر برگزار می‌شد. به این جشن مهرکانا و میتراکان نیز گفته می‌شد.
🍁 آغاز سال نو در مهر ماه بسته به آغاز و پایان سال کشاورزی بود. سال کشاورزی با پایان تابستان به پایان می‌رسید و آمادگی برای سال نو کشت و کار در پاییز آغاز می‌شد.
🌻 «کتسیاس» پزشک «اردشیر دوم هخامنشی» نوشته بود که در جشن مهرگان ایرانیان جامه‌ی ارغوانی می‌پوشند، ساز و آواز برپا می‌کنند و به پایکوبی و نوشیدن می‌پردازند.
🍁 خوان مهرگان نیز به رنگ ارغوانی بود و میوه‌های سرخ‌رنگ و گوناگون در آن می‌چیدند و چند شاخه از درختان گز، هوم و مورد در آن می‌گذاشتند. گل همیشه شکفته در میان سفره بود و پیرامونش را با گل‌های دیگر می‌آراستند. اکنون ما نمی‌دانیم گل همیشه شکفته گونه‌ای گل بود یا هر گلی بود که در این زمان می‌شکفت. در سفره‌ی مهرگان آتشدان یا کندیل (شمع)، شیرینی و خوشبوکننده‌ای چون گلاب نیز یافت می‌شد.
🌻 خوراکی جشن مهرگان نوشیدنی گیاه هوم بود که آن را با شیر یا آب می‌آمیختند و همه‌ی باشندگان (حاضران) جشن به نشانه‌ی پیمان و دوستی از آن می‌نوشیدند. نانی از آرد هفت گیاه گندم، جو، نَرسَک (عدس)، برنج، ماش، نخود و ارزن پخته می‌شد. همچنین در آتشدان‌ها اسپند و زفران یا سپران (زعفران) و انبر یا شاهبوی (عنبر) می‌ریختند تا هوا همواره خوشبو باشد. در آتش نیز هوم می‌ریختند تا بخروشد.
🍁 در این جشن بجز پوشیدن جامه‌ی ارغوانی، شادباش‌برگ (کارت تبریک) هایی را خوشبو می‌کردند و در پوششی زیبا می‌پیچیدند و پیشکش می‌کردند. پس از خوردن و نوشیدن، زمان ساز و آواز و پایکوبی (رقص) گروهی بود. در این هنگام «مهرْیَشت» می‌خواندند و «اَرغُشت» می‌رفتند. ارغشت گونه‌ای پایکوبی گروهی بود. در پایان جشن هم دست به دست می‌دادند و در کنار آتش زنجیره‌ای به نشان مهر و پیمان می‌ساختند. از دیگر آیین‌های این جشن، نیایش به درگاه ایزد مهر یا همان ایزد درستکاری، پیمان و مهربانی بود.
🌻 امروز تندیس‌ها و سنگ‌نگاره‌های فراوانی همچون نگاره‌های میترا در کشورهای خاورمیانه و ترکیه کنونی یافت شده که نشانه‌ی فراگیر بودن جشن مهرگان در سرزمین بزرگ ایران باستان است. اکنون در برخی از کشورهای عربی جشن «مهرجان» یا «مهرجانات» برگزار می‌شود که بجا مانده از جشن بزرگ مهرگان است. همچنین گمان شده است که سماع دوستداران مولوی در شهر قونیه دگرگون‌شده‌ی ارغشت‌های میترایی باشد. در تاجیکستان و سمرکند (سمرقند) نیز جشن ایستادگی کاوه آهنگر در برابر بیدادگری آژی‌دهاک (ضحاک) برگزار می‌شود و اکنون این کشور یکی از پاسداران آیین‌ها و ادب ایرانی است.
🍁 جلال آل احمد جشن غالی (قالی)شویان در مشهد اردهال کاشان را در پیوند با مهرگان می‌داند. از سویی گفته شده جشن غالی‌شویان در پیوند با «جشن تیرروزی» است. درباره‌ی پیوند تیرگان و مهرگان بخوانید:
t.me/AdabSar/17279
✍ #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #جشن_مهرگان #مهرگان
📚 برداشت آزاد از:
۱- نامه‌ی ایران #شیرین_بیانی
۲- تارنمای مهرمیهن
۳- جشن مهرگان و سده #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
🏵🏵 @AdabSar
مهرگان آمد گرفته فالش از نیکی مثال
نیک روز و نیک جشن و نیک وقت و نیک فال
#عنصری
🍁 «جشن مهرگان» دومین جشن بزرگ ایران باستان و جشن آغاز سال نو در دوره‌هایی از ایران و گمان می‌رود که در دوره‌هایی از هخامنشیان بود و در شش روز برگزار می‌شد. این جشن از کهن‌ترین و نخستین جشن‌های ایرانی بود که به گمان با آیین‌های مهرپرستی و میتراگرایی آریاییان نخستین در پیوند است. بر پایه‌ی شاهنامه‌ی فردوسی پیشینه‌ی آن به زمان فریدون می‌رسد. همانگونه که نوروز با جمشید در پیوند است، مهرگان نیز با خیزش کاوه و فریدون پیوسته است.
🌻 درباره‌ی زمان برگزاری جشن مهرگان گفته می‌شود که این جشن با آغاز مهر آغاز می‌شد و «میتراکانا» نام داشت. پژوهشگرانی هم گمان می‌کنند که میتراکانا و مهرگان دو جشن جدا بودند که یکی با آغاز مهر و سال نو و دیگری در روز مهر از ماه مهر برابر با شانزدهم ماه در ایران برگزار می‌شد که شاید تا واپسین سال‌های دودمان اشکانی دنباله داشت و در زمان ساسانیان هر دو جشن به «مهر روز» از مهرماه جابجا شد و از دوهزار سال گذشته در روز شانزدهم مهر برگزار می‌شد. به این جشن مهرکانا و میتراکان نیز گفته می‌شد.
🍁 آغاز سال نو در مهر ماه بسته به آغاز و پایان سال کشاورزی بود. سال کشاورزی با پایان تابستان به پایان می‌رسید و آمادگی برای سال نو کشت و کار در پاییز آغاز می‌شد.
🌻 «کتسیاس» پزشک «اردشیر دوم هخامنشی» نوشته بود که در جشن مهرگان ایرانیان جامه‌ی ارغوانی می‌پوشند، ساز و آواز برپا می‌کنند و به پایکوبی و نوشیدن می‌پردازند.
🍁 خوان مهرگان نیز به رنگ ارغوانی بود و میوه‌های سرخ‌رنگ و گوناگون در آن می‌چیدند و چند شاخه از درختان گز، هوم و مورد در آن می‌گذاشتند. گل همیشه شکفته در میان سفره بود و پیرامونش را با گل‌های دیگر می‌آراستند. اکنون ما نمی‌دانیم گل همیشه شکفته گونه‌ای گل بود یا هر گلی بود که در این زمان می‌شکفت. در سفره‌ی مهرگان آتشدان یا کندیل (شمع)، شیرینی و خوشبوکننده‌ای چون گلاب نیز یافت می‌شد.
🌻 خوراکی جشن مهرگان نوشیدنی گیاه هوم بود که آن را با شیر یا آب می‌آمیختند و همه‌ی باشندگان (حاضران) جشن به نشانه‌ی پیمان و دوستی از آن می‌نوشیدند. نانی از آرد هفت گیاه گندم، جو، نَرسَک (عدس)، برنج، ماش، نخود و ارزن پخته می‌شد. همچنین در آتشدان‌ها اسپند و زفران یا سپران (زعفران) و انبر یا شاهبوی (عنبر) می‌ریختند تا هوا همواره خوشبو باشد. در آتش نیز هوم می‌ریختند تا بخروشد.
🍁 در این جشن بجز پوشیدن جامه‌ی ارغوانی، شادباش‌برگ (کارت تبریک) هایی را خوشبو می‌کردند و در پوششی زیبا می‌پیچیدند و پیشکش می‌کردند. پس از خوردن و نوشیدن، زمان ساز و آواز و پایکوبی (رقص) گروهی بود. در این هنگام «مهرْیَشت» می‌خواندند و «اَرغُشت» می‌رفتند. ارغشت گونه‌ای پایکوبی گروهی بود. در پایان جشن هم دست به دست می‌دادند و در کنار آتش زنجیره‌ای به نشان مهر و پیمان می‌ساختند. از دیگر آیین‌های این جشن، نیایش به درگاه ایزد مهر یا همان ایزد درستکاری، پیمان و مهربانی بود.
🌻 امروز تندیس‌ها و سنگ‌نگاره‌های فراوانی همچون نگاره‌های میترا در کشورهای خاورمیانه و ترکیه کنونی یافت شده که نشانه‌ی فراگیر بودن جشن مهرگان در سرزمین بزرگ ایران باستان است. اکنون در برخی از کشورهای عربی جشن «مهرجان» یا «مهرجانات» برگزار می‌شود که بجا مانده از جشن بزرگ مهرگان است. همچنین گمان شده است که سماع دوستداران مولوی در شهر قونیه دگرگون‌شده‌ی ارغشت‌های میترایی باشد. در تاجیکستان و سمرکند (سمرقند) نیز جشن ایستادگی کاوه آهنگر در برابر بیدادگری آژی‌دهاک (ضحاک) برگزار می‌شود و اکنون این کشور یکی از پاسداران آیین‌ها و ادب ایرانی است.
🍁 جلال آل احمد جشن غالی (قالی)شویان در مشهد اردهال کاشان را در پیوند با مهرگان می‌داند. از سویی گفته شده جشن غالی‌شویان در پیوند با «جشن تیرروزی» است. درباره‌ی پیوند تیرگان و مهرگان بخوانید:
t.me/AdabSar/17279
✍ #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #جشن_مهرگان #مهرگان
📚 برداشت آزاد از:
۱- نامه‌ی ایران #شیرین_بیانی
۲- تارنمای مهرمیهن
۳- جشن مهرگان و سده #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
🏵🏵 @AdabSar