🍁🌻🍂🌾
@AdabSar
🍁 آشنایی با جشنهای ایرانی
🍁 جشن تیرگان سوم یا تیرروزی
🍁🌾 بیشتر جشنهای مهرماه را میتوان زیر چتر جشن بزرگ مهرگان شناخت؛ زیرا مهر، ماه جشن بود و جشنهای دیگر این ماه یا با آن در پیوند هستند و یا در برابر بزرگیاش، چندان دیده نمیشوند و در پژوهشها کمتر به آن پرداخته شده.
🍁🌾 یکی از همین جشنها، جشن تیرگان سوم یا جشن تیرروزی بود. تیرگان سوم در تیرروز از مهرماه(سیزدهم مهر در گاهشمار کهن) برگزار میشد و جشنی در ستایش ستارهی باران(تیشتر یا شباهنگ) و نیایش برای بارش باران بود.
جشن تیرگان نخست همزمان با سیزده بهدر و جشن تیرگان دوم جشن بزرگی در تیرماه بود. تیرگان سوم جشن بزرگی نبود ولی همچون بیشتر جشنهای ایران در کشور فراگیر و شناخته شده بود و در خوارزم به آن "چیریروچ" میگفتند.
🍁🌾 اکنون مردمشناسان جشن غالیشویان در مشهد اردهال کاشان را در پیوند با جشن تیرروزی میدانند. این جشن که با آیینهای اسلامی درآمیخته، دیسهی(شکل) سوگواری گرفته و بسیار نمادین است، در دومین آدینه از مهر و نزدیک به یازدهم مهر، سالگرد جان باختن "سلطانعلی پسر محمدباقر" برگزار میشود. مردم روستای خاوه یکی از غالی(قالی)های امامزاده را بر دوش میگذارند و پس از سوگواری، آن را به مردم فین میدهند. مردم فین چوب به دست و به شیوهای نمادین با کشندگان امامزاده میجنگند و غالی را در چشمهای در همان نزدیکی میشویند و به امامزاده بازمیگردانند.
🍁🌾 شستوشو یکی از آیینهای جشنهای تیرگان است که گفته میشود دیرینگی آنها به زمان کیخسرو میرسد.
🍁🌾 یکی از گمانزدها این است که این نیایشگاه اردهال که اکنون امامزاده است، یکی از نیایشگاههای "تیشتر" یا ستارهی باران در ایران باستان بود. اکنون نیز نیایش باران در روستاهای بسیاری برگزار میشود. در باورهای کهن ایران پیوندی میان نیایش باران و شستوشوی درگذشتگان دیده میشود.
🍁🌾 امروز جشنهای پراکندهای در پیوند با تیرگان در شماری از شهرها و روستاها برگزار میشود. "تیرما سیزهشو" یا "تیرما سیزهشو" در تیر روز از آبان برابر با دوازدهم این ماه، جشن تیرگان در مازندران و بر پایهی گاهشمار تبری است.
همچنین سیزدهم تیرماه دَیلمی برابر با آسمانروز از آبان ماه(۲۷ آبان) جشن تیرگان در گیلان که به نام "تیرجشن" و "گالشی جشن" برگزار میشود.
جشن تیرگان "زلفآباد" فراهان به نام نخستین جشن تیرگان ایران در دیماه ۱۳۸۹ و آیین استان گیلان با نام تیرماسینزه در پهرست(فهرست) برماندهای فرهنگی نابسوده(ناملموس) ایرانی پایسته(ثبت) شدهاند.
گفتنی است گاه در ادب ایران همچون شماری از سرودههای فردوسی، تیر به پاییز گفته میشد و امروز در بخشهایی از تاجیکستان و افغانستان همچنان گفته میشود.
🍁🌾 برای شناخت بیشتر بنگرید به:
آیینهای تیرگان t.me/AdabSar/7610
شناخت تیرگان t.me/AdabSar/7608
داستان آرش t.me/AdabSar/7607
افسانهی تیرگان t.me/AdabSar/6609
تیرگان نخست یا سیزده بهدر t.me/AdabSar/6599
گردآوری و نگارش: #پریسا_امام_وردی
__________________
برگرفته از:
۱- آیینها و جشنهای کهن در ایرتن امروز
نویسنده: #محمود_روح_الامینی
۲- دیدی نو از آیینی کهن
نویسنده: #فرهنگ_مهر
۳- جشنهای ایرانی
نویسنده: #پرویز_رجبی
__________________
#فرهنگ_ایران #تیرگان #تیرروزی #غالی_شویان
@AdabSar
🌾🍁🍂🌻
@AdabSar
🍁 آشنایی با جشنهای ایرانی
🍁 جشن تیرگان سوم یا تیرروزی
🍁🌾 بیشتر جشنهای مهرماه را میتوان زیر چتر جشن بزرگ مهرگان شناخت؛ زیرا مهر، ماه جشن بود و جشنهای دیگر این ماه یا با آن در پیوند هستند و یا در برابر بزرگیاش، چندان دیده نمیشوند و در پژوهشها کمتر به آن پرداخته شده.
🍁🌾 یکی از همین جشنها، جشن تیرگان سوم یا جشن تیرروزی بود. تیرگان سوم در تیرروز از مهرماه(سیزدهم مهر در گاهشمار کهن) برگزار میشد و جشنی در ستایش ستارهی باران(تیشتر یا شباهنگ) و نیایش برای بارش باران بود.
جشن تیرگان نخست همزمان با سیزده بهدر و جشن تیرگان دوم جشن بزرگی در تیرماه بود. تیرگان سوم جشن بزرگی نبود ولی همچون بیشتر جشنهای ایران در کشور فراگیر و شناخته شده بود و در خوارزم به آن "چیریروچ" میگفتند.
🍁🌾 اکنون مردمشناسان جشن غالیشویان در مشهد اردهال کاشان را در پیوند با جشن تیرروزی میدانند. این جشن که با آیینهای اسلامی درآمیخته، دیسهی(شکل) سوگواری گرفته و بسیار نمادین است، در دومین آدینه از مهر و نزدیک به یازدهم مهر، سالگرد جان باختن "سلطانعلی پسر محمدباقر" برگزار میشود. مردم روستای خاوه یکی از غالی(قالی)های امامزاده را بر دوش میگذارند و پس از سوگواری، آن را به مردم فین میدهند. مردم فین چوب به دست و به شیوهای نمادین با کشندگان امامزاده میجنگند و غالی را در چشمهای در همان نزدیکی میشویند و به امامزاده بازمیگردانند.
🍁🌾 شستوشو یکی از آیینهای جشنهای تیرگان است که گفته میشود دیرینگی آنها به زمان کیخسرو میرسد.
🍁🌾 یکی از گمانزدها این است که این نیایشگاه اردهال که اکنون امامزاده است، یکی از نیایشگاههای "تیشتر" یا ستارهی باران در ایران باستان بود. اکنون نیز نیایش باران در روستاهای بسیاری برگزار میشود. در باورهای کهن ایران پیوندی میان نیایش باران و شستوشوی درگذشتگان دیده میشود.
🍁🌾 امروز جشنهای پراکندهای در پیوند با تیرگان در شماری از شهرها و روستاها برگزار میشود. "تیرما سیزهشو" یا "تیرما سیزهشو" در تیر روز از آبان برابر با دوازدهم این ماه، جشن تیرگان در مازندران و بر پایهی گاهشمار تبری است.
همچنین سیزدهم تیرماه دَیلمی برابر با آسمانروز از آبان ماه(۲۷ آبان) جشن تیرگان در گیلان که به نام "تیرجشن" و "گالشی جشن" برگزار میشود.
جشن تیرگان "زلفآباد" فراهان به نام نخستین جشن تیرگان ایران در دیماه ۱۳۸۹ و آیین استان گیلان با نام تیرماسینزه در پهرست(فهرست) برماندهای فرهنگی نابسوده(ناملموس) ایرانی پایسته(ثبت) شدهاند.
گفتنی است گاه در ادب ایران همچون شماری از سرودههای فردوسی، تیر به پاییز گفته میشد و امروز در بخشهایی از تاجیکستان و افغانستان همچنان گفته میشود.
🍁🌾 برای شناخت بیشتر بنگرید به:
آیینهای تیرگان t.me/AdabSar/7610
شناخت تیرگان t.me/AdabSar/7608
داستان آرش t.me/AdabSar/7607
افسانهی تیرگان t.me/AdabSar/6609
تیرگان نخست یا سیزده بهدر t.me/AdabSar/6599
گردآوری و نگارش: #پریسا_امام_وردی
__________________
برگرفته از:
۱- آیینها و جشنهای کهن در ایرتن امروز
نویسنده: #محمود_روح_الامینی
۲- دیدی نو از آیینی کهن
نویسنده: #فرهنگ_مهر
۳- جشنهای ایرانی
نویسنده: #پرویز_رجبی
__________________
#فرهنگ_ایران #تیرگان #تیرروزی #غالی_شویان
@AdabSar
🌾🍁🍂🌻
Forwarded from ادبسار
🍁🌻🍂🌾
@AdabSar
🍁 آشنایی با جشنهای ایرانی
🍁 جشن تیرگان سوم یا تیرروزی
🍁🌾 بیشتر جشنهای مهرماه را میتوان زیر چتر جشن بزرگ مهرگان شناخت؛ زیرا مهر، ماه جشن بود و جشنهای دیگر این ماه یا با آن در پیوند هستند و یا در برابر بزرگیاش، چندان دیده نمیشوند و در پژوهشها کمتر به آن پرداخته شده.
🍁🌾 یکی از همین جشنها، جشن تیرگان سوم یا جشن تیرروزی بود. تیرگان سوم در تیرروز از مهرماه(سیزدهم مهر در گاهشمار کهن) برگزار میشد و جشنی در ستایش ستارهی باران(تیشتر یا شباهنگ) و نیایش برای بارش باران بود.
جشن تیرگان نخست همزمان با سیزده بهدر و جشن تیرگان دوم جشن بزرگی در تیرماه بود. تیرگان سوم جشن بزرگی نبود ولی همچون بیشتر جشنهای ایران در کشور فراگیر و شناخته شده بود و در خوارزم به آن "چیریروچ" میگفتند.
🍁🌾 اکنون مردمشناسان جشن غالیشویان در مشهد اردهال کاشان را در پیوند با جشن تیرروزی میدانند. این جشن که با آیینهای اسلامی درآمیخته، دیسهی(شکل) سوگواری گرفته و بسیار نمادین است، در دومین آدینه از مهر و نزدیک به یازدهم مهر، سالگرد جان باختن "سلطانعلی پسر محمدباقر" برگزار میشود. مردم روستای خاوه یکی از غالی(قالی)های امامزاده را بر دوش میگذارند و پس از سوگواری، آن را به مردم فین میدهند. مردم فین چوب به دست و به شیوهای نمادین با کشندگان امامزاده میجنگند و غالی را در چشمهای در همان نزدیکی میشویند و به امامزاده بازمیگردانند.
🍁🌾 شستوشو یکی از آیینهای جشنهای تیرگان است که گفته میشود دیرینگی آنها به زمان کیخسرو میرسد.
🍁🌾 یکی از گمانزدها این است که این نیایشگاه اردهال که اکنون امامزاده است، یکی از نیایشگاههای "تیشتر" یا ستارهی باران در ایران باستان بود. اکنون نیز نیایش باران در روستاهای بسیاری برگزار میشود. در باورهای کهن ایران پیوندی میان نیایش باران و شستوشوی درگذشتگان دیده میشود.
🍁🌾 امروز جشنهای پراکندهای در پیوند با تیرگان در شماری از شهرها و روستاها برگزار میشود. "تیرما سیزهشو" یا "تیرما سیزهشو" در تیر روز از آبان برابر با دوازدهم این ماه، جشن تیرگان در مازندران و بر پایهی گاهشمار تبری است.
همچنین سیزدهم تیرماه دَیلمی برابر با آسمانروز از آبان ماه(۲۷ آبان) جشن تیرگان در گیلان که به نام "تیرجشن" و "گالشی جشن" برگزار میشود.
جشن تیرگان "زلفآباد" فراهان به نام نخستین جشن تیرگان ایران در دیماه ۱۳۸۹ و آیین استان گیلان با نام تیرماسینزه در پهرست(فهرست) برماندهای فرهنگی نابسوده(ناملموس) ایرانی پایسته(ثبت) شدهاند.
گفتنی است گاه در ادب ایران همچون شماری از سرودههای فردوسی، تیر به پاییز گفته میشد و امروز در بخشهایی از تاجیکستان و افغانستان همچنان گفته میشود.
🍁🌾 برای شناخت بیشتر بنگرید به:
آیینهای تیرگان t.me/AdabSar/7610
شناخت تیرگان t.me/AdabSar/7608
داستان آرش t.me/AdabSar/7607
افسانهی تیرگان t.me/AdabSar/6609
تیرگان نخست یا سیزده بهدر t.me/AdabSar/6599
گردآوری و نگارش: #پریسا_امام_وردی
__________________
برگرفته از:
۱- آیینها و جشنهای کهن در ایرتن امروز
نویسنده: #محمود_روح_الامینی
۲- دیدی نو از آیینی کهن
نویسنده: #فرهنگ_مهر
۳- جشنهای ایرانی
نویسنده: #پرویز_رجبی
__________________
#فرهنگ_ایران #تیرگان #تیرروزی #غالی_شویان
@AdabSar
🌾🍁🍂🌻
@AdabSar
🍁 آشنایی با جشنهای ایرانی
🍁 جشن تیرگان سوم یا تیرروزی
🍁🌾 بیشتر جشنهای مهرماه را میتوان زیر چتر جشن بزرگ مهرگان شناخت؛ زیرا مهر، ماه جشن بود و جشنهای دیگر این ماه یا با آن در پیوند هستند و یا در برابر بزرگیاش، چندان دیده نمیشوند و در پژوهشها کمتر به آن پرداخته شده.
🍁🌾 یکی از همین جشنها، جشن تیرگان سوم یا جشن تیرروزی بود. تیرگان سوم در تیرروز از مهرماه(سیزدهم مهر در گاهشمار کهن) برگزار میشد و جشنی در ستایش ستارهی باران(تیشتر یا شباهنگ) و نیایش برای بارش باران بود.
جشن تیرگان نخست همزمان با سیزده بهدر و جشن تیرگان دوم جشن بزرگی در تیرماه بود. تیرگان سوم جشن بزرگی نبود ولی همچون بیشتر جشنهای ایران در کشور فراگیر و شناخته شده بود و در خوارزم به آن "چیریروچ" میگفتند.
🍁🌾 اکنون مردمشناسان جشن غالیشویان در مشهد اردهال کاشان را در پیوند با جشن تیرروزی میدانند. این جشن که با آیینهای اسلامی درآمیخته، دیسهی(شکل) سوگواری گرفته و بسیار نمادین است، در دومین آدینه از مهر و نزدیک به یازدهم مهر، سالگرد جان باختن "سلطانعلی پسر محمدباقر" برگزار میشود. مردم روستای خاوه یکی از غالی(قالی)های امامزاده را بر دوش میگذارند و پس از سوگواری، آن را به مردم فین میدهند. مردم فین چوب به دست و به شیوهای نمادین با کشندگان امامزاده میجنگند و غالی را در چشمهای در همان نزدیکی میشویند و به امامزاده بازمیگردانند.
🍁🌾 شستوشو یکی از آیینهای جشنهای تیرگان است که گفته میشود دیرینگی آنها به زمان کیخسرو میرسد.
🍁🌾 یکی از گمانزدها این است که این نیایشگاه اردهال که اکنون امامزاده است، یکی از نیایشگاههای "تیشتر" یا ستارهی باران در ایران باستان بود. اکنون نیز نیایش باران در روستاهای بسیاری برگزار میشود. در باورهای کهن ایران پیوندی میان نیایش باران و شستوشوی درگذشتگان دیده میشود.
🍁🌾 امروز جشنهای پراکندهای در پیوند با تیرگان در شماری از شهرها و روستاها برگزار میشود. "تیرما سیزهشو" یا "تیرما سیزهشو" در تیر روز از آبان برابر با دوازدهم این ماه، جشن تیرگان در مازندران و بر پایهی گاهشمار تبری است.
همچنین سیزدهم تیرماه دَیلمی برابر با آسمانروز از آبان ماه(۲۷ آبان) جشن تیرگان در گیلان که به نام "تیرجشن" و "گالشی جشن" برگزار میشود.
جشن تیرگان "زلفآباد" فراهان به نام نخستین جشن تیرگان ایران در دیماه ۱۳۸۹ و آیین استان گیلان با نام تیرماسینزه در پهرست(فهرست) برماندهای فرهنگی نابسوده(ناملموس) ایرانی پایسته(ثبت) شدهاند.
گفتنی است گاه در ادب ایران همچون شماری از سرودههای فردوسی، تیر به پاییز گفته میشد و امروز در بخشهایی از تاجیکستان و افغانستان همچنان گفته میشود.
🍁🌾 برای شناخت بیشتر بنگرید به:
آیینهای تیرگان t.me/AdabSar/7610
شناخت تیرگان t.me/AdabSar/7608
داستان آرش t.me/AdabSar/7607
افسانهی تیرگان t.me/AdabSar/6609
تیرگان نخست یا سیزده بهدر t.me/AdabSar/6599
گردآوری و نگارش: #پریسا_امام_وردی
__________________
برگرفته از:
۱- آیینها و جشنهای کهن در ایرتن امروز
نویسنده: #محمود_روح_الامینی
۲- دیدی نو از آیینی کهن
نویسنده: #فرهنگ_مهر
۳- جشنهای ایرانی
نویسنده: #پرویز_رجبی
__________________
#فرهنگ_ایران #تیرگان #تیرروزی #غالی_شویان
@AdabSar
🌾🍁🍂🌻
🌾 @AdabSar
🌱 آشنایی با جشنهای ایرانی
🌻 گاهنبار مدیو شهیم
🌾 پیدایش گاهنبار را از روزگار پیشدادیان و جمشید پیشدادی میدانند. گاهنبارها با پیشهی ایرانیان که کشاورزی و دامداری بود گره خورده بودند. گاهنبار در آغاز جشن کشاورزی بود. هریک از گاهنبارها برابر با زمانی است که دگرگونیهای بنیادین برای کشاورزان رخ میداد و این دگرگونیها با خود جشن و شادی میآورد.
🌻 گاهنبار یا گاهانبارها جشن ستایش آفرینش بودند. ولی نباید فراموش کرد که بیشتر جشنهای باستانی ریشهی زیستی داشتند. جشنهای گاهنباری نیز سال را برای کشاورزان بخشبندی میکردند. پژوهشگران کنونی میگویند در زمان باستان که هنوز گاهشمار(تقویم) هفته و ماه نبود ایرانیان برای بخشبندی سال یک سال را به چهار وَرشیم(فصل) بخش میکردند و هر ورشیم را با برگزاری جشنی در میانهی آن به دو بخش میکردند و این بخشبندی راهکاری ساده ولی باریکبینانه برای شمارش روزها و آگاه شدن از آغاز و پایان سال بود. یکی دیگر از انگیزههای برگزاری جشنهای نیمهی بهار، تابستان، پاییز و زمستان این بود که کشاورزان و دامداران بتوانند برای کشتوکار خود برنامهریزی کنند. در گذشتههای دور به این جشنها گاهنباری میگفتند.
🌱 پژوهشگران بر این باورند که جشنهای گاهنباری هشت جشن بودند. ولی موبدان ساسانی با دستبَری(تحریف) آیینهای کهن دو جشن را زدودهاند تا جشنهای گاهنباری ششگانه شود و با شش گام آفرینش در باورهای مزدیسنایی و برخی از باورهای دینی نوساختهی این موبدان هماهنگ گردد. از سویی جشنها را دارای ریشهی دینی بنمایانند. به گفتهی آنان سال گاهنباری از هنگام دگرگونی(انقلاب) تابستانی یا نخستین روز تابستان(بلندترین روز سال) آغاز میشد و پس از هفت پارهی زمانی(سه پایان ورشیم و چهار میانه) به آغاز سال پسین میرسید. پایان بهار یا آغاز تابستان مانند دیگر ورشیمها دارای جشن گاهنباری نبود و جشن آغاز سال نو بهشمار میرفت.
🌾 چنانچه جشنهای گاهنباری را ششگانه بدانیم گاهنبار "میدیو شهیم" روزهای یازدهم تا پانزدهم تیر در پنج روز برگزار میشد. این نام دارای ریشهی اوستایی و به چمار (معنی) میانهی تابستان است. این جشن دومین جشن گاهنباری سال و نماد دومین گام آفرینش یا پدیدار شدن آب است. به باور ایرانیان آب دومین آفریدهی آفریدگار بود.
🌱 آیین جشنهای گاهنباری گرد هم آمدن و ستایش برای دَهِشهای زمین بود. خوان(سفره) مهمانی گاهنباری باید همهجا گسترده میشد، مردم جویای روز و روزگار هم میشدند و با داد و بخشندگی رفتار میکردند. در بندهش آمده است: «اگر کسی در سال یکبار به [جشن]گاهانبار برود بر کارهای نیکی که کردهاست افزوده خواهد شد.»
🌻 انگیزه و زمان برگزاری جشنهای گاهانباری بر پایهی دادههای کنونی:
- گاهنبار مدیو زَرِم، نیمهی اردیبهشت، آفرینش آسمان
- گاهنبار مدیو شهیم، نیمهی تیر، آفرینش آب
- گاهنبار پَیتَ شهیم، پایان شهریور، آفرینش زمین
- گاهنبار اَیاسَرِم، پایان مهر، آفرینش گیاه
- گاهنبار مِدیارِم، بیستم دی، آفرینش جانواران
- گاهنبار هَمَسپَت مَیدیم، واپسین روز اسپند، آفرینش مردمان
✍ #پریسا_امام_وردیلو
____________
📚 برگرفته از:
۱- مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان #اردشیر_آذرگشسب
۲- دیدی نو از دینی کهن #فرهنگ_مهر
۳- گاهشماری و جشنهای ایران باستان #هاشم_رضی
____________
#جشن_های_ایرانی #جشن_گاهنباری #تیرگان
🌾 @AdabSar
🌱 آشنایی با جشنهای ایرانی
🌻 گاهنبار مدیو شهیم
🌾 پیدایش گاهنبار را از روزگار پیشدادیان و جمشید پیشدادی میدانند. گاهنبارها با پیشهی ایرانیان که کشاورزی و دامداری بود گره خورده بودند. گاهنبار در آغاز جشن کشاورزی بود. هریک از گاهنبارها برابر با زمانی است که دگرگونیهای بنیادین برای کشاورزان رخ میداد و این دگرگونیها با خود جشن و شادی میآورد.
🌻 گاهنبار یا گاهانبارها جشن ستایش آفرینش بودند. ولی نباید فراموش کرد که بیشتر جشنهای باستانی ریشهی زیستی داشتند. جشنهای گاهنباری نیز سال را برای کشاورزان بخشبندی میکردند. پژوهشگران کنونی میگویند در زمان باستان که هنوز گاهشمار(تقویم) هفته و ماه نبود ایرانیان برای بخشبندی سال یک سال را به چهار وَرشیم(فصل) بخش میکردند و هر ورشیم را با برگزاری جشنی در میانهی آن به دو بخش میکردند و این بخشبندی راهکاری ساده ولی باریکبینانه برای شمارش روزها و آگاه شدن از آغاز و پایان سال بود. یکی دیگر از انگیزههای برگزاری جشنهای نیمهی بهار، تابستان، پاییز و زمستان این بود که کشاورزان و دامداران بتوانند برای کشتوکار خود برنامهریزی کنند. در گذشتههای دور به این جشنها گاهنباری میگفتند.
🌱 پژوهشگران بر این باورند که جشنهای گاهنباری هشت جشن بودند. ولی موبدان ساسانی با دستبَری(تحریف) آیینهای کهن دو جشن را زدودهاند تا جشنهای گاهنباری ششگانه شود و با شش گام آفرینش در باورهای مزدیسنایی و برخی از باورهای دینی نوساختهی این موبدان هماهنگ گردد. از سویی جشنها را دارای ریشهی دینی بنمایانند. به گفتهی آنان سال گاهنباری از هنگام دگرگونی(انقلاب) تابستانی یا نخستین روز تابستان(بلندترین روز سال) آغاز میشد و پس از هفت پارهی زمانی(سه پایان ورشیم و چهار میانه) به آغاز سال پسین میرسید. پایان بهار یا آغاز تابستان مانند دیگر ورشیمها دارای جشن گاهنباری نبود و جشن آغاز سال نو بهشمار میرفت.
🌾 چنانچه جشنهای گاهنباری را ششگانه بدانیم گاهنبار "میدیو شهیم" روزهای یازدهم تا پانزدهم تیر در پنج روز برگزار میشد. این نام دارای ریشهی اوستایی و به چمار (معنی) میانهی تابستان است. این جشن دومین جشن گاهنباری سال و نماد دومین گام آفرینش یا پدیدار شدن آب است. به باور ایرانیان آب دومین آفریدهی آفریدگار بود.
🌱 آیین جشنهای گاهنباری گرد هم آمدن و ستایش برای دَهِشهای زمین بود. خوان(سفره) مهمانی گاهنباری باید همهجا گسترده میشد، مردم جویای روز و روزگار هم میشدند و با داد و بخشندگی رفتار میکردند. در بندهش آمده است: «اگر کسی در سال یکبار به [جشن]گاهانبار برود بر کارهای نیکی که کردهاست افزوده خواهد شد.»
🌻 انگیزه و زمان برگزاری جشنهای گاهانباری بر پایهی دادههای کنونی:
- گاهنبار مدیو زَرِم، نیمهی اردیبهشت، آفرینش آسمان
- گاهنبار مدیو شهیم، نیمهی تیر، آفرینش آب
- گاهنبار پَیتَ شهیم، پایان شهریور، آفرینش زمین
- گاهنبار اَیاسَرِم، پایان مهر، آفرینش گیاه
- گاهنبار مِدیارِم، بیستم دی، آفرینش جانواران
- گاهنبار هَمَسپَت مَیدیم، واپسین روز اسپند، آفرینش مردمان
✍ #پریسا_امام_وردیلو
____________
📚 برگرفته از:
۱- مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان #اردشیر_آذرگشسب
۲- دیدی نو از دینی کهن #فرهنگ_مهر
۳- گاهشماری و جشنهای ایران باستان #هاشم_رضی
____________
#جشن_های_ایرانی #جشن_گاهنباری #تیرگان
🌾 @AdabSar
ادبسار
🏵🏵 @AdabSar 🍁 آشنایی با جشنهای ایرانی 🌻 مهرگان؛ جشن آغاز سال نو مهرگان آمد گرفته فالش از نیکی مثال نیک روز و نیک جشن و نیک وقت و نیک فال #عنصری 🍁🍁 "جشن مهرگان" بزرگترین جشن ایران باستان و جشن آغاز سال نو در دورههایی از ایران و گمان میرود که در دورههایی…
🌻🍂 @AdabSar
🍁 آشنایی با جشنهای ایرانی
🍁 جشن تیرگان سوم یا تیرروزی
🍁🌾 بیشتر جشنهای مهرماه را میتوان زیر چتر جشن بزرگ مهرگان شناخت؛ زیرا مهر، ماه جشن بود و جشنهای دیگر این ماه یا با مهرگان در پیوندند و یا در برابر بزرگیاش چندان دیده نمیشوند و در پژوهشها کمتر به آن پرداختهاند.
🍁🌾 یکی از همین جشنها جشن تیرگان سوم یا جشن تیرروزی بود. تیرگان سوم در تیرروز از مهرماه(سیزدهم مهر در گاهشمار کهن) برگزار میشد و جشنی در ستایش ستارهی باران(تیشتر یا شباهنگ) و نیایش برای بارش باران بود.
جشن تیرگان نخست همزمان با سیزدهبهدر و جشن تیرگان دوم جشن بزرگی در تیرماه بود. تیرگان سوم جشن بزرگی نبود ولی همچون بیشتر جشنهای ایران در کشور فراگیر و شناخته شده بود و در خوارزم به آن «چیریروچ» میگفتند.
🍁🌾 اکنون مردمشناسان جشن «غالیشویان»(قالیشویان) در مشهد اردهال کاشان را در پیوند با جشن تیرروزی میدانند. این جشن که با آیینهای اسلامی درآمیخته، دیسهی(شکل) سوگواری گرفته و بسیار نمادین است، در دومین آدینه از مهر و نزدیک به یازدهم مهر، سالگرد جان باختن «سلطانعلی پسر محمدباقر» برگزار میشود. مردم روستای خاوه یکی از غالی(قالی)های امامزاده را بر دوش میگذارند و پس از سوگواری آن را به مردم فین میدهند. مردم فین چوب به دست و به شیوهای نمادین با کشندگان امامزاده میجنگند و غالی را در چشمهای در همان نزدیکی میشویند و به امامزاده بازمیگردانند.
🍁🌾 شستوشو یکی از آیینهای جشنهای تیرگان است که گفته میشود دیرینگی آنها به زمان کیخسرو میرسد.
🍁🌾 یکی از گمانزدها این است که نیایشگاه اردهال که اکنون امامزاده است یکی از نیایشگاههای «تیشتر» یا ستارهی باران در ایران باستان بود. اکنون نیز نیایش باران در روستاهای بسیاری برگزار میشود. در باورهای کهن ایران پیوندی میان نیایش باران و شستوشوی درگذشتگان دیده میشود.
🍁🌾 امروز جشنهای پراکندهای در پیوند با تیرگان در شماری از شهرها و روستاها برگزار میشود. «تیرما سیزهشو» یا «تیرما سیزهشو» در تیر روز از آبان برابر با دوازدهم این ماه، جشن تیرگان در مازندران و بر پایهی گاهشمار تبری است.
همچنین سیزدهم تیرماه دَیلمی برابر با آسمانروز از آبان ماه(۲۷ آبان) جشن تیرگان در گیلان که به نام «تیرجشن» و «گالشی جشن» برگزار میشود.
جشن تیرگان «زلفآباد» فراهان به نام نخستین جشن تیرگان ایران در دیماه ۱۳۸۹ و آیین استان گیلان با نام تیرماسینزه در پهرست(فهرست) برماندهای فرهنگی نابسوده(ناملموس) ایرانی پایسته(ثبت) شدهاند.
گاهی در ادب ایران همچون شماری از سرودههای فردوسی تیر به پاییز گفته میشد و امروز در بخشهایی از تاجیکستان و افغانستان همچنان گفته میشود.
🍁🌾 برای شناخت بیشتر بنگرید به:
جشن مهرگان t.me/AdabSar/15010
آیینهای تیرگان t.me/AdabSar/7610
شناخت تیرگان t.me/AdabSar/7608
داستان آرش t.me/AdabSar/7607
افسانهی تیرگان t.me/AdabSar/6609
تیرگان نخست یا سیزده بهدر t.me/AdabSar/6599
✍ #پریسا_امام_وردیلو
________________
📚 برگرفته از:
۱- آیینها و جشنهای کهن در ایران امروز #محمود_روح_الامینی
۲- دیدی نو از آیینی کهن #فرهنگ_مهر
۳- جشنهای ایرانی #پرویز_رجبی
________________
#جشن_های_ایرانی #تیرگان #مهرگان #تیرروزی #غالی_شویان
🌾🍁 @AdabSar
🍁 آشنایی با جشنهای ایرانی
🍁 جشن تیرگان سوم یا تیرروزی
🍁🌾 بیشتر جشنهای مهرماه را میتوان زیر چتر جشن بزرگ مهرگان شناخت؛ زیرا مهر، ماه جشن بود و جشنهای دیگر این ماه یا با مهرگان در پیوندند و یا در برابر بزرگیاش چندان دیده نمیشوند و در پژوهشها کمتر به آن پرداختهاند.
🍁🌾 یکی از همین جشنها جشن تیرگان سوم یا جشن تیرروزی بود. تیرگان سوم در تیرروز از مهرماه(سیزدهم مهر در گاهشمار کهن) برگزار میشد و جشنی در ستایش ستارهی باران(تیشتر یا شباهنگ) و نیایش برای بارش باران بود.
جشن تیرگان نخست همزمان با سیزدهبهدر و جشن تیرگان دوم جشن بزرگی در تیرماه بود. تیرگان سوم جشن بزرگی نبود ولی همچون بیشتر جشنهای ایران در کشور فراگیر و شناخته شده بود و در خوارزم به آن «چیریروچ» میگفتند.
🍁🌾 اکنون مردمشناسان جشن «غالیشویان»(قالیشویان) در مشهد اردهال کاشان را در پیوند با جشن تیرروزی میدانند. این جشن که با آیینهای اسلامی درآمیخته، دیسهی(شکل) سوگواری گرفته و بسیار نمادین است، در دومین آدینه از مهر و نزدیک به یازدهم مهر، سالگرد جان باختن «سلطانعلی پسر محمدباقر» برگزار میشود. مردم روستای خاوه یکی از غالی(قالی)های امامزاده را بر دوش میگذارند و پس از سوگواری آن را به مردم فین میدهند. مردم فین چوب به دست و به شیوهای نمادین با کشندگان امامزاده میجنگند و غالی را در چشمهای در همان نزدیکی میشویند و به امامزاده بازمیگردانند.
🍁🌾 شستوشو یکی از آیینهای جشنهای تیرگان است که گفته میشود دیرینگی آنها به زمان کیخسرو میرسد.
🍁🌾 یکی از گمانزدها این است که نیایشگاه اردهال که اکنون امامزاده است یکی از نیایشگاههای «تیشتر» یا ستارهی باران در ایران باستان بود. اکنون نیز نیایش باران در روستاهای بسیاری برگزار میشود. در باورهای کهن ایران پیوندی میان نیایش باران و شستوشوی درگذشتگان دیده میشود.
🍁🌾 امروز جشنهای پراکندهای در پیوند با تیرگان در شماری از شهرها و روستاها برگزار میشود. «تیرما سیزهشو» یا «تیرما سیزهشو» در تیر روز از آبان برابر با دوازدهم این ماه، جشن تیرگان در مازندران و بر پایهی گاهشمار تبری است.
همچنین سیزدهم تیرماه دَیلمی برابر با آسمانروز از آبان ماه(۲۷ آبان) جشن تیرگان در گیلان که به نام «تیرجشن» و «گالشی جشن» برگزار میشود.
جشن تیرگان «زلفآباد» فراهان به نام نخستین جشن تیرگان ایران در دیماه ۱۳۸۹ و آیین استان گیلان با نام تیرماسینزه در پهرست(فهرست) برماندهای فرهنگی نابسوده(ناملموس) ایرانی پایسته(ثبت) شدهاند.
گاهی در ادب ایران همچون شماری از سرودههای فردوسی تیر به پاییز گفته میشد و امروز در بخشهایی از تاجیکستان و افغانستان همچنان گفته میشود.
🍁🌾 برای شناخت بیشتر بنگرید به:
جشن مهرگان t.me/AdabSar/15010
آیینهای تیرگان t.me/AdabSar/7610
شناخت تیرگان t.me/AdabSar/7608
داستان آرش t.me/AdabSar/7607
افسانهی تیرگان t.me/AdabSar/6609
تیرگان نخست یا سیزده بهدر t.me/AdabSar/6599
✍ #پریسا_امام_وردیلو
________________
📚 برگرفته از:
۱- آیینها و جشنهای کهن در ایران امروز #محمود_روح_الامینی
۲- دیدی نو از آیینی کهن #فرهنگ_مهر
۳- جشنهای ایرانی #پرویز_رجبی
________________
#جشن_های_ایرانی #تیرگان #مهرگان #تیرروزی #غالی_شویان
🌾🍁 @AdabSar
Telegram
ادبسار
🏵🏵 @AdabSar
🍁 آشنایی با جشنهای ایرانی
🌻 مهرگان؛ جشن آغاز سال نو
مهرگان آمد گرفته فالش از نیکی مثال
نیک روز و نیک جشن و نیک وقت و نیک فال
#عنصری
🍁🍁 "جشن مهرگان" بزرگترین جشن ایران باستان و جشن آغاز سال نو در دورههایی از ایران و گمان میرود که در دورههایی…
🍁 آشنایی با جشنهای ایرانی
🌻 مهرگان؛ جشن آغاز سال نو
مهرگان آمد گرفته فالش از نیکی مثال
نیک روز و نیک جشن و نیک وقت و نیک فال
#عنصری
🍁🍁 "جشن مهرگان" بزرگترین جشن ایران باستان و جشن آغاز سال نو در دورههایی از ایران و گمان میرود که در دورههایی…
🌾 @AdabSar
🌱 آشنایی با جشنهای ایرانی
🌻 گاهنبار مدیو شهیم
🌾 پیدایش گاهنبار و جشنهای گاهنباری را از روزگار پیشدادیان و جمشید پیشدادی میدانند. گاهنبارها با پیشهی ایرانیان که کشاورزی و دامداری بود گره خورده بودند. گاهنبار در آغاز جشن کشاورزی بود. هریک از گاهنبارها برابر با زمانی است که دگرگونیهای بنیادین برای کشاورزان رخ میداد و این دگرگونیها با خود جشن و شادی میآورد.
🌻 گاهنبار یا گاهانبارها جشن ستایش آفرینش بودند. ولی نباید فراموش کرد که بیشتر جشنهای باستانی ریشهی زیستی داشتند. جشنهای گاهنباری نیز سال را برای کشاورزان بخشبندی میکردند. پژوهشگران کنونی میگویند در زمان باستان که هنوز گاهشمار(تقویم) هفته و ماه نبود ایرانیان برای بخشبندی سال یک سال را به چهار وَرشیم(فصل) بخش میکردند و هر ورشیم را با برگزاری جشنی در میانهی آن به دو بخش میکردند و این بخشبندی راهکاری ساده ولی باریکبینانه برای شمارش روزها و آگاه شدن از آغاز و پایان سال بود. یکی دیگر از انگیزههای برگزاری جشنهای نیمهی بهار، تابستان، پاییز و زمستان این بود که کشاورزان و دامداران بتوانند برای کشتوکار خود برنامهریزی کنند. در گذشتههای دور به این جشنها گاهنباری میگفتند. چنانچه این دیدگاه درست باشد، ما باید هشت گاهنبار در گاهشمار باستانی داشته باشیم ولی اکنون تنها نام شش گاهنبار را میدانیم.
🌱 پژوهشگران بر این باورند که جشنهای گاهنباری هشت جشن بودند. ولی موبدان ساسانی با دستبَری(تحریف) آیینهای کهن دو جشن را زدودهاند تا جشنهای گاهنباری ششگانه شود و با شش گام آفرینش در باورهای مزدیسنایی و برخی از باورهای دینی نوساختهی این موبدان هماهنگ گردد. از سویی جشنها را دارای ریشهی دینی بنمایانند. به گفتهی آنان سال گاهنباری از هنگام دگرگونی(انقلاب) تابستانی یا نخستین روز تابستان(بلندترین روز سال) آغاز میشد و پس از هفت پارهی زمانی(سه پایان ورشیم و چهار میانه) به آغاز سال پسین میرسید. پایان بهار یا آغاز تابستان مانند دیگر ورشیمها دارای جشن گاهنباری نبود و جشن آغاز سال نو بهشمار میرفت.
🌾 چنانچه جشنهای گاهنباری را ششگانه بدانیم گاهنبار "میدیو شهیم" روزهای یازدهم تا پانزدهم تیر در پنج روز برگزار میشد. این نام دارای ریشهی اوستایی و به چمار (معنی) میانهی تابستان است. این جشن دومین جشن گاهنباری سال و نماد دومین گام آفرینش است که در آن آب پدید آمد. به باور ایرانیان آب دومین آفریدهی آفریدگار بود.
🌱 آیین جشنهای گاهنباری گرد هم آمدن و ستایش برای دَهِشهای زمین بود. خوان(سفره) مهمانی گاهنباری باید همهجا گسترده میشد، مردم جویای روز و روزگار همدیگر میشدند و با داد و بخشندگی رفتار میکردند. در بندهش آمده است: «اگر کسی در سال یکبار به [جشن]گاهانبار برود بر کارهای نیکی که کردهاست افزوده خواهد شد.»
🌻 انگیزه و زمان برگزاری جشنهای گاهانباری بر پایهی دادههای کنونی:
- گاهنبار مدیو زَرِم، نیمهی اردیبهشت، آفرینش آسمان
- گاهنبار مدیو شهیم، نیمهی تیر، آفرینش آب
- گاهنبار پَیتَ شهیم، پایان شهریور، آفرینش زمین
- گاهنبار اَیاسَرِم، پایان مهر، آفرینش گیاه
- گاهنبار مِدیارِم، بیستم دی، آفرینش جانواران
- گاهنبار هَمَسپَت مَیدیم، واپسین روز اسپند، آفرینش مردمان
✍ #پریسا_امام_وردیلو
________________
📚 برگرفته از:
۱- مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان #اردشیر_آذرگشسب
۲- دیدی نو از دینی کهن #فرهنگ_مهر
۳- گاهشماری و جشنهای ایران باستان #هاشم_رضی
________________
#جشن_های_ایرانی #جشن_گاهنباری #تیرگان
🌾 @AdabSar
🌱 آشنایی با جشنهای ایرانی
🌻 گاهنبار مدیو شهیم
🌾 پیدایش گاهنبار و جشنهای گاهنباری را از روزگار پیشدادیان و جمشید پیشدادی میدانند. گاهنبارها با پیشهی ایرانیان که کشاورزی و دامداری بود گره خورده بودند. گاهنبار در آغاز جشن کشاورزی بود. هریک از گاهنبارها برابر با زمانی است که دگرگونیهای بنیادین برای کشاورزان رخ میداد و این دگرگونیها با خود جشن و شادی میآورد.
🌻 گاهنبار یا گاهانبارها جشن ستایش آفرینش بودند. ولی نباید فراموش کرد که بیشتر جشنهای باستانی ریشهی زیستی داشتند. جشنهای گاهنباری نیز سال را برای کشاورزان بخشبندی میکردند. پژوهشگران کنونی میگویند در زمان باستان که هنوز گاهشمار(تقویم) هفته و ماه نبود ایرانیان برای بخشبندی سال یک سال را به چهار وَرشیم(فصل) بخش میکردند و هر ورشیم را با برگزاری جشنی در میانهی آن به دو بخش میکردند و این بخشبندی راهکاری ساده ولی باریکبینانه برای شمارش روزها و آگاه شدن از آغاز و پایان سال بود. یکی دیگر از انگیزههای برگزاری جشنهای نیمهی بهار، تابستان، پاییز و زمستان این بود که کشاورزان و دامداران بتوانند برای کشتوکار خود برنامهریزی کنند. در گذشتههای دور به این جشنها گاهنباری میگفتند. چنانچه این دیدگاه درست باشد، ما باید هشت گاهنبار در گاهشمار باستانی داشته باشیم ولی اکنون تنها نام شش گاهنبار را میدانیم.
🌱 پژوهشگران بر این باورند که جشنهای گاهنباری هشت جشن بودند. ولی موبدان ساسانی با دستبَری(تحریف) آیینهای کهن دو جشن را زدودهاند تا جشنهای گاهنباری ششگانه شود و با شش گام آفرینش در باورهای مزدیسنایی و برخی از باورهای دینی نوساختهی این موبدان هماهنگ گردد. از سویی جشنها را دارای ریشهی دینی بنمایانند. به گفتهی آنان سال گاهنباری از هنگام دگرگونی(انقلاب) تابستانی یا نخستین روز تابستان(بلندترین روز سال) آغاز میشد و پس از هفت پارهی زمانی(سه پایان ورشیم و چهار میانه) به آغاز سال پسین میرسید. پایان بهار یا آغاز تابستان مانند دیگر ورشیمها دارای جشن گاهنباری نبود و جشن آغاز سال نو بهشمار میرفت.
🌾 چنانچه جشنهای گاهنباری را ششگانه بدانیم گاهنبار "میدیو شهیم" روزهای یازدهم تا پانزدهم تیر در پنج روز برگزار میشد. این نام دارای ریشهی اوستایی و به چمار (معنی) میانهی تابستان است. این جشن دومین جشن گاهنباری سال و نماد دومین گام آفرینش است که در آن آب پدید آمد. به باور ایرانیان آب دومین آفریدهی آفریدگار بود.
🌱 آیین جشنهای گاهنباری گرد هم آمدن و ستایش برای دَهِشهای زمین بود. خوان(سفره) مهمانی گاهنباری باید همهجا گسترده میشد، مردم جویای روز و روزگار همدیگر میشدند و با داد و بخشندگی رفتار میکردند. در بندهش آمده است: «اگر کسی در سال یکبار به [جشن]گاهانبار برود بر کارهای نیکی که کردهاست افزوده خواهد شد.»
🌻 انگیزه و زمان برگزاری جشنهای گاهانباری بر پایهی دادههای کنونی:
- گاهنبار مدیو زَرِم، نیمهی اردیبهشت، آفرینش آسمان
- گاهنبار مدیو شهیم، نیمهی تیر، آفرینش آب
- گاهنبار پَیتَ شهیم، پایان شهریور، آفرینش زمین
- گاهنبار اَیاسَرِم، پایان مهر، آفرینش گیاه
- گاهنبار مِدیارِم، بیستم دی، آفرینش جانواران
- گاهنبار هَمَسپَت مَیدیم، واپسین روز اسپند، آفرینش مردمان
✍ #پریسا_امام_وردیلو
________________
📚 برگرفته از:
۱- مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان #اردشیر_آذرگشسب
۲- دیدی نو از دینی کهن #فرهنگ_مهر
۳- گاهشماری و جشنهای ایران باستان #هاشم_رضی
________________
#جشن_های_ایرانی #جشن_گاهنباری #تیرگان
🌾 @AdabSar
🌻🍂 @AdabSar
🍁 آشنایی با جشنهای ایرانی
🍁 جشن تیرگان سوم یا تیرروزی
🍁🌾 بیشتر جشنهای مهرماه را میتوان زیر چتر جشن بزرگ مهرگان شناخت؛ زیرا مهر، ماه جشن بود و جشنهای دیگر این ماه یا با مهرگان در پیوندند و یا در برابر بزرگیاش چندان دیده نمیشوند و در پژوهشها کمتر به آن پرداختهاند.
🍁🌾 یکی از همین جشنها جشن تیرگان سوم یا جشن تیرروزی بود. تیرگان سوم در تیرروز از مهرماه(سیزدهم مهر در گاهشمار کهن) برگزار میشد و جشنی در ستایش ستارهی باران(تیشتر یا شباهنگ) و نیایش برای بارش باران بود.
جشن تیرگان نخست همزمان با سیزدهبهدر و جشن تیرگان دوم جشن بزرگی در تیرماه بود. تیرگان سوم جشن بزرگی نبود ولی همچون بیشتر جشنهای ایران در کشور فراگیر و شناخته شده بود و در خوارزم به آن «چیریروچ» میگفتند.
🍁🌾 اکنون مردمشناسان جشن «غالیشویان»(قالیشویان) در مشهد اردهال کاشان را در پیوند با جشن تیرروزی میدانند. این جشن که با آیینهای اسلامی درآمیخته، دیسهی(شکل) سوگواری گرفته و بسیار نمادین است، در دومین آدینه از مهر و نزدیک به یازدهم مهر، سالگرد جان باختن «سلطانعلی پسر محمدباقر» برگزار میشود. مردم روستای خاوه یکی از غالی(قالی)های امامزاده را بر دوش میگذارند و پس از سوگواری آن را به مردم فین میدهند. مردم فین چوب به دست و به شیوهای نمادین با کشندگان امامزاده میجنگند و غالی را در چشمهای در همان نزدیکی میشویند و به امامزاده بازمیگردانند.
🍁🌾 شستوشو یکی از آیینهای جشنهای تیرگان است که گفته میشود دیرینگی آنها به زمان کیخسرو میرسد.
🍁🌾 یکی از گمانزدها این است که نیایشگاه اردهال که اکنون امامزاده است یکی از نیایشگاههای «تیشتر» یا ستارهی باران در ایران باستان بود. اکنون نیز نیایش باران در روستاهای بسیاری برگزار میشود. در باورهای کهن ایران پیوندی میان نیایش باران و شستوشوی درگذشتگان دیده میشود.
🍁🌾 امروز جشنهای پراکندهای در پیوند با تیرگان در شماری از شهرها و روستاها برگزار میشود. «تیرما سیزهشو» یا «تیرما سیزهشو» در تیر روز از آبان برابر با دوازدهم این ماه، جشن تیرگان در مازندران و بر پایهی گاهشمار تبری است.
همچنین سیزدهم تیرماه دَیلمی برابر با آسمانروز از آبان ماه(۲۷ آبان) جشن تیرگان در گیلان که به نام «تیرجشن» و «گالشی جشن» برگزار میشود.
جشن تیرگان «زلفآباد» فراهان به نام نخستین جشن تیرگان ایران در دیماه ۱۳۸۹ و آیین استان گیلان با نام تیرماسینزه در پهرست(فهرست) برماندهای فرهنگی نابسوده(ناملموس) ایرانی پایسته(ثبت) شدهاند.
گاهی در ادب ایران همچون شماری از سرودههای فردوسی تیر به پاییز گفته میشد و امروز در بخشهایی از تاجیکستان و افغانستان همچنان گفته میشود.
🍁🌾 برای شناخت جشن تیرگان، آیینها، افسانهها و داستان آرش برچسب #جشن_تیرگان را بجویید.
با تیرگان نخست یا سیزده بهدر آشنا شوید: t.me/AdabSar/16040
✍ #پریسا_امام_وردیلو
________________
📚 برگرفته از:
۱- آیینها و جشنهای کهن در ایران امروز #محمود_روح_الامینی
۲- دیدی نو از آیینی کهن #فرهنگ_مهر
۳- جشنهای ایرانی #پرویز_رجبی
۴- گاهشماری باستانی مردمان گیلان و مازندران #نصرالله_هومند
________________
#جشن_های_ایرانی #تیرگان #مهرگان #تیرروزی #غالی_شویان
🌻🍂 @AdabSar
🍁 آشنایی با جشنهای ایرانی
🍁 جشن تیرگان سوم یا تیرروزی
🍁🌾 بیشتر جشنهای مهرماه را میتوان زیر چتر جشن بزرگ مهرگان شناخت؛ زیرا مهر، ماه جشن بود و جشنهای دیگر این ماه یا با مهرگان در پیوندند و یا در برابر بزرگیاش چندان دیده نمیشوند و در پژوهشها کمتر به آن پرداختهاند.
🍁🌾 یکی از همین جشنها جشن تیرگان سوم یا جشن تیرروزی بود. تیرگان سوم در تیرروز از مهرماه(سیزدهم مهر در گاهشمار کهن) برگزار میشد و جشنی در ستایش ستارهی باران(تیشتر یا شباهنگ) و نیایش برای بارش باران بود.
جشن تیرگان نخست همزمان با سیزدهبهدر و جشن تیرگان دوم جشن بزرگی در تیرماه بود. تیرگان سوم جشن بزرگی نبود ولی همچون بیشتر جشنهای ایران در کشور فراگیر و شناخته شده بود و در خوارزم به آن «چیریروچ» میگفتند.
🍁🌾 اکنون مردمشناسان جشن «غالیشویان»(قالیشویان) در مشهد اردهال کاشان را در پیوند با جشن تیرروزی میدانند. این جشن که با آیینهای اسلامی درآمیخته، دیسهی(شکل) سوگواری گرفته و بسیار نمادین است، در دومین آدینه از مهر و نزدیک به یازدهم مهر، سالگرد جان باختن «سلطانعلی پسر محمدباقر» برگزار میشود. مردم روستای خاوه یکی از غالی(قالی)های امامزاده را بر دوش میگذارند و پس از سوگواری آن را به مردم فین میدهند. مردم فین چوب به دست و به شیوهای نمادین با کشندگان امامزاده میجنگند و غالی را در چشمهای در همان نزدیکی میشویند و به امامزاده بازمیگردانند.
🍁🌾 شستوشو یکی از آیینهای جشنهای تیرگان است که گفته میشود دیرینگی آنها به زمان کیخسرو میرسد.
🍁🌾 یکی از گمانزدها این است که نیایشگاه اردهال که اکنون امامزاده است یکی از نیایشگاههای «تیشتر» یا ستارهی باران در ایران باستان بود. اکنون نیز نیایش باران در روستاهای بسیاری برگزار میشود. در باورهای کهن ایران پیوندی میان نیایش باران و شستوشوی درگذشتگان دیده میشود.
🍁🌾 امروز جشنهای پراکندهای در پیوند با تیرگان در شماری از شهرها و روستاها برگزار میشود. «تیرما سیزهشو» یا «تیرما سیزهشو» در تیر روز از آبان برابر با دوازدهم این ماه، جشن تیرگان در مازندران و بر پایهی گاهشمار تبری است.
همچنین سیزدهم تیرماه دَیلمی برابر با آسمانروز از آبان ماه(۲۷ آبان) جشن تیرگان در گیلان که به نام «تیرجشن» و «گالشی جشن» برگزار میشود.
جشن تیرگان «زلفآباد» فراهان به نام نخستین جشن تیرگان ایران در دیماه ۱۳۸۹ و آیین استان گیلان با نام تیرماسینزه در پهرست(فهرست) برماندهای فرهنگی نابسوده(ناملموس) ایرانی پایسته(ثبت) شدهاند.
گاهی در ادب ایران همچون شماری از سرودههای فردوسی تیر به پاییز گفته میشد و امروز در بخشهایی از تاجیکستان و افغانستان همچنان گفته میشود.
🍁🌾 برای شناخت جشن تیرگان، آیینها، افسانهها و داستان آرش برچسب #جشن_تیرگان را بجویید.
با تیرگان نخست یا سیزده بهدر آشنا شوید: t.me/AdabSar/16040
✍ #پریسا_امام_وردیلو
________________
📚 برگرفته از:
۱- آیینها و جشنهای کهن در ایران امروز #محمود_روح_الامینی
۲- دیدی نو از آیینی کهن #فرهنگ_مهر
۳- جشنهای ایرانی #پرویز_رجبی
۴- گاهشماری باستانی مردمان گیلان و مازندران #نصرالله_هومند
________________
#جشن_های_ایرانی #تیرگان #مهرگان #تیرروزی #غالی_شویان
🌻🍂 @AdabSar
ادبسار
🍁 جشن گاهنباری «ایاسرم» و گاه آفرینش گیاهان 🍃🍂 پایان مهر همزمان است با یکی دیگر از جشنهای ششگانهی گاهنباری که همچون گاهانبارهای دیگر در پنج روز برگزار میشد و روز پنجم آن همراه با جشنی بزرگ بود. 🍃🍂 گاهشمار (تقویم) گاهنباری کهنترین سامانهی گاهشماری…
🍁 جشن گاهانباری، پل رسیدن به بهشت در باور ایرانیان
🍃🍂 گاهنبارها کهنترین جشنهای ایرانی بودند. بر پایهی افسانهها آسمان، آب، زمین، گیاه، جانوران و آدم در این شش گام آفریده شدند. واژهی گاهنبار برآمده از گاثا یا گاسا به مانک (معنی) گاه بوده و با گاتها همریشه است. در پارسی پهلوی به آن گاسانبار میگفتند.
شش گاهنبار سال آیینهای یکسانی داشتند و ایرانیان باستان در پایبندی به این آیینها سختگیر بودند. اگر کسی از آن سر میپیچید، رانده (طرد) میشد و نمیتوانست برای رسیدن به بهشت از پل چینوَت بگذرد. واژهی چینوَت در پارسی باستان به سَرتاک در پارسی پهلوی و صراط در عربی دگرگون شد. گاهانبارها ویژهی بخش کردن سال و برنامهریزی برای کشاورزی بودند.
🍃🍂 پیدایش گاهنبار و جشنهای گاهنباری را از روزگار پیشدادیان و جمشید پیشدادی میدانند. گاهنبارها با پیشهی ایرانیان که کشاورزی و دامداری بود گره خورده بودند. گاهنبار در آغاز جشن کشاورزی بود. هریک از گاهنبارها برابر با زمانی است که دگرگونیهای بنیادین برای کشاورزان رخ میداد و این دگرگونیها با خود جشن و شادی میآورد.
🍃🍂 گاهنبار یا گاهانبارها جشن ستایش آفرینش بودند. ولی نباید فراموش کرد که بیشتر جشنهای باستانی ریشهی زیستی داشتند. جشنهای گاهنباری نیز سال را برای کشاورزان بخشبندی میکردند. پژوهشگران کنونی میگویند در زمان باستان که هنوز گاهشمار (تقویم) هفته و ماه نبود ایرانیان برای بخشبندی سال یک سال را به چهار وَرشیم (فصل) بخش میکردند و هر ورشیم را با برگزاری جشنی در میانهی آن به دو بخش میکردند و این بخشبندی راهکاری ساده ولی باریکبینانه برای شمارش روزها و آگاه شدن از آغاز و پایان سال بود. یکی دیگر از انگیزههای برگزاری جشنهای نیمهی بهار، تابستان، پاییز و زمستان این بود که کشاورزان و دامداران بتوانند برای کشتوکار خود برنامهریزی کنند. در گذشتههای دور به این جشنها گاهنباری میگفتند. چنانچه این دیدگاه درست باشد، ما باید هشت گاهنبار در گاهشمار باستانی داشته باشیم ولی اکنون تنها نام شش گاهنبار را میدانیم.
🍃🍂 آیین جشنهای گاهنباری گرد هم آمدن و ستایش برای دَهِشهای زمین بود. خوان (سفره) مهمانی گاهنباری باید همهجا گسترده میشد، مردم جویای روز و روزگار همدیگر میشدند و با داد و بخشندگی رفتار میکردند. در بندهش آمده است: «اگر کسی در سال یکبار به گاهانبار برود بر کارهای نیکی که کردهاست افزوده خواهد شد.»
✍ #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #گاهنبار_ایاسرم #جشن_گاهنباری #مهرگان
📚 برگرفته از:
۱- مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان #اردشیر_آذرگشسب
۲- دیدی نو از دینی کهن #فرهنگ_مهر
۳- گاهشماری و جشنهای ایران باستان #هاشم_رضی
🍃🍂 @AdabSar
🍃🍂 گاهنبارها کهنترین جشنهای ایرانی بودند. بر پایهی افسانهها آسمان، آب، زمین، گیاه، جانوران و آدم در این شش گام آفریده شدند. واژهی گاهنبار برآمده از گاثا یا گاسا به مانک (معنی) گاه بوده و با گاتها همریشه است. در پارسی پهلوی به آن گاسانبار میگفتند.
شش گاهنبار سال آیینهای یکسانی داشتند و ایرانیان باستان در پایبندی به این آیینها سختگیر بودند. اگر کسی از آن سر میپیچید، رانده (طرد) میشد و نمیتوانست برای رسیدن به بهشت از پل چینوَت بگذرد. واژهی چینوَت در پارسی باستان به سَرتاک در پارسی پهلوی و صراط در عربی دگرگون شد. گاهانبارها ویژهی بخش کردن سال و برنامهریزی برای کشاورزی بودند.
🍃🍂 پیدایش گاهنبار و جشنهای گاهنباری را از روزگار پیشدادیان و جمشید پیشدادی میدانند. گاهنبارها با پیشهی ایرانیان که کشاورزی و دامداری بود گره خورده بودند. گاهنبار در آغاز جشن کشاورزی بود. هریک از گاهنبارها برابر با زمانی است که دگرگونیهای بنیادین برای کشاورزان رخ میداد و این دگرگونیها با خود جشن و شادی میآورد.
🍃🍂 گاهنبار یا گاهانبارها جشن ستایش آفرینش بودند. ولی نباید فراموش کرد که بیشتر جشنهای باستانی ریشهی زیستی داشتند. جشنهای گاهنباری نیز سال را برای کشاورزان بخشبندی میکردند. پژوهشگران کنونی میگویند در زمان باستان که هنوز گاهشمار (تقویم) هفته و ماه نبود ایرانیان برای بخشبندی سال یک سال را به چهار وَرشیم (فصل) بخش میکردند و هر ورشیم را با برگزاری جشنی در میانهی آن به دو بخش میکردند و این بخشبندی راهکاری ساده ولی باریکبینانه برای شمارش روزها و آگاه شدن از آغاز و پایان سال بود. یکی دیگر از انگیزههای برگزاری جشنهای نیمهی بهار، تابستان، پاییز و زمستان این بود که کشاورزان و دامداران بتوانند برای کشتوکار خود برنامهریزی کنند. در گذشتههای دور به این جشنها گاهنباری میگفتند. چنانچه این دیدگاه درست باشد، ما باید هشت گاهنبار در گاهشمار باستانی داشته باشیم ولی اکنون تنها نام شش گاهنبار را میدانیم.
🍃🍂 آیین جشنهای گاهنباری گرد هم آمدن و ستایش برای دَهِشهای زمین بود. خوان (سفره) مهمانی گاهنباری باید همهجا گسترده میشد، مردم جویای روز و روزگار همدیگر میشدند و با داد و بخشندگی رفتار میکردند. در بندهش آمده است: «اگر کسی در سال یکبار به گاهانبار برود بر کارهای نیکی که کردهاست افزوده خواهد شد.»
✍ #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #گاهنبار_ایاسرم #جشن_گاهنباری #مهرگان
📚 برگرفته از:
۱- مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان #اردشیر_آذرگشسب
۲- دیدی نو از دینی کهن #فرهنگ_مهر
۳- گاهشماری و جشنهای ایران باستان #هاشم_رضی
🍃🍂 @AdabSar