یادی از علی اکبر دهخدا
«یاد آر ز شمع مرده یاد آر!»


علی‌اکبر دهخدا در ۷ اسفندماه ۱۳۳۴ در سن ۷۷ سالگی در خانه‌ی مسکونی خود در خیابان ایران‌شهر تهران دار فانی را وداع گفت. پیکر او در ابن بابویه و در مقبره‌ی خانوادگی به خاک سپرده شد. پس از درگذشت دهخدا، خانه‌اش تبدیل به دبستانی به نام خودش شد که پس از انقلاب اسلامی نام او را از این دبستان حذف کردند.

علامه علی‌اکبر دهخدا را شاید کمتر ایرانی‌ای باشد که نشناسد و یا لااقل نامش را نشنیده باشد. نام «لغت» گره خورده است با اثر سترگ «لغت‌نامه‌ی دهخدا».

«چرند و پرند» در قالب داستان کوتاه، اعلامیه و گزارش خبری و مانند این منتشر می‌شد.امضای دهخدا در این نوشته‌ها «دخو» بود که مخفف دهخدا محسوب می‌شد. «قطعه‌های چرند و پرند دهخدا نه تنها نوع (genre) جدیدی به ادبیات فارسی افزودند، بل‌که سبک نگارش تازه‌ای نیز آفریدند که نویسندگان بعدی با اشتیاق اقتباس کردند و هنوز هم دارای نفوذ شایان است. البته نمونه‌هایی از شیوه‌ی طنزآمیز در کارهای نویسندگان قدیم ایرانی یافت می‌شود، ولی این‌‌ها معمولا هدف شخصی دارند و آمیخته با بدگویی‌های رکیک، در واقع گونه‌ای دشنام شاعرانه به شمار می‌روند. طنز دهخدا به راستی تازگی داشت چون نه تنها نهادهای پابرجا را به باد تمسخر می‌گرفت، بل‌که معیاری هم برای واقع‌گرایی اجتماعی - در نثر نه شعر- به دست می‌داد. دهخدا با رشادت و بدون انگیزه‌ی شخصی این سلاح جدید را به کار بست و تمامی عناصری را که در نظر آزادی‌خواهان عصر سد راه پیش‌رفت جامعه بودند مسخره و رسوا کرد: از حمله محمدعلی شاه که سرگرم توطئه بود تا مشروطیتی را که پدرش همین اواخر توشیح کرده بود براندازد؛ درباریان و وزیران فاسد که به ظاهر مجلس ملی را می‌ستودند ولی در باطن می‌کوشیدند مصوبات آن‌را خنثا سازند؛ و آخوندهای متعصب که زبان قلمبه‌سلمبه و آکنده از ترکیبات عربی آن‌ها به ویژه تبحر هزل و هجو دهخدا را برمی‌انگیخت. دهخدا خوب می‌دانست که در حمله به این عناصر می‌تواند به شوخ‌طبعی و تیزذهنی مردمانش تکیه کند.»

پس از پایان جنگ جهانی اول، دهخدا از فعالیت سیاسی کناره‌گیری کرد و طی سلطنت رضاشاه به طور کامل خود را وقف کارهای علمی و ادبی و تحقیقی کرد. او مدتی ریاست دفتر وزارت معارف و پس از آن ریاست تفتیش وزارت عدلیه (وزرات دادگستری بعد) را عهده‌دار شد.
.
در سال ۱۳۰۶ دهخدا ریاست مدرسه‌ی سیاسی که به مدرسه‌ی عالی حقوق و علوم سیاسی تغییر نام یافته بود را بر عهده گرفت و تا ۱۳۳۰ در این پست باقی ماند. در همین سال از خدمات دولتی بازنشسته شد و یکسره به کار «لغت‌نامه» پرداخت. در همین دوره بود که در جواب برخی دوستان که از او خواسته بودند که سبک آن‌چه در صور اسرافیل منتشر می‌کرد شعر و نثر بسراید و بنویسد گفت: «در این زمانه بسیارند کسانی که حاضرند وقت و نیروی خود را صرف شعر گفتن و مقاله نوشتن و طبع و نشر آنها در روزنامه‌ها و مجلات کنند، ولی شاید کمتر کسی باشد که بخواهد و بتواند با تألیف آثاری مانند «امثال و حکم» و«لغت‌نامه» وظیفه‌ای دشوار و خسته‌کننده و طاقت‌سوز ولی واجب را تحمل نماید.»

بیش‌تر بخوانید:
http://bit.ly/17zRyzm

@Tavaana_TavaanaTech

@Tavaana_TavaanaTech

پنل "حقوق زنان در ایران"

امروز۲۵ فوریه ساعت ۱بعد ازظهر به وقت شرق آمریکا در WebEx برگزارمیشود:

رویا برومند، مدیر بنیاد عبدالرحمن برومند
رویا حکاکیان، عضو هیئت مدیره آموزشکده توانا
صنم اندرلینی، از موسسان شبکه بین المللی جامعه مدنی
هادی قائمی، مدیر کمپین بین‌المللی حقوق بشر در ایران

@Tavaana_TavaanaTech

در رد نفرت، اثر ویتوتس لندزبرگیس
(کتاب صوتی)

https://goo.gl/dbeBef
لینک یوتیوب
https://goo.gl/7so25d
نسخه نوشتاری:
https://t.me/Tavaana/1646
#کتاب_صوتی

@tavaana

@Tavaana_TavaanaTech

در جمهوری اسلامی، هر ماشینی از کار بیفتد، اما ماشین مرگ و اعدام به طور مرتب به کارش ادامه می‌دهد. اگر برای انجام یک پروژه عمرانی عجله‌ای ندارند، در ستاندن جان انسان‌ها تعجیل دارند.
روایت سهیل عربی را بشنوید. او در زندان شاهد زنده‌ای است بر ظلم و بی‌عدالتی.
سهیل داستان اعدام دستفروشی را می‌گوید که به طور ناخواسته و غیر عمد مرتکب قتل شد.
او مثل خیلی قاتلان ثروتمند و حکومتی نبود که بتواند هزینه کند، وکیل بگیرد و با رضایت شاکی را جلب کند.... او اعدام شد و زن و بچه‌اش هم عزادار و گرفتار...

ویدیو از تلگرام مسیح علی‌نژاد

@Tavaana_TavaanaTech

‌ قطعی اینترنت و قتل عام مردم

طرح از ساناز باقری

#سراوان_خونین
#قطع_اینترنت
#قطعی_اینترنت

@Tavaana_TavaanaTech

«برای اینه که میگم فضای مجازی مسمومه»!

به نظر می‌رسد خامنه‌ای از آزادی بیان مردم ایران در شبکه‌های اجتماعی بی‌اندازه خشمگین باشد ولی خب جز فیلترینگ چه راهی دارد؟!

#خامنه_ای #جلیقه_زردها #اینترنت #آزادی_اینترنت #حسن_روحانی #وزارت_ارتباطات

@Tavaana_TavaanaTech

«میشه از مخاطباتون بپرسید نگرانی فرهنگی این حوزویان چی میتونه باشه؟ میخوام ببینم آیا مردم فکر میکنند نگرانی فرهنگی مشترکی با این ها دارند یا نه؟!»

- متن و تصویر ارسالی از همراهان

#خامنه_ای #حوزه_علمیه #آخوند #فرهنگ

@Tavaana_TavaanaTech

شما درباره این تصویر چه می‌اندیشید؟

نظرات خود را در کامنت با یکدیگر همخوان کنیم. حقیقت از دل گفتگو حاصل می‌شود!

#فضای_مجازی #دنیای_مدرن #گفتگو #فرهنگ

@tavaanatech

غلام‌حسین بنان؛ صدای مخملی آواز ایران

غلام‌حسین بنان استاد آواز ایرانی، در هشتم اسفند سال ۱۳۶۴، بر اثر بیماری دستگاه گوارشی در بیمارستان ایران‌مهر تهران درگذشت.

می‌گویند روزی که بنان با عبدالعلی وزیری برای امتحان به رادیو می‌روند در دفتر روح‌الله خالقی، ابوالحسن صبا نیز حضور داشت. از بنان می‌خواهند که برای ایشان قطعه‌ای بخواند و بنان «درآمد سه‌گاه» را آغاز می‌کند و صبا نیز به همراهی ویولون می‌نوازد. هنوز «درآمد» تمام نشده بود که خالقی به صبا می‌گوید: «شما نواختن ویولون را قطع کنید» و به بنان اشاره می‌کند که «گوشه‌ حصار» را بخواند و او بدون اندکی مکث، با مهارت و استادی تمام آن را می‌خواند و به «سه‌گاه» فرود می‌آید که در این لحظه روح‌الله خالقی بی‌اختیار بلند می‌شود و بنان را در آغوش می‌گیرد و می‌بوسد و برای او آینده‌ هنری درخشانی پیش‌بینی می‌کند.

https://goo.gl/RYFHto

#اسلایدشو #غلامحسین_بنان

@Tavaana_TavaanaTech

حریم خصوصی: جزء ضروری آزادی

نقض حریم خصوصی شهروندان، نقض آزادی و حقوق بنیادین آنان است. چگونه؟ این پادکست را بشنوید!
این پادکست کوتاه از مجموعه درس‌گفتارهای مدنی است.
http://bit.ly/32ABvPP
در ساندکلاد:
http://bit.ly/3891cbx

#پادکست #درس_گفتارهای_مدنی #حریم_خصوصی #آزادی #دموکراسی #آموزشکده_توانا

@Tavaana_TavaanaTech