🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅پالایش زبان پارسی

«تنوین» ابزاری برای ساختن «قید» در زبان عربی است و جایی در دستور زبان پارسی ندارد.
پس همان‌گونه که هر زبانی، واژه‌های بیگانه‌ای را که می‌گیرد بومی می‌کند، ما نیز باید «ن» پارسی را جایگزین تنوین عربی کنیم.
اگر می‌خواهیم تنوین به‌کار ببریم (که بهتر است به‌کار نبریم) بهتر است که فعلن، اصلن، اتفاقن، تصادفن، اجبارن و… باشد.
دیگر این که کاربرد تنوین، تنها برای واژه‌های عربی درست است و واژه‌های پارسی تنوین نمی‌گیرند.
از این‌رو واژه‌هایی مانند: پیغاما، جانا، دوما، زبانا، سوما، گاها، ناچارا، ناگزیرا، نژادا... نادرستند.
در این واژه‌ها تنوین عربی باید به «ی» و «ین» پارسی برگردانده شوند:
پیغامی، جانی، دومین، زبانی، سومین، گاهی، ناچار، نژادی.
بماند که نیاگان ما در پارسی پهلوی «ای‌ها» را به‌کار می‌بردند که برابر تنوین عربی‌ست و هنوز هم در گویش اسپهانی (اصفهانی) کاربرد دارد.
شاید شما هم شنیده باشید که اسپهانی‌ها برای نمونه به‌جای «گاها» یا «گاهن» می گویند «گاهی‌ها» یا «گاییا»!

✍ #مجید_دری
#پارسی_پاک #تنوین
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادب‌سار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸

پویایی هر زبان زمانی آغاز می‌شود که از ایستایی دوری گزیند. «ضیاالدین هاجری»


🖋📋 واژه‌های بیگانه در دستور زبان پارسی
           «بخش پنجم»
           گردآورنده: #بزرگمهر_صالحی


#تنوین : دوکژه، نَوناندن
#جامد : فسرده، بَربَست، دج، برناگرفته
#جمع : رَمَن، از اوستایی جم، انبوهه، بیشال
#جمله : گفتار، سخن، وَچَک، سهان
#جمله_صله #جمله_فعلی #جمله_مکمل : گفت پردازنده، سهان کروازی

#جمله_ناقص :سهان نابون، گفت ناپَردَخته، گفته‌ی نارسا
#حاصل_مصدر : فرآمدکِنش، دستآوردکِنش، دستیافت کنش
#حاضر : باشنده، بودباش←(پیشنهاد نگارنده)
#حال : از پارسی هال، پیشاست، اکنون، کنون، هم‌اکنون
#حالات : پایه‌ها، کنون‌ها

#حالات_اسم : پایه‌های نام، کاته‌ی نام‌ها
#حالات_صفت : پی‌های فروزه، کاته‌های فروزه
#حالت : پایه، جاور، چگونگی، کنون، کنونگی، کنونه، کاته
#حالت_ندا : کاته‌ی ندا، پایه خوانده، پایه بانگ
#حالت_فاعلی : کاته‌ی کُنشی، پایه‌ی کارورزی، پایه‌ی پویندگی

#حالت_مضاف_الیه : پایه‌ی فزایش، پایه‌ی فزاینده، کاته پیوند
#حالت_مفعولی : پایه‌ی پذیرا، پایه‌ی پوییدگی
#حذف_ارکان_جمله : انداختن پی‌های سخن (گفتار، وَچک)، هَزبش، پی‌های سخن
#حذف : هزبش، انداختن، انداختگی، سترس، اندازش←(پیشنهاد نگارنده)

#حرف_ربط_بیانی : آویزه‌های روشن‌ساز، آویزگان پیوندی روشن‌ساز، واج پیوند واپشی
#حرف_ربط_مرکب : آویزه‌ی پیوندی گفتن
#حرف_ربط_مُرکب : آویزه‌ی پیوندی آمیخته، وات آمیزه‌ی پیوند، وات بندآمیخته


دنباله دارد
#پارسی_پاک


🖋📋 برجسته‌ترین بازخن‌ها (منابع):
۱- پیوست‌های فرهنگ ساختاری زبان پارسی، ضیاالدین هاجری
۲- فرهنگ نظام با ریشه‌شناسی، محمدعلی داعی‌الاسلام
۳- فرهنگ اخترشناسی، محمد حیدری ملایری

📋🖋 @AdabSar