ادب‌سار
14.9K subscribers
4.95K photos
123 videos
21 files
859 links
آرمان ادب‌سار
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی

instagram.com/AdabSar

گردانندگان:
بابک
مجید دُری @MajidDorri
پریسا امام‌وردیلو @New_View

فروشگاه ادبسار: @AdabSar1
Download Telegram
☀️☀️☀️☀️
@AdabSar

🏵 آشنایی با جشن‌های ایرانی
🏵 جشن رام‌روزی

🏵 بیست و یکم ماه مهر در گاهشماری یزدگردی ایران رام‌روز نام داشت و روز برگزاری جشن رام‌روزی بود. جشن رام‌روزی جشنی وابسته به مهرگان بود. زیرا مهرگان جشن بسیار بزرگی بود که گرچه روزهای برگزاری آن روشن است ولی به گفته‌ی ابوریحان بیرونی، سراسر ماه مهر جشن و شادمانی برگزار می‌شد. همانگونه که امروز ماه فروردین، کمابیش ماه جشن نوروز است.

🏵 بر پایه‌ی گاهشمار سغدی که شش روز با گاهشمار یزدگردی دگرسانی(تفاوت) دارد، رام‌روز هم‌زمان با واپسین روز جشن مهرگان و به نوشته‌ی بیرونی، روزی بود که کاوه، این نماد میهن‌پرستی به همراه فریدون بر آژی‌دهاک(ضحاک) پیروز شدند و فریدون، آژی‌دهاک را در کوه دماوند به بند کشید. جشن پیروزی پرآوازه‌ی آن‌ها با جشن‌های مهرگان درآمیخت. امروز بسیاری از کهن‌نگاران(مورخان)، فریدون شاهنامه را همان داریوش هخامنشی می‌دانند. بر پایه‌ی شاهنامه، فریدون تاگ(تاج) شاهی آژی‌دهاک را بر سر نهاد. آن روز، روزمهر از ماه مهر بود که جشن مهرگان برپا شد. در پی این رویدادها و جشن‌ها، ماه مهر نمادی برای امید به پیروزی نیکی بر بدی شد.

🏵 جشن‌های آیینی مهرگان در شش روز برگزار می‌شد.
همانگونه که می‌دانیم مهرگان بسیار کهن است و پیشینه‌ای به اندازه‌‌ی پیدایش میتراگرایی و آیین مهرپرستی دارد. آیین مهرپرستی و ستایش ایزد مهر، آیینی در میان آریاییان نخستین و دودمان‌های هند و آریایی بود که سپس به اروپا نیز راه یافت. ایزد مهر پس از پیدایش کیش زرتشتی یکی از فرشتگان برجسته بود.

🏵 روز نخست مهرگان، مهرگان کوچک و جشن مردم بود و روز ششم آن(رام‌روز) مهرگان بزرگ و جشن پادشاهان و فرمانروایان بود. این تنها روزی بود که شاهان و مردم می‌توانستند در کنار یکدیگر باده‌گساری کنند. میتراکانا یا مهرگان بزرگ، تنها روزی بود که شاهان هخامنشی با ردای ارغوانی می‌توانستند در برابر دیدگان مردم پایکوبی کنند(برقصند).

🏵 جشن مهرگان سرگذشتی پر رویداد و پر فراز و نشیب دارد. از آن‌رو گفته می‌شود جشن دلباختگان است که نخست، مهرگان جشن دوستی و پیمان و استوار ماندن بر پیمان‌ها بود و دوم، بر پایه‌ی افسانه‌ها و آنچه در نسک بندهش/بندهشن آمده، روزی بود که مشی و مشیانه، نخستین مرد و زن روی زمین، از پشت کیومرس و به گونه‌ی گیاه روییدند و در هم پیچیدند.

🏵 جشن رام‌روزی همچنین جشنی در ستایش ایزد رام بود. "رام"، ایزد شادمانی، آشتی و بخشنده‌ی چراگاه‌های فراخ بود. گفته می‌شود او به تن آدمی جان می‌بخشید.
ابوریحان بیرونی نام این جشن را "رام‌روچ" نوشته است. جشن رام‌روزی در سرزمین خوارزم بیشتر شناخته شده بود.

🏵 به گواه بسیاری، آغاز جشن مهرگان روز نخست یا دوم مهر است که در زمان ساسانیان به مهرروز(شانزدهم) مهر جابجا شد و رام‌روز شش روز پس از آن و برابر با بیست و یکم مهر بود. جشن مهرگان تا زمان تازش مغولان همچنان جشنی فراگیر بود ولی شوربختانه پس از آن کم‌فروغ و بی‌فروغ شد.

🏵 فرتور(عکس) پیوست: تندیس برنزی کاوه آهنگر است که در انباری شهرداری اسپادانا (اصفهان) نگهداری می‌شود. این تندیس شش و نیم گز(متر) است.
goo.gl/n32XEX

گردآوری و نگارش #پریسا_امام_وردی
______________
برگرفته از:
۱- "جشن‌های ایران باستان"
نویسنده: #محمد_حسین_موسوی
۲- "جشن‌های فراموش شده‌ی ایران باستان"
#مریم_نوذری_تهرانی و #بهروز_بیگوند
______________
#مهرگان #جشن_مهرگان #جشن_رام_روز #جشن_رام_روزی #فرهنگ_ایران

@AdabSar
☀️☀️☀️☀️
🌬🌨 @AdabSar

❄️ آشنایی با جشن‌های ایرانی
❄️ جشن میانه‌ی زمستان

💃 جشن میانه‌ی زمستان، یکی از جشن‌های پرشمار ایران باستان و در پیوند با موسم(فصل) و بخش‌بندی آن است.
دسته‌ای از جشن‌های کهن ایرانی، با دگرگونی موسم‌ها یا شمارش آغاز و انجام آن در پیوند بودند. برای نمونه در هر موسم برای آغاز، میانه و پایان آن جشن گرفته می‌شد. جشن‌های میانه‌ی بهار، میانه‌ی تابستان، میانه‌ی پاییز و میانه‌ی زمستان از این دسته هستند.

☔️💃 از جشن میانه‌ی زمستان و آیین‌های آن هیچ آگاهی برای ما نمانده است. باستان‌شناسان و کهن‌نگاران(مورخان) باور دارند که آیین‌های این جشن به دست موبدان زمان ساسانیان دچار دگرگونی‌های دروغینی شده و شوند(دلیل) آن هم این است که ساسانیان می‌کوشیدند جشن‌های گاهنباری را با گاهشماری مزدیسنا و باورهای دینی نوساخته خود هماهنگ کرده و آن‌ها را دارای ریشه‌ی دینی بنمایانند.

💃 در نیپیک‌های کهن ایرانی از شش جشن دیرینه و سالیانه نام برده شده که با نام «جشن‌های گاهنباری» شناخته می‌شوند.
به گمان پژوهشگران، جشن‌های گاهَـنْـباری (پاره‌های سال/موسم‌های سالیانه)، بازمانده‌ی یکی از گاهشماری‌های کهن است که سال خورشیدی نه به دوازده ماه خورشیدی، که به چهار موسم و هر موسم به دو نیم بخش می‌شدند و هر یک از این بازه‌های زمانی، نام و جشنی ویژه به همراه داشت.
سال گاهنباری از هنگام دگرگونی(انقلاب) تابستانی یا نخستین روز تابستان (بلندترین روز سال) آغاز می‌شد و پس از هفت پاره‌ی زمانی (سه پایان موسم و چهار میانه) به آغاز سال پسین می‌رسید. پایان بهار یا آغاز تابستان مانند دیگر موسم‌ها، دارای جشن گاهنباری نبود و جشن آغاز سال نو به‌شمار می‌رفت.

❄️💃 با آنکه آیین این جشن فراموش شده‌اند، مردمان استان‌ها و روستاهای گوناگون با برگزاری آیین‌هایی، جشن میانه‌ی زمستان را زنده نگاه داشته‌اند.
جشن بزرگداشت "پیرشالیار"(یا شهریار) در سرزمین کهن اورامانات کردستان، جشن "میرما" در تپورستان(مازندران) و اَپاختر(شمال) کوهستان‌های هندوکش (استان‌های تخار، بغلان و سمنگان)، نمونه‌هایی از آن هستند. همچنین نیمه‌ی زمستان، در برخی گاهشمارهای بومی، مانند گاهشمار‌ "وهار کردی" که در لرستان، بختیاری و کردستان نشانه‌های آن تا به امروز مانده است، آغاز سال نو به شمار می‌رفت.
______________
📖📖 برگرفته از:
۱- جشن‌های فراموش شده‌ی ایران باستان #مریم_نوذری_تهرانی و #بهروز_بیگوند
۲- راهنمای زمان جشن‌ها و گردهمایی ملی ایرانیان #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
۳- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان #هاشم_رضی
______________
#فرهنگ_ایران #جشن_میانه_زمستان #بهمنگان
🌬🌨 @AdabSar
Forwarded from ادب‌سار
☀️☀️☀️☀️
@AdabSar

🏵 آشنایی با جشن‌های ایرانی
🏵 جشن رام‌روزی

🏵 بیست و یکم ماه مهر در گاهشماری یزدگردی ایران رام‌روز نام داشت و روز برگزاری جشن رام‌روزی بود. جشن رام‌روزی جشنی وابسته به مهرگان بود. زیرا مهرگان جشن بسیار بزرگی بود که گرچه روزهای برگزاری آن روشن است ولی به گفته‌ی ابوریحان بیرونی، سراسر ماه مهر جشن و شادمانی برگزار می‌شد. همانگونه که امروز ماه فروردین، کمابیش ماه جشن نوروز است.

🏵 بر پایه‌ی گاهشمار سغدی که شش روز با گاهشمار یزدگردی دگرسانی(تفاوت) دارد، رام‌روز هم‌زمان با واپسین روز جشن مهرگان و به نوشته‌ی بیرونی، روزی بود که کاوه، این نماد میهن‌پرستی به همراه فریدون بر آژی‌دهاک(ضحاک) پیروز شدند و فریدون، آژی‌دهاک را در کوه دماوند به بند کشید. جشن پیروزی پرآوازه‌ی آن‌ها با جشن‌های مهرگان درآمیخت. امروز بسیاری از کهن‌نگاران(مورخان)، فریدون شاهنامه را همان داریوش هخامنشی می‌دانند. بر پایه‌ی شاهنامه، فریدون تاگ(تاج) شاهی آژی‌دهاک را بر سر نهاد. آن روز، روزمهر از ماه مهر بود که جشن مهرگان برپا شد. در پی این رویدادها و جشن‌ها، ماه مهر نمادی برای امید به پیروزی نیکی بر بدی شد.

🏵 جشن‌های آیینی مهرگان در شش روز برگزار می‌شد.
همانگونه که می‌دانیم مهرگان بسیار کهن است و پیشینه‌ای به اندازه‌‌ی پیدایش میتراگرایی و آیین مهرپرستی دارد. آیین مهرپرستی و ستایش ایزد مهر، آیینی در میان آریاییان نخستین و دودمان‌های هند و آریایی بود که سپس به اروپا نیز راه یافت. ایزد مهر پس از پیدایش کیش زرتشتی یکی از فرشتگان برجسته بود.

🏵 روز نخست مهرگان، مهرگان کوچک و جشن مردم بود و روز ششم آن(رام‌روز) مهرگان بزرگ و جشن پادشاهان و فرمانروایان بود. این تنها روزی بود که شاهان و مردم می‌توانستند در کنار یکدیگر باده‌گساری کنند. میتراکانا یا مهرگان بزرگ، تنها روزی بود که شاهان هخامنشی با ردای ارغوانی می‌توانستند در برابر دیدگان مردم پایکوبی کنند(برقصند).

🏵 جشن مهرگان سرگذشتی پر رویداد و پر فراز و نشیب دارد. از آن‌رو گفته می‌شود جشن دلباختگان است که نخست، مهرگان جشن دوستی و پیمان و استوار ماندن بر پیمان‌ها بود و دوم، بر پایه‌ی افسانه‌ها و آنچه در نسک بندهش/بندهشن آمده، روزی بود که مشی و مشیانه، نخستین مرد و زن روی زمین، از پشت کیومرس و به گونه‌ی گیاه روییدند و در هم پیچیدند.

🏵 جشن رام‌روزی همچنین جشنی در ستایش ایزد رام بود. "رام"، ایزد شادمانی، آشتی و بخشنده‌ی چراگاه‌های فراخ بود. گفته می‌شود او به تن آدمی جان می‌بخشید.
ابوریحان بیرونی نام این جشن را "رام‌روچ" نوشته است. جشن رام‌روزی در سرزمین خوارزم بیشتر شناخته شده بود.

🏵 به گواه بسیاری، آغاز جشن مهرگان روز نخست یا دوم مهر است که در زمان ساسانیان به مهرروز(شانزدهم) مهر جابجا شد و رام‌روز شش روز پس از آن و برابر با بیست و یکم مهر بود. جشن مهرگان تا زمان تازش مغولان همچنان جشنی فراگیر بود ولی شوربختانه پس از آن کم‌فروغ و بی‌فروغ شد.

🏵 فرتور(عکس) پیوست: تندیس برنزی کاوه آهنگر است که در انباری شهرداری اسپادانا (اصفهان) نگهداری می‌شود. این تندیس شش و نیم گز(متر) است.
goo.gl/n32XEX

گردآوری و نگارش #پریسا_امام_وردی
______________
برگرفته از:
۱- "جشن‌های ایران باستان"
نویسنده: #محمد_حسین_موسوی
۲- "جشن‌های فراموش شده‌ی ایران باستان"
#مریم_نوذری_تهرانی و #بهروز_بیگوند
______________
#مهرگان #جشن_مهرگان #جشن_رام_روز #جشن_رام_روزی #فرهنگ_ایران

@AdabSar
☀️☀️☀️☀️
🌬🌨 @AdabSar

❄️ آشنایی با جشن‌های ایرانی
❄️ جشن میانه‌ی زمستان

☃️💃 جشن میانه‌ی زمستان، یکی از جشن‌های بخش‌بندی موسم(فصل) و سال بود که ایرانیان در این روز برای گذراندن نیمی از زمستان سخت و نزدیک شدن به بهار دل‌انگیز پایکوبی می‌کردند.
در گذشته‌های دور که هنوز گاهشمار روز و ماه نبود، ایرانیان برای بخش‌بندی سال، یک سال را به چهار موسم(فصل) بخش می‌کردند و هر موسم را با برگزاری جشنی در میانه‌ی آن به دو بخش می‌کردند و این بخش‌بندی، راهکاری ساده ولی باریک‌بینانه برای شمارش روزها و آگاه شدن از آغاز و پایان سال بود. یکی دیگر از انگیزه‌های برگزاری جشن‌های نیمه‌ی بهار، تابستان، پاییز و زمستان این بود که کشاورزان و دامداران بتوانند برای کشت‌وکار خود برنامه‌ریزی کنند. در گذشته‌های دور به این جشن‌ها گاهنباری می‌گفتند. پژوهشگران بر این باورند که جشن‌های گاهنباری هشت جشن بودند. ولی موبدان ساسانی با دستبَری(تحریف) آیین‌های کهن، دو جشن را زدوده‌اند تا جشن‌های گاهنباری شش‌گانه شود و با شش گام آفرینش در باورهای مزدیسنایی و برخی از باورهای دینی نوساخته‌ی این موبدان هماهنگ گردد. از سویی جشن‌ها را دارای ریشه‌ی دینی بنمایانند.

💃 گروهی از پژوهشگران گفته‌اند که سال گاهنباری از هنگام دگرگونی(انقلاب) تابستانی یا نخستین روز تابستان (بلندترین روز سال) آغاز می‌شد و پس از هفت پاره‌ی زمانی (سه پایان موسم و چهار میانه) به آغاز سال پسین می‌رسید. پایان بهار یا آغاز تابستان مانند دیگر موسم‌ها، دارای جشن گاهنباری نبود و جشن آغاز سال نو به‌شمار می‌رفت.

❄️💃 با آنکه آیین‌های این جشن فراموش شده‌اند، مردمان استان‌ها و روستاهای گوناگون با برگزاری آیین‌هایی، جشن میانه‌ی زمستان را زنده نگاه می‌داشتند. نواختن ساز و سر دادن آواز، پایکوبی، پختن و خوردن آش، نیایش و شب‌نشینی بخش‌هایی از آیین‌های گذشته‌های نه‌چندان دور بود.
شاید بتوان گفت جشن بزرگداشت "پیرشالیار"(یا شهریار) در سرزمین کهن اورامانات کردستان، جشن "میرما" در تپورستان(مازندران) و اَپاختر(شمال) کوهستان‌های هندوکش (استان‌های تخار، بغلان و سمنگان)، نمونه‌هایی به جا مانده از جشن میانه زمستان هستند. همچنین نیمه‌ی زمستان، در برخی گاهشمارهای بومی، مانند گاهشمار‌ "وهار کردی" که در لرستان، بختیاری و کردستان نشانه‌های آن تا به امروز مانده است، آغاز سال نو به شمار می‌رفت.

✍️ #پریسا_امام_وردی
#جشن_های_ایرانی #جشن_میانه_زمستان #بهمنگان
______
📖📖 برگرفته از:
۱- جشن‌های فراموش شده‌ی ایران باستان #مریم_نوذری_تهرانی و #بهروز_بیگوند
۲- راهنمای زمان جشن‌ها و گردهمایی ملی ایرانیان #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
۳- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان #هاشم_رضی

🌬🌨 @AdabSar
☀️🇮🇷 @AdabSar

🏵 آشنایی با جشن‌های ایرانی
🏵 جشن رام‌روزی

🏵 بیست و یکم مهر در گاهشماری کهن ایران رام‌روز نام داشت و جشن رام‌روزی، جشنی وابسته به مهرگان در این روز برگزار می‌شد. زیرا مهرگان جشن بسیار بزرگی بود که گرچه روزهای برگزاری آن روشن است ولی به گفته‌ی ابوریحان بیرونی، سراسر مهر جشن و شادمانی برپا بود. همانگونه که امروز فروردین، کمابیش ماه جشن نوروز است و دیگر جشن‌های آن وابسته به نوروز هستند.

🏵 بر پایه‌ی گاهشمار سغدی که شش روز با گاهشمار یزدگردی دگرسانی(تفاوت) دارد، رام‌روز هم‌زمان با واپسین روز جشن مهرگان و به نوشته‌ی بیرونی، روزی بود که کاوه، این نماد میهن‌پرستی به همراه فریدون بر آژی‌دهاک(ضحاک) پیروز شدند و فریدون، آژی‌دهاک را در کوه دماوند به بند کشید. جشن پیروزی پرآوازه‌ی آن‌ها با جشن‌های مهرگان درآمیخت.

🏵 امروز بسیاری از کهن‌نگاران(مورخان)، فریدون شاهنامه را همان داریوش هخامنشی می‌دانند. بر پایه‌ی شاهنامه، فریدون تاگ(تاج) شاهی آژی‌دهاک را بر سر نهاد. آن روز، روزمهر از ماه مهر بود که جشن مهرگان برپا شد. در پی این رویدادها و جشن‌ها، ماه مهر نمادی برای امید به پیروزی نیکی بر بدی شد.

🏵 جشن‌های آیینی مهرگان در شش روز برگزار می‌شد. همانگونه که می‌دانیم مهرگان بسیار کهن است و پیشینه‌ای به اندازه‌‌ی پیدایش میتراگرایی و آیین مهرپرستی دارد. آیین مهرپرستی و ستایش ایزد مهر، آیینی در میان آریاییان نخستین و دودمان‌های هند و آریایی بود که سپس به اروپا نیز راه یافت. ایزد مهر پس از پیدایش کیش زرتشتی یکی از امشاسپندان یا فرشتگان برجسته بود.

🏵 روز نخست مهرگان، مهرگان کوچک و جشن مردم بود و روز ششم آن(رام‌روز) مهرگان بزرگ و جشن پادشاهان و فرمانروایان بود. این تنها روزی بود که شاهان و مردم می‌توانستند در کنار یکدیگر باده‌گساری کنند. میتراکانا یا مهرگان بزرگ، تنها روزی بود که شاهان هخامنشی با ردای ارغوانی می‌توانستند در برابر دیدگان مردم پایکوبی کنند(برقصند).

🏵 جشن مهرگان سرگذشتی پر رویداد و پر فراز و نشیب دارد. همچنین گفته می‌شود که مهرگان، جشن دلباختگان است. از آن رو که نخست، مهرگان جشن دوستی و پیمان و استوار ماندن بر پیمان‌ها بود و دوم، بر پایه‌ی افسانه‌ها و آنچه در نسک بندهش آمده، روزی بود که مشی و مشیانه، نخستین مرد و زن روی زمین، به گونه‌ی گیاه روییدند و در هم پیچیدند. آنان از پشت کیومرس بودند.

🏵 جشن رام‌روزی همچنین جشنی در ستایش ایزد رام بود. «رام»، ایزد شادمانی، آشتی و بخشنده‌ی چراگاه‌های فراخ بود. گفته می‌شود او به تن آدمی جان می‌بخشید.
ابوریحان بیرونی نام این جشن را «رام‌روچ» نوشته است. جشن رام‌روزی در سرزمین خوارزم بیشتر شناخته شده بود.
جشن مهرگان تا زمان تازش مغولان همچنان جشنی فراگیر بود ولی شوربختانه پس از آن کم‌فروغ و بی‌فروغ شد.

🏵 فرتور(عکس) پیوست: تندیس برنزی کاوه آهنگر است که در انباری شهرداری اسپادانا (اصفهان) نگهداری می‌شود. این تندیس شش و نیم گز(متر) است.
goo.gl/n32XEX

#پریسا_امام_وردیلو
____________
📚 برگرفته از:
۱- جشن‌های ایران باستان #محمد_حسین_موسوی
۲- جشن‌های فراموش شده‌ی ایران باستان #مریم_نوذری_تهرانی و #بهروز_بیگوند
____________
#جشن_های_ایرانی #جشن_مهرگان #مهرگان #جشن_رام_روز #جشن_رام_روزی

☀️🇮🇷 @AdabSar
🌬🌨 @AdabSar

❄️ آشنایی با جشن‌های ایرانی
❄️ جشن میانه‌ی زمستان

☃️💃 جشن میانه‌ی زمستان، یکی از جشن‌های بخش‌بندی وَرشیم/فَرشیم(فصل) و سال بود که ایرانیان در این روز برای گذراندن نیمی از زمستان سخت و نزدیک شدن به بهار دل‌انگیز پایکوبی می‌کردند.
در گذشته‌های دور که هنوز گاهشمار روز و ماه نبود، ایرانیان برای بخش‌بندی سال، یک سال را به چهار وَرشیم بخش می‌کردند و هر وَرشیم را با برگزاری جشنی در میانه‌ی آن به دو بخش می‌کردند و این بخش‌بندی، راهکاری ساده ولی باریک‌بینانه برای شمارش روزها و آگاه شدن از آغاز و پایان سال بود. یکی دیگر از انگیزه‌های برگزاری جشن‌های نیمه‌ی بهار، تابستان، پاییز و زمستان این بود که کشاورزان و دامداران بتوانند برای کشت‌وکار خود برنامه‌ریزی کنند. در گذشته‌های دور به این جشن‌ها گاهنباری می‌گفتند. پژوهشگران بر این باورند که جشن‌های گاهنباری هشت جشن بودند. ولی موبدان ساسانی با دستبَری(تحریف) آیین‌های کهن، دو جشن را زدوده‌اند تا جشن‌های گاهنباری شش‌گانه شود و با شش گام آفرینش در باورهای مزدیسنایی و برخی از باورهای دینی نوساخته‌ی این موبدان هماهنگ گردد. از سویی جشن‌ها را دارای ریشه‌ی دینی بنمایانند.

💃 گروهی از پژوهشگران گفته‌اند که سال گاهنباری از هنگام دگرگونی(انقلاب) تابستانی یا نخستین روز تابستان (بلندترین روز سال) آغاز می‌شد و پس از هفت پاره‌ی زمانی (سه پایان ورشیم و چهار میانه) به آغاز سال پسین می‌رسید. پایان بهار یا آغاز تابستان مانند دیگر ورشیم‌ها، دارای جشن گاهنباری نبود و جشن آغاز سال نو به‌شمار می‌رفت.

❄️💃 با آنکه آیین‌های این جشن فراموش شده‌اند، مردمان استان‌ها و روستاهای گوناگون با برگزاری آیین‌هایی، جشن میانه‌ی زمستان را زنده نگاه می‌داشتند. نواختن ساز و سر دادن آواز، پایکوبی، پختن و خوردن آش، نیایش و شب‌نشینی بخش‌هایی از آیین‌های گذشته‌های نه‌چندان دور بود.
شاید بتوان گفت جشن بزرگداشت "پیرشالیار"(یا شهریار) در سرزمین کهن اورامانات کردستان، جشن "میرما" در تپورستان(مازندران) و اَپاختر(شمال) کوهستان‌های هندوکش (استان‌های تخار، بغلان و سمنگان)، نمونه‌هایی به جا مانده از جشن میانه زمستان هستند. همچنین نیمه‌ی زمستان، در برخی گاهشمارهای بومی، مانند گاهشمار‌ "وهار کردی" که در لرستان، بختیاری و کردستان نشانه‌های آن تا به امروز مانده است، آغاز سال نو به شمار می‌رفت.

✍️ #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #بهمنگان #جشن_میانه_زمستان #گاهنبار
________________
📖📖 برگرفته از:
۱- جشن‌های فراموش شده‌ی ایران باستان #مریم_نوذری_تهرانی و #بهروز_بیگوند
۲- راهنمای زمان جشن‌ها و گردهمایی ملی ایرانیان #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
۳- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان #هاشم_رضی

🌬🌨 @AdabSar
Forwarded from ادب‌سار
☀️🇮🇷 @AdabSar

🏵 آشنایی با جشن‌های ایرانی
🏵 جشن رام‌روزی

🏵 بیست و یکم مهر در گاهشماری کهن ایران رام‌روز نام داشت و جشن رام‌روزی، جشنی وابسته به مهرگان در این روز برگزار می‌شد. زیرا مهرگان جشن بسیار بزرگی بود که گرچه روزهای برگزاری آن روشن است ولی به گفته‌ی ابوریحان بیرونی، سراسر مهر جشن و شادمانی برپا بود. همانگونه که امروز فروردین، کمابیش ماه جشن نوروز است و دیگر جشن‌های آن وابسته به نوروز هستند.

🏵 بر پایه‌ی گاهشمار سغدی که شش روز با گاهشمار یزدگردی دگرسانی(تفاوت) دارد، رام‌روز هم‌زمان با واپسین روز جشن مهرگان و به نوشته‌ی بیرونی، روزی بود که کاوه، این نماد میهن‌پرستی به همراه فریدون بر آژی‌دهاک(ضحاک) پیروز شدند و فریدون، آژی‌دهاک را در کوه دماوند به بند کشید. جشن پیروزی پرآوازه‌ی آن‌ها با جشن‌های مهرگان درآمیخت.

🏵 امروز بسیاری از کهن‌نگاران(مورخان)، فریدون شاهنامه را همان داریوش هخامنشی می‌دانند. بر پایه‌ی شاهنامه، فریدون تاگ(تاج) شاهی آژی‌دهاک را بر سر نهاد. آن روز، روزمهر از ماه مهر بود که جشن مهرگان برپا شد. در پی این رویدادها و جشن‌ها، ماه مهر نمادی برای امید به پیروزی نیکی بر بدی شد.

🏵 جشن‌های آیینی مهرگان در شش روز برگزار می‌شد. همانگونه که می‌دانیم مهرگان بسیار کهن است و پیشینه‌ای به اندازه‌‌ی پیدایش میتراگرایی و آیین مهرپرستی دارد. آیین مهرپرستی و ستایش ایزد مهر، آیینی در میان آریاییان نخستین و دودمان‌های هند و آریایی بود که سپس به اروپا نیز راه یافت. ایزد مهر پس از پیدایش کیش زرتشتی یکی از امشاسپندان یا فرشتگان برجسته بود.

🏵 روز نخست مهرگان، مهرگان کوچک و جشن مردم بود و روز ششم آن(رام‌روز) مهرگان بزرگ و جشن پادشاهان و فرمانروایان بود. این تنها روزی بود که شاهان و مردم می‌توانستند در کنار یکدیگر باده‌گساری کنند. میتراکانا یا مهرگان بزرگ، تنها روزی بود که شاهان هخامنشی با ردای ارغوانی می‌توانستند در برابر دیدگان مردم پایکوبی کنند(برقصند).

🏵 جشن مهرگان سرگذشتی پر رویداد و پر فراز و نشیب دارد. همچنین گفته می‌شود که مهرگان، جشن دلباختگان است. از آن رو که نخست، مهرگان جشن دوستی و پیمان و استوار ماندن بر پیمان‌ها بود و دوم، بر پایه‌ی افسانه‌ها و آنچه در نسک بندهش آمده، روزی بود که مشی و مشیانه، نخستین مرد و زن روی زمین، به گونه‌ی گیاه روییدند و در هم پیچیدند. آنان از پشت کیومرس بودند.

🏵 جشن رام‌روزی همچنین جشنی در ستایش ایزد رام بود. «رام»، ایزد شادمانی، آشتی و بخشنده‌ی چراگاه‌های فراخ بود. گفته می‌شود او به تن آدمی جان می‌بخشید.
ابوریحان بیرونی نام این جشن را «رام‌روچ» نوشته است. جشن رام‌روزی در سرزمین خوارزم بیشتر شناخته شده بود.
جشن مهرگان تا زمان تازش مغولان همچنان جشنی فراگیر بود ولی شوربختانه پس از آن کم‌فروغ و بی‌فروغ شد.

🏵 فرتور(عکس) پیوست: تندیس برنزی کاوه آهنگر است که در انباری شهرداری اسپادانا (اصفهان) نگهداری می‌شود. این تندیس شش و نیم گز(متر) است.
goo.gl/n32XEX

#پریسا_امام_وردیلو
____________
📚 برگرفته از:
۱- جشن‌های ایران باستان #محمد_حسین_موسوی
۲- جشن‌های فراموش شده‌ی ایران باستان #مریم_نوذری_تهرانی و #بهروز_بیگوند
____________
#جشن_های_ایرانی #جشن_مهرگان #مهرگان #جشن_رام_روز #جشن_رام_روزی

☀️🇮🇷 @AdabSar