☂ در هزاره‌ی گذشته ادب‌وَران(ادیبان) بسیاری برای پاسداری از زبان پارسی کوشیدند. به دور از دادمندی(انصاف) است که زنده داشتن و بالندگی پارسی را تنها دستاورد کوشش چند اندیشمند و ادب‌مند(ادیب) بدانیم. در اینجا با نمونه‌هایی از واژه‌های پارسی که #نظامی_گنجوی در چامه‌های خود به‌کار برده است، آشنا می‌شویم. این واژه‌ها در نبیگ(کتاب) «گنجینه‌ی گنجه‌ای» چاپ و در تارنمای #فرهنگستان زبان و ادب پارسی هم‌رسانی شده است:


▫️اِستادگار: #خادم ، نگهبانی که ایستاده پاسبانی کند
▪️بخت‌گویی: #شانس و خوش‌شانسی، یاری بخت
▫️پیش‌خورد: #چاشنی_غذا ، #پیش_غذا
▪️جان‌درازی: #طول_عمر
▫️جهان‌درنگی: تاخیر جهان در انجام مقاصد
▪️شَه‌انگیز: کیش کردن شاه در بازی شترنگ(شطرنج)
▫️کَژمَژ زبان: کسی که #لکنت_زبان دارد ، کودکی که تازه زبان گشوده است
▪️نژاده: #اصیل

☂ @AdabSar

‍ 🌱 همه عالم تن است و ایران دل
نیست گوینده زین قیاس خجل
چون‌که ایران دلِ زمین باشد
دل ز تن بِه بوَد یقین باشد
🌿✨

گوشه‌ای از پارسی‌سروده‌های #نظامی_گنجوی
به پاس ۲۱ اسپند، روز بزرگداشت این سخن‌سرای پارسی‌گوی:

به کار اندر آی این چه پژمردگی‌ست
که پایان بیکاری افسردگی‌ست
به دست کسان کان گوهر مکن
اگر زنده‌ای دست و پایی بزن
تورا دست و پای آن پرستشگرند
که تا نگذری از تو در نگذرند
پرستندگان گرچه داری هزار
پرستشگران را میفکن ز کار
🌿✨

چه کرد آن رهزن خونخواره‌ی من
جز آتش‌پاره‌ای درباره‌ی من
من اینک زنده او با یار دیگر
ز مهر انگیخته بازار دیگر
🌿✨

چه خوش گفت فرزانه‌ی پیش‌بین
زبان گوشتین است و تیغ آهنین
نباشد به خود بر کسی مَرزَبان
که گوید هر آنچ آیدش بر زبان
🌿✨

بیا تا ز بیداد شوییم دست
که بی داد نتوان ز بیداد رَست
چه بندیم دل در جهان سال و ماه
که هم دیوِ خان است و هم غولِ راه
🌿✨

به سختی در اختر مشو بدگمان
که فرخ‌تر آید زمان تا زمان
ز پیروزه‌گون گنبد اندُه مدار
که پیروز باشد سرانجام کار
🌿✨

بَدان را بَد آید ز چرخ کبود
به نیکان همه نیکی آید فرود
مکن جز به نیکی گرایندگی
که در نیکنامی است پایندگی
🌿✨

آنچه او هم نو است و هم کهن است
سخن است و در این سخن سخن است
ز آفرینش نزاد مادر کن
هیچ فرزند خوبتر ز سخن
تا نگویی سخنوران مُردند
سر به آب سخن فرو بردند
چون بری نام هر کرا خواهی
سر برآرد ز آب چون ماهی
بنگر از هرچه آفرید خدای
تا ازو جز سخن چه ماند به‌جای
یادگاری کز آدمیزاد است
سخن است آن دگر همه باد است


#چکامه_پارسی

برچسب #نظامی را در ادب‌سار دنبال کنید و پارسی‌سروده‌های بیشتری از این سراینده بخوانید.

🌿✨ @AdabSar